Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

Graxe̱ rí nuni bi̱ nuraxnuu

Graxe̱ rí nuni bi̱ nuraxnuu

Nguáná ninindxu̱ún xa̱bi̱i̱ Dios ñumbáá ndrígóo Babilonia rí nindxu̱u̱ Xuajen apha rá.

Xa̱bi̱i̱ Dios ninindxu̱ún ñumbáá ndrígóo Babilonia rí nindxu̱u̱ Xuajen apha mbáa nákha nda̱wa̱á rí tsiguʼ 100 asndu tsiguʼ 1919. Rígi̱ nindxu̱u̱ i̱mba̱ nuxi̱ʼ ku̱ma̱. Náa numuu rí ndayóoʼ maxtiʼkhu̱u̱ rá.

Xúgíʼ nasngájma rí bi̱ kaxtaʼwíin nánguá ninindxu̱ún ñumbáá ndrígóo Babilonia rí nindxu̱u̱ Xuajen apha nákha tsiguʼ 1919 ga̱jma̱a̱ rí asndu ikhú nigimbíin náa mbá congregación rí mikaʼwu. Xú káʼnii eʼyáá rá. Gundxaʼwamíjna̱ rígi̱: Índo̱ Reino ndrígóo Dios nigíʼdu̱u̱ raʼtáñajunʼ náa mekhuíí nákha tsiguʼ 1914, xa̱bi̱i̱ Dios niraʼníí mbaʼa xkujndu ga̱jma̱a̱ mañúú mañúú niniñanʼ runi rí naʼni religión dí ragájkhun (Mal. 3:1-4). * Nákha 1919, Jesús nixná mbiʼyuu “ñumba tsi jmbi, tsi majan indxaʼhuaminaʼ” mu maxnún ‹ganitsu mbiʼi rí kaʼyoo› xa̱bi̱i̱ Dios, bi̱ niguma kaʼwi̱i̱n má (Mat. 24:45-47). Ikha má tsiguʼ rúʼko̱, xa̱bi̱i̱ Dios niguma káwíin náa Babilonia rí nindxu̱u̱ Xuajen apha, xóo muʼthá, religión dí minduwaʼ (Rev. 18:4). Mú, nguáná ninindxu̱ún ñumbáá xá.

Asndu xúgi̱ niʼthálú rí xa̱bi̱i̱ Dios ninindxu̱ún ñumbáá ndrígóo Babilonia rí nindxu̱u̱ Xuajen apha mbá xngaa asndu nákha tsiguʼ 1918. Mbá xkri̱da, náa La Atalaya 15 ñajunʼ gu̱nʼ marzo tsiguʼ 1992 niʼthí: “Xó má xuajñu Dios dí nirígá wajyúúʼ bi̱ ni̱jkha̱ kiʼdiin Babilonia mbá nguáthá mbiʼi, nákha tsiguʼ 1918 xa̱bi̱i̱ Jeobá niguáʼnu ninindxu̱ún mbá xngaa ñumbáá ndrígóo Babilonia rí nindxu̱u̱ Xuajen apha”. Mú nda̱wa̱á rí niʼnigajmaa̱ itháan, nikru̱ʼu̱lú rí xa̱bi̱i̱ Dios niguáʼnu ninindxu̱ún ñumbáá mba̱yu̱ʼ má tsiguʼ kidíiʼ rí 1918.

