Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

Joven, ¿Jehová Diospi tucui shunguhuan cringapajca imatataj rurana cangui?

Joven, ¿Jehová Diospi tucui shunguhuan cringapajca imatataj rurana cangui?

“Crinaca, manapish ricushcata chai shinataj cana cashcata crinami” (HEBREOS 11:1).

CANTO 41 Y 11

1, 2. a) ¿Diosta servij jovencunaca imatataj huaquinpica tapurincuna? b) ¿Diospaj Shimica imatataj yachachin?

INGLATERRA llajtapi shuj panitaca paipaj compañeraca: “Diospi cringapajca mana muspachu cangui” nircami. Alemania llajtamanta shuj huauquica: “Ñuca profesorcunaca, Diosmi tucuita rurarca nishca parlocunaca yangallami can. Tucui estudiantecunapish evolucionpi crishcatami yuyancuna” nishpami quillcarca. Cutin Francia llajtamanta shuj panica: “Ñuca profesorcunaca, Bibliapi crij estudiantecunaca cunancamachari tiyan nincunami” ninmi.

2 Dios ñucanchijta rurashcataca achca gentecunaca mana crincunachu. Cunanlla Diosmanta yachacushpapish o Diosta ña servicushpapish huaquinpica: ¿Dios ñucanchijta rurashcataca ima shinataj yachachi tucuni? nishpachari tapuringui. Imata leyicushpapish, imata uyacushpapish alli yuyana cashcatami Bibliaca yachachin. Chashnami imatapish mana cringuilla. Diospaj Shimica: “Cai alli yuyaicunaca imamantapish quishpichingami” ninmi. ¿Ima shinataj alli yuyanaca ayudanga? Panda yachachishcacunamantami caruyachinga, ashtahuanpish tucui shunguhuan Diospi crichunmi ayudanga (Proverbios 2:10-12-ta leyipai)

3. ¿Caipica imatataj yachagrinchij?

3 Jehová Diospi tucui shunguhuan cringapajca paitami alli rijsina canchij (1 Timoteo 2:4). Chaimantami Bibliatapish, ñucanchij publicacioncunatapish leyicushpaca alli yuyana cangui. Shinami imata yachacushcataca alli entendingui (Mateo 13:23). Caipica Bibliatapish shujtaj publicacioncunatapish alli yachashpaca Jehová Dios tucuita ruraj cashcata, Bibliapish Diospaj Shimi cashcatami yachashun (Hebreos 11:1).

¿DIOS TUCUITA RURASHCATA CRINGAPAJCA IMATATAJ RURANA CANGUI?

4. a) ¿Gentecunaca imatataj mana ricushcacuna? b) ¿Ama tucuita cringapajca imatataj rurana canchij?

4 Achca gentecunaca: ¿Cientificocuna evolucionca tiyanmi nishcamantami ñucaca chaipi crini, Diostaca pi mana ricushcachu imamantataj Diospica crina cani? nincunami. Bibliapi nishca shinaca Diostaca pi mana ricushcanchijchu. Imalla tiyashcacunata Dios ima shina rurashcatapish mana ricushcanchijchu (Juan 1:18). Evolucionpi crijcunapish evolución ima shina cashcataca mana ricushcacunachu. ¿Imamantataj caita ninchij? Cientificocunapish shujtaj gentecunapish, shuj mono gente tucushcataca mana ricushcacunachu (Job 38:1, 4). Pi imata nijpi o yachachijpipish puntapica alli ricunarajmi canchij. Shinallataj allimi yuyana canchij, chashnami imapi crinata alli yachashun. Achca gentecunaca cai pachapi imalla tiyashcacunata alli ricushpami Dios tiyashcata crishcacuna. Bibliapi nishca shinaca gentecunaca Dios rurashcacunata ricushpami Diosca achca poderta charishcata pai ima shina cashcatapish yachaj chayashcacuna (Romanos 1:20).

