၁, ၂. ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤလၢ မးသဲ ၂၄:၁၄ အပူၤန့ၣ် တၢ်သံကွၢ် မနုၤအိၣ်ထီၣ်လဲၣ်.

ယ့ၣ်ၡူး တဲဆိပာ်ဝဲလၢဖဲမုၢ်နံၤခံကတၢၢ်န့ၣ် ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် ကဘၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤ ဆူ ပှၤကလုာ်ခဲလၢာ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၁၄) ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤလၢ အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဃိလီၤ. ပှၤတနီၤ သးအိၣ်ဒိကနၣ်ပတၢ်ကစီၣ် ဘၣ်ဆၣ် တနီၤနီၤန့ၣ် တသးအိၣ်ဒိကနၣ်ဝဲဘၣ်. ပှၤတနီၤ မ့ၢ်တဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး ပတၢ်ကစီၣ်ဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ် ယူးယီၣ်ပာ်ကဲပှၤ ခီဖျိလၢ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ပစံးလၢ ပမ့ၢ်ပှၤတဒူၣ်ဧိၤလၢ အမၤတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဒ်ယ့ၣ်ၡူး တဲဆိပာ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ပအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကစံးဒ်န့ၣ်ဧါ. ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲဆိပာ်ဝဲန့ၣ် ပနာ်သ့ဒ်လဲၣ်.

^၂ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအါဖု တဲဝဲလၢအဝဲသ့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခု ကစီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤလိာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ထဲလၢသရိာ်ပူၤ, ကွဲၤဟူဖျါပူၤ, မ့တမ့ၢ် အ့ထၢၣ်နဲး ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကတဲဘၣ်ပှၤဂၤ ထဲယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ် လၢအမၤလိဘၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ပှၤအဂၤတနီၤ ထံၣ်ဝဲလၢ တၢ်မၤစၢၤပှၤဂၤ ဒ်သိးဒီး ကသံၣ်သရၣ်အတၢ်မၤ, တၢ်ကွၢ်ထွဲ ပှၤဆူးပှၤဆါ, မ့တမ့ၢ် ကၠိသရၣ်အတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၢပမၤန့ၣ်ဧါ.

၃. ဒ်မးသဲ ၂၈:၁၉, ၂၀ အသိးန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလွံၢ်မံၤလဲၣ်.

 ^၃ မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူး အဲၣ်ဒိးဝဲလၢအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အိၣ်ခိးဝဲလၢပှၤဂၤ ကဟဲဆူအဝဲသ့ၣ်အအိၣ်န့ၣ်ဧါ. တအဲၣ်ဒိးဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ဖဲယ့ၣ်ၡူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲစံးဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ် လၢအကယၤတဖၣ်လၢ– “လဲၤဒုးကဲထီၣ်ပှၤအကလုာ်တဖၣ် ခဲလၢာ်လၢယပျဲၢ်ယဘီၣ်တက့ၢ်. ဒီးဘျၢအီၤ. . .တက့ၢ်. ဒီးသိၣ်လိသီလိအီၤ, ဒ်သိးအကတိၢ်န့ၢ် ကယဲၢ်တၢ်လၢ ယမၤလိာ်တ့ၢ်သုခဲလၢာ်တက့ၢ်.” (မးသဲ ၂၈:၁၉, ၂၀.) ဒ်ပမ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်အသိး ပကဘၣ်မၤတၢ်အိၣ်ဝဲလွံၢ်မံၤန့ၣ်လီၤ. ပကဘၣ်ဒုးကဲထီၣ်ပှၤဂၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်, ဘျၢအဝဲသ့ၣ်လၢထံ ဒီးသိၣ်လိသီလိအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဆိကတၢၢ် ပကဘၣ်လဲၤ ဆူပှၤဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ ဘၣ်ဃးလံာ်စီဆှံတဂၤစံးဝဲလၢ– “တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ‘လဲၤ’ န့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ပှၤစူၢ်တၢ်နာ်တၢ်ဖိ တဂၤစုာ်စုာ် ကဘၣ်လဲၤဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢအကပိာ်ကပၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတခီထံတခီကီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.”—မးသဲ ၁၀:၇; လူၤကၣ် ၁၀:၃.

