Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

Iñiqmasinchiskunawan munanakushallasun

Iñiqmasinchiskunawan munanakushallasun

“Wayqe-panapuraqa munanakullaychispuni” (HEB. 13:1)

72, 119 TAKIKUNA

1, 2. ¿Imaraykun Pablo Hebreos cartata qelqaran?

ISRAEL llaqtapi cristianokunaqa thajpin kausasharanku, chayqa karan 61 watapin. Chay tiempopaqqa carcelpin apóstol Pabloqa kasharan, ichaqa kacharichisqa kananpaqmi piensasharan, compañeron Timoteotaqa kacharimpusqakuñan. Chaymi Pabloqa munasharan Timoteowan kuska Judea llaqtapi iñiqmasikuna visitayta (Heb. 13:23). Pisi tiempollamantan ichaqa tukuy chaykuna cambianan karan. Pisqa wata qhepamanmi Israel llaqtaqa Roma soldadokunawan muyuykusqa kanan karan. Chaykunata rikuspan cristianokunaqa Jesuspa nisqanta kasukuspa Jerusalenmanta ayqenanku karan (Luc. 21:20-24).

2 Chaytan Jesusqa willaran 28 watakuna ñaupaqta. Chay watakunapin cristianokunaqa qatikachasqa juj sasachakuykunapipas tarikuranku, ichaqa junt’aq sonqon karanku (Heb. 10:32-34). Chaywanpas aswan jatun sasachakuypin tarikunanku karan (Mat. 24:20, 21; Heb. 12:4). Chaymi necesitaranku iñiyninkupi qaqa kayta Jesuspa nisqanta kasukunankupaq, chhaynapi salvakunankupaq (leey Hebreos 10:36-39). Chaypaqmi Jehová Diosqa apóstol Pablowan qelqachiran juj cartata, chay cartaq sutinmi Hebreos. Chaymi cristianokunata yanaparan jamuq pruebakunata aguantanankupaq.

3. ¿Imaraykun noqanchispaq ancha importante Hebreos carta?

3 Kay tiempopi cristianokunapaqpas ancha importanten Hebreos cartaqa. ¿Imarayku? Ñaupa tiempopi cristianokuna jina tarikusqanchisrayku. Yaqa llapanchismi thajpi kausashanchis, manataqmi iñiyninchisrayku qatikachasqachu kashanchis. Wakin iñiqmasikunan ichaqa ‘sasa tiempokunapi’ kausashasqanchisrayku qatikachasqa tarikunku juj sasachakuykunapipas. Chaywanpas junt’aq sonqon kanku (2 Tim. 3:1, 12). Ichaqa llapallanchismi Pabloq tiemponpi cristianokuna jina makilla kashananchis, ¿imanaqtin? Jatun pruebapi tarikunanchis tiempon chayamushan (leey Lucas 21:34-36).

4. a) ¿Ima texton 2016 watapaq? b) ¿Imaraykun chay textota ajllakuran?

4 ¿Iman yanapawasun jatun pruebapi tarikuqtinchis? Hebreo cristianokunaman Pabloq carta apachisqanpi consejokunan. Jujninmi Hebreos 13:1 texto, chaypin nin: “Wayqe-panapuraqa munanakullaychispuni”, nispa. Chaymi yanapawasun iñiyninchispi qaqa kananchispaq. Chayraykun chay textota ajllakuran 2016 watapaq.

2016 watapaq texto: Munanakushallaychispuni wayqe-panantin jina (Hebreos 13:1)

¿IMAYNATAN IÑIQMASINCHISKUNAWAN MUNANAKUNANCHIS?

5. ¿Imaynatan iñiqmasinchiskunawan munanakunanchis?

5 Iñiqmasinchiskunawan munanakuyqa imaynan familianchista otaq allin reqsisqa amigonchista munakunchis chhaynata munakuymi (Juan 11:36). ¿Imaraykun chhaynata munakunchis? Llapa iñiqmasinchiskunawan juj familialla kasqanchisraykun. Jehová Diosmi llapanchispa taytanchis, chaymi wayqe-panantin, ñaña-turantin kanchis (Mat. 23:8). Apóstol Pablon niran: “Wayqe-panantin jinapuni munanakuychis, respetanakuspa jujkuna-jujkunawan aswan allinpaq qhawanakuychis”, nispa (Rom. 12:10). Chaymi yachachiwanchis iñiqmasinchiskunata sonqomantapuni munakunanchispaq. Chaytaq yanapawasun allin amigontin kananchispaq, juj nisqalla kananchispaqpas.