¿Dios tucuita rurashcata shujtajcunaman yachachingapajca ima ayudacunataj tiyan? (Párrafo 5-ta ricui).

5. ¿Dios rurashcacunamanta ashtahuan yachangapajca imatataj rurai tucunchij?

5 Cai pachapi tucui imalla tiyashcacunata ricushpa chaicunapi alli yuyashpaca sumajta rurashcatami ricushun. Diosta mana ricushpapish “crishcamantami” Dios tiyashcata, paica achcata yachaj, cꞌuyaj Dios cashcatapish yachanchij (Hebreos 11:3, 27). Dios rurashcacunamanta ashtahuan yachangapajca cientificocuna imallata yachaj chayashcatami leyi tucunchij. Paicunapaj huaquin yuyaicunaca: Las maravillas de la creación nishca videopi, ¿Existe un Creador que se interese por nosotros? nishca libropi, Obra de un Creador y El origen de la vida nishca follecunapimi ricurin. Huaquinpica cientificocunahuan, shujtaj gentecunahuanpish parlanacushcami ¡Despertad! revistapica llujshin. Paicunaca imamanta cunanca Diospi crishcatami parlancuna. Shinallataj: “¿Casualidad o diseño?” nishcapica animalcunapish cai pachapi tiyashcacunapish ima shina cashcatami yachachin. Cientificocunapish chaita estudiashpa paicunapish shinallataj rurasha nishcatami yachachin.

6. ¿Imamantataj ñucanchij publicacioncunataca leyina cangui?

6 Obra de un Creador y El origen de la vida folletocunamantaca, Estados Unidos llajtamanta 19 huatacunata charij shuj panica: “Cai folletocunaca achcatami ñucata ayudashca cutin cutinmi yachashcani” ninmi. Francia llajtamanta shuj panica: “¿Casualidad o Diseño? nishca temata leyinaca sumajmi can. Huaquin gentecunaca Dios rurashcacunata estudiashpami paicunapish chashnallataj imatapish rurasha nishcacuna, pero mana rurai tucushcacunachu” ninmi. Sudáfrica llajtamanta shuj yaya mamaca: “Ñucanchij ushushica ¡Despertad! revistapica ‘Entrevista’ nishcatami puntapica leyinata munan” nircami. Canpishmi cai publicacioncunapi Dios tucuita ruraj cashcata yachashpaca, panda yuyaicunata yachachisha nijpica mana cringui. Ashtahuanpish cai publicacioncunaca Jehová Diospi tucui shunguta churachun, sapiyashca yura shina cachunmi ayudanga. Sapiyashca yurataca acapana shamushpapish mana urmachinchu (Jeremías 17:5-8).

¿BIBLIAPI YACHACHISHCACUNATA CRINGAPAJCA IMATATAJ RURANA CANGUI?

7. ¿Jehová Diosca imatataj rurachun munan?

7 ¿Bibliapi yachachishcacunaca ciertochu canga? nishpa tapurinallami cangui. Shujtajcuna crishcallamanta canpish chaipi crichunca Diosca mana munanchu. Jehová Diosca Bibliapi yachachishcataca “alli cashcata mana alli cashcata alli ricuichij” ninmi. Shinallataj Bibliaca paipaj Shimi cashcata alli entendichunmi Diosca munan. ¿Imamantataj Diosca chaita rurachun munan? Bibliata alli yachashpaca chaipi yachachishcacunataca tucui shunguhuanmi cringui (1 Tesalonicences 5:21; 1 Timoteo 2:4-ta leyipai). Bibliapi yachachishcacunata ashtahuan alli entendingapajca shuj temata agllashpami entedingacama alli yachana cangui.

8, 9. a) ¿Huaquincunaca ima shinataj Bibliata yachanata munancuna? b) ¿Huaquincunaca yachacushcapi alli yuyashcamantaca imatataj entendircacuna?

