Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Agübürigu, íderagua humaña hisaanigu lun here lan hafiñen

Agübürigu, íderagua humaña hisaanigu lun here lan hafiñen

“Sun huguya [nibureintiña] alawaha huméi liri Aburemei” (SÁLUMU 148:7, 12).

UREMU 41, 48

1, 2. a) Ka uagu hénrengu lubéi houn agübürigu harufudaha houn hasaanigu lun hafiñerun luagu Heowá? b) Ida liña gayara lan híderaguniña agübürigu hasaanigu lun hafiñerun luagu Heowá? c) Kaba gádürü katei wakutiha lidan arütíkulu le?

ARIÑAGATIÑA aban feru maríeitiña Faransu: “Wagía afiñetiwa luagu Heowá, gama lumoun mama ladüga afiñe wamá lun hafiñeruba lan wasaanigu. Mibihínwati afiñeni kei alagan. Ibiha hamuti isaanigu murusun murusun”. Australia, abürühati aban íbiri hénrengu lan híderawagun isaanigu lun hafiñerun luagu Bungiu tau sun hanigi. Ani ariñagati: “Háfuga basaminarun gúndaabei lan bisaani lau óunabagülei le bíchugubei lun, gama lumoun, murusun dan lárigiñe, ábaya ladügüni ligiaméme álügüdahani. Óunabagülei le aubei gunda lan uguñe háfuga úabei buídurügü lan lun haruga. Háfuga mosu lan wayanuhan luagu fiú katei saragu wéiyaasu”. Eibu haweinamudun isaanigu, ariha hamuti saragu agübürigu mosu lan hafuranguagüdüni ligiaméme katei houn lau amu ariñahani. Ariha hamuti giñe lunti lan hayusurun ámuñegueinarügü igaburi lun harufudahan houn lun línsiñedun Heowá houn.

2 Gasaanitün san? Háfuga anihein lan dan aba lan hálügüdagun hungua anhein gabafu hubéi lun harufudahan houn hisaanigu lun línsiñedun Heowá houn ani lun hasigirun eseriwida lun lidan sun habagari. Le linarün katei, ni aban wádangiñe siñati wibihini katei le wábuguarügü (Heremíasi 10:23TNM). Mosu hafiñerun agübürigu luagu Heowá lun hibihini katei le. Rúhali saragu adundehani houn agübürigu. Ida luba híderaguniña hisaanigu? Lidan arütíkulu le warihiba gádürü igaburi. Furumiñe, subudi humaña buidu. Libiaman, arufudaha huméi katei le tídanbei hanigi houn. Lǘrüwan, yusu humá hénpulu. Ani le ligadürün, amuriaha humá luma Heowá lun líchugun sífiri sandu hun. Ani gaguraasun humá habá hisaanigu.

SUBUDI HUMAÑA BUIDU

3. Ida luba háyeihani agübürigu ligaburi larufudahan Hesusu houn lani disipulugu?

3 Súnwandan meha lamuriahan Hesusu hama lani disipulugu lun hariñaguni le hasaminarubei (Matéu 16:13-15). Gayarati háyeihani lani hénpulu. Ida? Danme le hayanuhan o hadügün somu katei hama hisaanigu, álügüda humaña ka lan hasaminanbei ani ígira humaña lun hariñaguni kátima lan hasaminanbei. Anihein dan, háfuga machourun hamá luagu somu katei. Ariñagati aban íbiri Australia 15 irumu lau: “Ayanuhati núguchi saragu numa luagu nafiñen ani íderagua lumutina asaminara. Álügüda lumutina luagu ka lan tariñagubei Bíbülia, ka lan nafiñenbei luma ka lan uagu nafiñerei. Amuriahati numa lun nariñaguni le nasaminarubei mama lun náguyuguagüdüni le lariñagubei o le tariñagubei núguchu”. Ariñagati giñe dan le lan meha aweirideina lan mosu lan meha líchugun óunabagülei le dayarügüti lun.

4. Afuranguagüda huméi lau aban hénpulu ka lan uagu súdini lubéi lun gaguraasun humá ani íderagua humañame hisaanigu adarirei óunabagülei lun hálügüdahan?

4 Anhein hénrengu lubéi houn hisaanigu hánharun lun somu katei le tarufudahabei Bíbülia, gaguraasun humá. Íderagua humaña lun hadariruni lóunabagüle hálügüdahan. Ariñagati aban úguchili: “Teni humá lun lálügüdahan hisaani. Míchiga humá mebereseni lun ladüga genege lan hun masudinin lan o ladüga adüga lan lun wuriba lan hasandiragun hungua”. Le linarün katei, buiti lun hadügün hisaanigu álügüdahani hun, ladüga arufudati katei ligía busén hamá hafurendeirun. Íbini Hesusu adügati meha álügüdahani dan le irahügili (aliiha huméi Lúkasi 2:46). Ariñagati aban nibureinti Dinamarca dan le lan lariñagunbalin houn lagübürigu machourun lani anhein lídanñanu habéi relihión inarüniti, aba lan hóuserun lau darangilaü íbini lunti lan yebe hadiheridun luagu. Ani ariñagati: “Óunaba hamuti sun nálügüdahan tau Bíbülia”.

