Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Thöthi fe, Acatrene Jë La Lapaune i Eö

Thöthi fe, Acatrene Jë La Lapaune i Eö

“Ame la lapaun, te, . . . nyine anyipicine la nöjei ewekë ka tha hna goeëne kö.”—HEBERU 11:1.

NYIMA: 4169

1, 2. Nemene la nyine tro la thöth ka nyihlue i Iehova a kuca e itre xa ijin, nge nemene la ixatua i Tusi Hmitrötr?

HNA qaja hnene la ketre sine ini ne la ketre trejine föe e Agele ka hape: “Ka inamacane catre eö la eö a lapaune koi Akötresie!” Hna cinyihane mina fe hnene la ketre trejine trahmanyi qa Alema ka hape: “Itre porofesöreng a xome la Tusi Hmitrötr ceitu me ketre ifejicatre. Nge, angatr a qaja lai matre troa ukune la itre sine ining troa mejiune kowe la évolution.Nge önine mina fe la ketre trejin föe e Faras: “Kola sesëkötr la itre porofesöreng laka, hetre atr pala kö ka mejiune kowe la Tusi Hmitrötr.”

2 Ala nyimu la itre atr enehila ka tha kapa kö laka, hetre Akötresie ka Xupi së. Nge maine eö la ketre thöth ka nyihlue i Iehova maine ka ini Tusi, tro ha traqa la ijine tro eö a thele la aqane troa cilëgöli Iehova, Atre Xupi së. Tusi Hmitrötr a hmekë së qa ngöne la itre ewekë hne së hna drenge me e, ngo eje fe a upi së troa huliwane la inamacane së. Kola qaja hnene la Wesi Ula i Akötresie ka hape: “Troa thupë eö hnene la mekun [maine aqane huliwane eö la inamacan].” Tro lai a xatua eö troa thipetrije la itre ini ka thoi me acatrene la lapaune i eö koi Iehova.—E jë la Ite Edomë 2:10-12.

3. Nemene hne së hna troa ithanatan?

3 Maine eö a ajane troa catrecatre la lapaune i eö koi Iehova, nyipi ewekë tro eö a atrepengöi Nyidrëti hnyawa. (1 Timoteo 2:4) Matre, ame la eö a e la Tusi Hmitrötr me itre itusi së, nyipi ewekë tro eö a pane xomi ijine troa mekune hnyawa la hnei eö hna e. Thele jë fe troa trotrohnine la itre ini cili. (Mataio 13:23) E tro eö a ujë tune lai, tro ha xecie hnyawa koi eö laka, Iehova la Atre Xupi së, nge qaathei Nyidrëti la Tusi Hmitrötr. (Heberu 11:1) Haawe, tro sa ce ithanatane la aqane tro sa eatrëne lai.

AQANE TROA ACATRENE LA LAPAUNE I EÖ

4. Nemene la ewekë ka ceitu thene la itre ka mejiune koi Akötresie me kowe la évolution? Matre nemene la nyine tro asë hi sa kuca?

4 Maine jë tro la ketre atr a qaja koi eö ka hape, “Eni a mejiune kowe la évolution, ke itre ka inamacan a qaja tun. Ngo hnauëne la eö a mejiune koi Akötresie, nge pë pe atr ka öhnyi Nyidrë?” Ala nyimu la itre atr ka hane qaja tun. Nge nyipici laka, pëkö atr ka hane öhnyi Akötresie, me öhne la Nyidrëti a xupe la nöjei ewekë. (Ioane 1:18) Ngo tune kaa jë kowe la itre ka mejiune kowe la évolution? Ketre, angatre fe hi a mejiune kowe la ketre ewekë hnei angatr hna tha öhn. Tha hane fe kö öhne hnene la ketre atr maine ketre ka inamacane pena, la kola saze la ketre ewekë ka mel koi ketre. Tune la thu a kola saze trootro uti hë la troa nyi liona. (Iobu 38:1, 4) Haawe, tha tro pi kö sa mejiune menu, ngo loi e tro asë hi së a waipengöne hnyawa la itre ewekë ka mama, me isa iëne la hne së hna troa mejiune kow. Ala nyimu la itre atr ka waipengöne hnyawa la itre hna xup matre, ‘mama pi hi’ koi angatr ka hape, hetre Akötresie. Ketre, “mama cile” fe hë koi angatr laka, Nyidrë la Atre Xup la nöjei ewekë asë, nge ka trene mene Nyidrë, nge ka lolo la itre thiina i Nyidrë.—Roma 1:20.

