Mibvunzo Yakucokera kwa Anyakuwerenga
Kapitulo 37 ya Zakiyeri imbafotokoza mpsimbo ziwiri zomwe zidadzakhala mpsimbo ibodzi. Kodi bzimwebzi bzimbathandauza ciyani?
Na polofesiya ya Zakiyeri, Yahova adapicira kuti wanthu wace an’dzabwerera ku Dziko Lakupiciridwa na kuti iwo angadadzaphatana pomwe ninga mtundu ubodzi. Polofesiyayi idafotokozambo kuti wale omwe ambanamata Mulungu mkati mwa nsiku zakumalizira angadadzakhala wakuphatana ninga munthu m’bodzi.
Yahova adauza mpolofeta wace Zakiyeri kuti anembe pa mpsimbo ziwiri. Iye adanemba pa mpsimbo ibodzi kuti ‘Kwa Juda na mtundu wa Jirayeri omwe uli pabodzi naye,’ ndipo pa mpsimbo yaciwiri adanemba kuti ‘Kwa Zuze, mpsimbo ya Efraimu, pabodzi na nyumba yense ya Jirayeri yomwe iri pabodzi naye.’ Mpsimbo ziwiri zikhafunika kuphatanidzidwa kuti zikhale ‘mpsimbo ibodzi yokha’ m’manja mwa Zakiyeri.—Zakiyeri 37:15-17.
Kodi fala lakuti ‘Efraimu’ limbathandauza ciyani? Dzinza la Efraimu likhali lakufunika kwene-kwene pa madzinza khumi ya kumpoto kwa umambo wa Jirayeri. Tenepo, mambo wakutoma omwe adatonga mu umambobu akhali Jerobowamu, wa dzinza la Efraimu. (Bzakutonga 33:13, 17; 1 Wamambo 11:26) Dzinzali lidacokera kwa Efraimu, mwana wacimuna wa Zuze. (Mirewengo 1:32, 33) Zuze adatambira bzisimbo bzakupambulika kuna baba wace, Djakobi. Ndipopa bzikhali bzakufunikira kuti ‘mpsimbo ya Efraimu’ iyimire madzinza khumi ya kumpoto kwa umambo. M’gole la 740 Kristu anati kubwera, Zakiyeri anati kupereka polofesiyayo, Asiriya adakunda kumpoto kwa umambo bwa Jirayeri ndipo adatenga wanthu aciyenda nawo ku ukapolo. (2 Wamambo 17:6) Na kupita kwa magole, Ababulo adakunda Asiriya. Tenepo pomwe Zakiyeri adanemba polofesiya zakulewa bza mpsimbo ziwiri, Ajirayeri azinji akhali m’mbuto zakusiyana-siyana za mu Umambo bwa Babulo.
Kodi mpsimbo yakulewa bza Juda ikhaimira ciyani? Iyo ikhaimira madzinza mawiri ya kummwera kwa umambo. Wamambo wa kummwera kwa umambobo akhacokera mu dzinza la Juda. Anyansembe akhakhalambo ku Juda pakuti iwo akhatumikira pa tempwlo ku Jeruzalemu. (2 Nkhani 11:13, 14; 34:30) Mu gole la 607 Kristu anati kubwera, Ababulo adakunda kummwera kwa mizinda miwiri ya umambo bwa Juda ndipo adatenga wanthu aciyenda nawo ku Babulo. Iwo adatengambo anyakusala ali-wense wa kumpoto kwa umambo bwa Jirayeri.
Kodi ni lini pomwe mpsimbo ziwirizi zidaphatanidzidwa? Bzimwebzi bzidacitika mu gole la 537 Kristu akanati kubwera, pomwe anyakuimira umambo bwa kumpoto na kummwera adabwerera ku Jeruzalemu kucokera ku ukapolo kuti adzamange tempwlo. Mtundu wa Jirayeri ukhali lini pomwe wakugawanikana. Ajirayeri adayamba pomwe kunamata Yahova pabodzi. (Zakiyeri 37:21, 22) Ciphatanoci cikhadalewedwambo kale na mpolofeta Zaiya na Jeremiya.—Zaiya 11:12, 13; Jeremiya 31:1, 6, 31.
