Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Kodi Kabvalidwe Kanu Kambalemekezesa Mulungu?

Kodi Kabvalidwe Kanu Kambalemekezesa Mulungu?

‘Citani bzinthu bzense kuti mupase mbiri Mulungu.’ —1 WAKOLINTO 10:31.

NYIMBO: 34, 61

1, 2. N’thangwe ranyi Mboni za Yahova zina mitemo yakuthemera ya kabvalidwe? (Onani cithunzi-thunzi pa tsamba lino.)

JORNAL inango ya ku Holanda idafotokoza momwe atsogoleri wa ma gereja akhadabvalira pa mtsonkhano wawo unango. Jornaleyo idati: “Azinji adabvala bzakubvala bzakutairira, thangwe rakuti kukhapswa.” Tsono, jornal ibodzi-bodziyo idalewa kuti Mboni za Yahova zimbabvala mwakusiyana zikakhala pa mitsonkhano yawo ya cigawo. Iyo idalewa kuti amuna akhabvala mabatci na magravata ndipo akazi akhabvala masaya matali-matali koma ya saizi yabwino. Mboni za Yahova zimbatumbizidwa na kabvalidwe kawo. Mpostolo Paulo adalewa kuti kabvalidwe ka akristau kakhafunika kulatiza ‘ulemu na nzeru,’ bzomwe n’bzakuthemera kwa atumiki wa Mulungu. (1 Timotio 2:9, 10) Napo Paulo akhalewa bza akazi, koma mtemo ubodzi-bodziyu umbaphatambo basa kwa amuna.

2 Mitemo yabwino ya kabvalidwe njakufunika kwa ifepano ninga wanthu wa Yahova ndipo njakufunikambo kwa Mulungu omwe timbamunamata. (Ciyambo 3:21) Bibliya limbalatiza padeca kuti Yahova, Mkulu wa cirengedwe cense ana mitemo yomwe iye ambafuna ya momwe atumiki wace angambabvalire. Tenepo, bzomwe timbasankhula kuti tibvale bzin’funika lini kukondwesa ife tekha basi, koma bzin’funika cakuyamba kukondwesa Mbuya wathu Mkulu, omwe ni Yahova.

3. Kodi n’ciyani comwe tingapfunze pa nkhani ya bzakubvala yomwe idaperekedwa kuna Ajirayeri m’Cakutonga ca Mulungu?

3 Mu Cakutonga ca Mozeji, muna mitemo yomwe ikhakhotcerera Ajirayeri pa kulimbana na moyo wa unzazi kuna wanthu wa mitundu yomwe akhakhala nayo pafupi. Cakutongaco cidalatiza kuti Yahova ana thupo na bzakubvala bzomwe bzikhalatiza lini kusiyana pakati pa mwamuna na mkazi. Nsiku zino kabvalidwe komwe kambatazisa kusiyanisa kabvalidwe ka mwamuna na mkazi wanthu ambati ni moda. (Werangani Bzakutonga 22:5.) Na cakutongaci, timbapfunza kuti Yahova ambaipidwa na bzakubvala bzomwe bzimbacitisa mwamuna kuwoneka ninga mkazi ndipo mkazi kuwoneka ninga mwamuna, ayai bzomwe bzimbatazisa kuwona kusiyanisa kwa mwamuna na mkazi.

4. Kodi n’ciyani comwe cingathandize akristau kucita bzakusankhula bzabwino pa nkhani ya kabvalidwe?

4 Mitemo ya m’Bibliya ingatithandize kuti ticite bzakusankhula bzabwino pa nkhani ya bzakubvala. Mitemo imweyi imbaphatisidwa basa kuli-kwene mwa kusaya kukumbukira bza dziko, nyengo yomwe tinkukhala ayai cikhalidwe cathu. Tin’funika lini kukhala na ndandanda yakucita kunembedwa ya bzakubvala bzakubvumizika na bzakusaya kubvumizika. Koma tin’funika kuteweza mitemo ya m’Bibliya, yomwe imbatibvumiza kubvala bzomwe timbadekedwa nadzo. Bwerani ticezerane mitemo inango ya m’Bibliya yomwe ingatithandize kuzindikira ‘bzomwe n’bzabwino na bzakubvumizika na bzomwe Mulungu an’funa’ pomwe tinkusankhula bzakubvala.—Waroma 12:1, 2.

