Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

Liwana kakamasiyani minkamanan: akxni kajku lakgkgawasan

Liwana kakamasiyani minkamanan: akxni kajku lakgkgawasan

«Cha nchu Jesús, wa lantla kstakma, na chuna xtaliwakama xtastakat, chu na xkgalhiy [xtalakgalhaman, TNM] Dios, chu nchixkuwin.» (LUC. 2:52)

TAKILHTLIN: 41, 11

1, 2. 1) ¿Tuku lilipuwankgo lhuwa natlatni tiku kgalhikgo kamanan nema laklankata? 2) ¿Tuku tlan tlawakgo nema xlilat tiku kajku lakgkgawasan?

NATLATNI tiku xtatayananin Jehová, lu paxuwakgo akxni xkamanan tamunukgo. Chatum tala wanikan Berenice kgalhi kgalhtati kamanan tiku tamunukgolh akxni nina xmakgatsikgo 14 kata. Wan pi xla chu xchixku lu xmakgapaxuwakgo akxni xʼakxilhkgo pi xkamanankan xlaksakkgo naskujnanikgo Jehová. Pero na xlilipuwankgo xlakata nialh makgas xkamanankan tlakg xʼamakgo stakkgo chu xʼamakgo titaxtukgo tuku tuwa. Komo wix kgalhiya kamanan, max nachuna makgkatsiya.

2 Chatum sicólogo wan pi akxni kajku lakgkgawasan tuwa titaxtukgo kxlatamatkan chu nachuna xnatlatnikan. Makgapitsi natlatni max lakpuwankgo pi xkamanan kaj akglakgwa tuku tlawakgo o likatsikgo la laktsu kamanan. Pero uma sicólogo, wan pi tiku kajku lakgkgawasan lu lhuwa tuku katsinikgo tlawakgo, lu lhuwa tuku makgkatsikgo chu akxtum katatawilaputunkgo xʼamigos. Xlikana, tiku kajku lakgkgawasan lhuwa tuku tlan tlawakgo nema xlilat. Akgtum liʼakxilhtit, lu tlan natalalinkgo Jehová, chuna la tlawalh Jesús akxni aktsu aktsujku xwanit (kalikgalhtawakga Lucas 2:52). Na nakatsinikgo tlakg tlan nalichuwinankgo Dios chu tlakg namastakakgo la skujnaniputunkgo Jehová. Chu xakstukan nalaksakkgo tuku natlawakgo, la natamakamastanikgo Dios chu nakgalhakgaxmatkgo. Komo minkamanan kajku lakgkgawasan, ¿la nakamakgtayaya naskujnanikgo Jehová? Katlawa la Jesús. Kaʼakxilhwi la tlan nakalimasiyaniya minkamanan pi kapaxkiya, taktujuya chu kaʼakgatekgsniya.

KAKAPAXKI MINKAMANAN TIKU KAJKU LAKGKGAWASAN

3. ¿Tuku xlikatsikgo apóstoles pi Jesús xʼamigojkan xwanit?

3 Kkilhtamaku akxni tsokgka Biblia, tiku xkgalhi kskujnin ni xkalitachuwinan tuku xlakpuwan chu tuku xmakgkatsi. Pero Jesús ni chuna kalikatsinilh xʼapóstoles. Kawanilh pi ni xkaliʼakxilha la kskujnin, wata la xʼamigos (kalikgalhtawakga Juan 15:15). Lu xkapaxki chu xkalimasiyani xlakata xlimaxtu kilhtamaku, akxtum nakatatawila chu xatapaxuwan xkawani tuku xlakpuwan chu tuku xmakgkatsi. Nachuna, liwana xkakgaxmatni akxni xwanikgo tuku xlakpuwankgo chu xmakgkatsikgo (Mar. 6:30-32). Uma kamakgtayalh apóstoles lu tlan natalalinkgo Jesús chu tlan natlawakgo taskujut nema aku xʼama kgalhikgo.

4. ¿La natlawakgo natlatni xlakata tlan nakatalalinkgo xkamanan? (Kaʼakxilhti xapulana dibujo.)

