Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

“Cancunapaj maquicuna urmachunca ama saquichijchu”

“Cancunapaj maquicuna urmachunca ama saquichijchu”

“Ama fuerza illaj tucuichijchu” (SOFONÍAS 3:16).

CANTO 54 Y 32

1, 2. a) ¿Ima laya llaquicunatataj charinchij? b) ¿Cai laya llaquicunamantaca ima shinataj sintirinchij? c) ¿Isaías 41:10, 13-ca ima shinataj ñucanchijta ayudan?

SHUJ PANICA shuj ancianohuanmi cazarashca can. Paica precursora regularmi can. Paica: “Tucui shunguhuan Diosta servishpapish, achca huatacunatami llaquicunamanta yalli sustarishpa causani. Mana dormi tucunichu, ungushcami cani, shujtajcunatapish mana siempre alli tratanichu. Huaquinpica shaicushcami sintirini, ña mana llaquilla causasha ninichu” nircami.

2 ¿Ñucanchijpish cai pani shina sintirishcanchijchu? Satanás cai Allpata mandacushcamantami achca llaquicunata charinchij. Problemacunamanta yalli sustarishpaca llaquillami sintirinchij, shaicushca shinami imatapish ña mana rurai tucunchij (Proverbios 12:25). ¿Ima problemacunataj chashna sintichin? Huaquinpica shuj cꞌuyashca familiachari huañun. Ungushcachari canchij o catirashpachari shujtajcuna llaquichincuna. Trabajo mana tiyashcamanta familiata mantininaca sinchichari can. Cai laya problemacunamanta yalli sustarishpami llaquilla causanchij. Pero Bibliapica Jehová Diosca paipaj maquihuan chariracuj shinami ñucanchijta ayudasha nin (Isaías 41:10, 13-ta leyipai).

3, 4. a) ¿Bibliapi maquicunamanta parlashpaca imatataj nisha nin? b) ¿Ima shinataj irquiyashca maquicuna shina cai tucunchij?

3 Bibliapica huaquin cutincunami cuerpopaj partecunahuan chꞌimbapurashpa gentecuna ima shina cashcata, imata rurashcatapish parlan. Por ejemplo, ñaupa quillcashcacunapica achca cutinmi maquicunamanta parlan. Bibliapica gentecunapaj maquicunata sinchiyachin ninmi. Cashna nishpaca gentecuna imatapish rurangapaj animota, fuerzata chasquishcatami nisha nin (1 Samuel 23:16; Esdras 1:6, NM). Shinallataj gentecunaca shamuj punllacunapi tiyagrishca bendicioncunata chai yuyailla shuyacushcatami nisha nin.

4 Huaquinpica Bibliaca irquiyashca maquicunamantami parlan. Cai shimicunaca gentecuna llaquilla causashcatami ricuchin (2 Crónicas 15:7, NM; Hebreos 12:12). Ñucanchijpish shaicushca cashpa o Diosmanta asha asha caruyashpaca ñucanchij maquicuna irquiyashca shinami canman. ¿Llaquicunata ahuantashpa cushilla causangapajca imatataj rurana canchij?

‘MANDAJ DIOSCA CANCUNATA MANA QUISHPICHINGAPAJCA, MANA MAQUI UTU SHINACHU CAN’

5. a) ¿Llaquicunata charishpaca ima shinataj sintirinchij? b) ¿Llaquilla cashpaca imatataj yuyarina canchij? c) ¿Cai yachaipica imatataj yachashun?

5 (Sofonías 3:16, 17-ta leyipai). Llaquicunata charishpaca mana mancharishpa yalli sustarinachu canchij. Yalli sustarishpaca ñucanchij maquicunata urmachij shinami canga. Jehová Diosca ñucanchijta cꞌuyaj Yayami can. Paica ñucanchij llaquicunata paipaj maquipi mingachunmi munan (1 Pedro 5:7). Paica israelitacunata cuidaj shinami ñucanchijtapish cuidanga. Paicunataca: ‘Mandaj Diosca cancunata mana quishpichingapajca, mana maqui utu shinachu’ can nircami. Cai shimicunaca Jehová Diosca paita servijcunata utca quishpichi tucushcatami nisha nin (Isaías 59:1). Cai yachaipica: 1) Moisespaj, Asapaj, Nehemiaspaj ejemplocuna ima shina ñucanchijta sinchiyachishcatami ricushun. 2) Ñucanchij llaquicunata charijpipish Diosca paipaj munaita rurachun sinchiyachisha nishcatami ricushun. 3) Ñucanchijta ayudangapaj poderta charishcatapish ricushun.

