1, 2. (a) Yika nona kia Yesu kia mfumu a mpatu a vinyu. (b) Aweyi nona kiaki kisongelanga e fu kia vanina kuna mvevo ye kia nkenda?

LUMBU kimosi muna mene-mene, muntu mosi wakala ye mpatu a vinyu wayenda kuna zandu mu vava wantu kimana basadila muna mpatu andi. Wabazayisa o lutangu lwa nzimbu kekubafuta, wantu awaya batambulwila. Kansi, wau vo mfumu ndioyo a mpatu asadi ayingi kavavanga, nkumbu miayingi kayenda ku zandu mu vava asadi ankaka. Yau awonso wabavovesa vo okubafuta lutangu lwa nzimbu luna bafwanukini. Kuna mfoko a lumbu, o mfumu a mpatu wabokela asadi awonso kimana kabafuta nzimbu. Kiakala ana basala lumbu kiamvimba yovo ana basala ola mosi kaka, o mfumu wabavana mfutu mosi yau awonso. Kansi, vava asadi ana basala lumbu kiamvimba bayantika yidima, o mfumu a mpatu wavova vo: ‘Nga kenuyangalele nzimbu inufutidi  ko? Nga kina yo nswa ko wa vana asadi ame awonso konso kina nzolele? Nga kimpala luna kiau wau nsongele fu kia vanina kuna mvevo?’—Matai 20:1-15, mvovo vana yanda.

² E nona kia Yesu diambu diamfunu kikutulonganga mu kuma kia “nsambu za Nzambi.” ^[1] (Tala mvovo mia nsuka.) (Tanga 2 Korinto 6:1.) Mu nkia mpila? Akaka balenda yindula vo ana basala lumbu kiamvimba yau bafwanukina tambula nzimbu zayingi lutila asadi ankaka. Kansi, o mfumu a mpatu nkenda kasonga kwa awana basala kaka ndambu a lumbu. Nkwa ngangu mosi wavova mu kuma kia mvovo wasekolwa vo “nsambu yovo nkenda” muna Nkand’a Nzambi: “O mvovo wau una ye nsasa vo lukau lwangovo, lekwa kiveno kwa muntu kana una vo kafwanukini kio ko.”

3, 4. Ekuma ye aweyi Yave kasongela nkenda kwa wantu awonso?

³ Nkand’a Nzambi ukutuzayisanga vo e nsambu za Nzambi i ‘lukau lwangovo.’ (Efeso 3:7) Wau vo ke tulendi lemvokela Yave una ufwene ko, ka tufwanukini nsambu za Nzambi ko. Kansi, lufwa tufwanukini. Solomo wa Ntinu wasoneka vo: “Ova nza ke vena muntu ansongi ko, on’ovanga wete yo lembi sumuka.” (Kimpovi 7:20) Kuna kwalanda, Paulu wa ntumwa wavova vo: “Awonso basumuka yo funga mu songa nkembo a Nzambi.” Wavova diaka vo “o mfutu a sumu i lufwa.”—Roma 3:23.; 6:23a.

⁴ Wau vo Yave otoma zolanga wantu, wafila “Mwan’andi amosi” kimana kafwa mu kuma kieto. Eyayi i mpila isundidi ina Yave kasongela e nkenda kwa wantu. (Yoane 3:16) Paulu wavova vo Yesu “wavuikwa kolow’a nkembo yo zitu, kimana muna nsambu za Nzambi kayeleka o lufwa mu kuma kia wantu awonso.” (Ayibere 2:9) Elo, “o lukau lwa Nzambi i moyo a mvu ya mvu muna Kristu Yesu wa Mfumu eto.”—Roma 6:23b.

5, 6. Adieyi dilenda kutubwila avo tuyambuidi vo twayalwa (a) kwa sumu? (b) kwa nkenda za Nzambi?

