Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

Fupenu Wanangana, Kanda Nufupa Yuma ya Hano Hashi

Fupenu Wanangana, Kanda Nufupa Yuma ya Hano Hashi

‘Fupenu Wanangana wa Zambi, mba yino yuma yeswe kumakanuwezayo.’LUKA 12:31.

MIASO: 40, 44

1. Kulisa chika chili ha yuma yize tunafupu ni yuma yize tunazange?

KULI yuma yikehe wika yize tunafupu hanga tununge ni mwono. Chikutalilaho, tunafupu kulia, mazalo ni chihela cha kutwama. Alioze kuli yuma yinji yize mutuhasa kuzanga kupwa nayo. Ha chino, atu anji keshi kunyingika nyi yuma yeswe yize akuzanga kupwa nayo yinafupiwa lume ku mwono wo.

2. Yuma yika yize amwe atu akuzanga?

2 Atu amwe waze atwama mu chifuchi cha uswale mahasa kuzanga chimwe chuma chalisa chinji ni chize mazanga atu waze watwama mu chifuchi chize chili ni upite unji. Ku yihela yimwe ya hano hashi, atu kakuzanga kupwa ni telefone, moto ni chimwe chihela. Ku yihela yikwo, atu kakuzanga kupwa ni mazalo andando yinji, mazuwo anene, hanji mashinyi andando yinji. Alioze kweswako twatwama chipwe tupwe ni mbongo jinji hanji ka, nihindu mutuhasa kuputuka kuzanga chinji yuma yize kutushi kufupa ku mwono wetu.

ZANGO LIA KUPWA NI YIKUMBA MULIHASA KUPIHISA USEPA WETU NI YEHOVA

3. Yika yinalumbunuka zango lia kupwa ni mbongo hanji yikumba yinji?

3 Yika yinalumbunuka zango lia kupwa ni mbongo hanji yikumba yinji? Linalumbunuka nyonga lize mutu akupwa nalio chinji hakutwala ku yikumba kuhiana usepa wenyi ni Zambi. Mutu wacho keshi kuwahilila ni yuma yize yakufupiwa ku mwono, alioze kakuzanga kupwa ni yuma yinji. Chipwe waze keshi ni mbongo jinji hanji keshi kulanda yuma ya mbongo jinji no mahasa kupwa ni zango lia kupwa ni yikumba yinji. Ayo mahasa kwecha kusa Wanangana wa Zambi kulutwe ku mwono wo.—A-Hepreu 13:5.

4. Kuchi Satana akuzachisa “usolo wa meso”?

4 Satana kanazange hanga atufuliele ngwetu, mutuhasa kuwahilila wika ku mwono nyi twapwa ni yikumba yinji. Kashika akuzachisa yuma ya hano hashi “ni usolo wa meso” hanga atulingise mashimbu eswe kuzanga kupwa ni yikumba yinji. (1 Yoano 2:15-17; Uputukilo 3:6; Yishima 27:20) Mashimbu eswe, twakumona ni kwivwa mitambi hanji sango jize jakutulingisa hanga tulande yuma yaha. Shina hiunalande kama chimwe chuma mumu ngwo wachimwene mu yimwe loja hanji ha mitambi? Nyi chenacho, kota hakupalika cha mashimbu wamwene ngwe walanjile chuma chize te kuushi kufupa. Nyi twakununga ni kulanda yuma yize kutwafupile, mutupinjisa wika mwono wetu. Yuma yacho muyihasa kutupinjisa kuwayila Yehova. Chakutalilaho, hanji kutuchi kupwa ni mashimbu anji akulilongesa Mbimbiliya, kululieka malongeso, kuya kukunguluka ni kwambujola sango lipema mashimbu eswe. Iwuluka, ngwo postolo Yoano katowezele ngwenyi: “Yuma ya hashi muyipalika, ni usolo wayo.”