4 Xlikana pi tlan kamapakgsiya minkamanan. Pero na tlan xʼamigojkan nawana. ¿La natlawaya? Pulana, kalimaxtu kilhtamaku xlakata akxtum nakatatawilaya. Xlikana max natalakaskin nialh lhuwa kilhtamaku naskuja o wi tuku nialh natlawaya. Uma lu xlakaskinka, wa xlakata katlawa oración chu kalilakapastakti. Xlipulaktiy, kakatsi tuku lakgatikgo minkamanan. Akgtum liʼakxilhtit, ¿tuku tatlakgni, películas o takgaman tlakg lakgatikgo? Fuerza katlawa na nalipaxuwaya tuku xlakan lakgatikgo. Anta kʼItalia chatum xtatayana Jehová wanikan Ilaria wan pi xnatlatni katsiputunkgolh tuku tatlakgni xlakgati. Xlakata uma, tsukulh akxilha xtlat la tlakg xatlan xʼamigo. Chu uma tlawalh pi xlipawa chu tsukulh litachuwinan putum tuku xlitachuwinamputun. Ni kalakpuwanti pi nialhla namapakgsinana la chatum tlat komo lu tlan nakatalalipina minkamanan, o komo nakamakgtayaya natalalinkgo Jehová (Sal. 25:14). Wata naʼakxilhkgo pi kapaxkiya chu kamaxkiya kakni. Chu uma natlawa pi nalipawankgoyan chu nalitachuwinamputunkgoyan tuku nalakaskinkgo.

5. ¿Tuku xlitlawatkan xwanit kstalaninanin Cristo xlakata xpaxuwakgolh?

5 Jesús xkatsi pi kstalaninanin xʼama paxuwakgo komo xlipaxuwakgolh la kskujnanimakgo Jehová chu chuntiya xlichuwinankgolh xTamapakgsin. Wa xlakata kawanilh pi tlakg xlakaskinka xʼakxilhkgolh nalichuwinankgo Dios chu kawanilh pi xʼama kamakgtaya natlawakgo uma taskujut (Mat. 28:19, 20).

6, 7. ¿La kalimasiyanikgo natlatni xkamanankan, pi kapaxkikgo akxni kamakgtayakgo ni namakgxtakgkgo tuku xla Dios?

6 Wix lakaskina pi minkamanan lu tlan katalalinkgolh Jehová. Chu Jehová maxkinitan limapakgsin xlakata nakamasiyaniya chu nakastakyawaya (Efes. 6:4). Wa xlakata liwana kalakkaxwili chali chali nakalimasiyaniya Biblia. Kalilakpuwanti uma. ¿Tuku xlakata kamalakgachaya kʼescuela minkamanan? Xlakata katsiya pi tuku nakatsinikgo nakamakgtaya kxlatamatkan. Wa xlakata, tlakg xlakaskinka kuenta natlawaya pi minkamanan ni namakgxtakgkgo tamakxtumit, laklanka tamakxtumit chu nakakninaniyatit Dios kfamilia. Kalakapastakti pi tuku katsinikgo xlakata Jehová tlan nakalakgmaxtu. Wa xlakata kakamakgtaya nalipaxuwakgo tuku katsinikgo xlakata Jehová chu kakamakgtaya naʼakgatekgskgo pi xla tlan nakamakgtaya nalaksakkgo tuku tlan (Prov. 24:14). Na kakamasiyani pi lu xlakaskinka lichuwinankan Dios. Katlawa la tlawalh Jesús chu kakamakgtaya minkamanan nalipaxuwakgo nakalitachuwinankgo Biblia latamanin.

7 Chatum kstalanina Cristo talakaskin nalikgalhtawakga Biblia, naʼan ktamakxtumit chu nalichuwinan Dios ¿Tuku xlakata tlan kakitaxtuni kamanan komo chuna nalismanikgo? Anta kSudáfrica, Erin, chatum xtatayana Jehová wan pi ni xʼamputun ktamakxtumit chu nachuna xnatalan ni xkgalhtawakgaputunkgo, chu ni xlakgatikgo lichuwinankgo Dios. Xmin kilhtamaku xlaktlawakgo akxni xkakninanimakgo Dios kfamilia. Pero xnatlatnikan chuntiya kamakgtayakgolh. Xla wan pi lu kapaxtikatsini xnatlatni, xlakata masiyanikgolh pi lu xlakaskinka tuku xla Dios. La uku, akxni nila an kʼakgtum tamakxtumit o nila an lichuwinan Dios, fuerza tlawa xlakata tunkun natlawapara uma tuku lismaninit.

KAKALIMASIYANI MINKAMANAN PI TAKTUJUYA

8. 1) ¿La limasiyalh Jesús pi xtaktuju? 2) ¿La kamakgtayalh kstalaninanin, xlakata Jesús xtaktuju?