NDIFE ‘ATUMIKI WA MULUNGU’

5, 6. Kodi bzakubvala bzathu bzingatokonya tani winango?

5 Mpostolo Paulo adafuliziridwa kuti alewe kufunika kwa mtemo wakugumanika pa 2 Wakolinto 6:4. (Werengani.) Kanyang’anisidwe kathu kambafotokoza mafala kuna winango ndipo wanthu azinji ambakwanisa kulewalewa bza ife malinga na kanyang’anidwe kathu. (1 Samuweri 16:7) Pakuti ndife atumiki wa Mulungu, tin’funika kucita bzinthu bzizinji sikuti kundobvala bzabwino ayai bzomwe timbafuna. Tikaphatisa basa mitemo ya m’Bibliya, mitemoyo ingatithandize kutcenkha kubvala bzomwe n’bzakuthimba kwene-kwene, bzakungwerewera ayai bza mahule. Bzimwebzi bzinkuthandauza kuti tin’funika kutcenkha bzakubvala bzomwe bzimbawonesa unthu bwathu bwa mkati ayai mbali yakubisika ya thupi lathu. Tin’funika lini kucitisa wanthu kuumidwa thupi ayai kunyang’ana kumbali thangwe ra momwe tabvalira.

Wanthu angatilemekeze kwene-kwene ninga atumiki wa Mbuya Mkululetu, Yahova, tikakhala tabvala bwino, wakucena pabodzi na kubzidekesa mwakuthemera

6 Wanthu angatilemekeze kwene-kwene ninga atumiki wa Mbuya Mkululetu, Yahova, tikakhala tabvala bwino, wakucena pabodzi na kubzidekesa mwakuthemera. Ndipo iwo angafunisise kudziwa bzizinji pakulewa bza Mulungu omwe timbamunamata, angalemekeze kwene-kwene gulu lathu na kutetekera mafala yathu yakupulumusa moyo.

7, 8. Kodi ni lini maka-maka pomwe tin’funika kubvala bzakubvala bzakuthemera?

7 Ni udindo bwathu kubvala mu njira yakulemekeza Yahova na mafala yomwe timbapalizira kuna Mulungu wathu wakucena, kwa abale na mpfumakazi zathu zacikristau na wanthu wa mu dera lathu. (Waroma 13:8-10) Bzomwe timbabvala n’bzakufunika kwene-kwene maka-maka pomwe tinkuyenda ku mitsonkhano yathu yacikristau na pomwe tinkupalizira. Tin’funika kubvala mu njira yakuthemera ninga wanthu omwe ambanamata Mulungu. (1 Timotio 2:10) Kulewa cadidi, bzakubvala bzinango n’bzakuthemera pa mbuto inango koma kwinango bzimbakhala lini bzakuthemera. Bziribe basa komwe timbakhala, ifepano ninga Mboni za Yahova tin’funika kutcenkha kukhumudwisa winango na kabvalidwe kathu.

Kodi bzakubvala bzanu bzimbacitisa kuti winango alemekeze Mulungu omwe mumbamuimikira? (Onani ndime 7, 8)

8 Werengani 1 Wakolinto 10:31. Pomwe tinkuyenda ku mitsonkhano ya dera na yacigawo, bzakubvala bzathu bzin’funika kukhala bzakuthemera na bza saizi yabwino. Tin’funika lini kutewezera kabvalidwe kakutayirira komwe kali m’dzikoli. Napo pomwe mtsonkhano wacigawo ukanati kuyamba ayai pambuyo pace, pomwe tiri mu hoteli ayai pomwe tinkuzunga, tingatsimikize kuti bzakubvala bzathu bzireke kukhala bzakutairira ayai bzauyanga. Mwa njira imweyi tin’dzabzidziwikisa ninga Mboni za Yahova ndipo tin’dzakhala wakukonzeka kucitira umboni nthawe iri-yense.