Rí kiʼtáriyaʼ náa Ezequiel 37:1-14 niʼthí rí xa̱bi̱i̱ Dios mani̱ndxu̱ún ñumbáá ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á maguma káwíin. Náa mbá visión, Ezequiel ndiʼyoo mbá xkua̱ náa kajti wéñuʼ itsu̱ún xa̱bu̱ bi̱ nikháñun. Náa versículo 11 naʼthí rí itsu̱ rúʼko̱ nindxu̱u̱ ‹xúgíʼ guʼwá ndrígóo Israel›. Guʼwá rígi̱ ginii ninindxu̱u̱ xuajen Israel ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á ninindxu̱u̱ “Israel ndrígóo Dios”, xóo muʼthá, bi̱ kaxtaʼwíin (Gál. 6:16; Hech. 3:21). Rí kiʼtáriyaʼ naʼthí rí itsu̱ ndiʼya mbu̱júu̱ʼ ga̱jma̱a̱ rí ni̱jkha̱nú ninindxu̱ún mbaʼin wéñuʼ. Rígi̱ nandoo gáʼthi rí xú káʼnii xa̱bi̱i̱ Dios nikáwíin náa Babilonia rí nindxu̱u̱ Xuajen apha nákha tsiguʼ 1919. Mú, náa nijuiʼtáriyaʼ rí ninindxu̱ún ñumbáá mba̱yu̱ʼ tsiguʼ xá. Guʼyáá.

Itsu̱ ‹nijndoʼ wéñuʼ› (Ezeq. 37:2, 11). Rígi̱ nandoo gáʼthúu̱n dí xa̱bu̱ mba̱yu̱ʼ tsiguʼ má nikháñun. Mú xa̱bu̱ bugi̱ nigabi̱ín mañúú mañúú, raʼkháa mbá nacha̱. Ezequiel ginii niʼdxuun ‹mbá aʼwá› ga̱jma̱a̱ itsu̱ nigíʼdu̱u̱ niʼba̱a̱n ma̱ngaa niwa̱a̱. Nda̱wa̱á nigíʼdu̱u̱ nikráʼáan níjthú ga̱jma̱a̱ xuwiʼ, nda̱wa̱á nikráʼáan xtá. Ikhú nigíʼdu̱u̱ ‹ndiyáa xi̱ʼ› ma̱ngaa ‹nigíʼdi̱i̱ nikuwa›. Índo̱ xa̱bu̱ ni̱ga̱bi̱ín mbu̱júu̱ʼ, Jeobá niniñuʼ rí makuwá náa Ku̱bo̱o̱ʼ. Mu marigá xúgíʼ rígi̱ mbaʼyóoʼ mba̱yu̱ʼ mbiʼi (Ezeq. 37:7-10, 14).

Xó má niʼtáriyaʼ Ezequiel, israelitas ninindxu̱ún ñumbáá mba̱yu̱ʼ tsiguʼ. Mbiʼi rúʼko̱ nigíʼdu̱u̱ nákha 740 tsiguʼ ginii, índo̱ gu̱wa̱ʼ xuajen ma̱jkha̱ʼ náa naʼtáñajunʼ Israel nitsudíín magajnún náa kuwa. Nákha 607 tsiguʼ rí nirígá ginii, xa̱bu̱ babilonios nini gámbáa Jerusalén, ga̱jma̱a̱ nájma̱ reino ndrígóo Judá mangiin nigájnun náa kuwa. Nákha tsiguʼ 537 tsiguʼ rí nirígá ginii niguma káwíin, índo̱ mbá nguéjmi̱i̱n judíos nitangi̱i̱n mu muni̱i̱ templo ga̱jma̱a̱ mbuyamajkuíí mbu̱júu̱ʼ Jeobá náa Jerusalén.

