1, 2. 1) Nimaytyäˈäk ja ijxpajtën mä ja jäˈäy diˈibë nety myëdäjtypy ja yˈuubës kam. 2) ¿Wiˈix tyäˈädë ijxpajtën dyajnigëxëˈëgyë Jyobaa pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm?

TUˈUGË jäˈäy diˈibë nety myëdäjtypyë yˈuubës kam, ojts tsyoony jopyëp parë tˈëxtäˈäyaˈanyë tyuumbë myosë diˈib tundëp mä ja yˈuubës kam. Ja tuumbëtëjk kyupëjktë extëm ja kugam myëjuyäˈänëdë, ta ojts nyëjkxtë mä ja uubës kam. Ok, ta ja kugam tpëjkyë kuentë ko yˈakˈyajtëgoyˈajtypyë tyuumbë, pääty mä tuˈukpë xëëw kanäkˈok jyëmbijty parë ojts tˈëxtäˈäy, ets niˈamukë tˈanmääy ko tuknax tmëjuyaˈany. Ko ojts tsyuˈujënë, ta dyajtuˈukmujky ja tyuumbëtëjk parë tmëjuyaˈany. Tam diˈibë nety të tyuny tuk xëëw ets tam diˈib jeˈeyë tuk oorë. Per ja kugam tuk nax ojts tmëjuy. Ta ja diˈibë nety të tyundë tuk xëëw tyëjkëdë abajt kutujkpë, per ja kugam ta yˈanmääyëdë: “¿Tii kyaj të nnayˈanmäˈäyëm es nmëjuyët extëm jayam nmoˈoyë? [...] ¿Tii kyajts ëj mbäät nduny diˈibëts ëj ntsejpy mëdëtsë nmeenyë? ¿O mnaywyinnaxëjäˈäp kots ëj nˈoyjyaˈayëty?” (Matewʉ 20:1-15).

 ² Ko Jesus tmaytyaky ja yetyëjk diˈib myëdäjtypy ja yˈuubës kam, yëˈë parë xytyukniˈˈijxëm nuˈunën jyëjpˈamëty “ja Diosë pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm” (käjpxë 2 Corintios 6:1, TNM). * Mbäät näägë jäˈäy wyinmaytyë ko ja yetyëjk diˈib tuundë xëëwbääty, pat nitëjkëdëbë nety ets mas tsooxë yajmëjuytyët. Per ja kugam mëjwiin kajaa dyaˈijxë pyaˈˈayoˈowën mët pënaty jeˈeyë tuundë tuk oorë. Tuˈugë ëxpëkyjyaˈay jyënany ko tadë ayuk diˈib të yajkäjpxnaxy mä Biiblyë “ja Diosë myayˈäjtën”, yëˈë yˈandijpy “ko nyajnamoˈoyëm diˈib kyaj xyjanitëjkëm” o ko “tuˈugë jäˈäy yajmoˈoy diˈib kyaj të tniduny ets kyaj jyapääty jyanitëkëty”.

3, 4. 1) ¿Tiko Jyobaa të dyaˈixyëty ja mas mëjwiin kajaabë pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm? 2) ¿Ets wiˈix të dyaˈixyëty?

³ Biiblyë jyënaˈany ko ja Diosë pyaˈˈayoˈowën diˈibë kyaj xyjanitëjkëm, yëˈë tuˈugë “mëyajtën” o tuˈugë regalë (Efesios 3:7, Tios yˈaaw yˈayuk [TY]). Kyaj xyjapat xyjanitëjkëm ets duˈunë Jyobaa yˈoyjyaˈaytyäˈägët, mët ko kyaj nmëmadakëm nguytyuˈundäˈäyëm diˈib yëˈë xytyukˈanaˈamëm. Diˈibë xyjanitëjkëm, yëˈë oˈkën. Rey Salomón jyënany: “Yä naxwiiny kyaj pënë wäˈäts jäˈäy diˈib xëmë tyunëp diˈib oy ets diˈib kyaj pyokytyunët” (Eclesiastés 7:20). Ok, ta apostëlë Pablo jyënany “ko nidëgekyë të pyekytyundë es dëˈën të tmëjagamgaˈaktë ja Dios” ets ko ja poky yëˈë diˈib “yajkypy ja mëjuˈuny, esë tadë mëjuˈuny yëˈë dëˈën ja oˈkën” (Romanʉs 3:23; 6:23a).

