1. Akatutu mai i te tumu i puapinga ai kia kite tatou eaa te ora me kore eaa te tupu ra takapini ia tatou. (Akara i te tutu mua.)

TE AKAMATA nei te uruoaanga. Kua aere te tiamana ki runga i te paata e kua turou atu i te katoatoa. Ka akatangiia te imene. Kua kite te katoatoa kua tae te ora kia kimi i to ratou nooanga. Kua inangaro ratou i te akarongo ki te au imene manea, e te au ako te ka aru mai. Inara kare tetai papaki i kite e te akamata nei te uruoaanga, e te aaere ua ra ratou me kore te pukapuka ra ki to ratou au oa. Te akaari maira teia turanga i te ka tupu me kare tatou i kite eaa te ora me kore eaa te tupu ra takapini ia tatou. E apiianga puapinga teia no tatou no te mea kare e roa atu ana ka tupu tetai mea maata, e ka anoanoia tatou kia papa ua. Eaa te reira?

2. Eaa a Iesu i karanga ai ki tana au pipi e “kia matakite oki”?

² Kua akamatakite a Iesu i tana au pipi e ka anoanoia kia vai matakite ua e kia akateateamamao no “te openga o teianei ao.” Karanga aia kia ratou: “E matakite oki ia kotou, e akamaroiroi, e e pure; kare oki taua tuatau ra i kitea e kotou.” I muri ake i te reira, kua karanga putuputu aia: “Ka  ara.” (Mataio 24:3; e tatau ia Mareko 13:32-37.) Te akaari katoa ra te puka a Mataio e kua akamatakite a Iesu i tana au pipi. Akakite aia kia ratou: “Kia matakite oki, kare kotou i kite i te ora e tae mai ei to kotou Atu.” I reira, kua akamatakite akaou aia ia ratou: “E teianei kia vai teateamamao rai kotou, no te mea, ei te ora manako koreia e kotou, e tae mai ei te Tamaiti a te tangata.” E oti kua karanga akaou aia: “E teianei, kia matakite ia kotou, kare kotou i kite i te rā, e te ora, e tae mai ei te Tamaiti a te tangata.”​—Mataio 24:42-44; 25:13.

3. No teaa tatou i akarongo ei ki ta Iesu akamatakiteanga?

³ Te akarongo nei te Au Kite o Iehova i te akamatakiteanga a Iesu. Kua kite tatou e te noo nei tatou i “te tuatau openga” e kare e roa atu ana, ka akamata te “mate maata”! (Daniela 12:4; Mataio 24:21) Mei ta Iesu i totou, te tutu aere nei te iti tangata o Iehova i te nuti meitaki o te Patireia i te ao katoa. I taua taime rai, te kite nei tatou i te tamaki, te maki mate, te ngaruerue enua, e te onge i te au ngai e manganui. Te tupu nei te ke i rotopu i te au akonoanga, te tā ua e te kino ki te maata anga. (Mataio 24:7, 11, 12, 14; Luka 21:11) I teianei te tiaki marie nei tatou no te tuatau e tae mai ei a Iesu i te akatupu i te akakoroanga o tona Metua.​—Mareko 13:26, 27

4. (a) Eaa tatou i irinaki ei kua kite a Iesu aea a Aramakito e tupu ei? (e) Noatu e kare tatou i kite aea te mate maata e akamata ai, eaa ta tatou i kite papu?

⁴ Me aere tatou ki te uruoaanga, kua kite tatou i te ora e akamata ai te reira. Inara kare e rauka ia tatou i te kite aea tikai te mate maata e akamata ai. I te enua nei, karanga a Iesu: “Kareka te reira rā e te reira ora, kare rava tetai e kite, kare oki te au angela o te rangi, ko toku Metua anake ra.” (Mataio 24:36) I te mea na Iesu e arataki i te tamaki o Aramakito, e mea papu kua kite aia aea teia tamaki e tupu ei. (Apokalupo 19:11-16) Noatu ra, kare tatou i kite eaa te rā me kore te ora e tae mai ei te openga. No reira, e mea puapinga tikai no tatou kia vai matakite. Kua akanoo takere a Iehova i te tuatau tikai e akamata ai te mate maata, e te vaitata mai nei te reira rā. “Kare [te reira] e tavarevare.” (E tatau ia Habakuka 2:1-3.) Eaa tatou i papu ei i teia?