9, 10. Kodi n’thangwe ranyi cinembo ca Wafiripo 2:4 cin’funika kumbatokonya kabvalidwe kathu?

9 Werengani Wafiripo 2:4. N’thangwe ranyi tin’funika kukumbukira momwe bzakubvala bzathu bzimbatokonyera abale na mpfumakazi zathu? Thangwe libodzi ndakuti wanthu wa Mulungu ambaphata basa mwa mphanvu kuti ateweze malango yakuti: ‘Citisani bziwalo bza thupi lanu bzomwe bziri pansi pano kukhala bzakufa pa bza unzazi, bzinthu bzakunyansa, bzikhumbo bza kugonana.’ (Wakoloso 3:2, 5) Abale na mpfumakazi zathu zinango zidasiya moyo wa unzazi, koma iwo an’funika kupitiriza kulimbana na bzikhumbo bzakuipa. Tikasaya kusamala, kabvalidwe kathu kangacitise abalewo kuwona ninga kuti n’kwakunesa kuteweza malango ya m’Bibliya na kulimbana na bzikhumbo bzawo bzakuipa. (1 Wakolinto 6:9, 10) Tin’funika lini kucitisa kuti nkhondo yawo ya kulimbana na bzikhumbo bzawobzo ikhale yakunesa, si tenepo?

10 Tikakhala tina abale na mpfumakazi zathu, timbakhala tapulumuka kwa wanthu omwe ambatsatsa unzazi. Kabvalidwe kathu kan’funika kuthandizira cakucitikaco ayai mbuto yomwe tiriyo kukhala yakucena, napo penu tiri pa mitsonkhano ayai pa mbuto iri-yense. Napo tina ufulu bwa kusankhula bzakubvala, tina udindombo bwa kubvala bzomwe bzingathandize winango kuti apitirize kukhala wakucena m’makumbukidwe mwawo, m’mafala na m’makhalidwe yawo pamaso pa Mulungu. (1 Pedru 1:15, 16) Lufoyi lacadidi ‘limbacita lini bzinthu bzapezi, limbandosamala lini bzace bzokha.’—1 Wakolinto 13:4, 5.

KABVALIDWE KABWINO PA NTHAWE NA MBUTO YAKUTHEMERA

11, 12. Kodi cinembo ca Mpalizi 3:1, 17 cingatithandize tani kuti tikhale wacikati-kati?

11 Pomwe atumiki wa Mulungu ankusankhula bzakubvala kuti abvale, iwo ambadziwa kuti ‘pana nthawe ya cinthu ciri-cense pakulewa bza mabasa yense.’ (Mpalizi 3:1, 17) Kusiyana kwa nyengo, nthawe, mikhalidwe ya pamoyo na bzinthu bzinango bzingatokonye kabvalidwe kathu. Tsono mitemo ya Yahova imbacinja lini.—Malakiya 3:6.

Mitemo ya Yahova imbacinja lini

12 M’nthawe zakutentha mpsakunesa kwene-kwene kutsimikiza kuti bzakubvala bzathu bzinkupasa ulemu ndipo n’bzakuthemera. Abale na mpfumakazi zathu ambatenda kwene-kwene tikambabvala bzakubvala bzakusaya kuthimba kwene-kwene ayai bzakusaya kungwerewera. (Djobi 31:1) Ndipo tikakhala tiri ku gombe ayai pomwe tinkutcula, tin’funika kubvala mwakuthemera. (Mimwani 11:2, 20) Napo azinji wa m’dzikoli ambabvala bzakubvala bzakungwerewera pa kutcula, tin’funika kutsimikiza kuti bzakusankhula bzathu bzibwerese mbiri kwa Mulungu wathu wakucena, Yahova.

