1. 1) ¿Tuku makgapitsi limapakgsin tekgsaw kBiblia? 2) ¿La litamakgtayayaw akxni kgalhakgaxmataw?

JEHOVÁ kinkamaxkinitan limapakgsin kBiblia nema liwana kinkawaniyan tuku lakaskin natlawayaw. Akgtum liʼakxilhtit, kinkawaniyan pi ni nakakninaniyaw ídolos, ni nakgalhananaw, ni nakgachiyaw chu ni natlawayaw talakgxtumit nema ni xlitatlawat (1 Cor. 6:9, 10). Nachuna, Jesús kalimapakgsilh kstalaninanin: «Kapitit, na kamasiyunikgotit xlipaks akgmakgat chixkuwin, chu [k]alimunukgotit kxtukuwini xaTlat, chu kxtukuwini xanKam, chu kxtukuwini spiritu santo. Chu na namasiyunikgoyayatit mpi natlawakgoy xlipaks yuma ntu kkalimapakgsinitan. Na kakatsitit mpi xaliankgalhin nakkatalatamayan nchali chali, asta nasputa katuxawat» (Mat. 28:19, 20). Pulaklhuwa la kinkamakgtayayan akxni kgalhakgaxmataw tuku Jehová chu xKgawasa kinkalimapakgsikgoyan. Xlimapakgsin Dios kinkamasiyaniyan kiakstukan nakinkakuentajtlawakanan chu na  namaxkiyaw kifamiliajkan tuku maklakaskinkgo kxtalakapastaknikan chu kxmaknikan. Chu na kinkamakgtayayan napaxuwayaw. Pero tuku tlakg xlakaskinka, akxni kgalhakgaxmataw xlimapakgsin Jehová, nema na kilhchanima nalichuwinanaw xalakwan tamakatsin, namakgapaxuwayaw chu nakinkasikulunatlawayan.

2, 3. 1) ¿Tuku xlakata Biblia ni kinkamaxkiyan limapakgsin nema namaklakaskinaw pulakatunu tuku natlawayaw kkilatamatkan? 2) ¿Tuku takgalhskinin nakgalhtikgoyaw kʼuma artículo? (Kaʼakxilhti xapulana dibujo).

² Xlikana pi Biblia ni kinkamaxkiyan limapakgsin nema namaklakaskinaw pulakatunu tuku natlawayaw kkilatamatkan. Akgtum liʼakxilhtit, ni kinkawaniyan tuku lhakgat namaklakaskinaw chu nema ni nalhakgayaw. Uma limasiya pi Jehová lu skgalala. ¿Tuku xlakata? Xlakata tanu tanu kachikin talakgpali la lhakganankgokan. Chu chuna la titaxtutilha kilhtamaku, talakgpalitilha la lakgatikan lhakganankan. Pero tastakyaw nema masta Biblia xlakata la kililhakganatkan, nikxni talakgpali. Jehová na ni masta kBiblia lista xlakata tuku taskujut chu tuku limakuchin tlan namakglhtinanaw o tuku tlan nalilakgastananaw. Maxki talakaskin chatunu lataman chu tiku pulalin familia, nalaksakkgo tuku natlawakgo.

³ Max natalakaskin nalaksakaw tuku lu xlakaskinka chu Biblia ni liwana limapakgsinan xlakata uma. Wa xlakata max akstu nakinkakgalhskinkanan: «¿Xlakaskinka akxilha Jehová tuku klaksaka? Komo ni naklakatsala limapakgsin nema wi kBiblia, ¿tlan naklaksaka tuku naklakaskin? ¿La naklikatsi pi Jehová nalipaxuwa tuku naklaksaka?». Kʼuma artículo nakgalhtikgoyaw umakgolh takgalhskinin.

4, 5. ¿La nakinkakitaxtuniyan akinin chu amakgapitsin akxni nalaksakaw tuku tlan o tuku nitlan?