Tro la itre itusi së a xatua eö troa qejepengöne la itre hnei eö hna mejiune kow (Wange ju la paragarafe 5

5. Nemene la itre ixatua hna hnëkëne matre tro sa atrepengöne hnyawa la itre hna xup?

5 Maine tro sa goeëne la itre ewekë hna xup me pane mekun, tro hë së lai a atrehmekune laka, hna xupe inamacanëne la nöjei ewekë asë. Nge, ngacama tha öhnyi Akötresieti kö hne së, ngo “eësha trotrohnine hnene la lapaun” laka, hetre Atre Xup. Nge mama cile fe koi së la etrune la inamacane i Nyidrë, memine la elolone la thiina i Nyidrë. (Heberu 11:3, 27) Nge ijije fe tro sa atrepengöne hnyawa la itre hnei Iehova hna xup jëne la hna öhne hnene la itre ka kuci sias. Matre, hna xawane la itre xa hna qaja hnene la itre atre cili ngöne la video hna hape, Merveilles De La Création Révèlent La Gloire De Dieu, memine la lue boroshür, La vie a-t-elle été créée ? me Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie, memine la itus, Y a-t-il un Créateur qui se soucie de vous ? Hetrenyi fe e hnine la Réveillez-vous ! la itre mekun ka upe la itre xa ka kuci sias troa mejiune laka, hetre Akötresie. Hna kuca fe la tane mekune hna hape, “Hasard ou conception ?” nyine qejepengöne la aqane ujë ne la itre öni me itre xa hna xup, me aqane thele la itre ka inamacan troa nyitipun itre ej.

6. Tro ha xatua eö tune kaa hnene la itre itusi së?

6 Hnene la ketre trejin ka 19 lao macatre e Etazini, hna haine la lue boroshür hna qaja e caha me hape: “Thatreine kö ni qaja la enyipiewekëne lue eje koi ni. Hnenge hna anyimua inine la lue boroshüre celë.” Önine mina fe la ketre trejine föe qa Faras ka hape: “Madrine ni troa e la tane mekune hna hape, ‘Hasard ou conception ?’ Itre ej a amamane laka, pi tro pala ha la itre ka inamacane a nyitipune la itre hna xup ngo, tha nyipi atreine kö angatr.” Kola qaja mina fe hnene la keme me thin ne la jajinyi ka 15 lao macatre e Afrique ka hape: “Ame la tane mekun hna pane e hnene la nekö i nyiho ngöne la Réveillez-vous! tre, kolo hna hape, ‘Interview’.” Tro fe la itre itusi cili a anyipicine koi eö laka, hetre Atre Xup, nge tro fe hë lai a xatua eö troa wangatrehmekune la itre ini ka thoi me thipetrij itre ej. Tro hë la lapaune i eö a catrecatre tune la ketre sinöe laka, traqa ju hë la enyi ka catr, ngo tha tro kö a fej ej.—Ieremia 17:5-8.

MEJIUNE JË KOWE LA TUSI HMITRÖTR

7. Pine nemene matre Akötresie a ajane tro eö a huliwane la inamacane i eö?

7 Hapeu, ka ngazo kö la tro eö a ketre hnyinge ka hape, ‘Hnauëne la eni a mejiune kowe la hna qaja hnei Tusi Hmitrötr?’ Ohea, tha ngazo kö lai. Ame la aja i Iehova tre, tro eö a huliwane la “inamacane” i eö, matre troa atrepengöne hnyawa la Tusi Hmitrötr, nge matre troa xecie koi eö laka, Nydrëti la atrekë ewekën. Tha ajane kö Nyidrë tro eö a mejiune kowe la ketre ewekë, pine laka hna mejiune kow hnene la ka ala nyim. Nge, e hnei eö hna thele troa atrepengöne hnyawa la Tusi Hmitrötr, tro hë eö lai a lapaune hnyawa kowe la itre ini hna hamën hnene ej. (E jë la Roma 12:1, 2; 1 Timoteo 2:4.) Ame la ketre aqane troa inine hnyawa la Tusi Hmitrötr, tre ene la troa thele la itre mekune hnei eö hna ajan troa atrepengön.

8, 9. (a) Nemene la hna thele troa atre hnene la itre trejin? (b) Nemene la thangane lai koi angatr?

