1-3. I swiendlakalo swihi leswi endleke Pentekosta yi va siku ro hlawuleka naswona swiendlakalo leswi swi swi hetisise njhani leswi Matsalwa ma swi profeteke? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)

A KU ri hi Sonto nimixo eYerusalema. Siku leri a ri ri ro hlawuleka ni ro tsakisa. Vanhu a va tlangela Pentekosta, leyi a ku ri nkhuvo wo kwetsima lowu a wu va kona loko ku sunguriwa ku tshovela koroni. Mixo wolowo etempeleni, muprista lonkulu a ha ku nyikela magandzelo ya nkarhi na nkarhi. Kutani, loko ku ta va ku be awara ya kaye, u nyikele swinkwa swimbirhi leswi nga ni comela leswi bakiweke hi koroni leyi tshoveriweke ku sungula kumbe mihandzu yo rhanga. Muprista lonkulu u swi ndziwite ematlhelo leswaku a swi nyikela eka Yehovha. A ku ri Pentekosta ya lembe ra 33.—Levhitika 23:15-20.

² Lembe ni lembe, muprista lonkulu a a ndziwita magandzelo lawa. Magandzelo lawa a ma fanekisela swilo swa nkoka swinene leswi endlekeke hi Pentekosta hi lembe ra 33. Naswona swi humelele eka vadyondzisiwa va Yesu va 120 lava a va khongela swin’we ekamareni ra le henhla eYerusalema. (Mintirho 1:13-15)  Loko ka ha sale malembe ya 800 swilo leswi swi nga se endleka, muprofeta Yuwele u tsale hi xiendlakalo lexi. (Yuwele 2:28-32; Mintirho 2:16-21) Ku endleke yini leswi a swi ri swa nkoka swinene?

³ Hlaya Mintirho 2:2-4. Hi Pentekosta ya lembe ra 33, Xikwembu xi nyike Vakreste moya wa xona lowo kwetsima naswona va ve vatotiwa. (Mintirho 1:8) Kutani, ntshungu wu sungule ku ya eka vadyondzisiwa, naswona va sungule ku vulavula hi swilo swo hlamarisa leswi va ha ku swi vonaka ni ku swi twa. Muapostola Petro u hlamusele leswi a swa ha ku endleka ni lexi endlaka leswaku swi va swa nkoka. Endzhaku, u byele ntshungu a ku: “Hundzukani, un’wana ni un’wana wa n’wina a khuvuriwa hi vito ra Yesu Kreste leswaku mi rivaleriwa swidyoho swa n’wina, kutani mi ta kuma nyiko ya mahala ya moya lowo kwetsima.” Hi siku rero, ku khuvuriwe vanhu va kwalomu ka 3 000 naswona na vona va kume moya lowo kwetsima.—Mintirho 2:37, 38, 41.

4. (a) Ha yini hi fanele hi lava ku tiva leswi humeleleke hi Pentekosta? (b) Hi swihi swiendlakalo swin’wana leswi nga ha vaka swi humelerile hi siku leri fanaka eka malembe yo tala lama hundzeke? (Vona nhlamuselo ya le hansi.)

⁴ Xana muprista lonkulu ni gandzelo leri a ri nyikela hi Pentekosta yin’wana ni yin’wana a swi yimela yini? Muprista lonkulu u yimela Yesu. Swinkwa a a swi yimela vadyondzisiwa va Yesu lava totiweke. Vadyondzisiwa va hlawuriwe exikarhi ka vanhu lava nga ni swidyoho naswona va vuriwa “swirhangana.” (Yakobo 1:18) Xikwembu xi va amukele tanihi vana va xona naswona xi va hlawule leswaku va ta fuma na Yesu etilweni tanihi tihosi va ri xiphemu xa Mfumo wa Xikwembu. (1 Petro 2:9) Yehovha u ta tirhisa Mfumo wa yena ku katekisa vanhu hinkwavo lava yingisaka. Hikokwalaho, ku nga khathariseki leswaku hi ta va hi ri na Yesu etilweni kumbe hi ta va eparadeyisini laha misaveni, Pentekosta ya lembe ra 33 i ya nkoka swinene eka hina. ^[1]—Vona nhlamuselo ya le hansi.