⁴ Jyobaa mëk ttseky niˈamukë naxwinyëdë jäˈäy, pääty tkejxyë tyuˈukˈUˈunk parë ojts xykyuˈoˈkëm. Duˈunën të dyaˈixyëty ja mas mëjwiin kajaabë pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm (Fwank 3:16). Pablo jyënany ko Jesus tam tyam tmëdaty “ja mëjˈäjtën esë wintsëˈkën, es dëˈën ja Dios myayˈäjtëngyëjxm [ja] Jesus dyajnax dyajkëxët ja atsuˈux oˈkën es nidëgekyë jäˈäy ttukˈoyˈattët” (Ebreeʉsʉty 2:9). Päätyë Dios tnayaky ja “jikyˈäjtënë winë xëë winë tiempë mët jaˈagyëjxm Nintsënˈäjtëm Jesukristë” (Romanʉs 6:23b).

5, 6. 1) ¿Wiˈix wyimbëtsëmy ko nasˈijxëm ets ja poky kaytyey xymyëmadakëm? 2) ¿Wiˈix ndukˈoyˈatäˈänëm ko Jyobaa ojts dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm?

⁵ ¿Tiko nbokytyuˈunëm ets nˈoˈkëm? Biiblyë jyënaˈany ko mët yëˈëgyëjxm ko Adán pyokytyuuny, ta “nidëgekyë jäˈäy yˈooktë”. Ets kom niˈamukë jam ntsoˈonëm mä Adán, pääty niˈamukë xymyëmadakëm ja poky ets ja oˈkën (Romanʉs 5:12, 14, 17). Per oy dyuˈunëty, mbäädë winmäˈäny nbëjtakëm ets kyaj xynyekymyëmadakëm ja poky kaytyey. ¿Ti diˈib mbäät xypyudëjkëm? Ko nbëjtakëmë mëbëjkën mä Jesus diˈibë ojts xykyuˈoˈkëm, net ndukˈoyˈäjtëm ja Jyobaa pyaˈˈayoˈowën. Biiblyë jyënaˈany: “Ko oj myëj myayë ja pojpë, niˈigyë oj myëj myayë ja mayˈäjtën diˈibë Dios tyiimpy mët ja jäˈäyëty. Es dëˈën extëm pojpëkyëjxmë jäˈäy yˈooktë, nandëˈën myëjtakˈadëˈëtsy ja Diosë myayˈäjtën ko jäˈäy oy wyeˈemy mët ja Dios es yajmoˈoytyët ja jikyˈäjtën winë xëë winë tiempë Nintsënˈäjtëm Jesukristëkyëjxm” (Romanʉs 5:20, 21).

⁶ Duˈunyëm pokyjyaˈay nyajpatëm, per kyaj mbäät nasˈijxëm ets ja poky kaytyey xëmë xymyëmadakëm. Pääty ko nduˈunëm diˈib kyaj yˈoyëty, ta nˈanmäˈäyëmë Jyobaa ets xypyokymyaˈkxëm. Pablo jyënany: “Mët ko ja [poky] kyaj xywyintsënˈattët miitsëty, mët ko  miitsëty kyajpë anaˈamën myaˈitëdë, yëˈë sitëy ja Diosë myayˈäjtën” (Romanʉs 6:14). Pääty, ¿wiˈix ndukˈoyˈäjtëm ko Jyobaa ojts xypyaˈˈayoˈowëm extëm kyaj xyjanitëjkëm? Pablo jyënany ko “nmastutëm ja jikyˈäjtënë axëëkpë, nnayjyëjwijtsëmbijtëm es njikyˈäjtëm yää mä tyäˈädë naxwinyëdë wijy kejy, tëyˈäjtën mëët es extëm ja Dios ttseky” (Titʉ 2:11, 12).

