Mae’r Ysbryd yn Cyd-dystiolaethu â’n Hysbryd Ni
“Y mae’r Ysbryd ei hun yn cyd-dystiolaethu â’n hysbryd ni, ein bod yn blant i Dduw.”—RHUFEINIAID 8:16.
CANEUON: 109, 108
1-3. Beth oedd yn gwneud Pentecost yn ddiwrnod arbennig, a sut roedd hynny’n cyflawni’r hyn a broffwydwyd yn yr Ysgrythurau? (Gweler y llun agoriadol.)
ROEDD hi’n fore dydd Sul yn Jerwsalem. Diwrnod arbennig a chyffrous oedd hwn. Roedd pobl yn dathlu dydd y Pentecost, sef gŵyl gysegredig ar ddechrau’r cynhaeaf gwenith. Y bore hwnnw yn y deml, roedd yr archoffeiriad yn offrymu’r aberthau arferol. Yna, tua naw o’r gloch, fe offrymodd ddwy dorth wedi eu pobi â lefain o flaenffrwyth y cynhaeaf. Chwifiodd yr archoffeiriad y ddwy dorth yn offrwm o flaen Jehofa, sef yr offrwm cyhwfan. Dyma ddydd y Pentecost yn y flwyddyn 33.—Lefiticus 23:15-20.
2 Bob blwyddyn, ers canrifoedd, roedd yr archoffeiriad yn cynnig yr offrwm hwn. Roedd yr offrwm yn gysylltiedig iawn i rywbeth pwysig a oedd yn mynd i ddigwydd adeg Pentecost 33 OG. Digwyddodd pan oedd 120 o ddisgyblion Iesu yn gweddïo mewn goruwchystafell yn Jerwsalem. (Actau 1:13-15) Wyth can mlynedd yn gynharach, ysgrifennodd y proffwyd Joel am y digwyddiad hwn. (Joel 2:28-32; Actau 2:16-21) Beth oedd mor bwysig am y digwyddiad?
3 Darllenwch Actau 2:2-4. Ar ddiwrnod Pentecost y flwyddyn 33 OG, rhoddodd Duw ei ysbryd glân i’r Cristnogion hynny, ac fe gawson nhw eu heneinio. (Actau 1:8) Yna, fe wnaeth tyrfa o bobl gasglu o’u cwmpas, a dyma’r disgyblion yn dechrau siarad am y pethau rhyfeddol yr oedden nhw newydd eu gweld a’u clywed. Esboniodd yr apostol Pedr arwyddocâd yr hyn oedd newydd ddigwydd. Yna, fe ddywedodd wrth y dyrfa: “Edifarhewch, a bedyddier pob un ohonoch yn enw Iesu Grist er maddeuant eich pechodau, ac fe dderbyniwch yr Ysbryd Glân yn rhodd.” Y diwrnod hwnnw, bedyddiwyd 3,000 o bobl, a derbyniodd hwythau hefyd yr ysbryd glân.—Actau 2:37, 38, 41.
4. (a) Pam dylai’r hyn a ddigwyddodd adeg Pentecost fod o ddiddordeb inni? (b) Pa achlysur arall a ddigwyddodd ar yr un diwrnod efallai lawer o flynyddoedd yn gynharach? (Gweler yr ôl-nodyn.)
4 Beth a gynrychiolir gan yr archoffeiriad a’r offrwm ar adeg Pentecost? Roedd yr archoffeiriad yn cynrychioli Iesu, a’r ddwy dorth yn cynrychioli disgyblion eneiniog Iesu. Roedd y disgyblion hynny a elwir yn “flaenffrwyth” wedi eu dewis o blith pobl bechadurus. (Iago 1:18) Mae Duw wedi mabwysiadu’r rhai hyn yn feibion iddo ac wedi eu dewis i reoli fel brenhinoedd gyda Iesu yn y nefoedd fel rhan o Deyrnas Dduw. (1 Pedr 2:9) Bydd Jehofa yn defnyddio’r Deyrnas i fendithio pawb sy’n ufudd. Felly, p’un ai yn y nefoedd gyda Iesu fydd ein cartref, neu ym Mharadwys ar y ddaear, mae Pentecost y flwyddyn 33 yn arwyddocaol iawn inni. [1]—Gweler yr ôl-nodyn.
SUT MAE JEHOFA YN ENEINIO RHYWUN?