Kodi polofesiya ya Zakiyeri ikhadaleweratu ciyani bza kunamata kwa cadidi? Idaleweratu kuti Yahova an’dzacitisa kuti wense omwe ambamunamata ‘akhale m’bodzi.’ (Zakiyeri 37:18, 19) Kodi piciroli lingadakwanisikambo nthawe zathu zino? Inde. Polofesiyayi idayamba kukwanisika mu 1919. Pomwe goleri likhanati kufika, Sathani akhadayeza kugawanisa wanthu wa Mulungu. Koma mu gole la 1919, iwo pang’ono na pang’ono akhakhala wakulinganizika na wakuphatana.
Pa nthawe imweyi, wanthu azinji wa Mulungu akhana cidikhiro ca kukhala wamambo na anyansembe kudzulu pabodzi na Jezu. (Cibvumbulutso 20:6) Iwo akhali ninga mpsimbo ya Juda. Tenepo, akhalipo winango ang’ono-ng’ono omwe akhana cidikhiro ca kudzakhala na moyo wamuyaya pa dziko la pansi. Ndipo kupita kwa nthawe, wale omwe akhana cidikhiroci adathumizirika. (Zakariya 8:23) Iwo akhali ninga mpsimbo ya Zuze.
Nsiku zino, magulu mawiriya yankutumikira Yahova pabodzi. Ndipo iwo ana Mambo m’bodzi, Jezu Kristu. Mu polofesiya ya Zakiyeri, iye ambacemeredwa kuti ‘mtumiki wangu Davide.’ (Zakiyeri 37:24, 25) Jezu adapembera anyakupfunza wace kuna Baba wace kuti: ‘Wense akhale abodzi, ninga momwe imwe muliri, Baba, mudaphatana na inepano ndipo inepano ndidaphatana na imwepo.’ * (Onani mafala ya mnyansi.) (Juwau 17:20, 21) Jezu adaleweratu kuti kathimu kace ka mabira, omwe ni anyakupfunza wakudzozedwa, ‘kan’dzakhala thimu libodzi’ pabodzi na ‘mabira yanango.’ Wensenewa an’dzatewera ‘m’busa m’bodzi.’ (Juwau 10:16) Ninga momwe Jezu adafotokozera, wanthu wense wa Mulungu nsiku zino mbakuphatana, tenepo iwo ankudikhirira kukhala na moyo wamuyaya kudzulu ayai pa dziko la pansi!
^ ndi. 10 Pomwe Jezu adalewa bza cizindikiro ca nsiku zakumalizira, iye adafotokozera anyakupfunza wace mathere yakusiyana-siyana. Iye cakuyamba akhalewa bza ‘kapolo wakukhulupirika na wanzeru,’ kathimu kakucepa ka abale wakudzozedwa omwe angadadzatsogolera pakati pa wanthu wa Mulungu. (Mateu 24:45-47) Patsogolo pace, iye adafotokoza mathere yomwe yakhaimira wakudzozedwa wensene. (Mateu 25:1-30) Pakumalizira iye adalewa bza wale omwe ambathandiza abale wa Kristu omwe an’dzakhala na moyo wamuyaya pa dziko la pansi. (Mateu 25:31-46) Mwakundendemerana na mathere yomwe Jezu adayafotokoza, polofesiya ya Zakiyeri idayamba kukwanisika mu nthawe zathu zino na akristau omwe akhana cidikhiro cakudzakhala kudzulu. N’cadidi kuti madzinza khumi ya Jirayeri mbali ikulu inkulewa bza akristau wakudzozedwa. Koma ciphatano ca mpsimbo ziwiri zakufotokozedwa mu polofesiya ya Zakiyeri cinkutikumbusa ciphatano comwe ciripo pakati pa omwe an’dzakhala na moyo kudzulu na omwe an’dzakhala pa dziko la pansi.