7, 8. ¿Ti yˈandijpy ko Jyobaa dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën “diˈib nigëxëˈkp jantsy kanäk pëky”? (Ixë dibujë mä tsyondaˈaky).

⁷ Apostëlë Pedro jyënany ko diˈibë Dios të xymyoˈoyëm, tsojkëp nyajtuˈunëm parë nnaybyudëjkëm nixim niyam “extëmë oybyë mëduumbë diˈib yajtukjotkujkˈäjtp, diˈib të tˈaxäjëdë ja Diosë pyaˈˈayoˈowën diˈib nigëxëˈkp jantsy kanäk pëky” (1 Pedro 4:10, TNM). ¿Ti yˈandijpy ko Jyobaa dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën “jantsy kanäk pëky”? Yëˈë yˈandijpy ko oy diˈibë jotmay nwinguwäˈkëm, Jyobaa yëˈë xymyoˈoyäˈänëm ja naybyudëkë parë nmëmadakëm (1 Peedrʉ 1:6). Pes xëmë xymyoˈoyëm diˈib meerë nyajtëgoyˈäjtëm mä tuˈuk tuˈugë jotmay.

⁸ Extëm nˈijxëm, Jyobaa kanäk pëky xytyukˈijxëmë pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm. Apostëlë Juan ojts tkujayë: “Të Jesukristë xykyunuˈxëm kanäk nipat” (Fwank 1:16). Mët yëˈëgyëjxmë Jesukristë, Jyobaa jantsy kanäk pëky dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën ets mëjwiin kajaa xykyunuˈkxëm. Min nˈokˈijxëm tuˈuk majtsk.

9. ¿Wiˈix ndukˈoyˈäjtëmë Jyobaa pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm, ets wiˈix nyajnigëxëˈkëm ko nmëjjäˈäwëm?

⁹ Jyobaa xypyokymyaˈkxëm. Mët ko dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm, ta xypyokymyaˈkxëm. Per net pën njodëmbijtëm ets pën nduˈunëmë mëjääw parë njëjpkudijëm diˈib kyaj yˈoyëty (käjpxë 1 Fwank 1:8, 9). Pablo ojts ttukmëtmaytyaˈaky ja Dios mëduumbëty diˈib nëjkxandëp tsäjpotm wiˈixë Jyobaa tmeˈkxyë poky kaytyey. Jyënany: “Dios të xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm mä ja agootsˈat, jaˈa njënäˈänëm mä yajkutiky ja mëjkuˈugopk, es xypyëjtakëm mä yajkutiky ja yˈUˈunk diˈibë jyantsytsyejpy, diˈibë oˈk mët ëtsäjtëmgyëjxm es dëˈën oj xyajnitsokëm es oj tmeˈxy ja nbojpëˈäjtëm” (Kolosʉ 1:13, 14). Pën nmëjjäˈäwëm ti Dios të xytyukmëduˈunëm, ta nmëjkumayäˈänëm. Ets kom xypyokymyaˈkxëm, mbäädë net nˈakˈaxäjëm jantsy kanäk pëkyë kunuˈkxën.

10. ¿Wiˈix nˈijtëm mëdë Jyobaa ko dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm?