5. Yika muyihasa kulingiwa kuli waze akuzachisa tachi jo hanga afupe chinji yikumba?

5 Satana kanazange hanga tuzachise tachi jetu hanga tufupe mbongo ni yikumba yinji, chakuhona kujizachisa mu mulimo wa Yehova. (Mateu 6:24) Alioze nyi mutuzanga wika kupwa ni yikumba yinji, mwono wetu kuuchi kupwa ni ulemu. Mutuhasa kulipikala hanji kulinjisa mu kapinda wa mbongo. Hanji, mutuhasa kutokesa ufulielo wetu muli Yehova ni Wanangana wenyi. (1 Timoteu 6:9, 10; Usolwelo 3:17) Yesu kambile ngwenyi, “usolo wa yuma yikwo” wapwa ngwe mingonga yize muyihasa kukinda mbuto hanga yihone kukola ni kwima mihuko.—Marku 4:14, 18, 19.

6. Longeso lika twalilongesa hali Mbaruke?

6 Achinyonga hakutwala kuli Mbaruke, mukwa-kusoneka wa profeta Jeremia. Muze Mbaruke aputukile ‘kulifupila yuma yilemu’ mwene, Yehova yamwiwulula ngwenyi, te kwasala hakehe hanga Yerusaleme ayinongese. Alioze aye yalakenya Mbaruke ngwenyi, te malamwina mwono wenyi. (Jeremia 45:1-5) Mbaruke te katambile nawa kufupa yuma yinji. Yehova te keshi kulamwina yuma yize atu apwile nayo. (Jeremia 20:5) Musono, tunakundama ku songo lia hano hashi ha Satana. Kashika, haliapwila hi shimbu ko lia kufupa yikumba yinji. Nawa kutwatambile kushimbwila ngwetu, yikumba yize tuli nayo musono kumakayilamwina ha luyinda munene, chipwe ngwe yili ni ulemu unji ku meso jetu.—Yishima 11:4; Mateu 24:21, 22; Luka 12:15.

Wano keshi mashimbu akufupa kupwa ni yuma yinji

7. Yika mutulilongesa mu mutwe uno nawa mumu liaka?

7 Kuchi mutuhasa kulihengula yetwene ni asoko jetu ni kununga kulihulikila ku yuma yilemu ku mwono wetu? Kuchi mutuhasa kwehuka zango liakupwa ni yikumba yinji? Nawa yika muyihasa kutukwasa hanga twehuke kulipikala chinji hakutwala ku yikumba? Mu Longeso lienyi lia ha Mulundu, Yesu katwehele chiyulo chipema hakutwala ku chikuma chacho. (Mateu 6:19-21) Tutangenu ni kushimutwina Mateu 6:25-34. Chino muchitwaha shindakenyo ngwetu, twatamba kununga kufupa Wanangana, hi yuma ko.—Luka 12:31.

YEHOVA KAKUTWAHA YUMA YIZE MUTUFUPA

8, 9. (a) Mumu liaka kutwatambile kulipikala chinji hakutwala ku yuma yize tunafupu? (b) Yika Yesu ananyingika hakutwala kuli atu ni ku yuma yize o anafupu?

8 Tanga Mateu 6:25. Yesu kanyingikine ngwenyi, tumbaji twenyi te malipikala hakutwala ku yize te malia, manwa, ni yize te mazala, kashika mu Longeso lienyi lia ha Mulundu, iye yaalweza ngwenyi: “Kanda nulipikala ha mwono wenu.” Yesu kazangile kwaakwasa kunyingika mumu liaka o te katambile kulipikala chinji ha yuma yeswayi. Iye kanyingikine nawa ngwenyi, nyi o te malipikala chinji, chipwe hakutwala ku yuma yize o anafupu, o te mavulama yuma yilemu chinji ku mwono. Yesu kakwashile chinji tumbaji twenyi, kashika atowezele yisuho kuhiana yiwana hakutwala ku utoji wacho mu longeso lia ha mulundu.—Mateu 6:27, 28, 31, 34.