8 Huaquincunaca Bibliapaj profeciacunatami yachanata munancuna. Shujtajcunaca Bibliapi yachachishcataca cientificocuna yachachishcahuanmi chꞌimbapurancuna. Por ejemplo, Adanpish Evapish Diosta mana cazushpaca pai mandachun mana munashcatami ricuchircacuna. Chai qꞌuipami Diosca Génesis 3:15-pi tiyaj profeciata nirca. Cai profeciaca Jesús mandacushpaca Jehová Dioslla mandana cashcata, llaquicunatapish tucuchina cashcatami entendichin. Cai profeciata ashtahuan alli entendingapajca ¿imatataj rurana cangui? 1) Cai profecía ima shina pajtarina cashcata huillaj shujtaj versocunata mashcai. 2) Qꞌuipaca chai versocunata ima hora quillcashcata mashcai. Chashnami cai versocunata quillcajcunaca chꞌican chꞌica tiempopi causashcata ricungui. Chashna cajpipish Génesis 3:15 ima shina pajtarishcata paicuna asha asha achijyachishcatami ricungui. Chaita yachashpaca Jehová Dios paipaj espirituta cai runacunaman cushpa Bibliata quillcachishcatami entendingui (2 Pedro 1:21).

9 Shuj huauquica, 40 cꞌaricuna Bibliata quillcashca cajpipish cada libro Diospaj mandanamanta huillashcatami entendirca. Shinallataj huaquin Bibliata quillcajcunaca chꞌican chꞌican tiempopi causashcata, paicunapura nunca mana rijsinacushcatapishmi yacharca. Australiapi causaj shuj panica La Atalaya revistapimi Pascua fiestamanta parlaj shuj temata leyirca. Chai qꞌuipami Pascua fiestapish, Génesis 3:15-pi huillashca profeciapish, Mesiasmanta profeciacunapish chaillamantataj parlashcatami entendirca [1] (Página 26-pi notata ricui). Chai panica: “Pascua fiestamanta yachacushpaca sumaj cashcapimi yuyarcani. Caita yachashpaca Jehová Dios cꞌuyaj cashcatami entendircani. Shinallataj Diosca israelitacunata Pascua fiestata rurachun mañashcata, qꞌuipaca Jesuspi pajtarishcatapish entendishpami cushilla sintirircani” ninmi. Cai panica yachacushcapi alli yuyashpa entendishcamantami cushicurca. Caita rurashpami paipaj crishcacunata ashtahuan sinchiyachirca. Jehová Diosmanpish ashtahuanmi cꞌuchuyarca (Mateo 13:23).

10. ¿Bibliapi yachachishcacunapi ashtahuan cringapajca imatataj rurana cangui?

10 ¿Bibliapi yachachishcacunapi ashtahuan cringapajca imatataj rurana cangui? Bibliata quillcajcunaca mana manchashpa imata mana pacashpa tucuita quillcashcatami yuyana cangui. Chai punllacunapi quillcajcunaca alli cajllapimi imatapish paicunapaj llajtamanta, mandajcunamantapish quillcajcuna carca. Pero Jehová Diospaj profetacunaca imata mana pacarcacunachu. Israelitacunapish paicunata mandaj reycunapish imata alli rurashcata imapi pandarishcatapishmi tucuita quillcarcacuna. (2 Crónicas 16:9, 10; 24:18-22). Paicunapish, Jehová Diosta shujtaj servijcunapish imapi pandarishcatami tucuita huillarcacuna (2 Samuel 12:1-14; Marcos 14:50). Inglaterra llajtapi causaj shuj joven huauquica: “Bibliata quillcajcuna tucuita huillashcata ricushpami ashtahuan Diospaj Shimitaj cashcata crini, paicuna shinaca ashacunallami imata mana pacashpa parlancuna” ninmi.

11. ¿Imamantataj Bibliaca Diospaj Shimitaj cashcataca yachangui?