5. Hi swi tiva njhani leswaku vatotiwa a va totiwanga hi ndlela leyi fanaka?

⁵ Vadyondzisiwa lava a va ri ekamareni ra le henhla a va nge ri rivali siku rero. Un’wana ni un’wana wa vona a ri ni lexi fanaka ni langavi enhlokweni ya yena. Yehovha u va nyike vuswikoti byo vulavula hi ririmi rimbe. A va nga kanakani leswaku va totiwe hi moya lowo kwetsima. (Mintirho 2:6-12) Kambe swikombiso leswi leswikulu a swi endleki eka Vakreste hinkwavo loko va totiwa. Hi xikombiso, Bibele a yi vuli leswaku swilo leswi fanaka ni langavi swi vonakile etinhlokweni ta vanhu va magidi lava totiweke endzhakunyana hi siku rero eYerusalema. Va totiwe loko va khuvuriwa. (Mintirho 2:38) Nakambe, a hi Vakreste hinkwavo lava totiweke hi nkarhi lowu va khuvuriweke hi wona. Vasamariya va totiwe endzhaku ka nkarhi loko va ta va va khuvuriwile. (Mintirho 8:14-17) Naswona eka xiendlakalo lexi nga tolovelekangiki, Korneliyo ni lava a a ri na vona ekaya ka yena va totiwe va nga se khuvuriwa.—Mintirho 10:44-48.

6. Xana vatotiwa hinkwavo va kuma yini naswona leswi swi va khumba njhani?

⁶ Swi le rivaleni leswaku Vakreste va swi xiya hi tindlela to hambana leswaku va totiwile. Van’wana va nga swi xiya hi nkarhi wolowo leswaku Yehovha u va totile. Van’wana va swi vone endzhaku ka nkarhi. Kambe muapostola Pawulo u hlamusele leswi endlekaka eka un’wana ni un’wana wa vona. U te: “Loko mi khorwile, mi funghiwile hi moya lowo  kwetsima lowu tshembisiweke, lowu wu nga mfungho wa le mahlweni wa ndzhaka ya hina.” (Vaefesa 1:13, 14) Hikwalaho Yehovha u tirhisa moya wa yena lowo kwetsima leswaku swi va erivaleni eka Vakreste lava leswaku u va hlawurile leswaku va ya etilweni. Hi ndlela leyi, moya lowo kwetsima i “mfungho wa le mahlweni” kumbe xitiyisekiso xa leswaku enkarhini lowu taka va ta hanya hilaha ku nga heriki etilweni ku nga ri emisaveni.—Hlaya 2 Vakorinto 1:21, 22; 5:5.

7. Mukreste un’wana ni un’wana la totiweke u fanele ku endla yini leswaku a ta kuma hakelo ya yena etilweni?

⁷ Loko Mukreste a totiwa, xana swi vula leswaku u ta yi kuma hakelo ya yena hambi ko ba lexi dumaka? Doo! Wa tiyiseka leswaku u vitaneriwe ku ya hanya etilweni. Kambe u ta kuma hakelo ntsena loko a tshama a tshembekile eka Yehovha. Petro u swi hlamusele hi ndlela leyi: “Hikwalaho ka leswi, vamakwerhu, endlani hinkwaswo leswi mi nga swi kotaka hilaha ku engetelekeke leswaku mi ku tiyisekisa hi xin’wina ku vitaniwa ni ku hlawuriwa ka n’wina; hikuva loko mi tama mi endla swilo leswi a mi nge tshuki mi khunguvanyeka mi wa hambi rini. Entiyisweni, hi ku endla leswi mi ta hoyozeriwa swinene emfun’weni lowu nga heriki wa Hosi tlhelo Muponisi wa hina Yesu Kreste.” (2 Petro 1:10, 11) Hikokwalaho, Mukreste un’wana ni un’wana la totiweke u fanele a nga pfumeleli nchumu xi n’wi sivela ku tirhela Yehovha. Hambileswi a rhambiweke kumbe a vitaneriweke ku ya etilweni, loko a nga tshami a tshembekile, a nge yi kumi hakelo ya yena.—Vaheveru 3:1; Nhlavutelo 2:10.

8, 9. (a) Ha yini swi va tikela vanhu vo tala ku twisisa leswi endlekaka eka munhu loko a totiwa? (b) Xana munhu u swi tiva njhani leswaku u vitaneriwe ku ya hanya etilweni?