9 Mba mumu liaka Yesu atwambile ngwenyi, kanda tulipikala hakutwala ku yize mutulia, mutunwa hanji kuzala? Shina kutwatambile kupwa ni kulia ni mazalo? Yuma yacho twakuyifupa ku mwono wetu! Nawa nyi kutushi ni mbongo jakumbana hanga tulande yuma yacho, mutuhasa kulipikala kukushi mulonga. Yesu kachinyingikine. Mumu aye te kanyingika yuma yize atu akufupa. Iye nawa kanyingikine ngwenyi, “ha matangwa a kusula,” tumbaji twenyi te matwama ha mashimbu akalu chinji. (2 Timoteu 3:1) Kwamba umwenemwene, atu anji musono keshi kuhasa kuwana mulimo, nawa yuma yinanungu ni ku kukola ndando. Ku yihela yinji, atu kali ni uswale unji nawa kali ni yuma yikehe ya kulia. Alioze Yesu kanyingikine ngwenyi, mwono wa mutu unahiane kulia, ni mujimba unahiane mazalo.

Yesu kambile ngwenyi, mwono wa mutu uli ulemu chinji kuhiana kulia ni mazalo

10. Muze Yesu alongesele tumbaji twenyi chize malemba, yika iye ambile yize yatamba kupwa ni ulemu unji ku mwono wo?

10 Kuuputukilo, Yesu kalongesele tumbaji twenyi ngwenyi muze malemba, o te katamba kwita kuli Tato wa mu malilu hanga eehe yuma yize anafupu ku mwono wo. Ayo te mahasa kulemba ngwo: “Twehenu kama musono mbolo yetu yize twakufupa.” (Mateu 6:11) Ha shimbu likwo, iye yaalweza hanga alembe ngwo: “Twehenu kama tangwa ha tangwa mbolo yetu yize twakufupa.” (Luka 11:3) Alioze chino kuchishi kulumbunuka ngwo twatamba kwita wika mashimbu eswe yuma yize tunafupu. Kwamba umwenemwene, Yesu kalwezele tumbaji twenyi alembe hanga Wanangana wa Zambi wize, chuma chilemu chinji kuhiana yuma yize anafupu ku mwono wo. (Mateu 6:10; Luka 11:2) Mba akwase tumbaji twenyi hanga eche kulipikala, Yesu yaakolweza ha kwiwulula chize Yehova akufunga yitangiwa yenyi yeswe.

11, 12. Yika twalilongesa ha chize Yehova akufunga tujila? (Tala chizulie ha uputukilo.)

11 Tanga Mateu 6:26. Twatamba ‘kutala kanawa tujila a mwilu.’ Chipwe ngwe tujila kali yitangiwa yikehe-yikehe, nihindu o kakulia chinji. Chochene, nyi tujila kaatangile anene-anene ngwe atu, kachi kakulia chinji kuhiana atu. Tujila kakulia mihuko hanji maundu, chichi, tungenyengenye, ni yuma yeka ni yeka. Alioze o keshi kufupiwa kukuwa mbuto ni kusokesa kulia cho ene. Yehova kakwaaha yuma yeswe yize o akufupa. (Samu 147:9) Chipwe chocho, iye keshi kusa kulia mu ma kanwa jo! Ayo katamba kuya ni kufupa kulia, kuze akuya kwe akuchiwana.

12 Yesu kakayambashinyine ngwenyi Tato kakufunga tujila, iye nawa kakufunga kanawa atu. [1] (Tala maliji akusongo.) (1 Petulu 5:6, 7) Chochene, chizechene ngwe tujila kutwatambile kupwa yileya. Twatamba kufupa kulia hanji mbongo hanga tuchilande. Yehova mawahisa tachi jetu. Nawa nyi kutushi ni mbongo hanji kulia chize chakumbana, iye nihindu mahasa kutwaha yize tunafupu. Chakutalilaho, akwetu mahasa kutwaha yize alinayo. Yehova nawa kakuhana tujila chihela cha kutwama. Iye hanehe uhashi wa kulilingila ene yiyaswa, nawa hanatange yuma yize tujila akulingila nayo yiyaswa yo. Chizechene nawa, Yehova mahasa kutukwasa kuwana chihela cha kutwama hamwe ni asoko jetu.

13. Yika yinasolola ngwo, etu tunahiane tujila a mwilu?

13 Muze Yesu ewulwile tumbaji twenyi ngwenyi, Yehova kakulisa tujila, iye yaahula ngwenyi: “Yenu kunwaahianyine chikolo, nyi?” (Tesa nawa ni Luka 12:6, 7.) Muze ambile maliji wano, Yesu kota te kananyonga ha chize te hi kwasala hakehe hanga ahane mwono wenyi hali atu eswe. Chochene, Yesu kakafwile ha mukunda wa tujila hanji tushitu akwo. Iye kafwile ha mukunda wa yetu hanga tukapwe ni mwono wa mutolo.—Mateu 20:28.

