Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

Kwestin

Kwestin

?Wetaem ol man blong God oli kalabus long Bigfala Babilon?

Hemia samwe afta long yia 100 mo i finis long yia 1919. ?From wanem i impoten blong yumi save jenis ya?

I gat plante samting we oli soemaot se long yia 1919, ol tabu Kristin oli fri long Bigfala Babilon mo oli joen long kongregesen we i klin. Yu traem tingbaot: Stret afta we Kingdom blong God i stat blong rul long 1914, i gat sam samting oli traem ol man blong God mo sloslo wosip blong olgeta i stap kam klin. * (Malakae 3:1-4) Mo long yia 1919, Jisas i putumap ‘slef we i stret mo waes’ blong lukaot long ol man blong God we oli klin long wosip mo givim “kakae long olgeta long stret taem.” (Matiu 24:45-47) Long sem yia ya, ol man blong God oli fri long ol giaman tijing blong Bigfala Babilon. (Revelesen 18:4) ?Be, wetaem ol man blong God oli stat blong kalabus long Bigfala Babilon?

Long ol yia bifo, yumi talem se ol man blong God oli stat blong kalabus long Bigfala Babilon long yia 1918. Wajtaoa blong 15 Maj 1992, i talem se long yia 1918 ol man blong Jehova oli kalabus long Bigfala Babilon, hemia i olsem ol man Isrel bifo we oli go kalabus long Babilon. Be i gat ol risej we oli soemaot se ol man blong God oli stat blong kalabus long Bigfala Babilon, plante yia bifo long 1918.

Profet tok long Esikel 37:1-14 i talem se, ol man blong God bambae oli kalabus mo biaen bambae oli go fri. Esikel i luk wan vison, hem i luk wan bigfala krik we i fulap long bun blong ol dedman. Mo Jehova i talem se: “Ol laen blong Isrel oli olsem ol bun ya.” (Vas 11) Tok ya i go tu long ol tabu Kristin, we oli olsem “ol prapa laen blong Isrel.” (Galesia 6:16; Ol Wok 3:21) Esikel i luk we, ol bun blong ol dedman oli laef bakegen, mo oli olsem wan bigfala ami. Hemia i minim ol man blong God we oli fri long Bigfala Babilon, long yia 1919. ?Olsem wanem profet tok ya i soemaot se olgeta oli kalabus blong plante yia?

Fastaem, Esikel i luk se ol bun blong ol dedman ya, “oli drae we i drae.” (Esikel 37:2, 11) Hemia i min se, ol man ya oli ded longtaem finis. Biaen, Esikel i luk se ol dedman ya oli laef bakegen sloslo. Hem i ‘harem we oli stap mekem noes, mo oli stap muv, oli kam joejoen long olgeta bakegen.’ Afta, hem i “luk we string mo mit i stap kavremap ol bun ya” mo skin i kavremap olgeta. Biaen, “win i go insaed long ol dedbodi ya, nao oli kam laef bakegen.” Mo taem oli laef, Jehova i givim graon long olgeta blong oli stap long hem. Evri samting ya, oli no hapen kwiktaem nomo, be oli tekem taem.—Esikel 37:7-10, 14.

Olsem we profet tok ya i talem, ol man Isrel oli stap kalabus blong plante yia. Long yia 740 bifo Kraes, ol man Isrel oli stat blong go kalabus, taem ol man Asiria oli winim ol ten laen blong Isrel long not. Biaen, long yia 607 bifo Kraes, ol man Babilon oli spolemgud Jerusalem, mo oli tekem ol man Isrel long saot, oli go kalabus long Babilon. Be long yia 537 bifo Kraes, ol man Isrel oli fri long Babilon. Samting ya i hapen, taem wan smol grup blong ol man Isrel oli gobak long Jerusalem, blong bildim bakegen haos tempol blong Jehova mo mekem wosip long hem.

Ol save ya, oli soemaot klia se ol tabu Kristin oli kalabus long Bigfala Babilon blong plante yia finis, be i no jes long 1918 kasem 1919. Jisas tu i tokbaot samting ya, taem hem i talem se ol man blong Setan, hemia ol rabis gras, bambae oli gru tugeta wetem ‘ol man blong God,’ hemia ol gudfala sid. (Matiu 13:36-43) Long taem ya, i gat sam Kristin nomo we oli holemstrong long tru wosip. Be bighaf blong ol man we oli talem se oli Kristin, oli agri long ol giaman tijing mo oli kam ol apostasi. Hemia nao from wanem yumi talem se, Kristin kongregesen i kalabus long Bigfala Babilon. Samting ya i hapen samwe afta long yia 100, mo i gohed olsem kasem taem we tru wosip i kam klin, hemia long taem blong en.—Ol Wok 20:29, 30; 2 Tesalonaeka 2:3, 6; 1 Jon 2:18, 19.