5. Sut rydyn ni’n gwybod nad yw pawb sy’n eneiniog yn cael eu heneinio yn union yr un ffordd?
5 Ni fyddai’r disgyblion yn yr oruwchystafell byth yn anghofio’r diwrnod hwnnw. Roedd gan bob un ohonyn nhw rywbeth a oedd yn edrych yn debyg i fflam ar eu pennau. Rhoddodd Jehofa iddyn nhw’r gallu i siarad mewn ieithoedd estron. Roedden nhw’n gwbl sicr eu bod nhw wedi eu heneinio gan yr ysbryd glân. (Actau 2:6-12) Ond nid yw’r pethau rhyfeddol hyn yn digwydd i bob Cristion ar adeg ei eneinio. Nid yw’r Beibl yn dweud dim am dafodau fel o dân ar bennau’r miloedd yn Jerwsalem a gafodd eu heneinio yn ddiweddarach y diwrnod hwnnw. Cawson nhw eu heneinio ar adeg eu bedydd. (Actau 2:38) Yn ogystal, nid yw pob Cristion yn cael ei eneinio ar adeg ei fedydd. Eneiniwyd y Samariaid ryw dro ar ôl eu bedydd. (Actau 8:14-17) Ac eneiniwyd Cornelius a’i deulu cyn iddyn nhw gael eu bedyddio.—Actau 10:44-48.
6. Beth mae pob un eneiniog yn ei dderbyn, a sut mae hyn yn effeithio arnyn nhw?
6 Yn wir, mae Cristnogion yn sylweddoli mewn gwahanol ffyrdd eu bod nhw wedi cael eu heneinio. Mae rhai yn sylweddoli yn syth ac eraill yn sylweddoli dros gyfnod o amser. Fodd bynnag, mae’r apostol Paul yn dweud beth sy’n Effesiaid 1:13, 14) Felly, mae Jehofa yn defnyddio ei ysbryd glân i roi gwybod i’r Cristnogion hyn mewn ffordd hollol glir ei fod wedi eu dewis nhw i fynd i’r nefoedd. Yn hyn o beth, mae’r ysbryd glân yn “ernes,” neu’n flaendal, sy’n cadarnhau i’r eneiniog y byddan nhw’n byw am byth yn y nefoedd ac nid ar y ddaear.—Darllenwch 2 Corinthiaid 1:21, 22; 5:5.
digwydd i bob un: “Ac wedi ichwi gredu ynddo, gosodwyd arnoch yng Nghrist sêl yr Ysbryd Glân, yr hwn oedd wedi ei addo. Yr Ysbryd hwn yw’r ernes o’n hetifeddiaeth.” (Ni ddylai Cristion eneiniog adael i unrhyw beth ei rwystro rhag gwasanaethu Jehofa
7. Er mwyn derbyn ei wobr, beth y dylai pob Cristion eneiniog ei wneud?
7 Pan fo Cristion yn eneiniog, a yw hyn yn golygu y bydd yn bendant yn derbyn ei wobr? Nac ydy. Mae’n gwbl sicr ei fod wedi ei wahodd i’r nefoedd ond, os na fydd yn aros yn ffyddlon i Jehofa, ni fydd yn derbyn ei wobr. Dyma sut yr esboniodd Pedr y mater: “Dyna pam, gyfeillion, y dylech ymdrechu’n fwy byth i wneud eich galwad a’ch etholedigaeth yn sicr. Oherwydd os gwnewch hyn, ni lithrwch byth. Felly y rhydd Duw ichwi, o’i haelioni, fynediad i dragwyddol deyrnas ein Harglwydd a’n Gwaredwr, Iesu Grist.” (2 Pedr 1:10, 11) Felly, ni ddylai Cristion eneiniog adael i unrhyw beth ei rwystro rhag gwasanaethu Jehofa. Er ei fod wedi ei alw i fynd i’r nefoedd, os nad yw’r Cristion yn aros yn ffyddlon, ni fydd yn derbyn ei wobr.—Hebreaid 3:1; Datguddiad 2:10.
SUT MAE RHYWUN YN GWYBOD?
8, 9. (a) Pam y mae’n anodd i’r rhan fwyaf o bobl ddeall y broses eneinio? (b) Sut mae rhywun yn gwybod ei fod wedi derbyn gwahoddiad i fynd i’r nefoedd?
8 Mae deall y broses eneinio yn anodd iawn i’r rhan fwyaf o weision Duw. Nid yw hyn yn syndod oherwydd nid ydyn nhw eu hunain wedi cael eu heneinio. Fe grëwyd pobl i fyw am byth ar y ddaear, nid yn y nefoedd. (Genesis 1:28; Salm 37:29) Ond dewisodd Jehofa rai i fod yn frenhinoedd ac offeiriaid yn y nef. Mae eu gobaith a’u ffordd o feddwl yn newid, fel eu bod nhw’n edrych ymlaen at fywyd yn y nefoedd.—Darllenwch Effesiaid 1:18.
