1, 2. Ngu ku txani malanda a Jehovha ma di ni milayo ya ma ambalelo? (Wona mfota wu wu ku makhatoni.)

DIJORNAL dimwane da Holanda di wombile tiya mayelana ni mtshangano wumwane wa vathangeli va titxhetxhe: “Vo tala vawe va ti ambate siambalo asi si si xoniphekiko, ngutu-ngutu loko ku txi hisa.” Dijornal di tshumete di womba tiya: ‘Mtshangano wa m’ganga wa Tifakazi ta Jehovha wu hambanile ngutu. Vavamna va hombe ni sifanyana va ambala makazako ni tithayi. Vavasikati va hombe ni sihoranana va ambala masaya o xonipheka na i di ya txi ngweno.’ Mbimo yo tala vathu va wombawomba kwati nguko Tifakazi ta Jehovha ti ambala “siambalo si si fanelako” malanda a Txizimu. (1 Timoti 2:9, 10) Hambiku ahawa mpostoli Paulo a nga wombawomba ngu vavasikati, mhaka yiya ya thuma ni ka vavamna ava i ku Makristu.

² Kwathu malanda a Jehovha, ti ni lisima kuziva mazumbelo a siambalo asi si m’tsakisako. Mhaka yiya nja  lisima ni ka Jehovha. (Genesisi 3:21) Kota Mkoma wa Hombe wa ditiko dotshe, Jehovha a ni milayo mayelano ni nzila yi malanda akwe ma fanelako kuambala ngu yona. Milayo yoneyo yi mu ka Bhiblia. Ngu toneto, hi txi sawula siambalo, hi fanete hi wona ti to sa tsakisa ni Mkoma wa Hombe wa ditiko dotshe mwendo so tsakisa athu dwe.

3. Mlayo wa Mosi wu hi gondisa txani ngu ma ambalelo?

³ Ka mlayo wa Mosi, ku ti ni milayo ayi yi nga txi vhikela Vaisraeli ka wumbhemba wa vathu va matiko a hafuhi navo. Mlayo wu ti kombisa ti to Jehovha wa ma nyenya ngutu ma ambalelo aya ma mahako ti karata kuziva ti to m’thu mbwa mwamna mwendo mbwa msikati. (Lera Dheuteronome 22:5.) Mlayo wonewo wu hi gondisa ti to Jehovha kha tsaki nguku wamwamna e ambala siambalo sa vavasikati, wamsikati e ambala sa vavamna, mwendo siambalo asi si si kombisiko ti to m’thu mbwa mwamna mwendo mbwa msikati.

4. Nji txani atxi txi nga vhunako Makristu kumaha sisungo sa sinene mayelano ni ma ambalelo?

⁴ Matshina a milayo ya Bhiblia ma nga hi vhuna ti to hi maha sisungo sa sinene mayelano ni ma ambalelo ku singa ni mhaka ni ditiko, m’dhawuko ni ti to ka hisa mwendo ka titila. Kha ku zi kulaveka mkhwepa wa milayo ya siambalo sa sinene ni si i singako sa sinene. Kambe hi nga sawula asi hi si lavako tsena si sindaki matshina a milayo ya Bhiblia. He woni mamwane aya ma nga hi vhunako kuziva ‘ati i ku tatinene, a ti ti tsakisako, ni ti i ku ta kuhetiseka’ ka Txizimu.—Varoma 12:1, 2.

5, 6. Ati hi wonekisako tona ti nga va vhunisa ku txani vamwane?

⁵ Txizimu txi kongomisile mpostoli Paulo ti to e bhala mapswi aya ma manekako ka 2 Vakorinto 6:4. (Yi lere.) Ati hi wonekisako tona nda lisima nguko ti gela vathu vamwane ti to hi vathu vo zumbisa ku txani. (1 Samueli 16:7) Aku hi ku malanda a Jehovha, ti lava hi wonisisa kwati ati hi nga ambalisa tona; i singa kugwitela a ha ko ‘sa hi khala kwati’. Eto ti na hi vhuna kuvayilela kuambala siambalo so koma, so manya mwendo so holokela. Eto ti womba ti to hi na vayilela siambalo asi si kombisako mmidi wathu. Kha ti laveki  ti to m’thu a si gwenti ku hi wona kumbidi.