5. Oronga mai i tetai akaraanga te akaari maira e tupu ua ana ta Iehova totou i te tuatau tau tikai.

⁵ Kua akatupuia te au totou ravarai a Iehova i te tuatau tau tikai! Ei akaraanga, akamanako ana i te rā i akarangatira ai a Iehova i tona iti tangata mei Aiphiti mai. Kua tupu teia ia Nisana 14 i te mataiti 1513 i mua ake ia Karaiti. I muri mai kua tata a Mose no runga i te reira rā: “E ope akera taua au mataiti ra e a anere e toru ngauru, i taua rā tikai ra, ko te aere anga ïa o to Iehova au nuku katoa mei taua enua maira mei Aiphiti.” (Exodo 12:40-42) Ia Nisana 14 i te mataiti 1943 i mua ake ia Karaiti, e 430 mataiti i mua  ake ka akarangatiraia ai te ngati Iseraela, kua akamata te taputou a Iehova kia akameitaki i te uanga a Aberahama kia tupu. (Galatia 3:17, 18) E i muri mai, kua akakite a Iehova kia Aberahama e: “Ka riro tikai toou uanga ei tuitarere i te enua no etai ke, e ao ratou ia ratou, e ka takinga-kinoia mai, e a katoa anere te mataiti, kia kite mai koe.” (Genese 15:13; Angaanga 7:6) Kua akamata te 400 mataiti i te 1913 i mua ake ia Karaiti te takino anga a Isemaela ia Isaaka. Kua ope te reira i te rā i akarangatira ai a Iehova i to Iseraela mei Aiphiti. (Genese 21:8-10; Galatia 4:22-29) Ae, i te au anere mataiti i mua ake, kua akanoo a Iehova i te rā tikai i te akarangatira i tona iti tangata!

6. Akapeea tatou e papu ei ka akaora a Iehova i tona iti tangata?

⁶ Ko Iosua tetai o te ngati Iseraela tei akarangatiraia mei Aiphiti. I muri roa mai, kua akamaara aia ki te iti tangata: “Kua kite oki kotou ravarai i roto i to kotou ngakau, e i roto i to kotou katoa au vaerua, e kare rava tetai o te au mea meitaki ta to kotou Atua ta Iehova i tuatua mai ia kotou i poka; kua ope rava i te tupu ia kotou, kare rava tetai o te reira i toe.” (Iosua 23:2, 14) Kua taputou a Iehova kia akaora i tona iti tangata i te mate maata e kia oronga i te ora mutu kore kia ratou i roto i te ao ou. Ka irinaki papu tatou e ka tupu tana taputou. No reira me inangaro tatou kia tae ki roto i te ao ou, kia vai matakite ua tatou.

7, 8. (a) Eaa te angaanga a te au tiaki i te tuatau taito, e eaa te apiianga no tatou? (e) Oronga mai i tetai akaraanga no te ka tupu me varea te au tiaki e te moe.

⁷ E apiianga ta tatou ka mou mai mei te aronga tiaki oire i te tuatau taito. Te maata anga o te au oire, mei ia Ierusalema rai, kua koropiniia e te au patu teitei kia kore te enemi e tomo ki roto. Kua tu ua te au tiaki i runga i te patu, e kua kite ratou i te ngai takapini i te oire. Tetai au tiaki, kua tu ratou i te pae i te au ngutupa o te oire. Kua anoanoia te au tangata kia vai matakite ua i te po e te ao, e me kite ratou i te au enemi kua anoanoia ratou kia akamatakite i te au tangata o te oire. (Isaia 62:6) Kua kite ratou e mea puapinga kia ara ua e kia vai matakite i te au mea e tupu ra. Me kare ratou e pera, e maata te tangata ka mate.​—Ezekiela 33:6.

⁸ Ko Josephus, te tangata tata tuatua enua o te ngati Iuda, akamārama aia akapeea to Roma i te tomo anga ia Ierusalema i te mataiti 70 muri ake ia Karaiti. Ko te au tiaki e paruru ra i tetai tua o te oire kua varea e te moe. Tei tupu mai, kua tomo te au vaeau Roma ki roto i te oire. Kua oro ratou ki te iero, kua tutungi i te reira ki te aʼi, e kua takore i te katoa anga o Ierusalema. Ko teia te tuanga openga o te mate maata rava atu ta te ngati Iuda i na roto.