⁵ Ekuma tusumukinanga yo fwa? Nkand’a Nzambi uvovanga vo “muna kuzuka dia muntu mosi, o lufwa i lwayadila se ntinu.” Muna kuma kiaki, tusumukanga yo fwa wau vo tu mbongo a Adami. (Roma 5:12, 14, 17) Kansi, tulenda baka e nzengo za lembi yalwa kwa sumu. Mu nkia mpila? Vava tusonganga lukwikilu muna kimenga kia lukûlu kia Kristu, tuvuanga nluta muna nsambu yovo nkenda za Yave. Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “Vana vawokela e sumu, e nkenda za Nzambi mpe i vana zawokelela. Ekuma? E kuma kadi, wauna e sumu yo lufwa lwayadila se ntinu, i una mpe e nsambu za Nzambi ziyadila muna unsongi kimana zatwasa moyo a mvu ya mvu muna Yesu Kristu wa Mfumu eto.”—Roma 5:20, 21.

⁶ Kana una vo twakinu sumuka, ke tufwete yambula ko vo e sumu diatuyala. Muna kuma kiaki, avo diambu diambi tuvangidi, tufwete lomba kwa Yave vo katuloloka. Paulu watulukisa vo: “E sumu ke dikunubunduna ko, wau vo ke nwina kunsi a nsiku ko, kansi nu akwa nsambu za  Nzambi kaka.” (Roma 6:14) Aweyi tulenda vuila nluta muna nkenda za Nzambi? Paulu wavova vo: “E nsambu za Nzambi. . . zikutulonganga vo twatina e fu kia lembi vumina Nzambi ye zolela ya nza, twakala yo lulungalalu yo unsongi yo vumina Nzambi omu tandu kiaki,”—Tito 2:11, 12.

7, 8. E mvovo nsambu za Nzambi “zimonekanga muna mpila zayingi” adieyi usongele? (Tala fwaniswa kuna lubantiku lwa longi.)

⁷ Petelo wa ntumwa wasoneka vo: “Konso muntu vovo nwina muna tezo kina katambulwila o lukau, yambula kasadila lo muna wete dia muntu yo nkw’andi nze selo yambote ya nsambu za Nzambi zina zimonekanga muna mpila zayingi.” (1 Petelo 4:10) E mvovo nsambu za Nzambi “zimonekanga muna mpila zayingi” adieyi usongele? Usongele vo konso mpasi tulenda wanana zau muna zingu, Yave okutuvana ina tuvuidi o mfunu kimana twalenda zizidila. (1 Petelo 1:6) Okutuvananga ina tuvuidi kikilu o mfunu kimana twasunda konso mpasi.

⁸ Yoane wa ntumwa wasoneka vo: “Yeto awonso i dianu tutambulwilang’e nsambu ye nsambu.” (Yoane 1:16) Wau vo Yave mu mpila zayingi kesongelanga e nkenda zandi, nsambu zayingi tuvuanga. Nkia nsambu tutambulanga?

9. Nkia nluta tuvuanga mu kuma kia nkenda za Yave? Aweyi tulenda songela luyangalalu lweto?

⁹ Yave ololokanga masumu meto. Yave ololokanga masumu meto mu kuma kia nkenda zandi. Kansi, okutuloloka kaka avo tuvilukidi o ntima yo kwamanana sia ngolo za sunda zolela yeto yambi. (Tanga 1 Yoane 1:8, 9.) Paulu wasasila kwa Akristu akuswa a tandu kiandi una Yave kelolokelanga masumu. Wavova vo: “[Nzambi] watuvuluza muna wisa kia tombe yo kutukotesa muna kintinu kia Mwan’andi anzolwa, muna yandi i twakûdilwa, i sia vo, twalolokwa masumu.” (Kolosai 1:13, 14) Tuvutulanga kikilu matondo mu kuma kia nkenda za Nzambi. Muna kuma kiaki, tuzolele kunkembelela. Wau vo Yave ololokanga masumu meto, tulenda mpe tambula nsambu zayingi.