¹⁰ Mbäät naymyëˈoybyëjkëm mëdë Dios ets mëët nnaymyaˈayëm. Kom pokyjyaˈay nyajpatëm, nmëtsipˈäjtëmë Dios desde ko nmaxuˈunkˈäjtëm. Per oy dyuˈunëty, apostëlë Pablo jyënany: “Ko nety nˈijtëm mëtsip, ta ojts naymyëˈoybyëjkëm mëdë Dios mët yëˈëgyëjxm ko yˈoˈky ja yˈUˈunk” (Romanos 5:10, TNM). Nguwäˈän ngukäjpxëm ko Jesus nyayäjkë extëmë wintsëˈkën, pes mbäädë net naymyëˈoybyëjkëm mëdë Dios, diˈib yˈandijpy ko mbäät oy mëët nˈijtëm ets mëët nnaymyaˈayëm. Per ¿wiˈix nyaymyënëjkxyëty mët ja Diosë pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm? Pablo ojts tnimaytyaˈaky ko tˈanmääy  pënaty nëjkxandëp tsäjpotm: “Ets tyam, ko të nyajnigäjpxëm njukyˈäjtëm tëyˈäjtën myëët mët ko nmëdäjtëm ja mëbëjkën, nˈokˈijtëm tuˈugyë mëdë Dios mët yëˈëgyëjxmë nWintsënˈäjtëm Jesukristë, diˈib mët yëˈëgyëjxm ko nmëdäjtëm ja mëbëjkën të nyajtukˈijxëm tyäˈädë paˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm” (Romanos 5:1, 2, TNM). Nˈokkukäjpxëm mëjwiin kajaa ko mbäät oy nˈijtëm mëdë Dios ets ko mbäät mëët nnaymyaˈayëm.

11. Pënaty nëjkxandëp tsäjpotm, ¿wiˈix twoowmuktë mayjyaˈay diˈib jukyˈatandëp yä Naxwiiny?

¹¹ Mbäät nwëˈëmëm oy Dios windum. Ja kugajpxy Daniel ojts tkujayë ko mä ja tiempë jyëjpkëxanë, pënaty nëjkxandëp tsäjpotm wyoowminandëp “nimay mä ja tëyˈäjtën” (käjpxë Daniel 12:3). * ¿Wiˈix duˈun ttundë? Ko tkäjpxwäˈkxtë Diosë Kyutujkën ets ko ttukniˈˈixëdë miyonkˈamë jäˈäy diˈib jukyˈatandëp yä Naxwiiny wiˈix yˈixëtyë ja Jyobaa nyëˈë tyuˈu (Fwank 10:16). Duˈun tpudëkëdë tyäˈädë jäˈäy parë oy wyëˈëmdët mëdë Dios. Ets mbäät duˈun ttundë, mët ko Jyobaa dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm. Pablo tnimaytyaky: “Perë Dios, mä yëˈë myëj mayˈäjtën diˈibë jäˈäy tuˈunxëp, nyayäjk ja Jesukristë extëmë wintsëˈkën es oy nwëˈëmëm mët ja Dios” (Romanʉs 3:23, 24).

12. Ko Dios dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm, ¿wiˈix nyaymyënëjkxyëty mëdë nuˈkxtakën?

¹² Mbäät nmëwingoˈonëmë Dios ko nmënuˈkxtakëm. Mët ko dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm, mbäädë Jyobaa nmënuˈkxtakëm. Pablo jyënany ko mä Jyobaa kyutujktakn “yaˈijxëbë paˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm” ets xyˈanmäˈäyëm parë nmëwingoˈonëm ets jam “nyaˈˈawatsëm ja ääw jot” (Hebreos 4:16a, TNM). Mët yëˈëgyëjxmë Jesus mbäät nmënuˈkxtakëmë Jyobaa  oytyim näˈäjëty, etsë tyäˈädë mëjwiin kajaa nmëjjäˈäwëm. Pablo jyënaˈany: “Jaˈa ko nmëbëjkëm ja Jesukristë es xyjaˈayˈäjtëm, mbäät nmëwingoˈonëm ja Dios amumduˈukjot” (Éfesʉ 3:12).