⁴ Makgapitsi lakpuwankgo pi xlakaskinka tuku nalaksakkgo kxlatamatkan. Pero akinin laksakputunaw tuku namakgapaxuwa Jehová. Wa xlakata, akxni nina laksakaw tuku tlawaputunaw, kililakpuwanatkan tuku wan Biblia. Akgtum liʼakxilhtit, Biblia wan tuku Jehová lakpuwan xlakata kgalhni, chu akinin kgalhakgaxmataw (Gén. 9:4; Hech. 15:28, 29). Tlan naskiniyaw Jehová kakinkamakgtayan nalaksakaw tuku namakgapaxuwa.

⁵ Tuku laksakaw natlawayaw, tlan kinkakitaxtuniyan o ni. Komo nalaksakaw natlawayaw tuku tlan, tlakg tlan natalalinaw Jehová chu komo ni, max nialh natalalinaw. Nachuna, tuku nalaksakaw, tlan o ni tlan nakakitaxtuni amakgapitsi. Komo nitlan, max nakamakgasitsiyaw kinatalankan o namaxlajwaniyaw xtakanajlakan. Nikxni chuna tlawaputunaw. Chu na ni tlawaputunaw pi natalan xalak congregación nakgalhikgo taʼakglhuwit. Chuna la akxilhaw, xlakaskinka nalaksakaw tuku tlan (kalikgalhtawakga Romanos 14:19 chu Gálatas 6:7).

6. ¿Tuku kilitlawatkan akxni wi tuku nalaksakaw?

⁶ Akxni Biblia ni kinkawaniyan tuku kililaksakatkan, ¿tuku kilitlawatkan? Ni kalaksakwi tuku akinin lakpuwanaw pi tlan, wata kalaksakwi tuku katsiyaw pi Jehová lakgati. Chuna liwana nakatsiyaw pi nakgalhiyaw xtamakgtay chu tlan nakinkakitaxtuniyan (kalikgalhtawakga Salmo 37:5).

7. ¿La nakatsiyaw xtalakaskin Jehová, komo Biblia ni limin limapakgsin xlakata tuku tlawaputunaw?

⁷ Pero ¿la tlan nakatsiyaw tuku nalakgati Jehová? Efesios 5:17 Traducción del Nuevo Mundo wan: «Chuntiya kaʼakgatekgstilhatit xtalakaskin Jehová». Chuna la akxilhaw, komo kBiblia ni min limapakgsin xlakata tuku tlawaputunaw, kiliʼakgatekgstilhatkan tuku xtalakaskin Dios (kaʼakxilhti recuadro «¿Tuku kilhchanima?»). Uma wamputun pi kililakputsananitkan tuku Jehová lakaskin natlawayaw. ¿La nakatsiyaw? Natlawaniyaw oración chu namastayaw talakaskin kakinkapulalin xʼespíritu.

8. Kalimaklakaskinti akgtum liʼakxilhtit xlakata nalimasiyaya tuku xlakata Jesús xkatsi xtalakaskin Jehová.

⁸ Jesús putum kilhtamaku xlakputsanani tuku Jehová xlakaskin pi xtlawalh. Akgtum liʼakxilhtit, makgtiy tlawalh oración akxni nina xtlawa milagro xlakata nakamawi tiku xtsinksmakgolh (Mat. 14:17-20; 15:34-37). Pero atanu kilhtamaku akxni Jesús tsinksli chu Akgskgawini wanilh pi chiwix kaxtalanchu xtlawalh, xla ni kgaxmatnilh (kalikgalhtawakga Mateo 4:2-4). ¿Tuku xlakata? Xlakata liwana xlakgapasa xTlat chu xkatsi pi nitlan xʼakxilhli komo xmaklakaskilh espíritu santo xlakata xakstu xlimakgtayaka. Liwana xkatsi pi Dios xʼama pulalin chu xʼama maxki taway akxni xmaklakaskilh.

