1, 2. (a) Lumbununa chishima cha Yesu cha mwenya munda wa vinyu. (b) Kuchi chishima chino chinasolola yitanga ya kuhana ni chawana cha vumbi?

HA chimwe chimene, umwe mwenya munda wa vinyu yaya ha chitanda ni kufupa malunga hanga amulingile mulimo. Iye yalakenya kuwafweta umwe unji wa mbongo, malunga jacho yatayiza. Ha tangwa liacho, mwenya ya munda yafuna ha chitanda ha yisuho yinji ni kufupa malunga akwo hanga amukalakalile mu munda. Iye yalakenya kufweta unji wowene wa mbongo kuli malunga jacho. Ku chingoloshi, mwenya munda yakunga atu jacho hanga afwete kulita ni chize alitesele. Chipwe ngwe ayo kakalakalile tangwa lieswe hanji ola yimuwika, nihindu iye yahana kuli mutu ni mutu unji wa mbongo uzewene. Alioze, muze malunga waze akalakalile tangwa lieswe aputukile kulinyenyeta, mwenya munda yamba ngwenyi: ‘Akwetu ngwami twalitesanga kunufuta ndando yino? Shina kuchishi ni ulite wakuhana kuli yenweswe unji wa mbongo jize ngunazange nyi? Shina nunevu chipululu amu nguli chihanyi?’—Mateu 20:1-15.

² Chishima cha Yesu chinatwehe longeso lilemu hakutwala ku chawana cha “vumbi lia Zambi.” ^[1] (Tala maliji ali kusongo.) (Tanga 2 A-Korindu 6:1.) Longeso lika? Amwe mahasa kunyonga ngwe malunga waze akalakalile tangwa lieswe te katamba kutambula mbongo jinji kuhiana akwo. Alioze mwenya munda kasolwele keke yenyi kuli malunga waze akalakalile wika chipinji cha tangwa. Umwe mukwa-mana yamba hakutwala ku liji ‘chawana cha vumbi lia Zambi’ lize anazachisa mu Mbimbiliya ngwenyi: “Ulumbunwiso utangu wa liji liacho unasolola chimwe chawana cha keke chize akuhana kuli mutu alioze te katambile kutambula.”

3, 4. Mumu liaka nawa kuchi Yehova asolwele chawana cha vumbi hali atu eswe?

³ Mbimbiliya yinatulweze ngwo, vumbi lia Zambi linalumbunuka “chawana.” (A-Efwesu 3:7) Mumu kutushi kuhasa kwononokena Yehova ni ungunu, yetu te kutwatelele kutambula nichimwe chawana cha vumbi lia Zambi. Kwamba umwenemwene, te twatela wika kufwa. Mwanangana Solomone kambile ngwenyi: “Kuheshi mutu niumwe hano hashi yoze wakulinga chipema ni kuvulumuna ka.” (Chilumbununyi 7:20) Kulutwe lia matangwa, postolo Paulu yamba ngwenyi: Atu “eswe hanavulumuna, kahetele ku uhenya wa Zambi” nawa ngwenyi, “fweto ya shili kufwa.”—A-Roma 3:23; 6:23a.

⁴ Yehova katumine “Mwanenyi wa wika” hanga atufwile, mumu kakuzanga chinji atu. Chino che chawana cha vumbi lia Zambi. (Yoano 3:16) Paulu kambile ngwenyi ,Yesu hanamono “lamba lia kufwa, hanga kuvumbi lia Zambi akamone kufwa hali atu eswe, haliapwila hanamuse chipangula cha uhenya ni ulemu.” (A-Hepreu 2:9) Chochene, “chawana cha vumbi lia Zambi, mwono wa mutolo muli Kristu Yesu Mwene wetu.”—A-Roma 6:23b.

5, 6. Yika mutuzukako nyi (a) shili muyituyula? (b) chawana cha vumbi lia Zambi muchituyula?

⁵ Mumu liaka twakulinga shili ni kufwa? Mbimbiliya yinambe ngwo “kuli mutu umuwika shili yanjilile hano hashi, ni ku shili kufwa chanjilile.” Yetweswe tuli akwa-shili nawa twakufwa mumu tuli ana ja Alama,. (A-Roma 5:12, 14, 17) Alioze, mutuhasa kusakula hanga shili yihone kutuyula hanji kutusongwela. Shina chino muchihasa kulingiwa? Nyi mutusolola ufulielo ku chitapo cha ukuule wa Kristu, mutuyuka chawana cha vumbi lia Yehova. Mbimbiliya yinambe ngwo: ‘Kuze shili yalumbamine, vumbi lia Zambi lialumbamine kuhiana chikolo. Hanga chizechene ngwe shili yayulile mu kufwa, chocho nawa vumbi lia Zambi likayule ha ululi ndo ku mwono wa mutolo mumu hali Yesu Kristu Mwene wetu.’—A-Roma 5:20, 21.