10. Nkia lau tuna diau mu kuma kia nkenda za Nzambi?

¹⁰ Tulenda kala ye ngwizani ambote yo Nzambi. Tu wantu alembi lunga. Muna kuma kiaki, tuka muna lumbu kina tuwutukanga, tukitukanga atantu a Nzambi. Kansi, Paulu wavova vo: “Vava twakala atantu, Nzambi wavutulwisa e ngwizani andi yo yeto muna lufwa lwa Mwan’andi.” (Roma 5:10) Mu kuma kia lukûlu, tulenda vutulwisa e ngwizani yo Nzambi, i sia vo, tulenda kala mu luvuvamu yo yandi yo kituka akundi andi. Paulu wasasila  diambu diadi ye una dinina e ngwizani ye nkenda za Yave vava kavovesa mpangi zandi akuswa vo: “Wau tubadikilwa vo ansongi muna lukwikilu, yambula twakala yo ungudi yo Nzambi muna Yesu Kristu wa Mfumu eto, muna yandi twinina yo nswa wa finama Nzambi muna lukwikilu yo tambula nsambu zina tuna zau owau; twayangalala mu kuma kia vuvu kia tambula nkembo a Nzambi.” (Roma 5:1, 2) Tuvutulanga kikilu matondo wau twina ye ngwizani ambote yo Yave.

11. Aweyi akuswa befidilanga “mameme mankaka” muna unsongi?

¹¹ Tulenda kituka asongi vana meso ma Nzambi. Daniele wa ngunza wasoneka vo muna lumbu yambaninu, “Alungaladi,” i sia vo, akuswa, wantu ayingi befila muna ‘unsongi.’ (Tanga Daniele 12:3.) Aweyi akuswa bevangilanga wo? Besamunanga e nsangu zambote yo longa nsiku mia Yave kwa mazunda ye mazunda ma “mameme mankaka.” (Yoane 10:16) Bekubasadisanga mu kituka ansongi vana meso ma Nzambi. Ediadi dilendakana kaka mu kuma kia nkenda za Yave. Paulu wasasila vo: “I lukau lwa ngovo wau belungisilwanga muna nkenda za Nzambi, muna ntalu a lukûlu yafutwa kwa Kristu Yesu.”—Roma 3:23, 24.

12. Aweyi e sambu kinina e ngwizani ye nkenda za Nzambi?

¹² Tulenda finama Nzambi muna sambu. Mu kuma kia nkenda zandi, tulenda samba kwa Yave. Paulu wayikila e kunda kia Yave vo “kunda kia nsambu.” Watubokela vo twafinama e kunda kiaki kuna “unkabu.” (Ayibere 4:16a) Tulenda  samba kwa Yave konso ntangwa muna nzil’a Yesu. Ediadi lau diampwena kikilu. Paulu wavova vo: ‘Tuna ye unkabu wa vova ye vuvu kia finama Nzambi muna lukwikilu lweto muna Kristu.’—Efeso 3:12.

13. Aweyi e nkenda za Nzambi zilenda ‘kutusadisila muna ntangwa ifwene’?

¹³ Tulenda vua lusadisu muna ntangwa ifwene. Paulu watukasakesa vo twasambanga kwa Yave konso ntangwa tukalanga mu mpasi “kimana twafwilw’e nkenda yo vua e nsambu zikutusadisa muna ntangwa ifwene.” (Ayibere 4:16b) Konso ntangwa tuwanananga ye mpasi muna zingu kieto, tulenda dodokela Yave yo kunlomba lusadisu. Yave owanga e sambu yeto, kana una vo kafwana wo vanga ko. Nkumbu miayingi kesadilanga mpangi zeto mu kutusadisa. Yave ovananga e mvutu za sambu yeto “kimana twakala yo unkabu yo vova vo: “Yave i nsadisi ame; kimona wonga ko. O muntu adieyi kalenda kumpanga?”—Ayibere 13:6.

14. Aweyi nkenda za Nzambi zikututwasilanga nluta muna ntima?

¹⁴ Tulenda fiaulwiswa muna ntima. Diansambu kikilu mu zaya vo Yave okutufiaulwisanga konso ntangwa tukalanga mu mpasi. (Nkunga 51:17) Vava Akristu kuna Tesalonika bakala mu lubangamu, Paulu wabasonekena vo: “Yambula yandi kibeni Mfumu eto Yesu Kristu yo Nzambi wa Se dieto ona watuzola yo kutuvana lufiaulwisu lwa mvu ya mvu ye vuvu kiasikila muna nsambu zandi, kafiaulwisa e ntima mieno yo kunusikidisa.” (2 Tesalonika 2:16, 17 mvovo vana yanda.) Dia lufiaulwisu kikilu mu zaya vo mu kuma kia nkenda zandi, Yave okutuzolanga yo kutulunga-lunga.