6, 7. ¿Israelitacuna mishashcamantaca imatataj yachanchij?

6 Israelitacuna Egipto llajtamanta llujshishca qꞌuipaca amalequitacunami paicunata llaquichisha nirca. Israelitacunata macanacunaman pushachunmi Moisesca Josueta mingarca. Qꞌuipaca Moisesca paipaj huauqui Aaronhuan, Hur shuti runahuanmi urcu jahuaman llujshircacuna. Urcu jahuamantami ima shina macanacucujta ricucurca. ¿Manchaita charishcamantachu urcu jahuaman rircacuna? Mana.

7 Chaipaj randica israelitacuna mishachunmi Moisesca caita rurarca: Taita Diospaj caspitami huichi alsashpa charirca. Moisés paipaj maquicunata alsajpica amalequitacunata mishachunmi Jehová Diosca israelitacunaman poderta curca. Shaicushpa maquicunata uriyachijpica amalequitacunami mishai callarirca. Chaimantami Aaronpish Hurpish utca Moisespaj maquicunata huichi charishpa ayudarcacuna. Bibliapica: “Moisespaj maquicuna shaicujpica shuj rumita japishpa Moisesta chaipi tiyachishpami Aaronca shuj ladomanta shuj maquita, Hurca caishuj ladomanta caishuj maquita huichi charijpi Moisesca Inti huashicungacama mana shaicushpa, maquicunata huichi chutashpa tiyarca” ninmi. Jehová Dios ayudashcamantami israelitacunaca amalequitacunata misharcacuna (Éxodo 17:8-13).

8. a) ¿Diosta servijcunata ayudangapajca Asá runaca imatataj rurarca? b) ¿Asá runamantaca imatataj yachanchij?

8 Asá runa mandacun punllacunapipish Jehová Diosca paipaj poderta cushpami paita servijcunata ayudarca. Mandaj Asaca Zérah runahuanmi macanacuna carca. Bibliapica Zérah runaca millón alli macanacuj soldadocunatami charirca ninmi. Chai tiempopica paillami chashna soldadocunata charirca. ¿Asá runaca mancharishpa yallitaj preocuparircachu? ¿Paipaj maquicuna irquiyashca shina tucuchun saquircachu? Mana. Chaipaj randica Jehová Dios ayudachunmi mañarca. Shujtajcunaca etíope soldadocunata ricushpaca mana mishai tucushunchu ninmanmi carca. Pero Bibliapica Diospajca mana ima sinchi tiyanchu, ‘paica imatapish rurai tucunllami’ ninmi (Mateo 19:26, QIC, 1989). Jehová Diosca paipaj poderhuanmi “Asataca mishachirca”. Chaimantami Asá runaca tucui shunguhuan Diosta servishpa causarca (2 Crónicas 14:8-13; 1 Reyes 15:14).

9. a) ¿Nehemías Jerusalenman chayashpaca imatataj ricurca? b) ¿Nehemiasca ima shinataj sintirirca? c) ¿Jehová Diosca ima shinataj Nehemiaspaj mañaita cutichirca?

9 Cunanca Nehemiasmanta yachashun. Nehemías Jerusalenman chayashpaca shujtaj llajtacunamanta millai gentecuna Jerusalén pircacunata ama shayachichun jarcacushcatami ricurca. Jerusalenpaj pircacuna urmashcamantami pipish paicunataca llaquichi tucurca. Chaimantami judiocunaca llaquilla carca. ¿Nehemías chaita ricushpaca ima shinashi sintirirca? ¿Paipish yalli llaquirishpa paipaj maquicuna irquiyachun saquircachu? Mana. Paica Moisés, Asá, Diosta servij shujtaj runacuna shinami Jehová Dios ayudachun mañaj carca. Nehemías cai llaquicunata ricushpaca Diostami mañarca. Jehová Diosca paipaj mañaita uyarcami. ¿Ima shinataj cutichirca? Diosca paipaj “tucuita rurai tucuj maquihuanmi” judiocunata sinchiyachishpa ayudarca (Nehemías 1:10; 2:17-20; 6:9-ta leyipai). Cunan punllacunapipish Jehová Diosca ‘tucuita rurai tucuj maquihuan’ ñucanchijta sinchiyachicushcatami crina canchij.

JEHOVÁ DIOSMI ÑUCANCHIJ MAQUICUNATA SINCHIYACHIN

10, 11. a) ¿Diosmanta ama huillachunca Satanasca imatataj ruracun? b) ¿Ima shinataj Jehová Diosca ñucanchijta sinchiyachicun? c) ¿Jehová Dios yachachishcacunaca ima shinataj quiquinta ayudashca?