9, 10. ¿Tuku nakinkamakgtayayan natlawayaw tuku tlan? Kalichuwinanti akgtum liʼakxilhtit.

⁹ Chuna la Jesús, natlawayaw tuku tlan komo nalipawanaw Jehová. Biblia wan: «Kalipawanti Jehová xliputum minaku, chu ni wa mintalakapastakni kalipawanti. Xliputum mintiji kuentajkatlawani, chu xla namatsaja mintiji. Ni miʼakstu kalakpuwanti pi skgalala wix. Kapekuani Jehová chu katamakgatlini tuku nitlan» (Prov. 3:5-7). Akxni likgalhtawakgayaw Biblia chu katsiniyaw tuku lakpuwan Jehová, naʼakgatekgsaw tuku lakaskin natlawayaw. Chu akxni tlakg nakatsiniyaw la lakpuwan, tlakg ni tuwa nakinkakitaxtuniyan nalaksakaw tuku namakgapaxuwa. Nachuna, tlakg xatapaxuwan nakgalhakgaxmatniyaw (Ezeq. 11:19).

¹⁰ Kalilakpuwanti pi chatum puskat tiku tamakgaxtokgnit anit tamawanan chu akxilha lu lakswan tatunu, pero lu laktapalaxla. Maski ni taʼan xchixku, katsi tuku xlakpuwa komo lhuwa tumin xlaktlawalh. ¿Tuku xlakata katsi? Xlakata linkgoya kilhtamaku la tamakgaxtokgkgonit chu katsi tuku lakpuwan xchixku xlakata la nalimaklakaskinkgo tumin nema kgalhikgo. Nachuna, akxni katsiniyaw la lakpuwan Jehová chu tuku tlawanit makgasa, tlan nakatsiyaw tuku lakaskin natlawayaw.

11. ¿Tuku takgalhskinin nakinkatlawanikanan akxni nalikgalhtawakgayaw chu nalakputsananiyaw Biblia? (Kaʼakxilhti recuadro « Akxni nalikgalhtawakgaya Biblia, kakgalhskinka»).

¹¹ ¿La nakatsiyaw tuku Jehová lakpuwan? Tuku tlakg xlakaskinkan natlawayaw wa  nalikgalhtawakgayaw chu nalakputsananiyaw Biblia chali chali. Akxni chuna natlawayaw, tlan nakinkakgalhskinkanan: «¿Tuku kimasiyani uma xlakata Jehová? ¿Tuku xlakata chuna tlawalh?». Katlawaw la David chu kaskiniw Jehová kakinkamakgtayan tlakg tlan nalakgapasaw. David tsokgli: «Kakimalakgapasni mintiji, Oh Jehová; kakimasiyani mintiji. Katlawa pi naktlawan kxaxlikana chu kakimasiyani xlakata wix kiDios tiku kilakgmaxtu. Putum kilhtamaku wix klipawanan» (Sal. 25:4, 5). Akxni wi tuku nakatsiniyaw xlakata Jehová, kalilakpuwaw tuku max natitaxtuyaw chu la namaklakaskinaw tuku katsininitaw. Tlan nakinkakgalhskinkanan: «¿La naklimaklakaskin uma kkifamilia, kkintaskujut, kʼescuela o akxni naklichuwinan Dios?». Komo liwana lilakpuwanaw tuku max natitaxtuyaw, tlakg ni tuwa nakatsiyaw tuku Jehová lakaskin natlawayaw.

12. ¿La nakinkamakgtayakgoyan kilikgalhtawakgakan chu kintamakxtumitkan?