Xúgíʼ rígi̱ nasngájma rí cristianos bi̱ kaxtaʼwíin tánindxu̱ún ñumbáá ndrígóo Babilonia rí nindxu̱u̱ Xuajen apha, i̱ndó tsiguʼ 1918 asndu 1919. Ndiyóoʼ mani̱ndxu̱ún ñumbáá mba̱yu̱ʼ tsiguʼ. Jesús ma̱ngaa nindoo gáʼthi rígi̱ índo̱ niʼthí rí “trigo” mbaja̱a̱ mbóó ga̱jma̱a̱ “ina xkahuiʼ”, xóo muʼthá, “ijin tsi naʼtañajun” makuwá mbóó gajmiún cristianos bi̱ minduwiinʼ mba̱yu̱ʼ tsiguʼ (Mat. 13:36-43). Xúgíʼ mbiʼi rúʼko̱ nikúwi̱i̱n nguéjmi̱i̱n cristianos bi̱ gajkhun. Mbaʼin bi̱ nithi rí ni̱ndxu̱ún cristianos niniñaʼ kamba̱a̱ rí gajkhun, xóo muʼthá, nini gaʼduunʼ rí gajkhun ga̱jma̱a̱ ninimbu̱ún rí nusngáa náa religión dí ragájkhun. Ikha jngó ma̱ndoo muʼthá rí congregación cristiana ninindxu̱u̱ ñumbáá ndrígóo Babilonia rí nindxu̱u̱ Xuajen apha. Rígi̱ nigíʼdu̱u̱ nirígá nda̱wa̱á rí tsiguʼ 100 ga̱jma̱a̱ niguámbáa índo̱ templo rí na̱ʼkha̱ náa Dios niguma kaʼwi̱i̱ índo̱ gártumuu mbiʼi (Hech. 20:29, 30; 2 Tes. 2:3, 6; 1 Juan 2:18, 19).

Xúgíʼ tsiguʼ rúʼko̱, bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ náa guʼwá ndxajkun ga̱jma̱a̱ políticos nindúún mutañajúnʼ xúgínʼ xa̱bu̱. Mbá xkri̱da, túniñanʼ rí xa̱bu̱ maguaʼdáá mbá Biblia ní má rí muraxnuu náa ajngáa rí makru̱ʼu̱u̱n. Tikhun bi̱ nigíʼ muraxnuu Biblia nitsikhi̱i̱n. Ga̱jma̱a̱ bi̱ nitha numún rí xú káʼnii nisngáa, nindrigú castigo. Nákha ikhú niʼni mingíjyúuʼ wéñuʼ rí majmañún o musngáa dí gajkhun.

Ezequiel ma̱ngaa niʼtáriyaʼ rí xuajñu Dios mbaʼya mbu̱júu̱ʼ ga̱jma̱a̱ mañúú mañúú maguma kríyaa náa religión dí minduwaʼ. Nguáná ga̱jma̱a̱ náa mbi̱ʼi̱i̱ nigíʼdu̱u̱ nimbánuu rígi̱ rá. Nijuiʼtáriyaʼ rí mawán ‹mbá aʼwá›. Rígi̱ nigíʼdu̱u̱ mba̱yu̱ʼ tsiguʼ kidíiʼ nákha xóó tséʼni iwáá mbiʼi. Nákha tsiguʼ rúʼko̱, tikhun xa̱bu̱ jmbiin nigími̱jna̱ mbuyáá rí gajkhun ga̱jma̱a̱ muni ñajunʼ Dios maski ajndu rígá wéñuʼ kiʼsngáa rí minduwaʼ. Ninigajmaa Biblia ga̱jma̱a̱ nithúún eʼwíínʼ rí nijmañún. Eʼwíínʼ ninimi̱jna̱ mutajuíi Biblia náa i̱ʼwáʼ ajngáa rí xa̱bu̱ nakru̱ʼu̱u̱n.