၄. ဒ်သိးပကကဲထီၣ် “ပှၤမၤညၣ်ပှၤကညီ” အဂီၢ်ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.

^၄ ယ့ၣ်ၡူး အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူး အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ထဲတဂၤဧိၤဧါ, မ့တမ့ၢ် ဒ်တၢ်ကရၢကရိတဖုအသိးဧါ. ပှၤတဂၤ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်သကုၤလၢ “ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါ” န့ၣ်တမ့ၢ်တၢ်လၢအညီဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲယ့ၣ်ၡူးကွဲမုာ်အပျဲၢ်အဘီၣ် လၢအကကဲထီၣ် “ပှၤမၤညၣ်ပှၤကညီ” အခါန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ အခီပညီလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကဘၣ်တၢ်ကရၢကရိထီၣ်အီၤ ဒ်ပှၤတဖုအသိး လၢကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. (ဖး မးသဲ ၄:၁၈–၂၂ တက့ၢ်.) ဖဲအံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတစံးဝဲ ပှၤမၤညၣ်ဖိတဂၤအံၤ ကသူဝဲတခွဲဘိ ဒီးညၣ်ဆၣ် ဒီးအိၣ်ခိးဝဲလၢ ညၣ်ကဟဲဆူအအိၣ်န့ၣ်ဘၣ်. အဝဲအဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ပှၤဖီၣ်ညၣ်ဖိတဖၣ် ကဘၣ်သူဝဲစၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ကဖီၣ်ညၣ်လၢစၤအဂီၢ် ကဘၣ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ, ကဘၣ်ရဲၣ်ကျဲၤဝဲ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်, ဒီးကဘၣ်မၤသကိးတၢ် ဃူဃူဖိးဖိးလီၤ.—လူၤကၣ် ၅:၁-၁၁.

၅. တၢ်သံကွၢ်လွံၢ်ဖျၢၣ်လၢ ပကဘၣ်စံးဆၢန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

^၅ ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ မတၤတဖၣ် စံၣ်တဲၤတဲၤလီၤတၢ်သးခုကစီၣ်လဲၣ်န့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါအဂီၢ် ပကဘၣ်စံးဆၢ တၢ်သံကွၢ်လွံၢ်ဖျၢၣ်အံၤလီၤ.

• ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကြၢးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်ကစီၣ်မနုၤလဲၣ်.

• အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ကြၢးအိၣ်ဒ်လဲၣ်.

• အဝဲသ့ၣ် ကြၢးသူဝဲအကျိၤအကျဲဒ်လဲၣ်.

• တၢ်မၤအံၤ ကြၢးရၤလီၤအသး တုၤထဲလဲၣ် ဒီးကြၢးပှၤဆဲးမၤအီၤယံာ်ထဲလဲၣ်.

တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါနီၤဖး ပှၤလၢအမၤတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဒီးကမၤအါထီၣ် ပတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤလီၤ.—၁ တံၤမသ့း ၄:၁၆.

၆. ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်ကစီၣ်လၢအဘၣ်န့ၣ် ပနာ်သ့ဒ်လဲၣ်.