8 Maski Jesús ni xkgalhi talakgalhin, taktujulh chu kawanilh kstalaninanin pi xmaklakaskin xtamakgtay Jehová (kalikgalhtawakga Juan 5:19). Uma ni tlawalh pi kstalaninanin nialh xmaxkikgolh kakni Jesús. Akxni xʼakxilhkgo pi kskini tamakgtay Jehová, tlakg xlipawankgo Jesús. Titaxtulh kilhtamaku, nachuna tlawakgolh chu na taktujukgolh (Hech. 3:12, 13, 16).

Komo nawana akxni natlawaya tuku nitlan tlakg namaxkikgoyan kakni minkamanan

9. ¿Tuku xlakata lu tlan kitaxtu akxni taktujuya chu wana tuku nitlan tlawanita?

9 Xlikana, wix lakgalhina chu nila tatalakxtupiya Jesús. Na akgtsankgaya. Wa xlakata, akxni natlawaya tuku ni xlilat, kataktuju chu kawanti pi nitlan tuku tlawa (1 Juan 1:8). Liʼakxilhtit nema nakawiliniya natlawa pi minkamanan na nawankgo akxni natlawakgo tuku nitlan chu namaxkikgoyan kakni. ¿Tiku tlakg maxkiya kakni? ¿Chatum malana tiku skin pi katapatika komo wi tuku nitlan tlawalh, o chatum tiku nikxni skin pi katapatika? Chatum xtatayana Jehová wanikan Rosemary wan pi xchixku chu xla, putum kilhtamaku xwankgo kxlakatinkan kgalhtutu xkamanankan akxni xtlawakgo tuku nitlan. Chu uma tlawalh pi xkamanan xkalipawankgolh chu xkalitachuwinankgolh xtaʼakglhuwitkan. Putum kilhtamaku kamasiyanikgolh pi akxni xkgalhikgo taʼakglhuwit, xputsakgo xtamakgtay Jehová klikgalhtawakga nema takilhtinit kBiblia chu akxtum xtlawanikgo oración.

10. ¿La xlimasiya Jesús pi xtaktuju akxni xkawani kstalaninanin tuku xlitlawatkan xwanit?

10 Jesús xkgalhi limapakgsin xlakata xkawanilh kstalaninanin tuku xlitlawatkan xwanit. Pero xlakata xtaktuju, makglhuwa xkawani tuku xlakata wi tuku xlitlawatkan xwanit. Akgtum liʼakxilhtit, kalimapakgsilh: «Chuntiya pulana kaputsatit xTamapakgsin Dios». Pero na kawanilh tuku lu tlan xʼama kitaxtu komo chuna xtlawakgolh: «Chu putum tuku maklakaskinatit na nakamaxkikanatit». Atanu kilhtamaku kalimapakgsilh: «Ni tilaputsananiyatit». Pero na kawanilh tuku xlakata xlitlawatkan xwanit: «Lakimpi na chuna wixin, ni nakaputsananikanatit. Xampi wa ntaputsan ntu liputsananatit, na wa nakaliputsananikanatit» (Mat. 6:31-34TNM; Mat. 7:1, 2).

11. ¿Tuku xlakata lu tlan kitaxtu komo nakawaniya minkamanan akxni laksaka tuku tlawaya?

11 Akxni wi tuku natlawaya xpalakata minkamanan, kaputsa kilhtamaku nakawaniya tuku xlakata chuna tlawa. Chuna max tlakg nakgalhakgaxmatkgoyan. Chatum xtatayana Jehová kgalhi kgalhtati kamanan tiku kajku lakgkgawasan, wan pi kamanan tlakg kalipawankgo xnatlatni akxni kawanikgo tuku xlakata wi tuku chuna tlawakgo. Uma kamakgtaya naʼakgatekgskgo pi xnatlatnikan chuna laksakmakgolh ni kaj xlakata kgalhikgo limapakgsin wata xlakata liwana lakapastakkgonit. Kalakapastakti pi minkamanan laklankata. Katsinimakgolh liwana nalakapastaknankgo chu xakstukan nalaksakkgo tuku natlawakgo (Rom. 12:1). Tlat tiku aku lichuwinaw wan pi kaman na xlikatsinitkan nalaksakkgo tuku xlitlawatkan chu ni kaj watiya tuku wan xnakujkan natlawakgo (Sal. 119:34). Wa xlakata kataktuju chu liwana kakatachuwinanti minkamanan. Chuna, minkamanan nachuna natlawakgo la tlawaya. Chu naʼakxilhkgo pi kamaxkiya kakni chu kaʼakxilha la komo tiku laklankata.