9 Ond sut mae person yn gwybod a yw wedi derbyn gwahoddiad i fynd i’r nefoedd? Sylwa ar beth ddywedodd Paul wrth y brodyr eneiniog yn Rhufain, a gafodd eu galw gan Dduw i fod yn “saint.” Meddai wrthyn nhw: “Oherwydd nid ysbryd caethiwed sydd unwaith eto’n peri ofn yr ydych wedi ei dderbyn, ond Ysbryd mabwysiad, yr ydym trwyddo yn llefain, ‘Abba! Dad!’ Y mae’r Ysbryd ei hun yn cyd-dystiolaethu â’n hysbryd ni, ein bod yn blant i Dduw.” (Rhufeiniaid 1:7; 8:15, 16) Trwy ei ysbryd glân, mae Duw yn rhoi gwybod yn bendant i rywun ei fod wedi derbyn gwahoddiad i reoli fel brenin yn y nefoedd gyda Iesu.—1 Thesaloniaid 2:12.
10. Pam mae 1 Ioan 2:27 yn dweud nad oes angen ar yr eneiniog neb i’w dysgu?
1 Ioan 2:20, 27) Mae’n rhaid i Gristnogion eneiniog gael eu dysgu gan Jehofa yn union fel pawb arall. Ond nid ydyn nhw’n gorfod cael unrhyw un arall i gadarnhau a ydyn nhw’n eneiniog neu beidio. Mae Jehofa wedi defnyddio’r grym mwyaf sydd, ei ysbryd glân, i ddatgelu hynny iddyn nhw!
10 Nid yw’r rhai sy’n derbyn y gwahoddiad hwn gan Dduw yn gorfod dibynnu ar eraill i gadarnhau eu heneinio. Jehofa sy’n eu hargyhoeddi o hyn. Mae’r apostol Ioan yn dweud wrth Gristnogion eneiniog: “Ond amdanoch chwi, y mae gennych eneiniad oddi wrth yr Un Sanctaidd, ac yr ydych bawb yn gwybod.” Ac meddai hefyd: “A chwithau, y mae’r eneiniad a gawsoch ganddo ef yn aros ynoch, ac nid oes arnoch angen neb i’ch dysgu; ond y mae’r eneiniad a roddodd ef yn eich dysgu am bopeth, a gwir yw, nid celwydd. Fel y dysgodd ef chwi, arhoswch ynddo ef.” (WEDI EU ‘GENI O’R NEWYDD’
11, 12. Beth all fynd trwy feddwl Cristion eneiniog, ond beth nad yw ef byth yn ei amau?
11 Mae’r newid y mae Cristnogion eneiniog yn ei brofi yn fawr. Yn wir, dywedodd Iesu eu bod nhw wedi ‘eu geni o’r newydd,’ neu wedi eu ‘geni oddi uchod.’ (Ioan 3:3, 5, troednodyn) Esboniodd: “Paid â rhyfeddu imi ddweud wrthyt, ‘Y mae’n rhaid eich geni chwi o’r newydd.’ Y mae’r gwynt yn chwythu lle y myn, ac yr wyt yn clywed ei sŵn, ond ni wyddost o ble y mae’n dod nac i ble y mae’n mynd. Felly y mae gyda phob un sydd wedi ei eni o’r Ysbryd.” (Ioan 3:7, 8) Yn amlwg felly, mae’n amhosibl esbonio’n union sut mae’n teimlo i fod yn eneiniog i rywun nad yw’n eneiniog. [2]—Gweler yr ôl-nodyn.
Nid yw unigolyn sydd wedi ei eneinio yn amau nad yw Jehofa wedi ei ddewis
12 Gall rhywun eneiniog feddwl, ‘Pam mae Jehofa wedi fy newis i ac nid rhywun arall?’ Gall ofyn hefyd, ‘Ydw i’n ddigon da i ysgwyddo’r cyfrifoldeb hwn?’ Ond nid yw’n amau nad yw Jehofa wedi ei ddewis. Yn hytrach, mae’n teimlo’n falch o dderbyn anrheg o’r fath. Mae’r rhai eneiniog yn teimlo’r un ffordd â Pedr pan ddywedodd: “Bendigedig fyddo Duw a Thad ein Harglwydd Iesu Grist! O’i fawr drugaredd, fe barodd ef ein geni ni o’r newydd i obaith bywiol trwy atgyfodiad Iesu Grist oddi wrth y meirw, i etifeddiaeth na ellir na’i difrodi, na’i difwyno, na’i difa. Saif hon ynghadw yn y nefoedd i chwi.” (1 Pedr 1:3, 4) Pan fydd rhai sydd wedi eu heneinio’n darllen y geiriau hyn, maen nhw’n gwybod heb unrhyw amheuaeth fod eu Tad nefol yn siarad â nhw’n bersonol.