15. Nkia vuvu tuna kiau mu kuma kia nkenda za Nzambi?

¹⁵ Tuna ye vuvu kia moyo a mvu ya mvu. Wau vo tu asumuki, ke tulendi kala ye vuvu ko kondwa kwa lusadisu lwa Yave. (Tanga Nkunga 49:7, 8.) Kansi, Yave okutuvananga vuvu kiambote. Nkia vuvu? Yesu wavova vo: “I lwau lulu o luzolo lwa Se diame, konso ona ozaya Mwana yo kwikila muna yandi, moyo a mvu ya mvu kevua.” (Yoane 6:40) Muna kuma kiaki, tuna ye vuvu kia zinga yakwele mvu mu kuma kia nsambu yovo nkenda za Yave. Paulu wavova vo: “E nsambu za Nzambi zisengomokene, zitwasanga luvuluku kwa wantu a mpila zawonso.”—Tito 2:11.

16. Aweyi Akristu ankaka a tandu kiantete batiangunwinanga e nkenda za Nzambi?

¹⁶ Nsambu zayingi tutambulanga mu kuma kia nkenda za Yave. Muna kuma kiaki, ke tufwete tiangunanga nkenda za Nzambi ko, i sia vo kitula zo se nswa wa vangila e sumu. Vana kati kwa Akristu a tandu kiantete, vakala ye awana bavavanga “kitula e nsambu za Nzambi . . . se nswa wa vangila mavangu mansoni.” (Yuda 4) Akristu awaya akondwa kwikizi nanga babanzanga vo balenda kwau sumuka kuna lukanu belolokwa kwa Nzambi. Bavavanga nkutu vukumuna mpangi zau kimana babayikama muna mavangu mau ma sumu. O unu mpe, konso ona ovanga wo, ‘otianguna o mwand’a nsambu.’—Ayibere 10:29.

17. Nkia longi diamfunu Petelo katuvana?

 ¹⁷ O unu, Satana ofilanga Akristu ayingi mu yindula vo kana nkutu basumukini kuna lukanu, Yave okubaloloka. Dialudi vo Yave una ye luzolo lwa loloka awana bevilukanga o ntima, kansi Yave ovingilanga vo twavanga e ngolo za sunda e zolele yambi. Yave wavumunwina Petelo mu soneka vo: “Vo i yeno azolwa, wau nutekele zaya mambu mama, nuyikenga kimana nwalembi vengomonwa kumosi kwa bi wa yimpumbulu yo kunkuka muna sikila kweno. Kansi, nukwamanana nungunuka muna nsambu yo zayi wa Mfumu eto ye Mvuluzi Yesu Kristu.”—2 Petelo 3:17, 18.

18. Nkia mbebe tuna yau mu kuma kia nkenda za Yave?

¹⁸ Tuvutulanga kikilu matondo mu kuma kia nkenda za Yave. Muna kuma kiaki, tufwete sadilanga tukau tweto mu kembelela Yave yo sadisa akaka. Kwa yandi twatuka. Aweyi tulenda sadila tukau twatu? Paulu wavova vo: “Wau tuna ye tukau twaswaswana mun’owu wa nsambu za Nzambi zina twavewa, . . . avo uselo, yambula twayivana muna uselo weto; ndiona olonganga, yambula kayivana muna longa; ndiona okasakesanga, yambula kakwamanana kasakesa; . . . ndiona osonganga nkenda, yambula kavangila wo kuna kiese.” (Roma 12:6-8) Mu kuma kia nkenda za Yave, tuna ye mbebe ya kuyivana muna salu kia samuna e nsangu zambote, longa Nkand’a Nzambi kw’akaka, kasakesa mpangi zeto yo loloka awana bekutuvanganga e mbi.

19. Nkia mbebe tuna yau tuvovela muna longi dilanda?

¹⁹ Wau vo nsambu zayingi tuvuanga mu kuma kia nkenda za Yave, ediadi difwete kutufila mu vanga mawonso tulenda mu ‘sila e nsangu zambote za nsambu za Nzambi umbangi una ufwene.’ (Mavangu 20:24) Muna longi dilanda, tuvovela e mbebe yayi tuna yau.