⁸ Malandza yo tala ya Xikwembu namuntlha swi nga ha ma tikela ku twisisa leswi endlekaka eka munhu loko Xikwembu xi n’wi tota. Leswi swi tolovelekile, hikuva wona a ma totiwanga. Xikwembu xi endle vanhu leswaku va hanya laha misaveni hilaha ku nga heriki, ku nga ri etilweni. (Genesa 1:28; Pisalema 37:29) Kambe Yehovha u hlawule van’wana leswaku va va tihosi ni vaprista etilweni. Hikwalaho loko a va tota, ntshembo wa vona ni ndlela leyi va anakanyaka ha yona swa cinca, kutani va swi langutela hi mahlongati ku ya hanya etilweni.—Hlaya Vaefesa 1:18.

⁹ Kambe xana munhu u swi tiva njhani leswaku yena u vitaneriwe ku ya hanya etilweni? Xiya leswi Pawulo a swi vuleke eka vamakwavo va le Rhoma lava totiweke, lava a va ‘vitaniwe leswaku va va vakwetsimi.’ U te: “A mi amukelanga moya wa vuhlonga lowu vangaka nchavo nakambe, kambe mi amukele moya wa ku vekiwa tanihi vana, moya lowu hi huwelelaka ha wona hi ku: ‘Abba, Tatana!’ Moya hi woxe wu nyikela vumbhoni swin’we ni moya wa hina leswaku hi vana va Xikwembu.” (Varhoma 1:7; 8:15, 16) Hi ku  tirhisa moya wa xona lowo kwetsima, Xikwembu xi swi endla swi va erivaleni eka loyi a totiweke leswaku u vitaneriwe ku ya va hosi etilweni na Yesu.—1 Vatesalonika 2:12.

10. Xana 1 Yohane 2:27 yi vula yini loko yi ku Mukreste la totiweke a nga lavi munhu leswaku a n’wi dyondzisa?

¹⁰ Lava va kumaka xirhambo lexi, lexi humaka eka Xikwembu a va kali va lava ku byeriwa hi munhu leswaku va totiwile. Yehovha u endla leswaku va tiyiseka hi mhaka leyi. Muapostola Yohane u byele Vakreste lava totiweke a ku: “Kambe n’wina mi totiwe hi mukwetsimi; hinkwenu mi ni vutivi.” U tlhele a ku: “Loko ku ri n’wina, ku totiwa loku mi ku amukeleke eka yena ku tshame eka n’wina, kutani a mi lavi munhu wa ku mi dyondzisa; kambe, tanihi leswi ku totiwa loku amukeriweke eka yena ku mi dyondzisaka swilo hinkwaswo, naswona ku nga ntiyiso, ku nga ri mavunwa. Hilaha mi dyondzisiweke hakona, tshamani mi ri ni vun’we na yena.” (1 Yohane 2:20, 27) Vakreste lava totiweke va fanele va dyondzisiwa hi Yehovha ku fana ni munhu un’wana ni un’wana. Kambe a va lavi ku byeriwa hi munhu leswaku va totiwile. Yehovha u tirhisa moya wa yena wa matimba swinene, ku nga moya lowo kwetsima, leswaku a va tiyisekisa leswaku va totiwile!

11, 12. I yini leswi Mukreste la totiweke a tivutisaka swona, kambe i yini leswi a nga kanakaniki ha swona?

¹¹ Loko Vakreste va totiwa hi moya lowo kwetsima, va cinca swinene. Entiyisweni, Yesu u vule leswaku va “velekiwa ra vumbirhi.” (Yohane 3:3, 5) U tlhele a ku: “U nga hlamali leswi ndzi ku byeleke leswaku, n’wina mi fanele ku velekiwa ra vumbirhi. Mheho yi hungela laha yi lavaka kona, kutani u twa mpfumawulo wa yona, kambe a wu ku tivi lomu yi humaka kona ni lomu yi yaka kona. Swi tano ni hi un’wana ni un’wana loyi a velekiweke hi moya.” (Yohane 3:7, 8) Swi le rivaleni leswaku swa tika ku hlamusela munhu la nga totiwangiki leswaku loyi a totiweke u titwa njhani. ^[2]—Vona nhlamuselo ya le hansi.

