Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Atangi a Madivulu Metu Ebhula

Atangi a Madivulu Metu Ebhula

O divulu dia Izekiiele mu kibatulu 37, di zuela ia lungu ni mbangala jiiadi jo bunjike kumoxi. Ihi ilombolola o izuelu íii?

Bhu kaxi ka polofeta Izekiiele, Jihova ua kanena kuila, o mundu uê ueji vutuka mu Ixi ia a Kanene, ni kuila, eji di bunda dingi kumoxi kala kifuxi kimoxi. O kikanenu kiki kia zuela ué kuila, o athu eji sidivila Nzambi mu izuua isukidila-ku, eji dibunda ué kala kifuxi kimoxi.

Jihova ua tumina polofeta Izekiiele kusoneka ku mbangala jiiadi. Ku mbangala imoxi, muéne ua tokalele kusoneka: ‘Kua Juda ni ku an’a Izalaiele, ala nê kumoxi.’ Ku mbangala ia mukuá muéne ua tokalele kusoneka: ‘Kua Zuze, muene o mbangala ia Ifalaíme, ni ku dibhata dioso dia Izalaiele, ala nê kumoxi.’ O mbangala jiiadi ja tokalele kukala mbangala “imoxi ngó” bhu maku a Izekiiele.—Izekiiele 37:15-17.

Ihi ilombolola o kizuelu, “Ifalaíme?” O muiji ua Ifalaíme, uene ua betele kota bhu kaxi ka dikuinhi dia miji ia tokalele ku utuminu ua thunda ua Izalaiele. Mu kidi, Jelobouamu, o sobha ia dianga ia utuminu iú, ua tokalele ku muiji ua Ifalaíme. (Matendelelu 33:13, 17; 1 Jisobha 11:26) O mbutu íii, ia tundu ku Ifalaíme, mon’a Zuze. (Dialuilu 1:32, 33) Zuze ua tambuile dibesá dia dikota kua tat’ê Jakobo. Mu kiki, “o mbangala ia Ifalaíme” ia fuamene phala kulombolola o dikuinhi dia miji ia tokalele ku utuminu ua thunda. Ku muvu ua 740 ande dia kithangana kia Kristu, mivu iavulu ande dia Izekiiele kubhanga o kikanenu kiki, o akua Asídia a tolola o utuminu ua thunda ua Izalaiele, iá ambata o athu ku ubhika. (2 Jisobha 17:6) Mu kubhita mivu, o akua Babilonha a tolola o akua Asídia. Mu kiki, kioso Izekiiele kia soneka o kikanenu kia lungu ni mbangala jiiadi, athu avulu a tokalele ku Izalaiele, a di muangene mu jixi joso ja Utuminu ua Babilonha.

Ku muvu ua 607 ande dia kithangana kia Kristu, o akua Babilonha a tolola o miji iiadi ia tokalele ku utuminu ua sulu ia Judá, anga ambata o athu oso ku Babilonha. Nange ene ambata ué o athu oso a subhukile, a tokalele ku utuminu ua tunda ua Izalaiele. O jisobha ja utuminu ua sulu, a tokalele ku muiji ua Judá. O akunji a tungile ué mu Judá, mukonda akexile mu sidivila mu tembulu mu Jeluzaleme. (2 Malunda 11:13, 14; 34:30) Mu kiki, o mbangala ia “Juda,” ia fuamene phala kulombolola o miji iiadi ia utuminu ua sulu.

Thembu kuxi kia bunjika o mbangala jiiadi? Kiki kia bhiti ku muvu ua 537, ande dia kithangana kia Kristu, kioso o athu a tokalele ku utuminu ua sulu ni ua thunda, a vutuka mu Jeluzaleme, phala kutunga dingi o tembulu. O kifuxi kia Izalaiele ki kia di uanuine dingi. Mu kiki, o akua Izalaiele akexile mu bheza dingi Jihova kumoxi. (Izekiiele 37:21, 22) Polofeta Izaia ni Jelemiia a zuelele ué kuila, ene eji dibunda kumoxi.—Izaia 11:12, 13; Jelemiia 31:1, 6, 31.