Ayanuha humá hama hisaanigu luagu Bungiu sagü weyu

5. Íbini genege lan afiñe hamá isaanigu luagu Heowá, ka lunbei hadügüni agübürigu?

5 Subudi humaña hisaanigu buidu. Masaminara humá afiñe hamá ladügarügü furí hamá apurichiha o ñüdün hagía adamuridagua. Álügüdagua humá hungua: “Kátima san hafiñerubei nisaanigu luagu Heowá luma tuagu Bíbülia?”. Áfaagua humá lun hasubudiruni anhein anihein lubéi somu katei le adügübei lun hénrengu lan houn úaragua hamá lun Heowá. Ayanuha humá houn luagu Bungiu sagü weyu dan le hadügüña lan somu katei úara. Afurieida humá hawagu hisaanigu dan le ñein humá hama o dan le hábuguarügü humá.

ARUFUDAHA HUMÉI LE TÍDANBEI HANIGI HOUN

6. Ka uagu súdini lubéi lun hasigirun agübürigu afurendeira luagu Heowá luma tuagu Bíbülia?

6 Ariha hamuti meha gürigia hínsiñe hamá gürigia lun Hesusu ani hínsiñe ligía Heowá lun ani luagu subudi lanu Lererun Bungiu buidu. Ligía haganbunbalin buidu (Lúkasi 24:32; Huan 7:46). Ítarameme, danme le harihini hisaanigu hínsiñe lan Heowá hun, líderagubaña giñe lun línsiñedun houn (aliiha huméi 2 Lúrudu 6:5-8; Lúkasi 6:45). Ligíati, sigí humá aturiahoun Bíbülia buidu ani aliiha humounme wani agumeiraguagüdüni. Sigí humá afurendeira luagu katei burí le adüga láalibei Heowá (Matéu 6:26, 28). Éibume laganwoundun hisubudin luagu Heowá, ménrenguntimabei hun harufudahan houn hisaanigu luagu (Lúkasi 6:40).

Sagü hafurendeirun somu katei luagu Heowá, ariñaga huméi houn hisaanigu

7, 8. a) Ságüme hafurendeirun somu katei luagu Heowá, ka gayarabei hadügüni? b) Ida liña hadügüni saragu agübürigu katei le?

7 Sagü hafurendeirun somu katei luagu Heowá, ariñaga huméi houn hisaanigu. Gayarati hariñaguni houn lidan furumiñeguarügü oura le ñein hubéi hama, mámarügü dan le haturiahan lubá adamuridaguni o dan le haturiahanu Bíbülia keisi iduheñu. Ligía hadügübei aban feru maríeitiña Meriga. Sagü harihin somu katei buiti lídangiñe le ladügübei Bungiu o dan le heigin somu katei semeeti, aba hayanuhan luagu Heowá hama hasaanigu. Ariñagatiña: “Aba waritaguagüdüni houn wasaanigu sun lan katei le líchugubei Heowá woun arufuda lumuti hínsiñe wamá lun ani samina lan wawagun”. Anihein ábanya feru maríeitiña Sudáfürika ha hínsiñeti houn hayanuhan hama hasaanigu luagu le ladügübei Bungiu dan le hawadigimariduña lan hama aransehei hanadüri fuluri. Kei hénpulu, háfuga aba lan hariñagun houn weiri tan hanigi lau harihini lasaliragun aban ilaü inadürime. Ariñagatiña: “Hóuchatiwa warufudahan houn lunti lan inebe lan ibagari houn luma lun hasaminarun luagun”.

8 Barǘ lumuti aban úguchili australiana lisaani le díisibei irumu lau lidoun aban fulasu le ñein lubéi hariha bandi animaalu. Yusu lumuti úguchili le chansi ligía lun líderaguni lisaani lun larihini Heowá lan adügübaliwa ani lun lederebudagüdüni lafiñen. Ariha hamuti harufudahóun fiú animaalugu ha binaduhaña ani madarirúnwaaña guentó. Aba taweiridun hanigi lau harihiniña habuiduraü animaalugu hagía, ítara kei ha warihibaña uguñe weyu. Ariñagati úguchili: “Anhein inarüni lubéi saliguarügü lan katei lidan aban igaburi sensiyuti, lárigiñe aba asansireina lan, ka uagu ua lubéi sensiyu hamá animaalugu ha? Adügati ariñahani ligía lun taweiridun nanigi, ani aba nariñaguni lun nisaani”.

YUSU HUMÁ HÉNPULU

9. a) Ka uagu buidu lubéi lun hayusurun hénpulu lun harufudahan houn hisaanigu? b) Ka hénpulu tayusurubei aban úguchuru?