13. Sut mae’r ffordd y mae person yn meddwl yn newid ar ôl iddo gael ei eneinio gan yr ysbryd glân, a beth sy’n achosi’r newid hwn?
13 Cyn i Jehofa alw’r Cristnogion hyn, eu gobaith oedd byw am byth ar ddaear o baradwys heb ddrygioni. Efallai yr oedden nhw’n dychmygu Eseia 65:21-23) Pam y gwnaethon nhw ddechrau meddwl yn wahanol? Ai oherwydd eu bod nhw wedi teimlo’n isel eu hysbryd neu oherwydd eu bod nhw wedi dioddef cryn dipyn yn eu bywydau? A wnaethon nhw, yn fwyaf sydyn, golli diddordeb mewn byw am byth ar y ddaear? Neu a oedden nhw eisiau profi cael byw yn y nefoedd? Nac oedden nhw. Yn hytrach, Duw a benderfynodd hyn drostyn nhw. Pan roddodd Duw’r gwahoddiad iddyn nhw, defnyddiodd ei ysbryd glân i newid y ffordd roedden nhw’n meddwl yn ogystal â’r gobaith roedden nhw’n dyheu amdano.
croesawu yn ôl berthnasau neu ffrindiau annwyl a fydd yn cael eu hatgyfodi. Ac roedden nhw’n edrych ymlaen efallai at adeiladu tai braf a chael byw ynddyn nhw neu at blannu coed a bwyta eu ffrwyth. (14. Sut mae’r eneiniog yn teimlo am eu bywyd yma ar y ddaear?
14 Ydy hyn yn golygu bod y rhai eneiniog eisiau marw? Disgrifiodd Paul sut roedd yr eneiniog yn teimlo. Cymharodd eu cyrff dynol â ‘phabell’ gan ddweud: “Oherwydd yr ydym ni sydd yn y babell hon yn ochneidio dan ein baich; nid ein bod am ymddiosg ond yn hytrach ein harwisgo, er mwyn i’r hyn sydd farwol gael ei lyncu gan fywyd.” (2 Corinthiaid 5:4) Dydy’r Cristnogion hyn ddim eisiau marw. Maen nhw’n mwynhau bywyd ac eisiau defnyddio pob diwrnod ar gyfer gwasanaethu Jehofa gyda’u teuluoedd a’u ffrindiau. Ond, beth bynnag y maen nhw yn ei wneud, maen nhw’n cofio’r hyn y mae Duw wedi ei addo iddyn nhw ar gyfer y dyfodol.—1 Corinthiaid 15:53; 2 Pedr 1:4; 1 Ioan 3:2, 3; Datguddiad 20:6.
YDY JEHOFA WEDI DY WAHODD DI?
15. Beth nad yw’n dangos bod unigolyn wedi ei eneinio gan yr ysbryd glân?
15 Efallai rwyt ti’n gofyn: “Ydy Duw wedi fy ngwahodd i i fynd i’r nefoedd?” Os felly, meddylia am y cwestiynau pwysig hyn: Wyt ti’n teimlo dy fod ti’n selog iawn yn y gwaith pregethu? Wyt ti’n mwynhau’n fawr iawn astudio’r Beibl a dysgu am “ddyfnderoedd Duw”? (1 Corinthiaid 2:10) Wyt ti’n teimlo bod Duw wedi bendithio’n hael iawn dy waith pregethu? Wyt ti eisiau gwneud ewyllys Jehofa yn fwy na dim byd arall? A oes gennyt ti gariad dwfn tuag at eraill ac yn teimlo cyfrifoldeb mawr i’w helpu nhw i wasanaethu Jehofa? Wyt ti wedi gweld llaw Jehofa yn dy helpu di mewn gwahanol ffyrdd yn dy fywyd? Os wyt ti’n ateb yn gadarnhaol i’r cwestiynau uchod, a yw hyn yn golygu dy fod ti wedi derbyn gwahoddiad i fynd i’r nefoedd? Nac ydy. Pam felly? Oherwydd bod gweision Duw i gyd yn gallu teimlo fel hyn, boed nhw’n eneiniog neu beidio. Trwy gyfrwng ei ysbryd glân, gall Jehofa roi yr un grym i bob un o’i weision, beth bynnag yw eu gobaith. Yn wir, os wyt ti’n pendroni dros y cwestiwn hwn, mae’n golygu nad wyt ti wedi derbyn gwahoddiad. Dydy’r rhai sydd wedi cael eu gwahodd gan Jehofa ddim yn pendroni dros hyn o gwbl! Maen nhw’n gwybod!