9. Eaa ta te maata anga o te tangata i teia tuatau kare i kite?

⁹ I teia tuatau te paruru ra te maata anga o te au kavamani i to ratou kena ma te au vaeau e te au apinga technology ou. Ka matakite teia au kavamani i tetai ua atu tangata me kore apinga te ka takino i te turanga tinamou o te enua. Inara kare ratou i kite e te vaira tetai kavamani ririnui tikai i te rangi tei tutaraia e Iesu Mesia. Kare e roa atu ana, ka tamaki teia kavamani i te au kavamani pouroa i te enua nei. (Isaia 9:6, 7; 56:10; Daniela  2:44) Te tiaki marie nei tatou kia tae mai taua rā ra e ka inangaro tatou kia papa ua no te reira. No reira ka akarongo tatou ki te au totou Pipiria e ka tavini tiratiratu ia Iehova.​—Salamo 130:6.

10, 11 (a) Eaa ta tatou ka matakite, e no teaa ra? (e) Eaa te akapapu ra kia koe e kua akavare te Tiaporo i te tangata kia kopae i te au totou Pipiria?

¹⁰ Ka tamanako ana i tetai tangata tiaki tei ara ua i te po. I te nga ora openga o tana tiaki anga, e ngata tikai iaia kia ara ua no te mea e roiroi tikai aia. Mei te reira katoa, te noo nei tatou i te au rā openga o teianei ao. Ia tatou e vaitata atura ki te openga, ka ngata atu kia ara ua tatou. E mea tangi tikai me kare tatou e vai matakite ua! Ka uriuri tatou e toru apinga te ka arai ia tatou kia kore e ara ua.

¹¹ Akavare te Tiaporo i te tangata. Koia “te ariki o teianei ao.” I mua ake ka mate ei a Iesu, e toru taime kua akamaara aia ki tana au pipi i te reira. (Ioane 12:31; 14:30; 16:11) Kua taangaanga te Tiaporo i te au akonoanga pikikaa i te akavare i te tangata. Ko te tumu teia e kopae ra te manganui i te au totou Pipiria te akaari tika maira kua vaitata te openga o teianei ao. (Zephania 1:14) Te taka meitaki ua ra, kua akapoiri a Satani i te manako o te aronga akarongo kore. (2 Korinetia 4:3-6) Tei tupu mai, me akakite tatou ki te tangata e kua vaitata te openga o teianei ao e te tutara nei a Iesu, kare te maataanga e inangaro i te akarongo. Ka karanga ratou, “Kare au e inangaro.”

12. No teaa ra tatou kare e akatika i te Tiaporo kia akavare ia tatou?

¹² Noatu e e manganui kare i inangaro i te kite i te au totou Pipiria, auraka tatou e tuku i to ratou tu kia akaparuparu ia tatou. Kua kite tatou i te tumu i puapinga ai kia vai matakite ua tatou. Akakite a Paulo ki tona ai taeake: “Kua kite pu oki kotou uaorai e, te aere maira taua rā o te Atu ra.” Karanga katoa aia: “Mei te keia i te po ra.” (E tatau ia 1 Tesalonia 5:1-6.) Kua akamatakite a Iesu ia tatou: “E teianei kia vai teateamamao rai  kotou, no te mea, ei te ora manako koreia e kotou na, e tae mai ei te Tamaiti a te tangata.” (Luka 12:39, 40) Kare e roa atu ana, ka akavare a Satani i te tangata kia manako e “e au, e kare e kino” i teianei ao. E oti ka tae viviki mai te rā o Iehova, e ka poitirere ratou. Akapeea tatou? Me ka inangaro tatou kia vai teateamamao no te reira rā e kia kore e akavareia mei te katoatoa rai, ka anoanoia tatou ‘kia ara, e e akono meitaki.’ Ko te tumu teia ka anoanoia tatou kia tatau i te Tuatua a te Atua i te au rā ravarai e kia akamanako oonu i ta Iehova e akakite maira kia tatou.