Mijngii tsiguʼ 1870 nirígá mbá rí nindxu̱u̱ xóo rí itsu̱ nigíʼdu̱u̱ nigu xuyuʼ ga̱jma̱a̱ xtóo. Charles Taze Russell gajmíi̱n bi̱ nimbáxu̱u̱ ninigajmaa májánʼ wéñuʼ Biblia ga̱jma̱a̱ ninimi̱jna̱ muni ñajunʼ Jeobá. Ma̱ngaa, nimbañúún eʼwíínʼ mu makru̱ʼu̱u̱n Biblia ga̱jma̱a̱ revista rígi̱ ma̱ngaa i̱ʼwáʼ i̱yi̱i̱ʼ. Mu mambáñun xa̱bi̱i̱ Dios maguaʼdáá itháan fe, nákha tsiguʼ 1914 nigájnuu “Foto-Drama de la Creación” ga̱jma̱a̱ tsiguʼ 1917 nigájnuu libro The Finished Mystery (Naguámbáa rí miʼtáraʼa). Tsiguʼ 1919, ninindxu̱u̱ xóo rí xuajñu Dios ndiʼya̱a̱ mbu̱júu̱ʼ ga̱jma̱a̱ rí nixtáa náa mbá nuxi̱ʼ Ku̱ba̱ʼ. Asndu nákha ikhú, bi̱ guáʼthi̱i̱n makuwá náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ niwi̱i̱n gajmiún bi̱ kaxtaʼwíin mu mumbañún. Rí xúgi̱, xúgínʼ nuni mbá kambáxu̱u̱n ñajunʼ Jeobá ga̱jma̱a̱ ni̱ndxu̱ún ‹mbá ejercito mba̱a̱ wéñuʼ› (Ezeq. 37:10; Zac. 8:20-23). *

Ikha jngó, nakujmaa kaʼwu rí xa̱bi̱i̱ Dios niguáʼnu ninindxu̱ún ñumbáá ndrígóo Babilonia rí nindxu̱u̱ Xuajen apha nda̱wa̱á rí tsiguʼ 100, ikhú índo̱ mbaʼin xa̱bu̱ niniñaʼ kamba̱a̱ rí gajkhun. Xúgíʼ tsiguʼ rúʼko̱ niʼni mingíjyúuʼ muni ñajunʼ Jeobá, xóo índo̱ israelitas ni̱jkha̱ kiʼdiin náa Babilonia. Mú rí mbiʼi xúgi̱ najuiʼtaraʼa rí gajkhun náa xúgínʼ xa̱bu̱. Naʼni makuwáanʼ gagi índo̱ nduʼyáá rí kuwáanʼ mbiʼi rí “bi̱ naguanu nakru̱ʼu̱u̱n maxpíbinʼ”, índo̱ mbaʼin ‹maguma kaʼwi̱i̱n› ga̱jma̱a̱ magún náa religión rí gajkhun (Dan. 12:3, 10).

Índo̱ Satanás nigíʼ tsáʼkhá inu Jesús, lá gajkhun ni̱jkha̱ kayáa náa templo xáʼ. O i̱ndó nisngájmuu mbá visión dxe̱ʼ.

Tséʼyáá xú phú káʼnii Satanás nisngájmuu templo Jesús. Guʼyáá náa numuu rí nuʼthá xúʼko̱ káʼnii.

Mateo ga̱jma̱a̱ Lucas nithi ndiéjunʼ niʼni Satanás ga̱jma̱a̱ Jesús mbiʼi rúʼko̱. Mateo niʼthí rí “nika jaya” náa Jerusalén ga̱jma̱a̱ rí “nitsiji naʼ tsudu guʼhua dxakun naʼ tsidaʼ” (Mat. 4:5). Lucas niʼthí rí Gixa̱a̱ “ndiyaiko Jesús nika naʼ xuajin Jerusalén, nitsiji naʼ tsudu guʼhua dxakun” (Luc. 4:9).