14. Yika mutu yoze wakulipikala chinji keshi kuhasa kulinga ku mwono wenyi?

14 Tanga Mateu 6:27. Yika Yesu azangile kwamba muze ambile ngwenyi, kutuchi kuhasa kuweza yimwe mbandu ku mwono wetu ha mukunda wa kulipikala? Iye te kanambe ngwenyi, nyi twalipikala chinji hakutwala ku yuma yize tunafupu, yetu kutuchi kuhasa kuwezela miaka ku mwono wetu. Chochene, nyi twalipikala chinji mutuhasa kuyiza hanji kufwa.

15, 16. (a) Yika twalilongesa ha chize Yehova akufunga yitemo ya muyambu? (Tala chizulie ha uputukilo.) (b) Yihula yika twatamba kulihula, nawa mumu liaka?

15 Tanga Mateu 6:28-30. Twakuwahilila muze tuli ni amwe mahina akuzala, chipi-chipi muze twakuya mu munda hanji ku kukunguluka ni ku kukunguluka cha mambonge. Shina twatamba ‘kulipikala ha mazalo?’ Chikwo nawa, Yesu kewulwile tumbaji twenyi chize Yehova akufunga yitangiwa yenyi. Yesu yazachisa chilweza cha “yitemo ya muyambu.” “Yitemo” yacho yinachingi glodiolo, jacinto, íris ni tulipa. Yitemo yino yeswe kuyishi kunuka mazalo yene. Alioze yapema chinji, kashika Yesu ambile ngwenyi ‘chipwe Solomone mu uhenya wenyi weswe kakazalile ngwe chimwe cha ku yitemo yino’!

16 Achinyonga yize Yesu ambile kusulaho ngwenyi: ‘Nyi Zambi chocho akujika mwambu wa mu yambu . . . , hi shinoho ko kunujika yenu, akwa ufulielo ukepe!’ Ewa, iye machilinga! Alioze tumbaji twa Yesu te katamba kupwa ni ufulielo unji. (Mateu 8:26; 14:31; 16:8; 17:20) O katambile kujikijila muli Yehova ngwo, maafunga ni kwaaha yuma yize te mafupa ku mwono wo. Mba yika mutwamba hakutwala kuli yetu? Shina twakufuliela ngwetu Yehova matufunga?

Shina twakufuliela ngwetu Yehova matufunga?

17. Yika muyihasa kupihisa usepa wetu ni Yehova?

17 Tanga Mateu 6:31, 32. Atu anji waze kanyingikine Yehova kakuhulikila mwono ku mbongo ni yikumba yinji. Alioze, yetu nyi twalinga chocho, mutuhasa kupihisa usepa wetu ni Yehova. Tunanyingika ngwetu, Yehova kali Tata yetu nawa ngwetu, kakutuzanga. Kashika tuli ni shindakenyo ngwetu, nyi mutulinga yuma yeswe yize iye matwita ni kusa Wanangana wenyi kulutwe ku mwono wetu, aye matwaha yuma yeswe yize tunafupu ku mwono wetu. Tunanyingika nawa ngwetu, usepa upema ni Yehova we wakutwaha chiseke, ni kutukwasa hanga tuwahilile ni yuma yize tunafupu ngwe ya “kulia ni ya kuzala.”—1 Timoteu 6:6-8.

SHINA WAKUSA WANANGANA WA ZAMBI KULUTWE KU MWONO WE?