8 Ala nyimu la itre ka madrine troa inin la itre hna perofetan hnei Tusi Hmitrötr. Angatr a ce xome la itre hna perofetan memine la itre hna qaja hnene la itre historiens, me itre ka kuci sias, me itre archéologue. Tro sa pane ce wange la Genese 3:15. Celë hi ketre hna perofetane lai ka nyipi ewekë catr. Hnei Iehova hna perofetane lai thupene ju fe kö lo kola icilekeu memine la musi Nyidrë hnei Adamu me Eva. Celë hi pane ewekë lai hna perofetan ka xatua së troa trotrohnine la aqane tro la Baselaia i Akötresie a anyipicine ka hape, ka sisitria catre kö la musi Iehova, ke ej a troa apatrene la nöjei akötr asë. Matre nemene la nyine tro eö a kuca matre troa trotrohnine la Genese 3:15? Loi e tro eö a sija la nöjei xötr ka hamëne la itre ithuemacanyi göne la aqane troa eatr la hna perofetane celë. Thupene lai, amë wengëne jë la itre xötre cili thenge la isa ijine kola cinyihane itre ej. Tro hë eö lai a öhne laka, ngacama isa hneijin ne cinyihane kö hnene la itre atr, ngo hnei angatr asë hi hna isa hamëne la itre ithuemacanyi matre, tha jole hë koi eö troa trotrohnine hnyawa la Genese 3:15. Haawe, tro fe hë lai a acatrene la mejiune i eö laka, uati hmitrötre i Iehova la ka upi angatr troa cinyihan.—2 Peteru 1:21.

9 Kola pane mekune hnene la ketre trejin qa Alema la etrune la itre ithuemacanyi göne la Baselaia e hnine la Tusi Hmitrötr. Angeic a hai ke, ala 40 lao atr ka cinyihane la Tusi Hmitrötr, ngo isa hneijine kö ne mele angatr, nge ithatre kö angatr. Hnene mina fe la ketre trejine föe qa Australie hna öhne la aqane ce tro la Paseka memine la Genese 3:15, memine fe lo Mesia jëne la ketre Ita Ne Thup. [1] (Wange ju la ithuemacanyi e kuhu pun.) Öni eahlo: “Mama cile hnyawa ha koi ni la elolo i Iehova. Eni a haine la aqane atreine Nyidrëti eköthe la Paseka thatraqane la angetre Isaraela, nge thupene lai, kola eatre pë hë hui Iesu. Eni a pane cile me lapa mekune la enyipiewekëne la hna perofetane cili, ene lo pui ne xeni ne la Paseka!” Hnauëne la kola hai tune la hnene la trejine föe? Hnene hi laka, hnei eahlo hna lapa mekune la hnei eahlo hna e me trotrohnin. Celë hi ka xatua eahlo lai troa acatrene la lapaune i eahlo koi Iehova, me aijijë eahlo troa qale catre koi Nyidrë.—Mataio 13:23.

10. Nemene la hna amamane hnene la aqane nyipici ne la itre ka cinyihane la Tusi Hmitrötr?

10 Pane mekune jë la aqane nyipici hnene la itretre cinyihane la Tusi Hmitrötr. Hnei angatre pala hi hna qaja amamane la nyipici, nge tha hnei angatre pi kö hna juetrën. Ame la itre atrene fen ka cinyianyi tusi ekö, tre, hnei angatre hna majemine qaja atrune la ewekë ka loi hna kuca hnene la nöje i angatr, me itre ka musi hui angatr. Ngo ame pena la itre perofeta i Iehova, tre hnei angatre pala hi hna qaja amamane la itre ewekë ka loi me ka ngazo hna kuca hnene la nöj, me hnene fe la itre joxu ne Isaraela. (2 Aqane lapa ite Joxu 16:9, 10; 24:18-22) Nge, hnei angatre mina fe hna hane qaja la itre sipu ngazo i angatre kö, me itre tria ne la itre xa hlue i Iehova ekö. (2 Samuela 12:1-14; Mareko 14:50) Celë hi matre, kola qaja hnene la ketre thöth e Agele ka hape, “Nyine haine la aqane nyipici la itretre cinyihane la Tusi Hmitrötr, nge kolo fe hi lai a acatrene e kuhu hning laka, qaathei Iehova hi la Tusi Hmitrötr.”