Nákha ginii, náa i̱yu̱lúʼ niʼthí rí índo̱ Satanás nigíʼ tsáʼkhá náa Jesús, na̱nguá xóo maʼga̱ kayáa gajkhun náa templo. Mbá xkri̱da, náa La Atalaya 15 ñajunʼ gu̱nʼ julio tsiguʼ 1961 niʼthí rí nirígá ikhí nindxu̱u̱ xóo índo̱ Satanás nigíʼ tsáʼkhá Jesús índo̱ nisngájmuu “xugui xuajin ri mbaʼo ri riga mbamba numba” asndu náa mbá kúbá rí mitsidanʼ wéñuʼ. Náa revista niʼthí rí xándoo mani̱ndxu̱u̱ mbá kúbá gajkhun numuu rí nda̱a̱ mbá kúbá náa ma̱ndoo maʼkhunʼ xúgíʼ xuajen dí rígá náa numbaaʼ. Ikha jngó náa revista niʼthí rí ma̱ndoo mundxaʼwami̱jna̱ rí Satanás na̱nguá ni̱jkha̱ kayáa Jesús gajkhun náa templo. Maski ajndu xúʼko̱, náa La Atalaya niʼthí náa artículos rí itháan nuxi̱ʼ á mu Jesús nikixi̱i̱ náa templo, mbá asndu makhañúu.

Tikhun nuthi rí numuu dí Jesús na̱nguá ninindxu̱u̱ levita, xtángoo ndrígu̱ún judíos tsiniñuʼ matsimuu náa santuario ndrígóo templo. Ikha jngó, nuthi rí Satanás ndiyóoʼ majmuu mbá visión mu magíʼ mbá tsáʼkhá inu Jesús. Mba̱yu̱ʼ tsiguʼ kidíiʼ, Ezequiel ni̱jkha̱ kiʼyáa náa mbá templo náa mbá visión (Ezeq. 8:3, 7-10; 11:1, 24; 37:1, 2).

Á mu Satanás nijmuu mbá visión mu maʼga̱ kayáa Jesús náa templo, mbáa tikhun muraximíjna̱:

  • Xú káʼnii nikumu̱u̱ Jesús ga̱jma̱a̱ numuu tsáʼkhá rí niʼthúu̱n rí makixi̱i̱ náa templo rá.

  • Náa i̱ʼwáʼ tsáʼkhá, Satanás niʼthúu̱n Jesús rí martaxi̱i̱ itsí pan gajkhun ga̱jma̱a̱ rí masmbáti̱go̱o̱ mu mbaʼyamajkuu gajkhun. Ikha jngó, lá mbáa Satanás ma̱ngaa niʼthúu̱n Jesús rí makixi̱i̱ náa templo rí gajkhun ráʼ.

Á mu rí gajkhun Satanás ni̱jkha̱ kayáa Jesús náa templo, mbáa tikhun nuraximíjna̱:

  • Lá táʼnimbo̱o̱ Jesús xtángoo ndrígu̱ún judíos índo̱ nitsimuu náa tsu̱du̱u̱ santuario ndrígóo templo ráʼ.

  • Xú káʼnii ni̱jkha̱ Jesús náa templo ndrígóo Jerusalén á mu ikhaa xtáa náa Ku̱ba̱ʼ mixooʼ rá.

Guʼyáá mbá rí mambáyulúʼ muriʼña̱a̱ a̱jma̱ graxe̱ rí iwáá kayuʼ.

Mbáa bi̱ najmañuu naʼthí rí índo̱ Mateo ga̱jma̱a̱ Lucas nithi ga̱jma̱a̱ numuu templo, táʼnduun guthi i̱ndó ga̱jma̱a̱ numuu santuario, ikhí nindxu̱u̱ náa i̱ndó levitas ma̱ndoo matu̱ʼu̱u̱n. Nakujmaa rí nithi ga̱jma̱a̱ numuu xúgíʼ templo. Náa rí itháan mitsidanʼ nindxu̱u̱ náa kuʼmuu sureste, náa tsu̱du̱u̱ nindxu̱u̱ mbánii. Mbáa Satanás ni̱jkha̱ kayáa ikhí Jesús. Ikhí asndu náa valle ndrígóo Cedrón, rí mitsidanʼ nindxu̱u̱ xóo mbá guʼwá rí gíʼdoo 40 pisos. Josefo bi̱ najmañuu dí nirígá wajyúúʼ niʼthí rí kuʼmuu rúʼko̱ mitsidanʼ wéñuʼ rí á mu mbáa xa̱bu̱ na̱jkha̱ ikhí ga̱jma̱a̱ nayexi kawáá, mamiñúu wéñuʼ. Maski ajndu Jesús na̱nguá ninindxu̱u̱ levita, ikha ma̱ndoo matsimuu ikhí ga̱jma̱a̱ nimbáa xándoo maʼthúu̱n rí táʼnimbo̱o̱ xtángoo.