11 Bibliapi yachachishcacunata ñucanchij causaipi pajtachishpaca cushillami causanchij. Chaimantami Bibliaca Diospaj Shimitaj cashcata ashtahuan crinchij (Salmo 19:7-11-ta leyipai). Japonmanta shuj panica: “Bibliapi yachachishcacunata pajtachishcamantami ñuca familiahuanca tandalla tucuicuna cꞌuyanacushpa cushilla causanchij” ninmi. Bibliata yachashcamantami huaquincunaca paicunapaj ñaupa crishcacunaca panda cashcata entendishcacuna (Salmo 115:3-8). Ashtahuanpish Bibliata yachanami paicunataca Jehová Diospi tucui shunguta churangapaj ayudashca. Diospi mana crij huaquin gentecunaca cai pachapi imalla tiyashcacunataca shuj dios shinatami adorancuna. Shujtajcunaca gobiernocunami alli causaita apamunga nincunami. Shinapish gobiernocunaca llaquicunata tucuchingapajca mana imata rurai tucushcacunachu. Bibliallapimi Jehová Dios sumaj causaita apamuna cashcata yachachin (Salmo 146:3, 4).

¿IMA SHINATAJ SHUJTAJCUNAHUANCA PARLANACUNA CANGUI?

12, 13. ¿Cai Allpapi imalla tiyashcacunamantapish Bibliamantapish ima shinataj shujtajcunahuan parlai tucungui?

12 Shujtajcunahuan Dios tucuita rurashcamanta o Bibliamanta parlagrishpaca puntapica paicuna imata crishcatami yachana cangui. Huaquincunaca Diospipish evolucionpipishmi crinchij nincunami. Chaimantami paicunaca, Diosca evolucionhuanmi cai pachapi tucui causaiyujcunataca rurarca nincunami. Shujtajcunaca colegiopi evolucionmanta yachachijpimi chaipi crincuna. Huaquincunaca religioncunapi mana alli ruraicunata ricushcamantami Diospi ña mana crincuna. Chaimantami pihuan parlanacushpaca imapi crishcata imamanta chaipi crishcata tapunaraj cangui. Paita alli uyajpica cantapishchari uyasha ninga (Tito 3:2).

Mana pꞌiñarishpa alli shimicunahuan imapi crishcata tapui qꞌuipaca pai imata nishcata alli uyai

13 Diospi crishcamanta canmanta burlarijpica, ¿imatataj rurai tucungui? Mana pꞌiñarishpami ¿Dios causaita mana callarichishca cajpica ima shinashi causaica tiyai callarishca canga? nishpami tapui tucungui. Shinallataj evolucionmanta causai tiyai callarishca cajpica, ¿manachu callaripi tiyashca causaiyujcunaca mirarishpami catina carca? nishpa tapui. Quimicata yachachij shuj profesorca cashnami nin: “Causaiyujcuna evolucionmanta callarishca cajpica, 1) membrana protectora nishca ñañujlla telatami minishtinman carca, 2) causashpa catingapajmi fuerzata japinata minishtinman carca, 3) ima shina cashcata, mashnacama huiñanata yachangapajmi ADN nishcata minishtinman carca, 4) cai ADN nishca shinallatataj shujtajcunaman pasachinatami minishtinman carca”. Ashtahuanpish cai profesorca: “Causaita charijcunaca uchilla cashpapish alli rurashcata ricushpaca Diosmi rurashca canga” ninmi.

14. ¿Dios tucuita rurashcataca ima shinataj jahualla yachachi tucungui?

14 Dios tucuita rurashcata jahualla entendichingapajca apóstol Pablo nishca shimicunatami leyi tucungui. Pabloca: “Tucui huasicunaca gentecuna rurashcallami. Ashtahuanpish tucui imalla tiyajcunata rurajca Diosmi” nircami (Hebreos 3:4). Shuj huasica mana yangamanta tiyai callarinllachu ashtahuanpish pi rurajpimi huasica tiyan. Shinallataj tucui cai pachapi imalla tiyashcacunataca ¿manachu shuj ashtahuan yachaj rurashca canga? Dios tucuita rurashcataca ñucanchij publicacioncunahuanpishmi yachachi tucungui. Shuj panica, Diospi mana crij jovenhuan parlacushpami Obra de un Creador y El origen de la vida nishca folletocunata curca. Cai jovenca shuj semana qꞌuipaca: “Cunanca Diospimi crini” nircami. Paica Bibliatami yachashpa callarirca, qꞌuipaca bautizarircami.