13. N’thangwe ranyi malango yakugumanika pa 1 Wakolinto 10:32, 33 yambatokonya bzakusankhula bzathu pa nkhani ya bzakubvala?

13 Pana mtemo unango wakufunika kwene-kwene omwe ungatokonye bzakusankhula bzathu pa nkhani ya bzakubvala. Tin’funika kusamala kwene-kwene kuti bzomwe timbacita bzireke kukhumudwisa cikumbumtima ca winango. (Werengani 1 Wakolinto 10:32, 33.) Ni udindo bwathu kutcenkha kubvala mu njira yakukhumudwisa abale na mpfumakazi zathu pabodzi na wale omwe ambatumikira lini Mulungu. Mpostolo Paulo adanemba kuti: ‘Ali-wense wa ifepano ambakondwese mwanzace mwa kumucitira bzinthu bzabwino bzakumulimbisa.’ Paulo adathumizira kulewa kuti: ‘Napo Kristu caiye alibe kubzikondwesa yekha.’ (Waroma 15:2, 3) Ninga Jezu, tin’funika kumbawona kucita bzomwe Mulungu ambafuna na kuthandiza winango kukhala cinthu cakufunika kwene-kwene kuposa kucita bzakufuna bzathu. Tenepo tireke kusankhula kabvalidwe komwe ifepano timbafuna komwe kangacitise wanthu kuleka kutetekera mafala yathu.

14. Kodi abereki angapfunzise tani wana wawo kuti alemekeze Mulungu mwa kabvalidwe kawo?

14 Abereki wacikristau ana udindo bwakupfunzisa wana wawo kuti atewezere mitemo ya m’Bibliya. Bzimwebzi bzimbaphatanidza kutsimikiza kuti iwo pabodzi na wana wawo ankukondwesa Mulungu mwa kabvalidwe kawo na kubzidekesa. (Mimwani 22:6; 27:11) Kodi abereki angapfunzise tani wana wawo kuti ambalemekeze Mulungu wathu wakucena na mitemo yace? Abereki an’funika kupereka ciratizo cabwino kwa wana wawo. Ndipo iwo an’funika kumbapfunzisa wana wawo mwa lufoyi momwe angasankhulire bzakubvala bzabwino pa kugula. Wanawo an’funika lini kusankhula bzakubvala kokha thangwe rakuti ambabzifuna, koma cakufunika kwene-kwene n’cakuti iwo asankhule bzakubvala bzomwe bzimbalemekezesa Yahova, Mulungu omwe ambamuimikira.

PHATISANI BASA UFULU BWANU MWANZERU

15. Kodi n’ciyani comwe cingatithandize kucita bzakusankhula bzanzeru?

15 Bibliya ndiro citsogozo cabwino comwe cingatithandize kuti ticite bzakusankhula bzomwe bzingadzalemekeze Mulungu. Napo bziri tenepo, kodi bzakubvala bzathu bzimbalatiza tani bzakufuna bzathu? Mtundu wa bzakubvala omwe tingafune kugula ungakhale wakusiyana kwene-kwene na wa winango. Tsono bzakubvala bzathu nthawe zense bzin’funika kukhala bzakucena, bza saizi yabwino, bzakuthemera na cakucitika na bzakubvumizika pa m’mbuto yomwe tiri.