Long ol 100 yia ya, ol lida blong jos mo ol lida blong politik, oli wantem se evri man i folem samting we oli talem. Eksampol, oli talem se ol man oli no gat raet blong gat wan Baebol, no blong ridim mo kasemsave long Baebol. Samfala we oli ridim Baebol, oli fasem olgeta long wud mo oli bonem olgeta. Mo olgeta we oli tok agensem ol samting we ol lida blong jos oli tijim, oli kasem ol strong panis. Long taem ya, i luk olsem se i no gat rod nating blong lanem trutok mo tijim ol narafala long hem.

Long vison blong Esikel, yumi lanem se ol man blong God oli laef bakegen mo sloslo oli kamaot long ol giaman skul. ?Be wetaem samting ya i stat, mo olsem wanem i hapen? Long vison ya, Esikel i harem we ol bun ‘oli stap mekem noes.’ Mo samting ya i stat blong hapen long ol las 100 yia, bifo long taem blong en. Long ol yia ya, i gat sam gudfala man we oli wantem faenem trutok mo wosipim Jehova, nating se i gat plante giaman tijing. Oli stadi gud long Baebol, mo oli traehad blong tijing ol narafala long ol save we oli lanem. Samfala oli wok strong blong tanem Baebol i go long ol lanwis we ol man oli kasemsave long hem.

Mo tu, long vison blong Esikel, hem i luk we ol mit mo skin oli stap kavremap ol bun. Samting ya i kamtru long ol yia 1800, taem Charles Taze Russell mo ol fren blong hem oli wok strong blong faenemaot trutok blong Baebol mo wosipim Jehova. Oli wokem magasin ya, Zion’s Watch Tower mo ol narafala buk, blong givhan long ol man blong oli kasemsave long trutok. Long yia 1914, oli wokem video ya, “Photo-Drama of Creation.” Mo long yia 1917, oli wokem buk ya The Finished Mystery, we i mekem bilif blong ol man blong Jehova i kam strong moa. Mo long yia 1919, i olsem we ol man blong God oli laef bakegen mo God i givim wan niufala ples long olgeta. Stat long taem ya, olgeta we oli gat hop blong laef olwe long wol, oli joen wetem ol tabu Kristin. Mo olgeta evriwan oli wosipim Jehova, oli kam olsem “wan bigfala kampani blong ol soldia we i bigwan olgeta.”—Esikel 37:10; Sekaraea 8:20-23. *

Taswe, i klia nomo se ol man blong God oli kalabus long Bigfala Babilon, afta long yia 100. Hemia wan taem we plante man oli agri long ol giaman tijing mo oli agensem trutok, nao oli kam ol apostasi. From samting ya, i had tumas blong mekem wosip long Jehova. Hemia i sem mak long ol man Isrel bifo, taem oli stap long kalabus. Be tede, trutok i stap kasem olgeta man. Yumi glad tumas blong laef long taem we, ol man we “oli waes gud bambae oli saen we i saen olsem san.” Naoia, plante man oli stap “kam klin,” mo oli glad blong mekem wosip long Jehova.—Daniel 12: 3, 10.

Taem Setan i traem Jisas, ?hem i tekem Jisas i go long haos blong God, no i soem haos blong God long wan vison?

Yumi no save stret olsem wanem Setan i soem haos blong God long Jisas.

Matiu mo Luk tufala tugeta i tokbaot samting we i hapen. Matiu i talem se, “Setan i tekem” Jisas i go long Jerusalem mo “i putum hem long wan hae ples, antap long haos blong God.” (Matiu 4:5) Luk i talem se, Setan “i tekem Jisas i go long Jerusalem, i putum hem long wan hae ples, antap long haos blong God.”—Luk 4:9.

Long ol yia bifo, ol buk blong yumi oli talem se, taem Setan i traem Jisas, maet hem i no tekem Jisas i go long prapa haos blong God. Wajtaoa blong 1 Maj 1961, i skelem taem ya wetem samting we i hapen taem Setan i tekem Jisas i go antap long wan bigfala hil mo i soemaot olgeta kantri long wol. Wajtaoa ya i talem se, i no gat wan hil we i hae we i hae, blong man i stap long hem mo lukluk olgeta kantri long wol. Afta, Wajtaoa ya i talem se long sem fasin, maet Setan i no tekem Jisas i go long prapa haos blong God. Be, afta i gat sam haf blong Wajtaoa we oli kamaot biaen, oli talem se sipos Jisas i stap antap long haos blong God mo i jam i godaon long graon, hem i save ded.