18. Yika Yehova ananyingika hali yetu, nawa yika makalinga hali yetu?

18 Tanga Mateu 6:33. Nyi mutusa Wanangana wa Zambi kulutwe ku mwono wetu, Yehova matwaha yuma yeswe yize twakufupa ku mwono. Yesu kalumbunwine mumu liaka mutuhasa kufuliela ha chilakenyo chacho. Yamba ngwenyi: “Tatenu wa mwilu kananyingika ngwe nwakufupafupa yino yuma yeswe.” Yehova kananyngika yuma yize unafupu muze yena mwene kanda uchinyingika ngwo unayifupu. (A-Fwilipu 4:19) Kananyingika mazalo waze mutukafupa kulutwe lia matangwa. Kananyingika nawa kulia chize nunafupu. Kananyingika nawa ngwenyi, ena ni asoko je nunafupu chihela cha kutwama. Yehova makakwaha yuma yeswayo mufupa.

19. Mumu liaka kutwatambile kulipikala hakutwala ku yuma yize muyihasa kulingiwa kulutwe lia matangwa?

19 Tanga Mateu 6:34. Yesu kalwezele nawa tumbaji twenyi: “Kanda nulipikala.” Yehova manwaha yuma yize nunafupu ha tangwa ni tangwa. Kashika, kutwatambile kulipikala chinji hakutwala ku yuma yize muyihasa kulingiwa kulutwe lia matangwa. Nyi twalipikala, mutuhasa kuputuka kujikijila muli yetwene, chino muchihasa kupihisa usepa wetu ni Yehova. Nawa mutuhona kujikijila muli iye ni mbunge yeswe.—Yishima 3:5, 6; A-Fwilipu 4:6, 7.

FUPA CHITANGU WANANGANA, MBA YEHOVA MAKWAHA YIZE UNAFUPU

Shina munuhasa kutepululako yimwe ku mwono wenu hanga nulihulikile ku Wanangana? (Tala paragrafu 20)

20. (a) Mulimo uka muhasa kulinga mu ululikiso wa Yehova? (b) Yika muhasa kulinga hanga utepulule yimwe ku mwono we?

20 Chili chipi chinji nyi mutuhona tachi ja kulingila Yehova ni mbunge yeswe ha mukunda wa kufupa chinji mbongo! Alioze twatamba kuwayila Yehova ni mbunge yeswe. Chakutalilaho, shina mutuhasa kuya ni kukwasa chimwe chikungulwila chize chinafupiwa akwa-kwambujola anji? Kutala muhasa kupwa pionelu? Nyi uli pionelu, shina wakunyonga kama kuya ku Shikola ya akwa-Kwambujola Wanangana? Shina muhasa kusa amwe matangwa ha poso hanga ukwase ku Mbetele hanji ku chipatulo cha kulumbununa mikanda? Nyi hanji muhasa kutesa amwe mashimbu hanga ukwase Kutunga Mazuwo a Wanangana. Nyonga ha yize muhasa kulinga hanga utepulule yimwe yuma ku mwono we ni kupwa ni mashimbu ni tachi hanga ulinge milimo ya Wanangana. Kasha “Chize Mutepulula Yimwe ku Mwono we” hali yimwe yikuma yipema. Lemba kuli Yehova hanga akukwase kunyingika yize watamba kulinga. Nyi walinga chocho, mba hi muputuka kwalumuna yimwe ku mwono we.

21. Yika muyikukwasa hanga ukundame kuli Yehova?

21 Yesu katulongesele hanga tufupe chitangu Wanangana. Nyi twalinga chocho, mutwehuka kulipikala chinji hakutwala ku yuma yize mutufupa ku mwono wetu. Mutukundama kuli Yehova mumu twakufuliela ngwetu, aye matufunga. Kashika twatamba kulifunga ni kwehuka kulanda yuma yeswe yize mutuzanga hanji yize yinasoloka hano hashi, chipwe ngwe tuli ni uhashi wa kuyilanda. Nyi mututepulula yimwe ku mwono wetu haliapwila, chino muchitukwasa hanga tushishike kuli Yehova ni kulalaminya ku “mwono wamwenemwene” uze iye hanatulakenya.—1 Timoteu 6:19.

^ [1] (paragrafu 12) Tuvumbi twa Yehova amwe keshi ni kulia chakumbana, chize mahasa kulia mashimbu eswe. Mba unyingike mumu liaka Yehova akwecha yuma yino yilingiwe, tala chikuma “Yihula ya Waze Akutanga Mikanda Yetu,” ha Kaposhi wa Kutalila wa 15 Setembro 2014 ha lifwo 22.