KAKAMASIYANI MINKAMANAN PI KAʼAKGATEKGSNIYA

12. ¿La makgtayalh Jesús Pedro?

12 Jesús liwana xkatsi la xkamakgtaya kstalaninanin. Akgtum liʼakxilhtit, akxni kawanilh pi xʼamaka makgnikan, Pedro wanilh pi xpaxkika. Jesús xkatsi pi Pedro chuna wanilh xlakata xpaxki. Pero na xkatsi pi Pedro xtaʼakgskgawinit. ¿La makgtayalh Jesús chu amakgapitsi kstalaninanin? Pulana stakyawalh Pedro. Alistalh kawanilh tuku xʼama kaʼakgspula tiku nialh xkgalhakgaxmatkgolh Jehová akxni xkgalhikgolh taʼakglhuwit. Chu na wa pi Jehová nakasikulunatlawa tiku tlawakgo xtalakaskin (Mat. 16:21-27). Pedro liwana katsinilh tuku masiyanika (1 Ped. 2:20, 21).

13, 14. 1) ¿La nakatsiya komo chatum minkgawasa o mintsumat lakaskin tamakgtay xlakata namatliwakglha xtakanajla? 2) Komo katsiputuna la nakamakgtayaya minkamanan, ¿tuku militlawat?

13 Kaskini tamakgtay Jehová xlakata nakaʼakgatekgsniya minkamanan chu nakatsiya la nakamakgtayaya (Sal. 32:8). Max naʼakxilha pi chatum lu lipuwan o nitlan kalichuwinan natalan. Max nalakpuwana pi minkgawasa wi tuku ni waniman. Ni tunkun kalakpuwanti pi xatsekg tlawama tuku nitlan. * Pero ni kaj chuna kamakgxtakgti chu ni nalakpuwana pi xakstu nalakkaxla taʼakglhuwit. Max minkgawasa lakaskin tamakgtay xlakata tlakg namatliwakglha xtakanajla.

Kakamakgtaya minkamanan natekgskgo xatlan amigos kcongregación (Kaʼakxilhti párrafo 14)

14 Komo katsiputuna la nakamakgtayaya minkamanan, kaj lakatsuku kakatlawani takgalhskinin chu kakamaxki kakni. Uma tlan tamalakxtumikan akxni makutukan chuchut kpozo. Komo kaj lakapala namakutuya chu ni xalakatsuku, lhuwa chuchut namakgana. Wa xlakata akxni nakatlawaniya takgalhskinin minkamanan, lu kaputsanani tuku nawana chu kaj xalakatsuku. Komo ni chuna natlawaya, nila katikatsi tuku lakpuwankgo minkamanan chu la makgkatsikgo (kalikgalhtawakga Proverbios 20:5 *). Ilaria, tiku lichuwinawa lakapastaka pi akxni tsumatku xwanit, xlakpuwan xkatataxtulh xcompañeros xalak escuela niku xkgalhtawakgama kaj xlakata xʼankgolh paxialhnankgo. Pero xkatsi pi uma nitlan xwanit, chu wa xlakata nitlan xlimakgkatsi. Xnatlatni akxilhkgolh pi wi tuku xlilakgaputsama. Akgtum kakgotanun akxilhkgolh pi xlipuwama chu kgalhskinkgolh tuku xʼakgspulama. Tsukulh tasa, chu kawanilh tuku xʼakgspulama chu kaskinilh tamakgtay. Xnatlatni akgpixtikgolh o snatkgolh, chu wanikgolh pi xʼakgatekgsnikgo chu xʼama makgtayakgo. Tunkun tsukukgolh makgtayakgo nakgalhi lu xatlan amigos kcongregación.

Kaʼakxilhti lakwan tayat nema kgalhikgo chu kakawani pi lu tlan tuku tlawamakgolh

15. ¿La limasiyalh Jesús pi xkaʼakgatekgsni amakgapitsin?