^၆ ဖး လူၤကၣ် ၄:၄၃ တက့ၢ်. ယ့ၣ်ၡူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤ “ယွၤအဘီအမုၢ်အတၢ်သးခုကစီၣ်” ဒီးအဝဲအဲၣ်ဒိးလၢအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကမၤဒ်န့ၣ်အသိးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ မ့ၢ်မတၤတဖၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်ဆူ ပှၤကိးကလုာ်ဒဲး အအိၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်ထဲဒၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖုဧိၤလီၤ. ပှၤတနီၤလၢအသးဟ့ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် တူၢ်လိာ်ဝဲတၢ်ကတိၤအံၤန့ၣ်လီၤ. အဒိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် လၢအမ့ၢ်မံးၡၢၣ်နရံၣ်တဂၤ လၢအလဲၤမၤဘၣ်တၢ်လၢထံကီၢ်အါဘ့ၣ်န့ၣ် တဲဘၣ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤ ဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲလၢ ဖဲအလဲၤထံကီၢ်တဘ့ၣ်လၢ်လၢ်အခါန့ၣ် အသံကွၢ်ဝဲ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်လၢ သုစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်တဂၤအံၤစံးဝဲလၢ “မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်ပျုၢ်အဃိ စံးဆၢဝဲဒၣ် တၢ်တမံၤဃီလၢအမ့ၢ် ‘ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်’ န့ၣ်လီၤ.” အတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပမ့ၢ်ခရံာ်ဖိလၢအမ့ၢ်အတီ လၢအိၣ်ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးတဖုလီၤ. ဒီးပတမ့ၢ်ပှၤအပျုၢ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်. (၁ ကရံၣ်သူး ၁:၁၀) ယွၤအဘီမုၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကစီၣ်အခိၣ်သ့ၣ်လၢ တၢးထီခိးတၢ်ရၤလီၤဝဲလီၤ. မဲးကစံအံၤ ဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်အီၤလၢ ၂၅၄ ကျိာ် ဒီးဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်တဘျီန့ၣ်အဘ့ၣ် ၅၉,၀၀၀,၀၀၀ ဃၣ်ဃၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ မဲးကစံဝဲအံၤန့ၣ် မ့ၢ်လံာ်လၢဘၣ်တၢ်ရၤလီၤအီၤအါကတၢၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါန့ၣ်လီၤ.

၇. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်တဖၣ် တစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ယွၤအဘီအမုၢ်အဂ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်.

 ^၇ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်တဖၣ် တစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ယွၤအဘီအမုၢ်အဂ့ၢ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်အါဂၤ မ့ၢ်တဲယွၤအဘီအမုၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် တဲဝဲလၢယွၤအဘီအမုၢ်န့ၣ် အိၣ်လၢပသးပူၤလီၤ. (လူၤကၣ် ၁၇:၂၁) အဝဲသ့ၣ် တသိၣ်လိပှၤဂၤလၢ ယွၤအဘီအမုၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မူခိၣ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးတခါ ဒီးအစီၤပၤန့ၣ် မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် တဲဝဲယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ် ဖဲခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်အမူး ဒီးအံးစထၢၣ် အခါန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် တတဲနၢ်ပၢၢ်စ့ၢ်ကီးပှၤဂၤလၢ ယွၤအဘီအမုၢ်န့ၣ် ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအတၢ်ကီတၢ်ခဲခဲလၢာ်ဘၣ်. (လီၣ်ဖျါ ၁၉:၁၁-၂၁) လၢယွၤအဘီအမုၢ်အပူၤ ယ့ၣ်ၡူးကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်တဖၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လဲၣ်န့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ် မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် တနၢ်ပၢၢ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကစီၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ.

၈. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ အတၢ်မၤန့ၣ် ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးကမၣ်သ့ဒ်လဲၣ်.

^၈ ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် တကြၢးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒ်သိးကဒိးန့ၢ်စ့အဂီၢ် မ့တမ့ၢ် လၢကသူၣ်ထီၣ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်လၢ အလီၤဘီလီၤမုၢ်အဂီၢ်ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ– “သုဒိးန့ၢ် ကလီတၢ်လံ. ဟ့ၣ်ကလီ တၢ်တက့ၢ်.” (မးသဲ ၁၀:၈) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ အတၢ်မၤန့ၣ် တကြၢးမ့ၢ်ကျဲလၢ တၢ်ကဃုကျိၣ်ဃုစ့ဘၣ်. (၂ ကရံၣ်သူး ၂:၁၇) ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် တကြၢးဃ့ လါလဲလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ်ဘၣ်. (ဖး မၤတၢ် ၂၀:၃၃–၃၅ တက့ၢ်.) ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်မၤလိာ် အိၣ်ဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဘၣ်ဆၣ် သရိာ်အါတက့ၢ်န့ၣ် ထၢတၢ်မၤဘူၣ်လၢ ကကွၢ်ကတဲာ်ကတီၤ အသရိာ်, ကလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် ဒီးပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်အါဂၤ ကဲဒိၣ်ဝဲလီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၁၇:၄, ၅.