16. Sut rydyn ni’n gwybod na fydd pawb sy’n derbyn ysbryd glân Duw yn cael eu gwahodd i fynd i’r nefoedd?
16 Yn y Beibl, ceir llawer o esiamplau o Mathew 11:10, 11) Fe arweiniwyd y brenin Dafydd gan yr ysbryd glân. (1 Samuel 16:13) Cafodd ei helpu gan yr ysbryd glân i ddeall pethau dwfn am Jehofa yn ogystal â’i ysbrydoli i ysgrifennu rhannau o’r Beibl. (Marc 12:36) Er hynny, dywedodd yr apostol Pedr ‘nad oedd Dafydd wedi esgyn i’r nefoedd.’ (Actau 2:34) Defnyddiodd Jehofa ei ysbryd glân i helpu’r rhai hyn i gyflawni pethau rhyfeddol, ond ni wnaeth Duw ddefnyddio ei ysbryd i’w gwahodd nhw i fyw yn y nefoedd. Ydy hynny’n golygu nad oedden nhw’n ddigon ffyddlon neu’n ddigon cymwys i reoli yn y nef? Nac ydy. Mae’n golygu bydd Jehofa yn eu hatgyfodi i fyw ym Mharadwys ar y ddaear.—Ioan 5:28, 29; Actau 24:15.
rai ffyddlon sydd wedi derbyn ysbryd glân Jehofa, ond ni wnaethon nhw fynd i’r nefoedd. Un enghraifft yw Ioan Fedyddiwr. Dywedodd Iesu nad oedd neb o blith dynion yn fwy na Ioan, ond, er hynny, na fyddai Ioan yn frenin yn y nef. (17, 18. (a) Pa wobr y mae’r rhan fwyaf o weision Duw yn edrych ymlaen ati heddiw? (b) Pa gwestiynau y byddwn ni’n eu hystyried yn yr erthygl nesaf?
17 Ni fydd y rhan fwyaf o bobl Dduw heddiw yn mynd i’r nefoedd. Fel Abraham, Dafydd, Ioan Fedyddiwr, a llawer mwy o gymeriadau’r Beibl, maen nhw’n edrych ymlaen at fyw ar y ddaear o dan lywodraeth Duw. (Hebreaid 11:10) Yn y pen draw, bydd 144,000 yn rheoli gyda Iesu yn y nefoedd. Ond mae’r Beibl yn dweud bod rhai ohonyn nhw, y ‘gweddill,’ yn dal yn byw ar y ddaear yn ystod y dyddiau diwethaf. (Datguddiad 12:17) Felly, mae’r rhan fwyaf o’r 144,000 eisoes wedi marw ac yn y nef.
18 Ond, os yw rhywun yn dweud ei fod yn un o’r eneiniog, sut dylai’r rhai sydd â’r gobaith daearol ymateb i hynny? Os yw rhywun yn dy gynulleidfa di yn dechrau bwyta’r bara ac yfed y gwin yn ystod y Goffadwriaeth, sut y dylet ti ei drin? A beth os yw nifer y rhai sy’n dweud eu bod nhw’n eneiniog yn cynyddu? A ddylet ti boeni? Bydd y cwestiynau hyn yn cael eu hateb yn yr erthygl nesaf.
^ [1] (paragraff 4) Mae’n bosibl fod Gŵyl y Pentecost wedi ei dathlu ar yr un adeg o’r flwyddyn y rhoddwyd y Gyfraith i Moses yn Sinai. (Exodus 19:1) Mae’n bosibl y daeth Moses â chenedl Israel yn rhan o gyfamod y Gyfraith ar yr un diwrnod o’r flwyddyn y daeth Iesu â’r rhai eneiniog yn rhan o’r cyfamod newydd.
^ [2] (paragraff 11) Am fwy o wybodaeth ynglŷn ag ystyr cael eich geni o’r newydd, gweler y Watchtower, 1 Ebrill 2009, tudalennau 3-11.