⁶ Chipwe ngwe nihindu tuli akwa-shili, kutwatambile kwecha hanga shili yituyule. Kashika nyi twalinga chimwe chuma chipi, twatamba kwita kuli Yehova hanga atukonekene. Paulu kanatutoweza ngwenyi: ‘Shili kuyichi kapwa ni chiyulo hali yenu: mumu hi nuli mu chiyulo cha shimbi ko, alioze nuli mu chiyulo chawana cha vumbi’ lia Zambi. (A-Roma 6:14) Mba, kuchi mutuhasa kuyuka ku chawana cha vumbi lia Zambi? Paulu kambile ngwenyi: “Vumbi lia Zambi . . . lia kutufumba ngwo, chatutamba kwenda ni mana ni ululi ni uwayilo, ni kulikala utanganyanyi ni usolo wa hano hashi ha mwaka uno haliapwila.”—Titu 2:11, 12.

7, 8. Yika chinalumbunuka ngwo chawana cha vumbi lia Yehova hanachisolola mu majila eka ni eka? (Tala yizulie yili hauputukilo.)

⁷ Postolo Petulu kasonekene ngwenyi: Mutu “mweswe hanatambula chawana cha vumbi, alinge nacho nikulita umwe kuli mukwo, ngwe tuselo apema a vumbi liakulumbama lia Zambi” lize hanasolola mu majila eka ni eka. (1 Petulu 4:10) Yika chinalumbunuka ngwo, chawana cha vumbi lia Yehova hanachisolola mu majila eka ni eka? Chinalumbunuka ngwo lamba lieswalio mutumona ku mwono wetu, Yehova matwaha yize tunafupu hanga tuhase kunyongonona. (1 Petulu 1:6) Iye mashimbu eswe mapwa ni kutwaha ukwaso uze tunafupu hanga tuhase kukumba yihungumiona yeswayo mutumona.

⁸ Postolo Yoano kasonekene ngwenyi: “Mumu ku kulumbama chenyi yetu eswe hitunatambula, vumbi ha vumbi.” (Yoano 1:16) Amu Yehova akutusolwela chawana chenyi cha vumbi mu majila anji, kashika twakutambula yiwape yinji. Yiwape yika yenayo?

9. Kuchi twakuyuka ku chawana cha vumbi lia Yehova, nawa kuchi mutuhasa kusolola usakwililo wetu ha chawana chacho?

⁹ Yehova kakukonekena shili yetu. Twakusakwilila ha chawana chenyi cha vumbi, mumu Yehova kakutukonekena shili yetu. Alioze iye kakuchilinga wika nyi twalikonyeka ni kununga kwehuka usolo wetu wakulinga shili. (Tanga 1 Yoano 1:8, 9.) Paulu kalumbunwine kuli akwa-Kristu akuwayisa ha matangwa jenyi chize Yehova akukonekena shili yetu. Yamba ngwenyi: “[Zambi] hanatupulula ku chiyulo cha milima, hanatututulwila ku wanangana wa mwe Mwana wa zango lienyi. Muli iye ukuule wetu tuli nawo ku manyinga jenyi, we ukonekeno wa milonga yetu.” (A-Kolosu 1:13, 14) Twakusakwilila chinji ha keke ya Zambi mumu twakuzanga kumuhalisa. Nawa, amu Yehova akutukonekena shili yetu, mutuhasa kutambula nawa yiwape yikwo yinji yipema.