Mú, xú káʼnii ni̱jkha̱ Jesús náa templo ndrígóo Jerusalén á mu ikhaa xtáa náa Ku̱ba̱ʼ mixooʼ rá. Na̱nguá xóo muʼthá mbájmbu. Náa Biblia i̱ndó naʼthí rí “nika jaya” náa Jerusalén. Na̱nguá eʼthí á mu Jesús xtáa mijngii o mitsínguánʼ náa Jerusalén ni má nguáthá mba̱yu̱ʼ ndijyúuʼ Satanás rí nigíʼ tsáʼkhá. Ikha jngó mbáa Jesús ni̱jkha̱ ga̱jma̱a̱ rajkúu asndu náa Jerusalén, maski ajndu ndijyúuʼ.

Índo̱ Satanás nisngájmuu Jesús “xugui xuajin ri mbaʼo ri riga mbamba numba”, mbáa nijmuu visión numuu rí nda̱a̱ mbá kúbá rí naʼkhunʼ xúgíʼ xuajen dí rígá náa numbaaʼ. Mú maski ajndu Satanás nijmuu mbá visión, nindoo rí Jesús masmbáti̱go̱o̱ gajkhun mu mbaʼyamajkuu (Mat. 4:8, 9). Ikha jngó índo̱ Satanás ni̱jkha̱ kayáa Jesús náa templo, mbáa ma̱ngaa nindoo rí Jesús makixi̱i̱ náa templo. Mú Jesús niʼni gaʼduunʼ. Rúʼko̱ nasngájma rí ninindxu̱u̱ mbá tsáʼkhá mba̱a̱ wéñuʼ rí tánindxu̱u̱ káaʼ mbá visión.

Xóo muʼthá, mbáa Jesús gajkhun ni̱jkha̱ náa Jerusalén ga̱jma̱a̱ rí nitsimuu náa rí itháan mitsidanʼ náa templo. Mú xóo má niʼthá náa nigíʼdu̱u̱ artículo rígi̱, na̱nguá eʼyáá xú káʼnii phú niʼni Satanás mu masngájmuu templo Jesús. I̱ndó rí nduʼyáá nindxu̱u̱ rí Satanás mbaʼa nuthu nindoo maʼni rí Jesús maʼni dí raʼkhí, mú Jesús taxpatríguíi náa nimbá tsáʼkhá.

^ kutriga̱ 2 Xó má náa Ezequiel 37:1-14 ga̱jma̱a̱ Revelación 11:7-12 naʼthí rí nirígá nákha tsiguʼ 1919. Rí niʼtáriyaʼ Ezequiel 37:1-14 naʼthí rí natangi̱ín xúgínʼ xa̱bi̱i̱ Dios náa religión rí gajkhun nákha tsiguʼ 1919 nda̱wa̱á rí ninindxu̱ún ñumbáá mba̱yu̱ʼ tiempo. Mú Revelación 11:7-12 naʼthí rí nirígá tsiguʼ 1919, índo̱ mbá nguáthi̱i̱n bi̱ kaxtaʼwíin bi̱ nixnún ikha xa̱bi̱i̱ Dios, xóo muʼthá, nitangi̱ín makuwá mbu̱júu̱ʼ. A̱ngiu̱lú bugi̱ túniñunʼ muni ñajunʼ Dios mbá nguáthá tiempo.