11. Nemene la ka anyipicine koi eö laka, ahnahna i Akötresie la Tusi Hmitrötr?

11 Kola mama laka, ame ngöne la kola nyiqaane trongëne la itre trepene meköti hnene la itre atr, angatr fe hi lai a kepe eloine qa ngön. Xecie hnyawa ha koi angatr e cili laka, ahnahna i Akötresie la Tusi Hmitrötr. (E jë la Salamo 19:7-11.) Matre önine la ketre trejine föe qa Zapo: “Ame ju hi la kola nyiqaane trongëne la Tusi Hmitrötr hnene la hnepe lapang, ketre madrine fe hë huni e cili. Kola ha tingeting la mele hun, nge eahuni fe a casi me catre ihnim.” Ketre, hnene la Tusi Hmitrötr hna xatuane la itre atr troa atrehmekune laka, ka tria lo itre ini hnei angatre hna mejiune kow. (Salamo 115:3-8) Tusi Hmitrötr fe a xatua angatr troa mejiune koi Iehova, Akötresie ka tru menen, me kowe la itre hnei Nyidrëti hna thingehnaean göi elany. Nge ame pena la itre atr ka catre fë ka hape, pëkö Akötresie, angatr hmaca pena ha a nyi Akötresi angatr lo itre hna xup. Nge ame itre xan, kola mekune laka, tro kö la atr a apatrene la nöjei akötr qa la fen. Ngo kola mama laka, ekö hë angatr thele nyin la itre jol, ngo eje pala hi la itre akötr enehila.—Salamo 146:3, 4.

AQANE TRO EÖ A CAINÖJE KOI KETRE

12, 13. Nemene la aqane tro eö a qeje Akötresie me itre hna xup kowe la itre atr?

12 Qëmekene tro eö a ithanatane la qaane la itre hna xup, maine qeje Tusi Hmitrötre pena, pane thele jë troa atre la hna mejiune kow hnene la atr. The thëthëhmine kö laka, ame la itre xa ka mejiune kowe la évolution, tre angatre fe a mejiune laka, hetre Akötresie. Angatr a mekune laka, hnei Akötresie hna xupe la nöjei pengöne öni, me atr, me feja jëne la évolution. Nge itre xane pena a mejiune kowe la ini cili, ke hna inin ngöne la uma ne ini. Nge ame itre xan, tha mejiune hë angatr koi Akötresie, ke xele hë angatr ma wange la itre hmi. Celë hi matre, loi e tro eö a pane hnyingëne kowe lai atr la itre hnei angeic hna mejiune kow, memine la kepin matre mekune jë angeice tune lai. Thupene lai, drei angeice hnyawa jë. Maine tro eö a ujë tune lai, tro hë angeice lai a hmala troa drei eö.—Tito 3:2.

Hnyingëne jë lai atr la hnei angeic hna mejiune kow, nge drei angeice hnyawa jë

13 Maine tro la ketre atr a jele hmo eö pine eö mejiune laka, hetre atre xup, tre, tro eö a sa tune kaa? Loi e tro eö a pane metrötrë angeic, me dreng la itre mekuna i angeic göne la qaane la mel. Nge ase jë hi, qaja jë ka hape: “Maine troa cile hut la pane ewekë ka mele ekö, nga loi e tro ej a ketre sipu kuca la ka tui angeice kö.” Nge önine la ketre porofesör ne chimie ka hape, e troa eje lai, nyipi ewekë tro la pane ewekë ka mel a hetrenyi la foa lao ewekë. Loi e troa hetrenyi la 1) ketre ewekë ka tune la ikupein nyine hakuth, 2) atreine troa ketre sipu axulune la trenge catr me huliwan ej, 3) atreine troa eköth la sipu ngönetrei angeic me tuluthe la aqane tro ej a kökötr, 4) atreine troa kuca la ka tui angeice kö. Öni angeic hmaca: “Easë a haine la aqane kucane la itre ewekë ka mel asë, nge uti fe hë la neköi ka coco catr.”

14. Nemene la nyine tro eö a qaja ngöne la eö a ithanatane la itre ewekë hna xup?

14 Loi e tro eö a xome la ceitun hnei Paulo hna hamën ngöne la eö a ithanatane la itre ewekë hna xup. Öni Paulo: “Hetete acile la nöjei uma asë ; ngo Akötesie la ate xupe la nöjei ewekë asëjëihë.” (Heberu 3:4) Ame asë hi la itre uma, itre ej a cil, ke, hna pane mekun me xup hnene la ketre atr. Matre, the qaja pala ha la itre ewekë ka mel laka, itre ewekë ka tru catre hmaca kö hune la uma. Loi e tro fe eö a huliwane la itre itusi së. Hnene la ketre trejine föe hna ithanata memine la ketre nekö trahmanyi ka mekune ka hape, pëkö Akötresie. Hnei eahlo hna nue pë hë koi angeic lo lue boroshür hne së hna qaja e caha hun. Thupene hë la ca wiik, önine lai nekö trahmany: “Eni ha jele nyipicine laka hetre Akötresie.” Hnei angeice pë hë hna ini Tusi Hmitrötr me xomi bapataiso.