¹² Munhu loyi a totiweke a nga ha tivutisa a ku: ‘Ha yini Yehovha a hlawula mina ku nga ri munhu un’wana?’ A nga ha tivutisa loko a byi fanelekela kahle vutihlamuleri lebyi. Kambe a nga kanakani leswaku Yehovha u n’wi hlawurile. Kambe, wa tsaka ni ku yi tlangela swinene nyiko yoleyo. Vatotiwa va titwa hilaha Petro a titweke hakona loko a ku: “A ku dzunisiwe Xikwembu tlhelo Tata wa Hosi ya hina Yesu Kreste, leswi hikwalaho ka tintswalo ta xona letikulu xi hi velekeke hi vuntshwa eka ntshembo lowu hanyaka hi ku pfuxiwa ka Yesu Kreste eka lava feke, lowu hi yisaka endzhakeni leyi nga onhakiki ni leyi nga nyamangiki ni leyi nga vuniki. Mi vekeriwe yona ematilweni.” (1 Petro 1:3, 4) Loko vatotiwa va hlaya marito lawa, handle ko kanakana va swi tiva leswaku Tata wa vona u vulavula na vona hi ku kongoma.

13. Ndlela leyi munhu a anakanyaka ha yona yi cinca njhani loko a totiwa hi moya lowo kwetsima naswona swi vanga hi yini?

¹³ Loko Yehovha a nga se rhamba Vakreste lava leswaku va ya etilweni, a va ri ni  ntshembo wo hanya laha misaveni hilaha ku nga heriki. A va wu langutele hi mahlongati nkarhi lowu Yehovha a nga ta endla misava yi va paradeyisi ni ku herisa vuhomboloki hinkwabyo. Kumbexana a va tivona hi mahlo ya mianakanyo va ri karhi va hoyozela swirho swa mindyangu ya vona kumbe vanghana lava pfuxiweke eku feni. Naswona a va swi langutele hi mahlongati ku aka tindlu va tshama eka tona kumbe va byala mirhi ni ku dya mihandzu ya kona. (Esaya 65:21-23) Ha yini va sungule ku anakanya hi ndlela leyi hambaneke? Xana va cince hileswi va tshikilelekeke kumbe hi leswi va xanisekeke swinene? Xana hi xitshuketa va anakanye leswaku ku hanya emisaveni swi ta phirha naswona va ta va va nga tsakanga? Kumbe vo lava ku twa leswaku swi ta va njhani ku hanya etilweni? Doo! Kambe, Xikwembu hi xona xi va endleleke xiboho. Loko xi va rhamba, xi tirhise moya wa xona lowo kwetsima leswaku xi cinca ndlela leyi va anakanyaka ha yona ni ntshembo lowu va nga na wona.

14. Vatotiwa va titwa njhani hi vutomi bya vona laha misaveni?

¹⁴ Xana leswi swi vula leswaku vatotiwa va lava ku fa? Pawulo u hlamusele ndlela leyi vatotiwa va titwaka ha yona. U fanise mimiri ya vona ya nyama ni ‘ntsonga’ kutani a ku: “Entiyisweni, hina lava hi nga entsongeni lowu ha konya, hi tshikileriwile; hikuva a hi lavi ku yi hluvula, kambe hi lava ku ambala yin’wana, leswaku leswi faka swi mitiwa hi vutomi.” (2 Vakorinto 5:4) Vakreste lava a va lavi ku fa. Va tiphina hi vutomi naswona va byi tirhisa siku rin’wana ni rin’wana leswaku va tirhela Yehovha va ri ni mindyangu ya vona ni vanghana. Kambe ku nga khathariseki leswaku va endla yini, va tsundzuka leswi Xikwembu xi va tshembiseke swona enkarhini lowu taka.—1 Vakorinto 15:53; 2 Petro 1:4; 1 Yohane 3:2, 3; Nhlavutelo 20:6.