၉. ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ဟ့ၣ်လီၤအသးလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၉ မ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ထၢစ့လၢ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ပူၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အခါစ့ၢ်ကီးဧါ. တထၢဝဲဘၣ်. အဝဲအတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် ဒိးန့ၢ်တၢ်မၤစၢၤခီဖျိလၢ တၢ်မၤဘူၣ်လၢတၢ်သးအိၣ်အပူၤလီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၉:၇) လၢအပူၤကွံာ်တနံၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် သူဝဲတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ် အိၣ်ဝဲအနၣ်ရံၣ် အကကွဲၢ်ခံကထိ ဃၣ်ဃၣ် ဒီးမၤဝဲတၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံအိၣ်ဝဲအခါ ခွံကကွဲၢ်ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တဒိးန့ၢ်ဘၣ် လါလဲဘၣ်ဆၣ် သးအိၣ်သူအကျိၣ်စ့လၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး အတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ် ပှၤဃုသ့ၣ်ညါတၢ်ဖိတဂၤ စံးဝဲလၢ– “အဝဲသ့ၣ် အတၢ်တိာ်ပာ်အခိၣ်သ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒီးတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတၢ်လီၤ.” အဝဲစံးစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် လၢဘၣ်ဟ့ၣ်ဝဲလါလဲန့ၣ်တအိၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဒီး ပမ့ၢ်တစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ပကန့ၢ်ဘၣ်စ့အဂီၢ်န့ၣ် ပတၢ်တိာ်ပာ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. ပသးအိၣ်မၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ မ့ၢ်လၢပအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပှၤဂၤအဃိလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ် အဃိ ဝံတၢ်စံးပာ်လၢ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၀:၃ အပူၤန့ၣ် ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲလီၤ. (ဖးတက့ၢ်.)

၁၀. ယ့ၣ်ၡူး ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်န့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၀ ယ့ၣ်ၡူး ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် လဲၤဆူတၢ်လီၢ်တပူၤလၢ်လၢ် လၢပှၤအိၣ်ဝဲအလီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ အဝဲသ့ၣ်လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကျဲဒီးတၢ်ဆါတၢ်ပှ့ၤအလီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် လဲၤဝဲဆူပှၤဟံၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. (မးသဲ ၁၀:၁၁; လူၤကၣ် ၈:၁; မၤတၢ် ၅:၄၂; ၂၀:၂၀) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တဟံၣ်ဘၣ်တဟံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ကျဲအဂ့ၤကတၢၢ်တဘိလၢ တၢ်သးခုကစီၣ် ကလဲၤတုၤဆူပှၤကိးကလုာ်ဒဲးအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

၁၁, ၁၂. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်မၤန့ၣ် နမ့ၢ်ထိၣ်သတြီၤကွၢ် ခရံာ်ဖိအဂၤ ဒီးယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးန့ၣ် တၢ်လီၤဆီအိၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၁ ခရံာ်ဖိ တၢ်ကရၢကရိအဂၤန့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိးဧါ. ညီနုၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်လၢ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်လါလဲတဖၣ်န့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ်အအိၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်တဖၣ်အံၤ တဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီး ဃုအါထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပၢၤဃာ်ဝဲ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိလၢ အအိၣ်ပာ်စၢၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တဘျီတခီၣ် အဝဲသ့ၣ်ဆီၣ်ထွဲ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိလၢ ကဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လီၤ. အဒိ ဖဲအနံၣ် ၂၀၀၁ န့ၣ် ပၤပၤ ကၠိၣ်ဖီ ခံဂၤတဂၤ စံးဝဲလၢလံာ်ပရၢတဘ့ၣ်အပူၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ် ကြၢးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် ဒီးကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သးဆူၣ် ဒ်စီၤပီလူးလၢအစံးတ့ၢ်ဝဲလၢ “ယမ့ၢ်တစံၣ်တဲၤတဲလီၤဘၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်ဘၣ်ဒီး, ယကဘၣ်အဖှီၣ်” န့ၣ်လီၤ. ပၤပၤ ကၠိၣ်ဖီ ခံဂၤတဂၤ စံးစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲၤလီၤတၢ်မၤအံၤ တကြၢးပှၤမၤအီၤထဲ သရၣ်စှၤဂၤဘၣ်, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိခဲလၢာ် ကဘၣ်မၤဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤမၤထွဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤ အိၣ်ဒၣ်ထဲစှၤဂၤလီၤ.