10. Yika twakuwahilila nayo ha mukunda wa chawana cha vumbi lia Zambi?

¹⁰ Mutuhasa kupwa ni usepa upema ni Zambi. Muze twakusemuka twakupwa akwa-kole ja Zambi, mumu tuli yihenge. Kashika, Paulu ambile ngwenyi: “Shimbu te tuchili akwa kole hanatuwanyisa ni Zambi ku kufwa cha Mwanenyi.” (A-Roma 5:10) Ha mukunda wa ukuule, yetu mutuhasa kulivwashana ni Zambi, chinalumbunuka ngwo mutuhasa kupwa ni sambukila ni iye ni kupwa masepa jenyi. Paulu kalumbunwine chikuma chino ni chize chinalite ni chawana cha vumbi lia Yehova muze alwezele mandumbu jenyi akuwayisa ngwenyi: “Ku ufulielo hanatupwisa akwa ululi, sambukila ni Zambi tuli nayo mumu hali Mwene wetu Yesu Kristu. Muli iye nawa unjililo tuli nawo ku vumbi lino tunamanamo mumu ha ufulielo.” (A-Roma 5:1, 2) Tunasakwilila chinji ha kupwa ni usepa upema ni Yehova!

11. Kuchi mandumbu akuwayisa akuneha “mapanga akwo” ku ululi?

¹¹ Mutuhasa kupwa akwa-ululi kumeso ja Zambi. Profeta Daniele kasonekene ngwenyi, ku matangwa akusula “waze ali ni mana,” che kwamba mandumbu akuwayisa, te maneha atu “anji ku ululi.” (Tanga Daniele 12:3.) Mujila yika mandumbu akuwayisa akuchilingila? Muze akwambujola sango lipema ni kulongesa shimbi ja Yehova kuli tununu twa “mapanga akwo.” (Yoano 10:16) Kakukwasa mapanga akwo hanga apwe atu a ululi kumeso ja Zambi, chino muchihasa kulingiwa wika ha mukunda wa chawana cha vumbi lia Yehova. Paulu kalumbunwine ngwenyi: ‘Kakwaapwisa eswe akwa ululi, ku chawana cha vumbi lia Zambi kupalikila ku ukuule uze uli muli Kristu Yesu.’—A-Roma 3:23, 24.

12. Kuchi kulemba chakusolola chawana cha vumbi lia Zambi?

¹² Mutuhasa kukundama kuli Zambi kupalikila mu yilemba. Ha mukunda wa chawana chenyi cha vumbi, mutuhasa kulemba kuli Yehova. Paulu kavulukile ngunja ya Yehova ngwenyi, “ngunja ya vumbi,” nawa Yehova kanatusanyika hanga ‘tuhanjike nenyi ni mbunge yetu yeswe.’ (A-Hepreu 4:16a) Mutuhasa kulemba kuli Yehova shimbu lieswalio kupalikila muli Yesu. Chino chili pundu uhenya unene! Paulu ngwenyi: ‘Muli iye, twakuhanjika ni mbunge yeswe, ni unjililo kuushi woma se tunafuliela muli iye.’—A-Efwesu 3:12.

13. Kuchi chawana cha vumbi lia Zambi ‘chakutukwasa ha tangwa lia chikala’?

¹³ Mutuhasa kuwana ukwaso ha tangwa lia chikala. Paulu katukolwezele hanga tulembe kuli Yehova ni kwita yuma yeswe yize tunafupu, ‘hanga tukawane keke, ni vumbi liakutukwasa ha tangwa lia chikala.’ (A-Hepreu 4:16b) Ha shimbu lieswalio tunamono lamba hanji yipikalo ku mwono wetu, mutuhasa kwita kuli Yehova hanga atukwase. Nawa iye kakukumbulula yilemba yetu chipwe ngwe te katambile kuchilinga. Iye kanji-kanji kakuzachisa mandumbu ni mapangi jetu hanga atukwase. Yehova kakukumbulula yilemba yetu, ‘chocho ni kuhamuka tunambe ngwetu, Yehova iye chikwashi chami; chichi kevwa woma. Atu yika mangulinga?’—A-Hepreu 13:6.

14. Kuchi chawana cha vumbi lia Yehova chakuyukisa mbunge jetu?

¹⁴ Mutuhasa kutambula utakamiso ku mbunge jetu. Chili chiwape chinene ha kunyingika ngwetu Yehova kakututakamisa ha shimbu lieswalio tuli ni yikola ku mbunge. (Samu 51:17) Muze akwa-Kristu aku Tesalonika apwile mu yihungumiona, Paulu yasoneka ngwenyi: “Mwene wetu Yesu Kristu iye mwene, ni Zambi Tata, yoze hanatuzange, yoze hanatwehe kulembejeka cha mutolo, ni kutalatala chipema ku vumbi, akahwimise mbunge jenu, akanutakamise.” (2 A-Tesalonika 2:16, 17) Chili utakamiso unene ha kunyingika ngwetu, kupalikila mu chawana chenyi cha vumbi, Yehova kakutuzanga ni kutufunga!