⁶ Mbimo yi hi basako, hi ambalako ni ku ti lungisa ngu nzila ya yinene, vathu va hi xonipha kota malanda a Txizimu. Ti nga maha ve xonipha Txizimu ni sengeletano yathu. Txa lisima ngutu ngu ti to va nga tsakela mahungu a manene aya ma hanyisako.

7, 8. Ngu hani a ha ti lavako ti to hi wonisisa kwati siambalo sathu?

⁷ Hi ambala siambalo asi si dhumisako Jehovha ni madungula aya hi ma txhumayelako nguko hi xonipha Txizimu txathu txo sawuleka, vanathu ni vathu vamwane. (Varoma 13:8-10) Eto nda lisima mbimo yi hi yako mitshanganoni mwendo ka mthumo wo txhumayela. Hi fanete hi ambala ngu nzila yi yi fanelako vathu va va khozelako Txizimu. (1 Timoti 2:10) Ditshuri ngu ti to siambalo simwane si ya ngu wukhalo wu hi ku ka wona. Kambe, kota Tifakazi ta Jehovha hi fanete hi vayilela kunyenyeza vamwane ngu ma ambalelo athu.

 ⁸ Lera 1 Vakorinto 10:31. Mbimo yi hi yako ka mitshangano ya hombe, ma ambalelo athu ma fanete ku va aya i ku a manene. Kha ha fanela kuambala nga ha vathu va ditiko va mahisako tona. Hambi i di ti to kha wu se khata mtshangano mwendo mbimo yi se hi nga huma, hi di ha hi nga hokela kona, kha ha fanela kuambala ngu nzila ayi i singako ya yinene. Ngu toneto hi na mbi thava ku ti kombisa ti to hi Tifakazi ta Jehovha nem hi na mbi thava kutxhumayela hi txi thuka hi tulekelwa ngu mbimo.

9, 10. Dibhuku da Vafilipiya 2:4 di hi vhunisa ku txani ka timhaka to sawula siambalo?

⁹ Lera Vafilipiya 2:4. Ti lava hi alakanya ngu nzila yi vathu va ti pfisako tona ngu siambalo sathu. Ngu mhaka muni? Txivangelo tximwane ngu ti to hi londisela txialakanyiso txiya: “Ngu toneto, ha mmidini kwanu, dayani asi i ku sa mafu: Wugango, mahanyelo a nzambwa, makolo, mixuvo yo biha.” (Vakolosa 3:2, 5) Vanathu vamwane va to lwa ve xula minavelo yo biha ya timhaka ta mataho. Ti nga maha ni konkuwa va txi ngadi velwa yimbi yoneyo. Ngako hi si ti woneli, ma ambalelo athu ma nga maha ti to ti va nemelela kuengisa milayo ya Bhiblia ayi yi lwisanako ni minavelo yoneyo. (1 Vakorinto 6:9, 10) Kha hi na kutsakela kuwusa mndilo wu va nga wu tima, hi nga tona?

¹⁰ Ma ambalelo athu ma fanete kumaha ti to vathu ve tipfa va di vhikelekile ka vathu va va kuzetelako wugelegele. Eto kha ti gwiteli mbimo yi hi yako mitshanganoni basi, kambe ni loko hi txi hungata ni vamwane. Phela hi ni mkhululeko wo sawula asi hi lavako kuambala. Hambiketo, hotshethu hi ni wutixamuleli wo ambala ngu nzila yi yi mahako ti hehuka ti to vanathu ve simama ve va ni simaho ni mialakanyo yi yi nga basa masoni ka Txizimu. (1 Pedro 1:15, 16) Lirando la ditshuri “kha li mahi ati ti singa ni sigelo, lirando kha li ti laveli sa lona”.—1 Vakorinto 13:4, 5.