10 Satanasca llullacunahuan, gobiernocunahuan, shujtaj religioncunahuan ñucanchijta llaquichinatami munan. Pandata yachachijcunahuanpish Jehová Diosmanta ama huillashpa catichunmi jarcasha nin. Pero Jehová Diosca tucuita rurai tucuj cashcamantaca ñucanchijtami ayudasha nin. Paica espíritu santota cushpami ñucanchijta sinchiyachin (1 Crónicas 29:12). Chaimanta Satanasta mishangapajca Jehová Diostami paipaj espirituta cuchun mañana canchij (Salmo 18:39; 1 Corintios 10:13). Bibliahuanpish ñucanchijta sinchiyachicushcamantaca Diostami pagui nina canchij. Publicacioncunapi cada quilla imallata yachashcapipish yuyashunchij. (Zacarías 8:9, 13-ta leyipai.) Cai shimicunaca Jerusalenpi Diospaj huasita rurajcunatami sinchiyachirca. Ñucanchijtapish sinchiyachingami.

Satanasta mishangapajca Jehová Diostami paipaj espirituta cuchun mañana canchij

11 Jehová Diosca congregacionpi tandanacuicunahuan, jatun tandanacuicunahuan, chꞌican chꞌican escuelacunahuanpishmi yachachishpa sinchiyachin. Chaipi imalla yachashcacunaca tucui shunguhuan Diosta ashtahuan servichunmi ayudan (Salmo 119:32). Ñucanchijta sinchiyachingapaj Jehová Dios yachachicushcata yachashpa catishunchij.

12. ¿Sinchiyashpa catingapajca imatataj rurana canchij?

12 Amalequitacunata, etiopecunata mishachunmi Jehová Diosca paita servijcunata ayudarca. Shinallataj Jerusalén pircacunata shayachichunca Nehemiasman, judiocunaman fuerzata cushpami Diosca ayudarca. Cunan punllacunapipish huillacujpi gentecuna mana uyasha nijpi, catirashpa llaquichijpi, llaquicunahuan cajpipish huillashpa catichunmi fuerzata cushpa Diosca ayudan (1 Pedro 5:10). Jehová Diosca chashna ayudashpapish mana ñucanchij llaquicunata anchuchinchu. Ñucanchij sinchiyashpa catingapajca ñucanchijllatajmi Diosmanta yachashpa catina canchij. Tucui punllacuna Bibliata rezashpa, tucui tandanacuicunapaj prepararishpa, tucui tandanacuicunaman rishpa, Bibliata ñucanchijllataj estudiashpa, familiahuan Diosta adorashpa, Diosta mañashpami paimanta ashtahuan yachashun. Cai ayudacunahuanmi Jehová Diosca ñucanchijta sinchiyachicun. Chaimantami cushicushpa yachashpa catina canchij. Pero ñucanchij maquicuna irquiyacuj shina cajta ricushpaca Diosta mañashunchij. Jehová Diosmi paipaj espíritu santohuan ñucanchijta sinchiyachinga, paipaj munaitapish pajtachichun ayudanga (Filipenses 2:13). ¿Ñucanchijpish shujtajcunata sinchiyachi tucunchijchu?

“IRQUIYASHCA MAQUICUNATA JATARICHICHIJ”

13, 14. a) ¿Shuj huauquipaj huarmi huañujpica paitaca imataj ayudarca? b) ¿Shujtajcunata sinchiyachingapajca imallatataj rurai tucunchij?

13 Mundo enteropimi huauquicunata panicunata charinchij. Paicunaca ñucanchijta cꞌuyashcamantami preocuparishpa ayudancuna. Apóstol Pabloca: ‘Irquiyashca maquicunata, mana cuyuri tucuj cunguricunata jatarichichij, cancunapaj huishtu ñancunata derechaichij’ nircami (Hebreos 12:12, 13). Ñaupa punllacunapi Diosta servijcunaca huauquicunata panicunatami sinchiyachishpa ayudarcacuna. Cunan punllacunapipish chashnallatajmi achca huauquicunata panicunata ayudashcanchij. Shuj huauquica paipaj huarmi huañujpica achca llaquicunatami charirca. Paica: “Ima hora llaquicunata charinataca mana yachanchijchu, ima llaquicunata charinatapish mana agllai tucunchijchu. Mashna llaquicunata charinatapish mana yachai tucunchijchu. Llaquicunata chꞌimbapurangapajca Diosta mañanami ayudarca. Shinallataj huauquicuna panicuna ayudajpimi cushilla causai tucushcani. Llaquicunata manaraj charishpami Diospaj alli amigocuna tucuna canchij” nircami.