16. N’thangwe ranyi tin’funika kucita nyongo kuti timbabvale bwino?

16 N’bzakupusa lini nthawe zense kugumana bzakubvala bza saizi yabwino na bzakuthemera. Maloja mazinji yambagulisa kokha bzinthu bzipsa bzomwe n’bzakudziwika. Na tenepo bzingatenge nthawe izinji na nyongo kuti tigumane masaya, mavistidu na mabuluza yabwino, ayai kusankhula makalasau na mabatci yakuthemera na yakusaya kuthimba. Tsono abale na mpfumakazi zathu an’dzawona acitenda nyongo yathu ya kubvala bzakubvala bzomwe n’bzabwino na bzakuthemera. Ndipo n’bzakukondwesa kwene-kwene tikambabweresa citumbizo kwa Baba wathu walufoyi wakudzulu kuposa nyongo iri-yense yomwe tingacite kuti tibvale bzakubvala bzomwe bzingamutumbize.

17. Kodi ni bzinthu ninga bziponi bomwe bzingatokonye winango penu m’bale angakoye ndebvu?

17 Kodi n’bzakuthemera abale kukoya ndebvu? Cakutonga ca Mozeji cikhafuna kuti amuna ambakoye ndebvu. Tenepo, akristau ali lini pansi pa Cakutonga ca Mozeji ndipo ambangingimizidwa lini kuti ambatewezere cakutongaco. (Mwambo 19:27; 21:5; Wagalata 3:24, 25) Madziko yanango, ndebvu zakusamaliridwa bwino zingakhale zakubvumizikika na zakulemekezedwa ndipo zingacitise lini wanthu kuleka kutetekera mafala yathu. Kulewa cadidi, abale winango ana ndebvu. Napo bziri tenepo, abale winango angasankhule kuleka kukoya ndebvu. (1 Wakolinto 8:9, 13; 10:32) Mu madziko manango ayai m’mbuto zinango, wanthu ambakoya lini ndebvu mwakuti ambaziwona kuti n’zakusaya kubvumizika kuna Akristau. Tenepo, kukhala nazo kungacitise m’bale kuleka kulemekezesa Mulungu ndipo angakhale na ‘mathangwe yakumulewera cakuipa.’—1 Timotio 3:2, 7; Waroma 15:1-3.

18, 19. Kodi cinembo ca Mikeya 6:8 cingatithandize tani?

18 Timbatenda kwene-kwene Yahova thangwe ra kusaya kutipasa ndandanda yakucita kunembedwa ya bzakubvala bzomwe n’bzakubvumizika na bzakusaya kubvumizika. M’mbuto mwace, iye adatipasa ufulu bwakumbacita bzakusankhula bzakubverana na mitemo ya m’Bibliya. Napo pomwe tinkucita bzakusankhula pa nkhani ya bzakubvala tingalatize kuti ndife wakubzicepswa na momwe timbatumikirira Mulungu wathu.—Mikeya 6:8.

19 Timbazindikira kuti Yahova ngwakucena ndipo mitemo yace ni citsogozo cabwino kwene-kwene kuna ife. Tikafuna kukhala wabwino na wakubzicepswa, bwerani titeweze mitemo yace nthawe zense pa moyo wathu. Kubzicepswa kun’dzatithandiza kulemekeza makumbukidwe na kawonedwe ka winango.

20. Kodi kabvalidwe na kubzidekesa kwathu kun’funika kumbatokonye tani winango?

20 Bzakubvala bzathu bzingalatize kuti ndife atumiki wa Yahova. Yahova ana mitemo yapadzulu ndipo timbakondwa tikaiteweza. Abale na mpfumakazi zathu ambatendedwa na kawonekedwe kawo na makhalidwe yawo yabwino, bzomwe bzimbacitisa wanthu azinji kuti abvume mafala ya m’Bibliya ya kupulumusa moyo ndipo ambabweresa citumbizo na cikondweso kuna Yahova. Tikambacita bzakusankhula bzanzeru pa nkhani ya bzakubvala, tin’dzapitiriza kulemekezesa Ule omwe ‘wabzibvazika na ulemu pabodzi na umbiri.’—Psalymo 104:1, 2.