11, 12. Eklesiaste 3:1, 17 yi hi vhunisa ku txani ti to hi dinganisela?

¹¹ Mbimo yi malanda a Txizimu ma mahako txisungo txo sawula siambalo, ona ma tiziva ti to “sotshe si si manekako hahatshi ka nzuma si ni txikhati txa sona”. (Eklesiaste 3:1, 17) Wuxika mwendo Malanga ni tximahakalo txi hi ku ka txona mwendo male yi hi ku nayo, si nga kuzetela nzila yi hi ambalako ngu yona. Kambe ati Jehovha a ku khene ti bihile kha ti txitxi.—Malakiya 3:6.

 ¹² Ka makhalo ya ku hisako ngutu, ta karata kuambala ngu nzila ya yinene ni yi yi xoniphekako. Vanathu va tsaka ngako hi si ambali siambalo so wonekela mwendo so koma asi si zaku si kombisa ni makhalo aya ti si lavekiko ti to me wonetelwa. (Jobe 31:1) Ngako hi di govani hi txi sakana matini ni kupepa, hi fanete kuambala ngu nzila ya yinene. (Mavingwa 11:2, 20) Hambi vamwane vathu va va txi ambala ngu nzila yo biha, athu hi fanete hi tsaniseka ti to asi hi nga si sawula si dhumisa Txizimu txathu, Jehovha.

13. Dibhuku da 1 Vakorinto 10:32, 33 di hi vhunisa ku txani ka timhaka to sawula siambalo?

¹³ Ditshina dimwane da mlayo adi di hi vhunako kusawula siambalo ngu nzila ya yinene di maneka ka 1 Vakorinto 10:32, 33. (Yi lere.) Ndima yiya yi kombisa ti to hi fanete hi khatala ngu livhalo la vathu votshe. Hi ni wutixamuleli wo vayilela ma ambalelo ya ma nyenyezako vanathu ni va i singako vanathu. Mpostoli Pawulo ati khene: “M’thu wuhi ni wuhi wa ka kwathu a na lave kutsakisa m’thu kulowe e mnavelela ati ti mu akako.” A tshumete a txi khene: “Ngukusa Kristu nene kha lava ku ti tsakisa.” (Varoma 15:2, 3) Kufana ni Jesu, hi fanete hi lwela kumaha kudhunda ka Txizimu kupinda minavelo yathu. Ngu toneto, kha hi na mbi ambala siambalo asi si mahako ti to vathu va si tsakeli mahungu a manene hambi hi txi siwona si di tshurile.

14. Vaveleki va nga va gondisisa ku txani vanana vawe kudhumisa Txizimu ngu nzila yi va ambalako ngu yona?

¹⁴ Vaveleki va ni fanelo yo gondisa matshina a milayo ya Bhiblia vanana vawe. Atiya ti pata kutsaniseka ti to vanana vawe va ambala ngu nzila yi yi tsakisako Txizimu. (Mavingwa 22:6; 27:11) Vaveleki va nga va vhunisa ku txani vanana ti to ve xonipha matshina a milayo ya Bhiblia? Va nga sikota ngako ni vona va txi ambala ngu nzila ya yinene. Ngu lirando, va fanete ve va komba makhalo aya va nga xavako siambalo sa sinene. Vanana kha va fanela kusawula siambalo tsena nguko vona va sidhunda. Kambe, txa lisima ngu siambalo asi si dhumisako Jehovha, i ku Txizimu atxi va txi emelako.

15. Ngu tihi ati hi fanelako ku ti khumbula ti to hi sawula siambalo ngu wutxhari?

¹⁵ Bhiblia yi ni mkongomiso awu wu hi vhunako kumaha sisungo asi si dhumisako Txizimu. Ngu toneto, u nga divale ti to asi hi si ambalako si kombisa ati hi ti dhundako. Siho siambalo ngu kuya ngu ti hi ti tsakelako ni mpimo wa diphakiti dathu. Kambe ka totshe, si fanete kuva si di basile, si txi woneka kwati, si txi faneleka ni ka wukhalo wa kona.