13. Akapeea te vaerua o teianei ao me akakeu i te tangata, e akapeea tatou me kopae i teia akakeuanga kino?

¹³ Te akakeu ra te vaerua o teianei ao i te aerenga manako o te tangata. I teia tuatau e manganui tei manako e kare ratou e anoanoia kia kite i te Atua. (Mataio 5:3) Mari ra, ka akapou ratou i te taime e te maroiroi kia rauka mai te au apinga ta teianei ao e oronga maira. (1 Ioane 2:16) Pera katoa, e maata tikai te au tamataoraanga tukeke tei akavare i te tangata e te akakeu ra ia ratou kia inangaro i te au navenave e kia akamerengo i to ratou au anoano. (2 Timoteo 3:4) Ka akavare teia au apinga i te tangata kia kore e akamou ki runga i te au mea puapinga, koia oki to ratou pirianga ki te Atua. No reira rai a Paulo i akamaara ai i te au Kerititiano e ka anoanoia te “ara anga i to tatou moe” e auraka e akamou ua i te oraanga ki runga i te akamerengo anga i to ratou au anoano.​—Roma 13:11-14.

14. Eaa te akamatakite anga ta tatou ka kite mai ia Luka 21:34, 35?

¹⁴ Ka inangaro tatou i te vaerua o te Atua kia akakeu i to tatou aerenga manako, kare i te vaerua o teianei ao. Na roto i tona vaerua, kua tauturu a Iehova ia tatou kia mārama meitaki eaa te ka tupu. (1 Korinetia 2:12) ^[1] (Akara i te manako poto.) Inara ka anoanoia tatou kia matakite. Ka riro te au mea noa ua nei o te oraanga ei tavarenga ia tatou kia kore e tavini ia Iehova. (E tatau ia Luka 21:34, 35) Penei ka karanga tetai pae e kua nenevaia tatou no te irinaki e te noo nei tatou i te au rā openga o teianei ao. (2 Petero 3:3-7) Auraka e akatika ia ratou kia akaparuparu ia tatou. E akapapuanga taka meitaki ta tatou e ka tae vave mai te openga. Me inangaro tatou i te vaerua o te Atua kia akakeu ia tatou, ka anoanoia kia aere putuputu ki te au uipaanga ma te au taeake.

15. Eaa tei tupu kia Petero, Iakobo, e Ioane, e akapeea teia me tupu kia tatou?

¹⁵ Ka riro to tatou tu paruparu ei mea ngata kia ara ua. Kua mārama a Iesu i te tu apa ua e te paruparu o te tangata. Akamanako ana i tei tupu i te po i mua ake ka mate ei aia. Noatu e tangata apa kore a Iesu, kua kite aia e ka anoanoia  kia pure ki tona Metua no te tauturu kia vai tiratiratu. Kua pati a Iesu i te au apotetoro ko Petero, Iakobo, e Ioane kia ara ua iaia e pure ra. Inara kare te au apotetoro i kite i te puapinga kia ara ua ratou. Kua roiroi ratou e kua varea e te moe. Kua roiroi katoa a Iesu, inara kua ara ua aia e kua pure ki tona Metua. Kua tau te au apotetoro kia pure i taua taime katoa ra.​—Mareko 14:32-41.

16. Kia tau kia Luka 21:36, akapeea a Iesu i te apii anga ia tatou kia “ara”?

¹⁶ Eaa te ka tauturu ia tatou kia “ara” e kia vai teateamamao no te rā o Iehova? Ka anoanoia tatou kia inangaro tikai i te rave ua atu i te mea tika. Inara kare e rava ua te reira. I nga rā i mua ake ka mate ei a Iesu, kua akakite aia ki tana au pipi e ka anoanoia ratou kia pure ua rai no te tauturu a Iehova. (E tatau ia Luka 21:36.) Kia ara ua tatou i teia tuatau openga nei, ka anoanoia tatou kia pure kia Iehova i te au atianga ravarai.​—1 Petero 4:7.

17. Akapeea tatou te akapapu anga e kua papa tatou no te ka tupu i te tuatau ki mua?

¹⁷ Kua karanga a Iesu “ei te ora manako koreia e kotou,” e tae mai ei te openga. (Mataio 24:44) No reira ka anoanoia tatou kia papa ua i te au taime ravarai. Kare teia i te tuatau kia aruaru i te au tu oraanga ta te ao o Satani e karanga ra ka oronga mai i te mataora. E moemoea ua te reira. Mari ra, na roto i te Pipiria, kua akakite mai a Iehova e Iesu akapeea tatou e vai matakite ua. No reira kia akarongo meitaki tatou ki te au totou Pipiria e akapeea te reira me akatupuia. Kia akavaitata ua atu tatou kia Iehova e kia tuku i tona Patireia na mua i roto i to tatou oraanga. Ka papa i reira tatou me tae mai te openga. (Apokalupo 22:20) Ka riro teia ei ora no tatou!