15, 16. Nemene la nyine tro eö a kuca qëmekene troa qeje Tusi Hmitrötr kowe la ketre atr? Nemene la nyine tro pala hi eö a mekun?

15 Ngo nemene ju hë e tha mejiune kö la ketre atr kowe la Tusi Hmitrötr? Tune lo hna qaja e caha, pane thele jë troa atre la hnei angeice hna mejiune kow. Thupene lai, thele jë la ewekë hnei angeic hna ajan. (Ite Edomë 18:13) Maine ka pi atre angeice la itre ini ne la sias, amamane jë koi angeice laka, ame asë hi la hnei Tusi Hmitrötr hna qaja, tre hna jele nyipicine pë hë hnei sias. Nge maine ka pi atre angeice la aqane trongene la mele ne la atr, amamai angeice jë la ketre ewekë hna qaja hnene la itre Historiens, nge hna perofetane hë ekö hnei Tusi Hmitrötr. Nge ame pena la itre xa atr, angatr a pi hetrenyi la mele ka loi, loi e troa amamai angatr la itre ixatua qa hnine la Tusi Hmitrötr, tune la hna qaja ngöne la Cainöje Hune La Wetr.

16 The thëthëhmine kö laka, tha easë kö a thele troa isi ithanata memine la itre atr. Loi e tro sa metrötrë angatr me hnying, nge ase jë hi, tro sa drei angatre hnyawa, matre troa hetre aja i angatr troa porotrike me easë, me troa atrepengöne la Tusi Hmitrötr. Nge e ithanata ha eö me ketre atr ka tru kö hui eö, metrötrë angeice ju. Maine aqane ujë i eö hi lai, tro la itre atr a metrötrë eö, me haine laka, ngacama thöthi petre kö eö, ngo tha eö kö a mejiune menu. Ngo eje hi laka, maine tro la ketre atr a pi isi ithanata me eö, maine hnyima sai eö, the aluzi traeme kö.—Ite Edomë 26:4.

ACATRENE JË LA LAPAUNE I EÖ

17, 18. (a) Nemene la ka troa xatua eö troa acatrene la lapaune i eö? (b) Nemene la nyine tro sa ce ithanatane ngöne la tane mekun ka troa xulu?

17 Maine nyipici laka, atre hë eö la itre ini ka tru qa hnine la Tusi Hmitrötr, ngo hetre nyine tro pala kö eö a kuca matre troa acatrene la lapaune i eö. Nyipi ewekë tro eö a thele troa trotrohnine la itre ini ka jui ne la Tusi Hmitrötr, tune la aqane thele la ketre trengamo ka tru. (Ite Edomë 2:3-6) Nge ame la ketre aqane tro eö a kuca, tre ene la troa e apexejene la Tusi Hmitrötr, maine jë ngöne la ca macatre. Celë hi ka xatuane la ketre atre thupëne la sirkoskripsio troa easenyi koi Iehova, lo thöthi petre kö angeic. Öni angeic: “Ame la ka xatua ni troa atrehmekune ka hape, qaathei Akötresieti la Tusi Hmitrötr, tre hnene la hnenge hna e apexejene ej. Matre trotrohnine hnyawa ha ni la itre ini hnenge hna drenge lo eni a nekönatr.” Ketre, loi e tro mina fe eö a ithel ngöne la itre itusi ka mama ngöne la sipu qene lapa i eö, matre xatua eö troa trotrohnine la hnei eö hna e. Hetrenyi fe lo hna hape, logiciel Watchtower Library ngöne CD-ROM, me HNË AMI ITUS Watchtower, memine lo Index des publications des Témoins de Jéhovah, maine Nyine Thele Mekun Ne La Itretre Anyipici Iehova.

18 Eje hi laka, epone hmekuje hi, keme me thin, la ka ijije troa inine la itre jë i Iehova kowe la itre nekönatr. Ngo nemene la nyine tro epon a kuca matre troa acatrene la lapaune i nyudren? Tro sa ce ithanatane lai ngöne la tane mekune ka troa xulu.

^ [1] (paragarafe 9) Ita Ne Thup ne 15 Diseba 2013.