^၁၂ မ့မ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်မီၣ်. အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ထဲဒၣ် ပှၤတဖုဧိၤလၢ အစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးစးထီၣ်ပၢတၢ်ဖဲ ၁၉၁၄ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ အဒိကနၣ် ယ့ၣ်ၡူးအကလုၢ်အဃိ တၢ်ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (မၢ်ကူး ၁၃:၁၀) လံာ်လၢအမ့ၢ် Pillars of faith American Congregations and Their Partners စံးဝဲလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးစံးစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ဖဲယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ထံၣ်ဝဲပှၤသၣ်ဝံၤလီၤဒိ, ပှၤသူၣ်ဟးဂီၤသးဟးဂီၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤဆိးက့မံနီၤအခါ အဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် တသးပ့ၤနီၣ်ဝဲ အဖီတၢၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်အကတၢၢ်ဘူးထီၣ်အဂ့ၢ် ဒီးတၢ်သိၣ်လိပှၤဂၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်န့ၣ်ဘၣ်. ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ် ဒီးကွၢ်လိမၤဒိးဝဲ ယ့ၣ်ၡူး ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လီၤ.

၁၃. တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအံၤ ကြၢးရၤလီၤအသး တုၤထဲလဲၣ်.

^၁၃ ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ “ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါ” လီၤ. တကးဒံးဘၣ်အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ဒုးကဲထီၣ် “ပှၤအကလုာ်တဖၣ်ခဲလၢာ်” လၢယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၁၄; ၂၈:၁၉, ၂၀) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအံၤ ကဘၣ်ရၤလီၤအသး သကုၤဝဲဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.

၁၄, ၁၅. ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးသ့ၣ်တဖၣ် မၤလၢပှဲၤထီၣ်ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ကတိၤန့ၣ် တၢ်အုၣ်အသးအိၣ်ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)

^၁၄ ထဲယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖုဧိၤ မၤလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲ ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢအမ့ၢ် ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် ကဘၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. လၢကီၢ်အမဲရကၤအပူၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်အိၣ်ဝဲ ၆၀၀, ၀၀၀ ဃၣ်ဃၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ယဟိဝၤ ပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်လၢ အစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲအဂၤ တကကွဲၢ်ခံကလီၤဘျဲၣ်လၢ ကီၢ်အံၤအပူၤလီၤ. လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် ခဲးသလ့း စီၤသီအိၣ်ဝဲ လွံၢ်ကလီၤ ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးန့ၣ်အိၣ်ဝဲ ဃိးကကွဲၢ်ဘျဲၣ် ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ ထံကီၢ် ၂၄၀ ဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ဒီးမၤလၤကပီၤ ဒီးစံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤလီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၄:၁; ၅၁:၁၅.

^၁၅ ဒ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်အသိး ပတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ်မ့ၢ် ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် တသ့ဖဲအသ့ ဆူပှၤကိးဂၤဒဲးအအိၣ် တချုးလၢ တၢ်အကတၢၢ်ဟဲဒံးဘၣ်လီၤ. ပစံၣ်တဲၤ တဲလီၤတၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ပကွဲးကျိာ်ထံ ဒီးထုးထီၣ်လံာ်လဲၢ် လၢအကကွဲၢ်တဖၣ် ဒ်သိးဒီး လံာ်, မဲးကစံ, လံာ်ဖိ ဒီးလံာ်ကွဲမုာ်တဖၣ်လၢကျိၣ် ၇၀၀ ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပဟ့ၣ်နီၤလီၤကလီဆူ ပှၤဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ပူၤကွံာ်တနံၣ်န့ၣ် ပစဲကျံးထုးထီၣ် လံာ်လဲၢ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီးလံာ်စီဆှံတဖၣ်အိၣ်ဝဲ အကကွဲၢ် လွံၢ်ကထိယဲၢ်ကယၤဃၣ်ဃၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ဟီၣ်ခိၣ်သီတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံန့ၣ် ပထုးထီၣ်အဘ့ၣ် ခံကကွဲၢ်ဘျဲၣ်လၢကျိာ် ၁၃၀ ဘျဲၣ်လီၤ. ဒီးပပှာ်ယဲၤသန့ (website) န့ၣ်ပှၤဖးအီၤသ့လၢ ကျိာ် ၇၅၀ ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ထဲယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖုဧိၤ မၤဝဲတၢ်မၤလၢ အလီၤကမၢကမၣ်အံၤလီၤ.