15. Ha mukunda wa chawana cha vumbi lia Zambi, kutalatala chika tuli nacho?

¹⁵ Tuli ni kutalatala cha mwono wa mutolo. Kutuchi kupwa ni kutalatala nyi twahona ukwaso wa Yehova, mumu tuli akwa-shili. (Tanga Samu 49:7, 8.) Alioze, Yehova hanatwehe kutalatala chipema. Kutalatala chika chenacho? Yesu kambile ngwenyi: “Uno we upale wa Tata, mweswawo mamona mwe Mwana, akamufuliele, akapwe ni mwono wa mutolo; mungukamuhindwisa ha tangwa lia kusula.” (Yoano 6:40) Kashika, tuli ni kutalatala cha mwono wa mutolo ha mukunda wa chawana cha vumbi lia Yehova. Paulu yamba ngwenyi: “Vumbi lia Zambi hilinasoloka, linaneha ulamwino kuli atu eswe.”—Titu 2:11.

16. Kuchi amwe akwa-Kristu atangu azachishile chipi chawana cha vumbi lia Zambi?

¹⁶ Twakuzuka yiwape yinji ha mukunda wa chawana cha vumbi lia Yehova. Alioze, kutwatambile kuzachisa vumbi lia Zambi ngwe jila yakulingilamo shili. Akwa-Kristu aku sekulu yitangu mukachi kwo mwapwile amwe waze te ‘akwalumuna vumbi lia Zambi ngwe jila yakulingilamo yitanga ya sonyi.’ (Yundase 4) Akwa-Kristu jacho a yihulia, te kakunyonga ngwo, ayo mahasa kulinga shili kutachi nawa ngwo, Yehova maakonekena mashimbu eswe. Ayo nawa te kakushinjila mandumbu akwo hanga alichinge no ha shili yo. Ni musono nawa, mweswawo wakulinga chocho ‘kakushililika ye spiritu ya vumbi’ lia Zambi.’—A-Hepreu 10:29.

17. Chiyulo chika chilemu chize Petulu ahanyine?

¹⁷ Satana kakulingisa amwe akwa-Kristu musono hanga anyonge ngwo mahasa kulinga kwo shili nawa ngwo, Yehova maakonekena. Chochene, Yehova kakukonekena shili ya waze akulikonyeka; alioze, iye kanashimbwila hanga tukumbe usolo wetu wakulinga shili. Yehova katumine Petulu kusoneka ngwenyi: “Yenu, akwetu a zango, nyikunyingika yino yuma shimbu kanda, keyelenu kuchina manutwala ni maliji a kupiangula a yingulungulu, munulimbuka ku kujikiza cha yenwene. Alioze tatukenu mu vumbi ni yinyingi ya Mwene wetu kanda Chilamwina chetu Yesu Kristu.”—2 Petulu 3:17, 18.

18. Yiteli yika tulinayo ha mukunda wa chawana cha vumbi lia Yehova?

¹⁸ Tunasakwilila chinji ha chawana cha vumbi lia Yehova. Ha chino, twatamba kuzachisa yawana yize tuli nayo hanga tuhalise Yehova ni kukwasa akwetu. Chino che twatamba kwaalingila. Mba, kuchi mutuhasa kuzachisa yawana yacho? Paulu kambile ngwenyi: “Tuli ni yawana ya vumbi yeka ni yeka nikulita ni vumbi lize hanatwehe, . . . tuvumbikenu; hanji yoze wakulongesa, akalongese; hanji yoze wakushinjila maliji, akashinjile; yoze wakulianyina, akahane nikuvungumiona; . . . yoze wakulweza keke, akalweze keke nikusehejela.” (A-Roma 12:6-8) Ha mukunda wa chawana cha vumbi lia Yehova, tuli ni chiteli chakukalakala chinji mu mulimo wa kwambujola, kulongesa akwetu Mbimbiliya, kutakamisa mandumbu ni mapangi jetu ni kukonekena weswao matulinga chuma chize kuchalitele.

19. Chiteli chika mutukalilongesa mu mutwe uze muusulaho?

¹⁹ Amu hanatuwahisa ni chawana cha vumbi lia Yehova, twatamba kulinga yize mutuhasa hanga tushindakenye “chikolo sango lipema lia vumbi lia Zambi.” (Yilinga 20:24) Mulilongesa hakutwala ku chiteli chacho mu mutwe uze muusulaho.