15. I yini leswi nga kombisiki leswaku munhu u totiwe hi moya lowo kwetsima?

¹⁵ Kumbexana wa tivutisa loko Yehovha a ku rhambele ku ya etilweni. Loko u titwa onge a nga ha va a ku rhambile, anakanya hi swivutiso leswi swa nkoka: Xana u anakanya leswaku u hiseka hi ndlela yo hlawuleka eka ntirho wo chumayela? Xana wa swi rhandza hakunene ku hlaya Bibele ni ku dyondza hi “swilo leswi enteke swa Xikwembu”? (1 Vakorinto 2:10) Xana u titwa onge Yehovha u ku nyike vuyelo byo hlamarisa entirhweni wo chumayela? Xana u rhangisa ku endla ku rhandza ka Yehovha ku tlula hinkwaswo? Xana wa va rhandza swinene van’wana ni ku titwa u ri ni vutihlamuleri lebyikulu byo va pfuna leswaku va tirhela Yehovha? Xana u vone vumbhoni lebyi kombisa leswaku Yehovha u ku pfunile hi tindlela to tala evuton’wini bya wena? Loko nhlamulo ya wena yi ri ina eka swivutiso leswi hinkwaswo, xana swi vula leswaku u rhamberiwe ku ya etilweni? Doo, a swi tano. Ha yini? Hikuva malandza hinkwawo ya Xikwembu ma nga titwa hi ndlela yoleyo, ku nga khathariseki leswaku va totiwile kumbe a va totiwanga. Naswona hi ku tirhisa moya wa yena lowo kwetsima, Yehovha a nga nyika malandza ya yena matimba lama fanaka, ku nga khathariseki leswaku va ni ntshembo wihi. Kahlekahle, loko u nga tiyiseki leswaku u ya etilweni, swi vula leswaku a wu rhambiwanga. Lava hlawuriweke hi Yehovha a va kanakani hi mhaka leyi! Va swi tiva!

16. Hi swi tiva njhani leswaku a hi hinkwavo lava kumeke moya wa Xikwembu lava rhamberiweke ku ya etilweni?

¹⁶ EBibeleni, ku ni swikombiso swo tala swa  vanhu vo tshembeka lava kumeke moya lowo kwetsima wa Yehovha kambe lava nga yangiki etilweni. Un’wana wa vona i Yohane Mukhuvuri. Yesu u vule leswaku a ku nga ri na munhu lonkulu ku fana na Yohane, kambe u vule leswaku Yohane a nge fumi tanihi hosi etilweni. (Matewu 11:10, 11) Davhida na yena a a kongomisiwa hi moya lowo kwetsima. (1 Samuwele 16:13) Moya lowo kwetsima wu n’wi pfunile leswaku a twisisa swilo leswikulu hi Yehovha naswona wu tlhele wu n’wi kongomisa ku tsala swiphemu swin’wana swa Bibele. (Marka 12:36) Hambiswiritano, muapostola Petro u vule leswaku Davhida “a nga tlhandlukelanga ematilweni.” (Mintirho 2:34) Yehovha u tirhise moya wa yena wo kwetsima ku nyika vanhu lava matimba yo endla swilo leswi hlamarisaka, kambe a nga wu tirhisanga leswaku wu va rhambela ku ya hanya etilweni. Xana sweswo swi vula leswaku a va nga tshembekanga kumbe a va nga faneleki ku fuma etilweni? Doo! Swi vula leswaku Yehovha u ta va pfuxela ku hanya eParadeyisini laha misaveni.—Yohane 5:28, 29; Mintirho 24:15.

17, 18. (a) Hi yihi hakelo leyi malandza yo tala ya Xikwembu ma yi languteleke namuntlha? (b) Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa eka xihloko lexi landzelaka?

¹⁷ Malandza yo tala ya Xikwembu namuntlha a ma nge yi etilweni. Ku fana na Abrahama, Davhida, Yohane Mukhuvuri ni vavanuna ni vavasati van’wana vo tala va le minkarhi ya Bibele, va swi langutele hi mahlongati ku hanya laha misaveni loko mfumo wa Xikwembu wu va fuma. (Vaheveru 11:10) I vanhu va 144 000 lava nga ta fuma na Yesu etilweni. Kambe Bibele yi vulavula hi “lava saleke” va vatotiwa lava ha riki laha misaveni eminkarhini leyi ya makumu. (Nhlavutelo 12:17) Kambe vo tala va lava 144 000 va file naswona va pfuxeriwe etilweni.

¹⁸ Kambe loko munhu a vula leswaku u totiwile, xana lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni va fanele va titwa njhani? Loko un’wana evandlheni ra n’wina a sungula ku dya xinkwa ni ku nwa vhinyo eXitsundzuxweni, u fanele u endla yini? Naswona ku vuriwa yini loko nhlayo ya lava va vulaka leswaku va totiwile yi ya yi andza? Xana swi fanele swi ku vilerisa? Swivutiso leswi hi ta swi hlamula eka xihloko lexi landzelaka.