6. ¿Pikunatan cheqaq cristianokuna sonqomanta munakunku?

6 Investigaq runan nin cristianokunalla wayqe-panantin munanakuymanta qelqasqankuta. Judío runakunaqa familiallankutan otaq amigollankutan niqku wayqey panay nispa, manan jayk’aqpas chhaynataqa niqkuchu mana judío runataqa. Cheqaq cristianokunan ichaqa Jehová Diospi llapa iñiqta wayqey panay niqku, maymantaña kaqtinkupas (Rom. 10:12). Chaymi llapanchis munanakunchis cheqaq wayqe-panantin jinapuni, chhayna munakuytan Jehová Dios yachachiwaranchis (1 Tes. 4:9). Ichaqa, ¿imaraykun wayqe-panapura jinapuni munanakunanchis?

¿IMARAYKUN MUNANAKUSHANALLANCHIS?

7. ¿Imaraykun wayqe-panantin jinapuni munanakunanchis?

7 Jehová Diosmi kamachiwanchis iñiqmasipura munanakunanchista. Iñiqmasinchiskunata mana munakuspaqa manan Jehová Diostapas munakushasunmanchu (1 Juan 4:7, 20, 21). Jinaspapas wayqe-panantin jina iñiqmasinchiskunawan munanakuspaqa, sasachakuykunapi tarikuspan yanapanakusun. Apóstol Pabloqa yacharanmi iñiqmasinkuna sasachakuypi tarikunankuta, lliu kaqninkuta saqespa ayqenankuta. Jesusmi ñaupaqmantaña willasqa chay tiempokunaqa sinchi sasa kananta (Mar. 13:14-18; Luc. 21:21-23). Manaraq chay tiempo chayamushaqtinmi cristianokunaqa aswan-aswanta munanakunanku karan (Rom. 12:9).

Manchay ñak’ariy tiempopi pruebakunata aguantananchispaqmi kunanmantapacha aswan-aswanta munanakunanchis

8. ¿Imatan ruwananchis kunanmantapacha?

8 Manchay ñak’ariy tiempon qayllaykamushanña (Mar. 13:19; Apo. 7:1-3). Chay tiempo chayamuqtinmi kay kamachikuyta kasukunanchis, ninmi: “Wasiykiman jaykuy, ukhumantataq allintapuni wisq’akamuy, pakarikamuy juj tiempota Señor Diospa phiñakuynin thaninankama”, nispa (Is. 26:20). “Wasiykiman jaykuy” nispaqa yaqapaschá iñiq t’aqakunamanta nishan. Chaypin iñiqmasinchiskunawan juñunakuspa Jehová Diosta adoranchis, ichaqa manan juñunakunallanchischu. Pabloq nisqan jina, chay juñunakuykunapin kallpachanakunanchis astawan munanakunanchispaq, allin ruwaykunatapas ruwananchispaq (Heb. 10:24, 25). Chaymi kunanmantapacha aswan-aswanta munanakunanchis, chhaynata munanakuspaqa manchay ñak’ariy tiempopi pruebakunatan aguantasun.

9. a) ¿Imakunapi tarikuqtinkun iñiqmasinchiskuna munakusqanchista rikuchisunman? b) ¿Imaynatan iñiqmasikuna munakuyninkuta rikuchiranku llaki tiempokunapi? Ejemplokunata willay.

9 Manaraq manchay ñak’ariy chayamushaqtinmi iñiqmasinchiskuna munakusqanchista imaymana formamanta rikuchisunman. Wakinmi llakikuykunapi tarikunku terremoto pasaqtin, lloqlla phawaykamuqtin, sinchi wayra kaqtin otaq iñiyninku jawa qatikachasqa kaspanku (Mat. 24:6-9). Wakintaq mana qolqeyoq tarikunku millay runakunaq kausanpi (Apo. 6:5, 6). Chhaynapi tarikuqtinkun rikuchisunman munakusqanchista. Kay pachapi runakuna manaña munakusqankuta rikuchinkuchu chaypas, noqanchisqa wayqe-panantin jina iñiqmasinchiskunawan munanakusqanchistan rikuchinanchis (Mat. 24:12). [1]

¿IMATA RUWASPAN IÑIQMASIKUNA MUNANAKUSQANCHISTA RIKUCHISUNMAN?