Congregacionpica tucuicunami shujtajcunata sinchiyachi tucunchij. (Párrafo 14-ta ricui).

14 Israelitacuna amalequitacunata mishachunca Aaronpish Hurpish Moisespaj maquicunata huichi alsashpami ayudarcacuna. Shinallatajmi ñucanchijpish shujtajcunata sinchiyachishpa ayudana canchij. Por ejemplo, yuyajcunata, ungushcacunata, familia llaquichijpi llaquilla cajcunata, paicunalla testigo de Jehová cajcunata, cꞌuyashca familia huañujpi llaquilla cajcunata ayudashunchij. Jovencunatapish millai cosascunata ama rurachun o cai mundopi ashtahuan charinapi yuyashpalla ama causachunmi ayudana canchij (1 Tesalonicenses 3:1-3; 5:11, 14). Tandanacuna Huasipi cashpa, huillacushpa, micunaman invitashpa o telefonopi cayashpaca shujtajcunata shungumanta ayudashunchij.

15. ¿Ñucanchij huauquicunata panicunata cushichijpica imatataj rurasha ningacuna?

15 Asá runa etiopecunata mishashca qꞌuipaca, profeta Azariasca Asá runatapish gentecunatapish: “Cancunaca ama manchaichijchu, cancunapaj maquicuna urmachunca ama saquichijchu. Diospajta rurashcamantaca chasquinguichijmari” nishpami animarca (2 Crónicas 15:7, NM). Azarias chashna animajpimi Asaca Diosta cutin alli servichun gentecunata ayudarca. Ñucanchijpish Azarias shina shujtajcunata cushichijpica paicunapish Diostami ashtahuan servisha ningacuna (Proverbios 15:23). Tandanacuicunapi comentariocunata cushpami ñucanchij huauquicunata panicunata sinchiyachinchij.

Nehemiasca shujtajcuna trabajacujta ricushpallaca mana saquirircachu. Chaipaj randica trabajashpami ayudarca

16. a) ¿Ancianocunaca ima shinataj Nehemiaspaj ejemplota catincuna? b) ¿Huauquicuna panicunaca quiquintaca ima shinataj ayudashca?

16 Nehemiastapish, judiocunatapish Jehová Dios sinchiyachijpimi pircacunata shayachi tucurcacuna. Chaimantami Jerusalén pircacunataca 52 punllacunallapi cutin shayachircacuna (Nehemías 2:18; 6:15, 16). Nehemiasca shujtajcuna trabajacujta ricushpallaca mana saquirircachu. Chaipaj randica paillataj trabajashpami ayudarca (Nehemías 5:16). Cunan punllacunapipish achca ancianocunaca Nehemiaspaj ejemplota catishpami Tandanacuna Huasicunata shayachishpa, allichishpa, pꞌichashpa ayudancuna. Shinallataj problemacunata charij huauquicunata panicunataca visitashpa o paicunahuan huillanaman llujshishpami ayudancuna. Ancianocunaca achcata cꞌuyashcamantami chashna ayudancuna (Isaías 35:3, 4-ta leyipai).

“CANCUNAPAJ MAQUICUNA URMACHUNCA AMA SAQUICHIJCHU”

17, 18. ¿Problemacunamanta llaquilla sintirishpaca imapitaj yuyarina canchij?

17 Ñucanchij huauquicunahuan panicunahuan tandalla trabajashpaca cꞌuyanacushpami causashun. Alli amigocunapishmi tucushun. Llaquilla cajcunata sinchiyachishpaca paicunapaj problemacunata ahuantachun, Jehová Dios sumaj bendicioncunata cunapi yuyachunmi ayudashun. Chashna ayudashpaca ñucanchijllatajmi sinchiyarishun. Ashtahuanpish Jehová Dios sumaj bendicioncunata cunapimi tucui shunguhuan crishun.

18 Ñaupa punllacunapi Jehová Dios paita servijcunata ima shina ayudashcata yuyashpaca, ñucanchij crishcatami sinchiyachishun. Ima problemacunamanta llaquilla sintirishpaca ñucanchij maquicuna irquiyachunca amataj saquishunchijchu. Jehová Dios ñucanchijta ayudachun mañajpica paica sinchiyachingami. Paraíso Allpapipish sumaj bendicioncunatami chasquishun (Salmo 73:23, 24).