¹² ¿Tuku atanu nakinkamakgtayayan nakatsiyaw la lakpuwan Jehová? Liwana nakuentajtlawayaw tuku xkachikin masiya xlakata Biblia. Akgtum liʼakxilhtit, komo katsiputunaw tuku Jehová lakpuwan xlakata tuku tlawaputunaw,  tlan nalakputsananiyaw Liputsan xla xtatayananin Jehová chu atanu tuku lilakputsanankan. Kintamakxtumitkan wa atanu tuku nakinkamakgtayayan nalakpuwanaw la Jehová. Komo liwana nakgaxmataw, mastayaw kintakgalhtinkan chu lilakpuwanaw tuku kinkamasiyanikanan, natlawayaw tuku Jehová makgapaxuwa chu nakinkasikulunatlawayan.

13. Kalichuwinanti akgtum liʼakxilhtit xlakata namasiyaya pi akxni katsiyaw la lakpuwan Jehová kinkamakgtayayan nalaksakaw tuku tlan.

¹³ Komo katsiyaw tuku Jehová lakpuwan chu lilakapastakaw, uma nakinkamakgtayayan natlawayaw tuku tlan. ¿La chuna nala? Akgtum liʼakxilhtit. Kalilakpuwaw pi precursores litaxtuputunaw. Max wi tuku lakgpalinitawa xlakata tlakg nalimaxtuyaw kilhtamaku nalichuwinanaw Dios. Pero chuntiya lakpuwamaw komo napaxuwayaw akxni nialh lhuwa tuku nakgalhiyaw chu nialh lhuwa tumin. Xlikana pi Biblia ni wan pi precursores kiliwanatkan xlakata naskujnaniyaw Jehová. Tlan chuntiya naskujnaniyaw chu ni namakgxtakgaw maski kaj publicadores akinin. Pero Jesús masiyalh pi Jehová sikulunatlawa tiku makgxtakga tuku kgalhi xlakata namakgtaya xTamapakgsin (kalikgalhtawakga Lucas 18:29, 30). Nachuna, Biblia wan pi Jehová lakgati katlawaw putum tuku matlaniyaw xlakata namalankiyaw. Lakaskin pi xatapaxuwan naskujnaniyaw (Sal. 119:108; 2 Cor. 9:7). Komo natlawayaw oración chu nalilakpuwanaw uma, tlan nalaksakaw tuku tlan nakinkakitaxtuniyan chu Jehová nakinkasikulunatlawayan.

14. ¿La nakatsiyaw komo Jehová lakgati la lhakgananaw?

¹⁴ Kalichuwinaw atanu liʼakxilhtit. Kalilakpuwaw pi lu lakgatiyaw maktum lhakgat. Pero katsiyaw pi komo nalhakgayaw, max nitlan nakamamakgkatsiniyaw makgapitsi xalak congregación. Biblia ni lichuwinan xlakata uma lhakgat. ¿La nakatsiyaw tuku lakpuwan Jehová? Biblia kinkamaxkiyan uma tastakyaw: «Lakpuskatin katakaxtayakgolh chuna la xlilat lhakganankan, ni namalakatsalikgo chu ni akglakgwa, ni nataʼakgkgonkgxkgo chu ni namaklakaskinkgo oro o perlas o lu laktapalaxla lhakgat, wata chuna la xlilat natakaxkgo lakpuskatin tiku kakninanikgo Dios, uma kilhchanima, pi natlawakgo laktlan tatlaw» (1 Tim. 2:9, 10). Xlikana, uma tastakyaw kalakgchan lakchixkuwin chu lakpuskatin tiku kstalaninanin Cristo. Komo taktujuyaw, kuenta natlawayaw tuku lakpuwankgo amakgapitsin xlakata la lhakgananaw chu la takaxaw. Chu xlakata kapaxkiyaw kinatalankan, fuerza natlawayaw ni nakamakgasitsiyaw chu nitlan nakamamakgkatsiniyaw (1 Cor. 10:23, 24; Filip. 3:17). Komo lilakpuwanaw tuku wan Biblia chu tuku lakpuwan Jehová, tlan nalaksakaw tuku namakgapaxuwa.