10. ¿Imakunamantan yachasun?

10 Kay pachapiqa sinchi problemakunan kashan, chayrayku, ¿imatan ruwananchis iñiqmasinchiskunawan wayqe-panantin jinapuni munanakunanchispaq? Apóstol Pablon willaran imakuna ruwananchismanta Hebreos 13 capitulopi. Chaymi soqta ruwaykunamanta yachasun.

11, 12. ¿Imataq qorpachaq kayri? (3 paginapi fotota qhaway.)

11 Wasinchisman chayamuqkunata qorpachasun (leey Hebreos 13:2). ¿Imataq qorpachaq kayri? Chayqa mana reqsisqanchis runawan sumaq sonqo kaymi. Chaytan ruwaranku Abrahamwan Lotwanpas. Paykunan sumaq sonqowan wasinkupi chaskisqaku mana reqsisqa runakunata, jinan chay runakunaqa angelkuna kasqaku (Gén. 18:2-5; 19:1-3). Chaykunatan Pablo willaran hebreo cristianokunaman paykunapas iñiqmasinkuta wasinkupi sumaqta chaskinankupaq.

12 ¿Imaynatan rikuchisunman qorpachaq kasqanchista? Iñiqmasinchiskunata wasinchisman invitaspan chaypi juj rato parlarinapaq mijunapaqpas. Watukuq umalli jamuqtinpas wasinchismanmi invitananchis manaña nishutachu reqsinchis chaypas (3 Juan 5-8). Chayta ruwanapaqqa manan jatun mijuytaraqchu ruwananchis nitaq askha qolqetaraqchu gastananchis. Aswanpas wasinchismanqa invitanchis kallpachananchispaqmi, manan admirawananchispaqchu. Jinaspapas manan kutichiwananchis yuyaywanchu invitanchis (Luc. 10:42; 14:12-14). Askha ruwanayoqña kashanchis chaypas, qorpachaqpunin kananchis.

13, 14. ¿Imaynatan carcelpi tarikuq iñiqmasikunata yanapasunman?

13 Presokunamanta yuyarikusun (leey Hebreos 13:3). Presokunamanta Pablo rimaspaqa manan común presokunamantachu rimasharan, aswanpas Jehová Diosta kasukusqankurayku carcelpi tarikuq iñiqkunamantan. Hebreo cristianokunaqa paykunatan khuyapayaranku, chaymi Pabloqa felicitaran (Heb. 10:34). Pay kikinpunin Roma llaqtapi tawa wataña carcelpi kasharan. Chay llaqtapi tiyaq cristianokunaqa yanaparankun Pablota, karupi tiyaq cristianokunan ichaqa mana atirankuchu. Chaywanpas mana p’itiytan Diosta mañakuranku Pablota yanapananpaq (Filip. 1:12-14; Heb. 13:18, 19).

Diosmantan mañapunanchis Eritrea nacionpi carcelpi tarikuq iñiqmasikunapaq wawakunapaqpas

14 Kunanpas askha iñiqkunan carcelpi tarikushanku Jehová Diosta kasukusqankurayku. Cercallapi tiyaq iñiqmasikunan imaymana formamanta yanapanku ichaqa askhan karupi tiyanchis. ¿Imaynatan yanapasunman? Sichus wayqe-pananchista jinapuni qhawarisun chayqa, paykunaraykun Diosmanta mañakusunchis. Ejemplopaq, Diosta kasukusqanku jawan Eritrea nacionpi carcelpi tarikushanku iñiqmasinchiskuna wawakunapas, chaymi paykunarayku Diosmanta mañapunanchis. Wakinmi Paulos Eyassu, Isaac Mogos, Negede Teklemariam. Paykunaqa 20 más watakunañan carcelpi kashanku.

15. ¿Imaynatan casarakuyta respetowan qhawarisunman?

15 Casarakuyta respetowan qhawarisun (leey Hebreos 13:4). Iñiqmasinchiskuna munakusqanchistan rikuchisun qhelli juchakunapi mana urmaspa (1 Tim. 5:1, 2). Ejemplopaq, sichus mana casarasqa kashaspa iñiqmasinchiswan warmi-qhari jina puñusunman chayqa, manan payllatachu dañota ruwasunman aswanpas familiantawanmi. Jinaspapas manañan noqanchispi confiankumanchu, chaywantaq manaña munakuy kanmanchu (1 Tes. 4:3-8). Chaymantapas kallanmantaqmi qhelli ruwaykunata qhawaq qosa. ¿Imaynan sientekunman esposan chayta yachaspa? Sinchi k’irisqachá, mana respetananpaq mana munakunanpaqchá piensanqa (Mat. 5:28).