15, 16. a) ¿Bibliaca mana Diospaj Shimichu canga nijcunahuanca ima shinataj parlai tucungui? b) ¿Imamantataj alli shimicunahuan parlanacuna cangui?

15 Bibliaca mana Diospaj Shimichu canga nijcunahuanca ¿ima shinataj parlai tucungui? Ña nishca shinaca imapi crishcata, imamanta yachanata munashcatami tapuna cangui (Proverbios 18:13). Cienciamanta yachanata munajpica huaquin ejemplocunata churashpami, Bibliaca cienciamanta parlashpaca mana pandarishcata ricuchi tucungui. Historiamanta yachasha nijpica, historiamanta parlaj librocunapi huaquin yuyaicunaca, Bibliapaj profeciacunahuan ima shina pajtarishcatami ricuchi tucungui. Shujtajcunaca, ashtahuan cushilla causangapajca Bibliapimi imata rurana cashcata yachachin nijpica uyasha ningacunami. Por ejemplo Mateo capítulo 5-manta 7-cama Jesús imallata yachachishcatami parlai tucungui.

16 Pihuan parlanacushpaca mana pꞌiñanacunata munanchijchu. Ñucanchijhuan cushilla parlanacushpa Bibliamanta yachachunmi munanchij. Chaimantami mana pꞌiñarishpa alli shimicunahuan tapushpa, pai nishcata alli uyana cangui. Canta yalli huatacunata charijpicarin ashtahuan respetotami ricuchina cangui. Chaita ricushpami cantaca uyangacuna. Shinanallataj joven cashpapish cambaj crishcacunaca cambajca valishca cashcatami ricungacuna. Shinapish canmanta burlarishpa pꞌiñanacushalla nijpica mana imata ninachu cangui (Proverbios 26:4).

JEHOVÁ DIOSPI TUCUI SHUNGUHUAN CRINGAPAJCA BIBLIATAMI YACHASHPA CATINA CANGUI

17, 18. a) ¿Cambaj crishcacunata ashtahuan sinchiyachingapajca imatataj rurana cangui? b) ¿Catij yachaipica imatataj yachashun?

17 Bibliamanta ña ashata yachashpapish cambaj crishcacunata sinchiyachishpa catingapajca ashtahuanmi yachashpa catina cangui. Valishca cosascunata mashcacuj shinami Bibliapaj yachachishcacunataca entendingacama yachana cangui (Proverbios 2:3-6). Bibliata callarimanta tucuricama leyishpaca ashtahuanmi Diospi cringui. Bibliataca, shuj huatapimi callarimanta tucuricama leyi tucungui. Shuj superintendente huauquica joven cashpa callarimanta tucuricama Bibliata leyishcamantami Jehová Dioshuan alli amigo tucurca. Paica: “Tucui Bibliata leyishcamantami Diospaj Shimitaj cashcata crircani, chashna rurashpami uchillaraj cashpa Bibliapi yachashcacunata ashtahuan entendircani” ninmi. Imata leyicushcata ashtahuan entendingapajca: INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower, Watchtower Library en DVD, Índice de las publicaciones Watch Tower, Guía de estudio para los testigos de Jehová nishca ayudacunapimi ricuna cangui.

18 Yaya mamacuna, cancunami huahuacunamanca Jehová Diosmanta yachachina canguichij. Chaimantami catij yachaipica huahuacuna Diospi tucui shunguhuan crichun, yaya mamacuna ima shina ayudanata yachashun.

^ [1] (párrafo 9): Ashtahuan yachangapajca La Atalaya del 15 de diciembre de 2013-ta ricui.