Ihi ia kanene Izekiiele, ia lungu ni ubhezelu ua kidi? Muéne ua kanena kuila, Jihova ueji bhangesa o athu oso a mu bheza, kukituka kifuxi ‘kimoxi ngó.’ (Izekiiele 37:18, 19) O kuila o kikanenu kiki, kia dikumbidila mu izuua ietu? Kia dikumbidila. O kikanenu kia mateka ku dikumbidila ku muvu ua 1919. Ande dia kubhita o ima íii, Satanaji ua fikisa ku uana o mundu ua Nzambi. Maji ku muvu ua 1919, Nzambi ua sokejeka dingi mu ididi iâ, anga u a bunda kumoxi.

Mu kithangana kieniókio, athu avulu bhu kaxi ka mundu ua Nzambi, akexile ni kidielelu kia kukala jisobha ni akunji, kumoxi ni Jezú ku diulu. (Dijingunuinu 20:6) Ene a difuile ni mbangala ia Judá. O athu akexile ni kidielelu kia kutunga mu ixi katé ku hádia ni hádia, a tolele. Maji mu kubhita thembu, o athu akexile ni kidielelu kiki, a dibandekesa dingi. (Zakadiia 8:23) Ene a difuile ni mbangala ia Zuze.

Lelu, o ibuka iiadi i sidivila kumoxi Jihova. O ibuka iiadi iala ngó ni Sobha imoxi, Jezú Kristu. Mu kikanenu kia Izekiiele, a mu tumbula kala “mubhik’ami Davidi.” (Izekiiele 37:24, 25) Jezú ua sambela o akaiedi’ê kua Tat’ê, uixi: ‘Enioso a kale kumoxi, kala eie u tata iami, uala kumoxi n’eme, eme ngala kumoxi n’eie.’ * (Tala ku luiji.) (Nzuá 17:20, 21) Jezú ua kanena ué kuila, o kakilunga kiê kia maxibulu a undu, eji dibunda kumoxi ni “jimbudi jamukuá,” anga a kituka “kilunga kimoxi.” Ene oso eji kaiela ngó ‘mubhidi umoxi.’ (Nzuá 10:16) Kala kia kanene Jezú, oso a tokala ku mundu ua Nzambi lelu, a dibundu kumoxi, kikale se ala ni kidielelu kia kuia ku diulu, mba kia kutunga mu ixi katé ku hádia ni hádia!

^ kax. 10 Kioso Jezú kia zuela ia lungu ni kijimbuete kia izuua isukidila-ku, muéne ua te ifika iavulu phala o maxibulu mê. O kifika kia dianga kia lungu ni ‘kimbadi kia fiiele,’ o kibuka kiofele kia jiphange, ala ku pholo mu kuendesa o mundu ua Nzambi. (Matesu 24:45-47) Mu kusuluka, muéne ua te ifika ia lungu ni Jikidistá joso a undu. (Matesu 25:1-30) Mu kusuka-ku, muéne ua zuela ia lungu ni ió eji kuatekesa o jiphange ja Kristu, mba ió eji tunga mu ixi katé ku hádia ni hádia. (Matesu 25:31-46) Kala kia bhitile m’ukulu, mu izuua ietu, o kikanenu kia Izekiiele kia dianga ku dikumbidila ku athu akexile ni kidielelu kia kuia ku diulu. Sumbala o kuinhi dia miji ia Izalaiele ki ilombolola o athu a-nda tunga mu ixi katé ku hádia ni hádia, o ku dibunda kua tange mu kikanenu kiki, ki tu bhangesa kulembalala, o kudibunda kua jimbudi ja mukuá ni Jikidistá a undu.