Sam man oli talem se from we Jisas i no wan Livaet, hem i no gat raet blong go antap long haos blong God, long ples we ol Livaet nomo oli gat raet blong go long hem. Taswe, oli talem se Setan i yusum wan vison blong traem Jisas. Plante handred yia bifo, Esikel tu i go long haos blong God long wan vison.—Esikel 8:3, 7-10; 11:1, 24; 37:1, 2.

Be sipos Setan i tekem Jisas i go long haos blong God long wan vison, maet samfala oli save gat tingting se:

  • ?I tru se Jisas bambae i fraet blong jam i godaon long graon?

  • Long ol narafala taem we Setan i traem Jisas, hem i talem long Jisas blong i tanem ol prapa ston oli kam bred. Mo hem i wantem se Jisas i mas bodaon mo wosipim hem. Taswe, ?yu no ting se Setan i wantem tu blong Jisas i go antap long prapa haos blong God mo i jam i godaon long graon?

Be sipos Setan i no yusum wan vison mo i no tekem Jisas i go long prapa haos blong God, maet samfala oli save gat tingting se:

  • ?Jisas i brekem Loa taem hem i go antap long haos blong God?

  • ?Olsem wanem nao, Jisas i aot long draeples mo i go long haos blong God long Jerusalem?

I gud yumi luk sam moa save we bambae oli halpem yumi blong ansa long tufala las kwestin ya.

Wan tija, D. A. Carson i talem se, Grik tok we Matiu mo Luk tufala i yusum blong tokbaot “haos blong God,” i minim ful eria long haos blong God. Be i no minim smol yad we ol Livaet nomo oli gat raet blong go long hem. I gat fo kona long haos blong God we ruf blong olgeta i flat, mo ruf we i stap long saotis kona, hem nao i hae moa long ol narafala ruf. Stat long ruf blong saotis kona, i godaon kasem stamba blong hil ya Kedron, hem i samwe long 140 meta hae. Maet Jisas i bin stanap long ples ya, taem Setan i traem hem. Josephus, wan man blong raetem histri, i talem se ples ya i hae we i hae. Mo sipos wan man i go stanap long ples ya, mo i lukluk i godaon, “hed blong hem bambae i raon.” Mo tu, from we Jisas i no wan Livaet, hem i gat raet blong stanap long ples ya, mo bambae i no gat man i save tok agensem hem.

?Be, olsem wanem Jisas i aot long draeples mo i go long haos blong God long Jerusalem? Blong talem stret, yumi no save. Baebol i talem nomo se, Setan i tekem Jisas i go long Jerusalem. Be i no talem ples we Jisas i stap long hem long draeples mo olsem wanem hem go Jerusalem. Mo tu, Baebol i no talem wan stret taem we Setan i traem Jisas, mo i tekem hamas taem blong hem i mekem samting ya. Taswe, i luk olsem se Jisas i wokbaot nomo long draeples, i go kasem Jerusalem. Mo hemia, i wan longfala rod.

Taem Setan i soem long Jisas “olgeta kantri long wol ya,” maet hem i yusum wan vison, from we i no gat wan hil we man i save stanap long hem blong lukluk olgeta ples long wol. Maet hemia i sem mak, taem wan man i plei wan muvi long skrin blong soem sam pija blong ol ples long wol long narafala. Maet Setan i yusum wan vison, be blong talem stret, hem i wantem we Jisas i bodaon long hem mo i wosipim hem. (Matiu 4:8, 9) Taswe, taem Setan i tekem Jisas i go long haos blong God, hem i rili wantem putum laef blong Jisas long denja, taem hem i talem long Jisas blong jam i godaon long graon. Be Jisas i no mekem samting we hem i talem. Taswe, hemia bambae i traem Jisas moa i bitim we Setan i yusum wan vison blong traem hem.

From samting ya, i tru nomo se Jisas i bin go long Jerusalem mo i stanap long wan hae ples, antap long haos blong God. Olsem we yumi talem long stat blong haf ya, yumi no save stret olsem wanem Setan i soem haos blong God long Jisas. Be yumi save se ol traem we Setan i yusum oli tru, mo Jisas i stanap strong long evri traem ya.

^ par. 2 Yu luk Wajtaoa, blong 15 Julae 2013, pej 10-12, haf 5-8, 12.

^ par. 1 Esikel 37:1-14 mo Revelesen 11:7-12, tufala i tokbaot wan samting we i hapen long yia 1919. Long Esikel 37:1-14, i tokbaot we long yia 1919, olgeta man blong God oli kambak long tru wosip, afta we oli stap kalabus blong plante yia. Be Revelesen 11:7-12 i tokbaot se long yia 1919, wan smol grup blong ol tabu brata we oli stap lidim ol man blong God, i stat blong wok strong bakegen. Long ol taem bifo long yia ya, i had blong ol brata ya oli mekem wok blong olgeta.