15 Jesús limasiyalh pi xkaʼakgatekgsni kstalaninanin chu wa xakxilha xalakwan xtayatkan. Akgtum liʼakxilhtit, akxni Natanael kgaxmatli pi Jesús xalak Nazaret xwanit, wa: «¿Lantla [...] nataxtuyacha chatum talipaw chixku [...] kachikin Nazaret?» (Juan 1:46 Hua Xasasti Talaccaxlan, 1999). Komo anta xtawila, ¿xlakpuwanti pi Natanael chatum chixku tiku nitlan xkalakpuwani amakgapitsin chu ni xkgalhi takanajla? Jesús ni chuna lakpuwa. Xakgatekgsni Natanael chu xkatsi pi xwan tuku xlakpuwan. Wa xlakata wa: «Umin wa nti lu[...] wa litapakgsiniy Israel, wa nti ni ananiy ntakgskgawin» (Juan 1:47). Jesús xkatsi tuku xlakpuwankgo latamanin, chu liwana tasiya pi xakxilha lakwan tayat nema xkgalhikgo.

16. ¿La tlan nakamakgtayaya minkamanan xlakata tlakg tlan tayat nakgalhikgo?

16 Xlikana, wix nila katsiya tuku lakpuwankgo minkamanan, pero tlan naliskuja xlakata nakaʼakgatekgsniya. Jehová namakgtayayan naʼakxilha lakwan tayat nema kgalhikgo. Chu komo namin kilhtamaku natlawakgo tuku nitlan, nikxni kawanti pi nitlan likatsikgo o nikxni katitatlanilh xtayatkan. Nipara kalakpuwanti. Wata kakawani pi akxilha xatlan xtayatkan chu akxilha pi liskujkgo xlakata natlawakgo tuku tlan. Kaʼakxilhti tuku tlawakgo xlakata tlakg tlan tayat nakgalhikgo chu kakawani pi lu tlan tlawamakgolh. Chu akxni tlan chuna natlawaya, tlakg lhuwa tuku kakalakgayawa xlakata chuntiya naliskujkgo. Chuna kalikatsinilh Jesús kstalaninanin. Akxni xtitaxtunit akgtum kata aitat la xlakgapaskgonit, Jesús, apóstol limaxtulh Natanael (tiku na wanikan Bartolomé). Chu Natanael liwana makgantaxtilh uma tuku lakgayawaka (Luc. 6:13, 14; Hech. 1:13, 14). Wa xlakata, katlawa la Jesús. Ni kakamamakgkatsini minkamanan pi ni tlawakgo tuku tlan. Wata kakawani lakwan tachuwin chu kakawani pi lu tlan tuku tlawamakgolh. Kakawani pi wix chu Jehová lipaxuwayatit akxni akxilhatit pi liskujmakgo, chu kakawani pi tlan namaklakaskinkgo tuku katsinikgo tlawakgo xlakata naskujnanikgo Jehová.

LIWANA KAKAMASIYANI MINKAMANAN CHU NAPAXUWAYA

17, 18. Komo liwana nakamasiyaniya minkamanan, ¿tuku tlan nakitaxtu?

17 Apóstol Pablo kamakgtayalh lhuwa latamanin nalakgapaskgo Jehová. Xlitaxtu la chatum tlat tiku xkapaxki chu xkamakgtayaputun. Ni xlakaskin pi nialh kskujnanikgolh Jehová (1 Cor. 4:15; 2 Cor. 2:4). Max namin kilhtamaku na nakalilakgaputsaya minkamanan chuna la Pablo. Pero kalilakpuwanti tuku wa chatum xtatayana Jehová wanikan Victor. Akxni xkamakgastaknita kgalhtutu xkamanan, wan pi akxni kajku lakgkgawasan xwankgonit lu tuwa titaxtukgolh, pero wan pi tlakg paxuwakgolh nixawa lilipuwankgolh. Xlakata Jehová kamakgtayalh, Victor chu xpuskat lu tlan katalalinkgolh xkamanan.

18 Natlatni, kkatsiyaw pi wixin lu kapaxkiyatit minkamanankan chu lu liskujatit xlakata liwana nakamasiyaniyatit. Wa xlakata ni kaxlajwanantit. Kalakpuwantit la lu napaxuwayatit akxni xakstukan nalaksakkgo naskujnanikgo Jehová chu nikxni namakgatsankgananikgo (3 Juan 4).

^ párr. 13 Tlakg natekgsa xlakata uma tema kvolumen 1 xla libro Los jóvenes preguntan, kpágina 317, chu kvolumen 2 xla uma libro, kpáginas 136 asta 141.

^ párr. 14 Proverbios 20:5: «Talakapastakni kxnaku chixku la xapulhman chuchut, pero xaskgalala chixku wa tiku namaxtu».