13. Mët ko Jyobaa dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm, ¿wiˈix xypyudëjkëm mä meerë nyajtëgoyˈäjtëm?

¹³ Mbäädë Jyobaa xypyudëjkëm ko nyajtëgoyˈäjtëm. Pablo ojts jyënaˈany ets nmëgäjpxëmë Jyobaa ko nyajtëgoyˈäjtëmë naybyudëkë, “ets nbatëm ja paˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm parë xypyudëjkëm mä meerë nyajtëgoyˈäjtëm” (Hebreos 4:16b, TNM). Koogoo nmëdäjtëm tuˈugë jotmay, mbäät nˈamdoˈowëmë nyaybyudëkë Jyobaa, ets yëˈë xypyudëjkëm oy xykyapat xykyanitëjkëm. Yëˈë yajtuumbyë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëët nduˈukmujkëm parë xypyudëjkëm. Ets kom yˈatsoowëmbijtypy nuˈkxtakën, “pääty amumduˈukjot njënäˈänëm: Yëˈë Nintsënˈäjtëm Dios yëˈëts xypyudëjkëp. Kyajts ntsëˈëgët kots pën wiˈix xytyunäˈänët” (Ebreeʉsʉty 13:6).

14. ¿Wiˈix nnayjäˈäwëm ko Jyobaa dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm?

¹⁴ Mbäät xyjotkujkmoˈoyëm. Ja tuˈugë mëj kunuˈkxën diˈib nˈaxäjëm mët ko Jyobaa dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën, yëˈë ko xyjotkujkmoˈoyëm ko nyajnäjxëmë amay jotmay (Salmo 51:17). Ko nety ja Dios mëduumbëty diˈib Tesalónica yajpajëdittë, ta Pablo nyijäˈäyëdë: “Ja Nintsënˈäjtëm Jesukristë këˈëm, es ja nDios Teetyˈäjtëm, diˈibë xytsyojkëm es myayˈäjtëngyëjxm të xymyoˈoyëm ja jotkujkˈäjtën winë xëë winë tiempë es ja oybyë diˈibë nˈawijxëm, waˈan yëˈëjëty mjotmëkmoˈoyëdë es myaˈitëdët dëˈënyëm” (2 Tesalónikʉ 2:16, 17). ¿Këdii xyjotkujkmoˈoyëm ko nnijäˈäwëm ko Jyobaa xytsyojkëm ets ko xykyuentˈäjtëm mët ko xypyaˈˈayoˈowëm?

15. Mët ko Jyobaa dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm, ¿ti diˈibë net nˈawijx njëjpˈijxëm?

¹⁵ Mbäät nˈawijx njëjpˈijxëm ja jukyˈäjtën diˈib winë xëëw. Kom pokyjyaˈay nyajpatëm nitiixyëp ngaˈˈawijx ngajëjpˈijxëm koxyëbë Jyobaa xykyapudëjkëm (käjpxë Salmo 49:7, 8). * Per yëˈë të xytyukˈawäˈänëm ti jotkujkˈäjtën miin këdakp, extëmë Jesus ojts tnigajpxy: “Diˈibë Dios tsyejpy, yëˈë diˈibëts xyˈijxp es xymyëbekyëts extëm ja yˈUˈunk, nmoˈoyëpts ja jikyˈäjtën winë xëë winë tiempë” (Fwank 6:40). Mët ko Jyobaa dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈibë kyaj xyjanitëjkëm, mbäät nˈawijx njëjpˈijxëm ja jukyˈäjtënë diˈib winë xëëw. Pablo jyënany: “Mët ko Dios dyakäˈäny ja nyitsokën mä nidëgekyë jäˈäyëty, të xytyukˈijxëm ja yˈoyˈäjtën” (Titʉ 2:11).

16. ¿Wiˈix näägë Dios mëduumbë ojts yˈadëˈëtstë mët ko Jyobaa tyim paˈˈayowëdë?

¹⁶ Extëm nˈijxëm, mët ko Jyobaa dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm, mbäät nˈaxäjëm kanäk pëkyë kunuˈkxën. Per mët ko xytyim paˈˈayoˈowën, kyaj net yëˈë ndukäjpxëm parë nbokytyuˈunëm, extëm nääk yˈadëtstë ja tiempë mä jyukyˈäjttë ja tim jawyiimbë Jesusë yˈëxpëjkpëty. Nääk duˈun ojts jyënäˈändë ko nety pyokytyundë: “Dios myayˈäjtëngyëjxm nyajpojpëmaˈxëm” (Juudʉs 4). Waˈan wyinmääytyë ko mbäät pyokytyundë, ets ok ta Jyobaa pyokymyaˈkxëdët. Axtë ojtsë wiinkpë Dios mëduumbë tjayajpokytyunäˈändë extëm yëˈëjëty. Pënaty tyam duˈun adëtstëp “kyaj tmëjˈixtë ja Espiritë  Santë diˈibë yajmiimpy ja Diosë tsyojkën mä ja jäˈäyëty” (Ebreeʉsʉty 10:29).