16. Ngu ku txani ti di ni lisima kuzama kumana siambalo asi si xoniphekako?

 ¹⁶ Ti to u mana siambalo sa sinene hi nga msakano. Ka sitolo sa singi wo mana siambalo asi si ku ka fexeni. Kumana disaya, mkhantxu, txikatawu asi si ku ni mazumbelo a manene mwendo dikazako ni mabhuluku aya ma si kamiko ta karata ngutu. Hambiketo, vanathu va yi bonga ngutu mizamo yathu yo ambala siambalo asi so tshura na si txi xonipheka. Kambe kuziva ti to mizamo yi hi yi mahako yi tsakisa ni kudhumisa Tate wathu wa nzumani ta hi tsakisa.

17. Ina ta fanela ti to mwanathu e fuya txiletu? Txhamusela.

¹⁷ Ina ta fanela ti to mwanathu e fuya txiletu? Mlayo wa Mosi wu ti lava wamwamna e fuya maletu. Hambiketo, Mlayo wonewo kha wu ngadi wu txi thuma ka Makristu. (Levhi 19:27; 21:5; Vagalatiya 3:24, 25) Ka matiko mamwane, kha ti nga ni mhaka ngako wamwamna a txi fuya maletu e ma lungisela kwati. Ka matiko oneyo madungula a Mfumo kha ma na ku lambwa ngu mhaka yeto, hambi madhota ni malanda a wuthumeli ma fuya txiletu. Kambe, vanathu vamwane kha va fuyi txiletu. (1 Vakorinto 8:9, 13; 10:32) Senikoko, ka mamwane matiko kuwona mwanathu a di lekile maletu, i mhaka yo thisa. Ngu toneto a nga tekwa i di m’thu awu a solekako hambi ku thaviswa dibanzani.—1 Timoti 3:2, 7; Varoma 15:1-3.

18, 19. Ngu txihi txivhuno hi txi manako ka Mika 6:8?

¹⁸ Ha tsaka ngutu nguku Jehovha a si hi ningiko mkhwepa wa milayo mayelano ni ma ambalelo ni ku ti lungisa. Ene a hi ninga mkhululeko wo sawula asi hi si lavako hahatshi ka matshina a milayo ya Bhiblia. Ngu nzila yoneyo, aku hi ku vathumi va Txizimu, hi lava kusawula siambalo so xonipheka.—Mika 6:8.

¹⁹ Ha tumela ti to Jehovha a basile ni ku a sawulekile. Se ni yona milayo yakwe yi gulekile ngutu kupinda yathu. Hi txi lava ku va vo dinganisela ni ku ti veka hahatshi, hi na londisela milayo ya Jehovha ka wutomi wathu. Eto ti na hi vhuna kuxonipha matipfelo ni mawonelo a vamwane.

20. Ma ambalelo athu ma fanete ku va gwesa ngu nzila yihi vathu vamwane?

²⁰ Siambalo sathu si fanete si kombisa ti to hi malanda a Jehovha. vanathu dibanzani ni va hahanze va fanete ve ti wona ti to athu hi vaemeli va Txizimu. Milayo ya Jehovha ngu yona basi i ku ya yinene, se athu ha tsaka ngutu hi txi yi thumisa. Mahanyelo a vanathu ni ma ambalelo awe si ndinda vathu va timbilu ta tinene ti to ve gonda ditshuri. Vanathu vonevo va fanelwa ngu kubongwa ngutu nguko va dhumisa Jehovha ni ku mu tsakisa. Ngako hi txi maha sisungo sa sinene mayelano ni siambalo, hi na ya masoni hi dhumisa Jehovha, awu a nga ‘ambala wuhombe ni kuphatima’.—Masalmu 104:1, 2.