16. ¿Imaraykun imachus kapuqnillanchiswan kusisqa kananchis?

16 Imachus kapuqnillanchiswan kusisqa kausasun (leey Hebreos 13:5). Jehová Diospi confiasun chayqa, imachus kapuqnillanchiswanmi contento kasunchis. Chayta ruwaspaqa manan sinchitachu llakikusun qolqemanta otaq cosaskunamantapas (1 Tim. 6:6-8). Chaykunamanta aswan importanteqa Jehová Diosmi, iñiqmasinchiskunapiwan. Jinaspapas manan iñiqmasikunaq kaqninkumanta envidiakusunchu nitaq millaytachu rimasun, nitaqmi llakisqachu kausasun. Aswanpas qoykukuqmi kasunchis (1 Tim. 6:17-19).

17. ¿Imaraykun mana manchapakunanchischu?

17 Manan manchapakunanchischu (leey Hebreos 13:6). Jehová Diospi confiaspaqa manan manchapakusunchu; aswanmi valorwan problemakunata aguantasun, imapas allin kanallanpitaqmi piensasun. Chhayna kaspaqa iñiqmasinchiskunatan kallpachasunchis consolasunchispas, chhaynapitaqmi munakusqanchista rikuchisunchis (1 Tes. 5:14, 15). Jehová Diospi confiasun chayqa, manan manchakusunchu manchay ñak’ariy chayamuqtin, aswanpas seguron kasunchis Jehová Diospa salvawananchispi (Luc. 21:25-28).

Manan manchakunanchischu aswanpas Diospa salvawananchispin confiananchis

18. ¿Iman yanapawasun umallikunata astawan munakunanchispaq?

18 Umallikunamanta yuyarikusun (leey Hebreos 13:7, 17). Umallikunaqa tiempota jap’ispan iñiq t’aqapi sinchita llank’anku. Chaymi paykunataqa ‘allinta rikunanchis, anchatataq munakunanchispas’ (1 Tes. 5:13). Sichus piensasun noqanchisrayku imaymanata ruwasqankupi chayqa, agradecesqan kasunchis astawantaq munakusunchispas. Jinaspapas kasukuqmi kananchis, chhaynapin mana llakichisunchu.

Valorananchismi noqanchisrayku umallikunaq ruwasqankuta (18 parrafota qhaway)

ASWAN-ASWANTA MUNANAKUSUN

19, 20. ¿Iman yanapawasun iñiqmasinchiskunawan aswan-aswanta munanakunanchispaq?

19 Runakunaqa reqsiwanchis iñiqmasinchiskunawan munanakusqanchisraykun. Apóstol Pabloq tiemponpipas chhaynan karan, chaywanpas astawan munanakunankupaqmi kamachiran. Chaymi niran: ‘Aswan-aswantaraq munanakunaykichis’, nispa (1 Tes. 4:9, 10). ¿Imatan yachasunman Pabloq nisqanmanta? Sapa p’unchaymi kallpachakunanchis aswan-aswanta munanakunanchispaq.

20 Chaymi 2016 watapaq textota juñunakuna wasipi rikuspa piensananchis: “¿Imatan ruwanay qorpachaq kanaypaq? ¿Imaynatan yanapayman iñiyninkurayku carcelpi tarikuq cristianokunata? ¿Respetowanchu qhawarini casarakuyta? ¿Kusisqachu kashani kapuqnillaywan? ¿Iman yanapawanqa Jehová Diospi astawan confianaypaq? ¿Imaynapin umallikunata astawan kasukuyman?”, nispa. Chay soqta ruwaykunata junt’ananchispaq astawan kallpachakusun. Chhaynapin kay watapaq texto mana yanqachu perqapi k’askarayanqa, aswanpas Pabloq nisqanta yuyarinanchispaqmi kanqa. Paymi niran: “Wayqe-panapuraqa munanakullaychispuni”, nispa (Heb. 13:1).

^ [1] (9 párrafo): Imaynatan Testigokuna sasachakuy tiempopi yanapanakunku chaymanta yachanaykipaq qhaway ¡Diospa gobiernonqa kamachishanñan! librota 246, 247 paginakunata.