၁၆. ယွၤအသးစီဆှံ အိၣ်ဒီးယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၆ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ် ပှၤကဘၣ်မၤ အီၤဒံးဆံးယံာ်လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအံၤ ကဘၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤတုၤလၢ တၢ်အကတၢၢ်ဟဲဝဲလီၤ. လၢမုၢ်နံၤအခံကတၢၢ်အတီၢ်ပူၤ ဒ်ပမ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်အသိး ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ကဲဝဲ ခီဖျိလၢ ပအိၣ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤအသးစီဆှံအဃိလီၤ. (မၤတၢ် ၁:၈; ၁ ပ့းတရူး ၄:၁၄) တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတနီၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ကစံးဝဲလၢ “ပအိၣ်စ့ၢ်ကီးဒီးသးစီဆှံလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် မၤဝဲတၢ်မၤလၢ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်မၤဝဲလၢ မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်ဧါ. တၢ်ကရၢကရိတနီၤ ဂုာ်ကျဲးစၢး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒ်ပဝဲအသိး ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲတတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးဘၣ်. ပှၤအဂၤတနီၤ သးအိၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် သနာ်က့ မၤဝဲန့ၢ်ထဲ တစိၢ်တလီၢ်ဖိလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤအဂၤတနီၤန့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တဟံၣ်ဘၣ်တဟံၣ် ဘၣ်ဆၣ် တစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်အဂ့ၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်မၤလၢယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တမၤဝဲဘၣ်.

၁၇, ၁၈. (က) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤလၢအစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိပတဲသ့ လၢအအိၣ်ထဲယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဒူၣ်န့ၣ်လဲၣ်. (ခ) ပဆဲးမၤတၢ်မၤအံၤသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၇ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ မတၤတဖၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်လဲၣ်. ထဲဒၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖုဧိၤလီၤ. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်. ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကစီၣ်လၢအဘၣ်အဃိလီၤ. ဒီးပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအံၤ တုၤဆူပှၤကိးကလုာ်ဒဲးအအိၣ်အဃိ ပတဲသ့လၢ ပသူ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် အကျိၤအကျဲလၢအဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢအဘၣ် လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအဂီၢ် မ့ၢ်လၢ ပအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပှၤဂၤအဃိလီၤ. ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ သကုၤဝဲဝးဝး မ့ၢ်လၢပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူ ပှၤကိးကလုာ်ဒဲးအအိၣ်လီၤ. ဒီးပကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် တုၤတၢ်အကတၢၢ်ဟဲဝဲလီၤ.

^၁၈ ပမ့ၢ်ကွၢ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်မၤဝဲ လၢမုၢ်နံၤအခံကတၢၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤကမၢကမၣ်ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် သကုၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်သ့ဒ်လဲၣ်. တၢ်မၢဖိပီလူး တဲနၢ်ပၢၢ်ပှၤလၢ– “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကစၢ်ယွၤမၤတၢ်လၢသုပူၤထီဘိ ဒ်သိးသုသးကအိၣ် ဒီးဒိကနၣ်မၤထွဲအတၢ်တိာ်ပာ်ကသ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.” (ဖံလံးပံၤ ၂:၁၃, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.) မ်ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ လၢပကမၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်တၢ်မၤလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.—၂ တံၤမသ့း ၄:၅.