15, 16. 1) Komo chuntiya nalilakpuwanaw talakgxtumit nema ni xlitatlawat, ¿la namakgkatsi Jehová? 2) ¿Tuku nakinkamakgtayayan nakatsiyaw komo tuku lilakgastananaw makgapaxuwa Jehová? 3) ¿Tuku pulana kilitlawatkan akxni nalaksakaw tuku xlakaskinka?

¹⁵ Biblia masiya pi Jehová lilipuwan chu nitlan makgkatsi akxni latamanin tlawakgo o lakpuwankgo tuku nitlan (kalikgalhtawakga Génesis 6:5, 6). Liwana tasiya pi ni lakgati nalakpuwanaw pi tlawamaw talakgxtumit nema ni xlitatlawat.  Komo nalilakpuwanaw, max chuna natlawayaw. Wa xlakata Jehová lakaskin nalilakpuwanaw tuku xatlan chu xaskulunku. Santiago, kstalanina Cristo, tsokgli pi xliskgalala Jehová «lu[...] xakgstitum chu na xakakswa, chu xasmalhwa, paxuwanaliyana, na litsama ntalakgalhaman, chu lakwan tatlaw, ni stokgopitsinan, na ni lakgaputiyuna» (Sant. 3:17). Chuna la akxilhaw, Biblia masiya pi ni nalilakgastananaw tuku natlawa nalilakpuwanaw o nalakaskinaw tuku lixkajnit chu tuku nitlan. Komo liwana katsiyaw tuku Jehová paxki chu tuku ni lakgati, ni natalakaskin nakakgalhskinaw natalan tuku libros, películas o takgaman nalaksakaw. Akinin ni tuwa katikatsiw.

¹⁶ Min kilhtamaku, akxni wi tuku kililaksakatkan, pulaklhuwa tuku tlan nalaksakaw nema namakgapaxuwa Jehová. Pero komo lu xlakaskinka tuku laksakputunaw, max tlan nakitaxtu naskiniyaw tastakyaw chatum kgolotsin xalak congregación o achatum tala chixku o tala puskat tiku lu katsini (Tito 2:3-5; Sant. 5:13-15). Xlikana, ni naskiniyaw kalaksakli kimpalakatakan. Apóstol Pablo wa: «Xlakata chatunu chatunu nalin xtakuka» (Gál. 6:5, TNM). Wa xlakata, tuku natlawayaw wa liwana nalilakpuwanaw tuku Biblia masiya chu alistalh kiakstukan nalaksakaw (Heb. 5:14).

17. ¿La lu tlan kinkakitaxtuniyan akxni tlawayaw tuku makgapaxuwa Jehová?

¹⁷ Akxni laksakaw tuku makgapaxuwa Jehová, tlakg tlan xʼamigos litaxtuyaw, chu xla tlan kinkaʼakxilhan chu kinkamaxkiyan xtasikulunalin (Sant. 4:8). Uma tlakg matliwakglha kintakanajlakan. Wa xlakata, kalilakpuwaw tuku kinkamasiyaniyan Biblia xlakata tlan naʼakgatekgsaw la lakpuwan Jehová. Xlikana pi putum kilhtamaku wi tuku xasasti nakatsiniyaw xlakata Jehová (Job 26:14). Wa xlakata komo la uku naliskujaw tlakg liwana nalakgapasaw, tlakg lakgskgalalan nawanaw chu tlan nakitaxtu tuku nalaksakaw (Prov. 2:1-5). Latamanin putum kilhtamaku lakgpalikgo tuku lakpuwankgo chu tuku tlawaputunkgo, pero Jehová ni chuna. Chatum xtsokgna Biblia wa pi tuku Jehová lakapastaknit natlawa chu «tu tlawaputun ixnaku» nikxni sputa (Sal. 33:11, Salmos Ixtatlincan ti Talipawan Dios). Akxni katsiniyaw lakpuwanaw la Jehová chu tlawayaw tuku makgapaxuwa, laksakaw tuku tlakg tlan.