17. ¿Ti mëkpë käjpxwijënë yäjkë Pedro?

¹⁷ Mä tyäˈädë tiempë, të Satanás twinˈëëny näägë Dios mëduumbë parë wyinmaytyët ko mbäät pyokytyundë etsë Jyobaa pyokymyaˈkxkojënët. Jantsy tëyˈäjtën ko Jyobaa ijtp listë parë tpokymyaˈkxäˈäny pënaty jodëmbijttëp, per nan yˈawijxypy ets mëk njëjpkuwäˈkëm ja axëëkpë tsojkën diˈib xyajtuundëgoyäˈänëm. Pääty twinmäˈänymyooyë apostëlë Pedro parë duˈun dyakëdë tyäˈädë käjpxwijën: “Exkëm ko tyäˈädë dëˈëmbë jäˈäyëty mwinˈëënëdë es xymyastuˈudët yëˈë mjikyˈäjtënë wäˈätspë es mä xymyëbeky ja Dios. Yajmëj yajmayëdë wiˈix niˈigyë oy xyˈixyˈattët ja Nintsënˈäjtëm Yajnitsokpë Jesukristë [“ets mä Diosë pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm”, TNM]” (2 Peedrʉ 3:17, 18).

18. Mët ko Jyobaa dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm, ¿ti net diˈib nikëjxmˈäjtëm?

¹⁸ Pën nmëjjäˈäwëm ko Jyobaa dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm, tsojkëp nyajtuˈunëm tijaty yëˈë xymyoˈoyëm parë nmëjkumäˈäyëm ets nbudëjkëmë wiinkpë. ¿Wiˈix mbäät nduˈunëm? Pablo jyënany ko “Dios mët ja tsyojkën të xymyoˈoyëm niduˈuk niduˈugë madakën”. Ets jyënany: “Pën ja Dios të mmoˈoyëty ja madakën es xypyudëkët ja wiinkpëty, kuytyun yajxon. Pën ja Dios mmoˈoyëty ja madakën esë wiinkpëty xyaˈëxpëkët, yaˈëxpëktë yajxon. Pën ja Dios të mmoˈoyëty ja madakën es xyjotmëkwingäjxët ja wiinkpëty, jotmëkwingäjxë”. Ta net jyënany: “Es diˈibë pyudëjkëp pënëty ayoodëp, waˈan tpudëkëdë mët ja oyjyotkyëxm es mët ja tsojkën” (Romanʉs 12:6-8). ¿Ti tyäˈädë yˈandijpy? Ko duˈun extëmë Jyobaa të dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm, nanduˈun ëtsäjtëm nikëjxmˈäjtëm ets nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm, ndukniˈˈijxëmë jäˈäy wiˈixë Biiblyë jyënaˈany, njotmëkwingäjpxëmë nmëguˈukˈäjtëm ets nbokymyaˈkxëm pënaty axëëk xyajnayjäˈäwëm.

19. ¿Ti nˈixäˈänëm mä jatuˈukpë artikulo?

¹⁹ Jyobaa të jantsy kanäk pëky xykyunuˈkxëm mët ko dyaˈixyëty ja pyaˈˈayoˈowën diˈib kyaj xyjanitëjkëm, pääty tsojkëp nduˈunëmë mëjääw parë nˈawäˈänëm “ja oybyë ayuk ko Dios tsyejpy yëˈë naxwinyëdë jäˈäy” (Apostʉlʉty 20:24). Mä jatuˈukpë artikulo yajnimaytyäˈägäˈäny ti tuunk nikëjxmˈäjtëm.