9 Libe-agei dan, yúsuti meha Hesusu hénpulu lun larufudahan somu katei súdiniti (Matéu 13:34, 35). Anhein hadüga ligiaméme, híderagubaña hisaanigu lun hayusuruni hasaminan. Líderagubaña katei le lun hasaminarun, lun gunfuranda hamani luma lun haritaguni le hafurendeirubei. Ani gúndaabaña giñe lau hafurendeirun. Kei hénpulu, busentu meha aban úguchuru haponna tarufudahan houn tisaanigu arufuda lumuti lan ligaburi ladügüni Bungiu ubóu hínsiñe wamá lun saragu. Kei le widü lubéi meha irumu lau aban hádangiñe tisaanigu ani diisi irumu lau le aban, aba tayusurun aban hénpulu le ménrengunti lun gunfurandawa lan. Aba tíchugun míligi, súgara tuma gafe houn. Ábati tamuriahan hama lun hadügün aban kopu gafe tun. Ariñagatu: “Wéiriti áfaaguni le hadügübei, ani dan le nálügüdüniña ka lan uagu háfaagua saragu, aba hariñagun nun busén hamá lun lan tasalirun gafe tuguya kei aubei tínsiñeda nun. Ábati nafuranguagüdüni houn aba lan ladügüni Bungiu Ubóu lidan aban igaburi buiti lun gayara lan wawinwandun lidan”. Gúndaatiña meha irahüñü afurendeirei katei ligía, ani mabulieidun hamuti.

Gayarati hayusurun hénpulu le sensiyuti lun harufuduni houn hisaanigu anihein lan Bungiu le adügübaliwa. (Ariha huméi párafu 10).

10, 11. a) Ka hénpulu gayarabei hayusuruni lun harufuduni houn hisaanigu anihein lan Bungiu le adügübalin sun katei? (Ariha huméi dibuhu le lídanbei lagumeseha arütíkulu). b) Ka hénpulu yusu humaalibei lun harufudahan houn hisaanigu?

10 Ka hénpulu gayarabei hayusurun lun harufuduni houn hisaanigu anihein lan Bungiu? Gayarati hadügün aban fein bímetu úara hama. Afuranguagüda huméi houn ka lan uagu súdini lubéi wasigiruni sun adundehani buidu lun wadügün aban fein buitu. Lárigiñe ragǘ humá aban mansana o amu furuda, ani álügüdagua humaña: “Subuditi san hun adügǘwatu lan mansana to lau aban adundehani buiti?”. Bigua humóun mansana ani arufuda humá aban lídangiñe tila houn. Ariñaga humá houn ítara liña lan ilaü ligía kei aban gárada to ídanboun labürüdǘwa ida luba lan tadügǘn aban mansana. Ariñaga humá giñe houn hénrengutima lan adundehani ligía sügǘ lau adundehani le ichugúbei lun tadügǘn aban fein. Lárigiñe, álügüdagua humaña: “Anhein anihein lubéi aban gürigia abürüdüti adundehani lun tadügǘniwa fein, ka abürüdübalin adundehani lun tadügǘniwa mansana?”. Anhein wéinamugaña lubéi hisaanigu, gayarati hafuranguagüdüni houn lídanñein lan lani ilaü ligía ADN adundehani tuáguti mansana luma luáguti tídibu. Gayarati giñe harufudun saragu dibuhu luma hénpulu houn lídangiñe páhina 10 darí 20 tídangiñe garüdia El origen de la vida.

11 Añahein saragu agübürigu aliihatiña úara hama hasaanigu arütíkulu burí lídangiñe seksióun “¿Casualidad o diseño?”, tídangiñe garüdia ¡Despertad! Anhein ñǘbürigiña lubéi isaanigu, gayarabei hafuranguagüdüni agübürigu ariñahani houn lidan aban igaburi sensiyuti. Kei hénpulu, ariñagatiña aban feru maríeitiña Dinamarca: “Ítara tiña awión kei dunuru, gama lumoun, gayarati san tíchugun awión gañéin lun gayara lan táfuridun tirahüñü burí awión tídangiñe? Ánheinti dunuru, mégeitiña san aban fulasu espechaliti lun hararirun kei awión? Ani ka hínsiñetimabei bun, tamuri awión, o heremuhan dunuru? Kati chútimabei au? Le adügübaliña dunuru, o wügüri le adügübarun awión?”. Dan le hasaminarun hama hisaanigu ani aba hadügün álügüdahani houn, íderagua humutiña lun hayusuruni hasaminan luma lun héredagüdüni hafiñen luagu Heowá (Ariñawagúni 2:10-12).

12. Ida luba hayusurun hénpulu lun harufudahan houn hisaanigu inarüni lan sun le tariñagubei Bíbülia?

12 Gayarati hayusurun hénpulu burí lun harufudahan houn hisaanigu inarüni lan sun le tariñagubei Bíbülia. Kei hénpulu, gayarati haliihani Hobu 26:7 (aliiha huméi). Gama lumoun úati buídurügü lan lun hariñaguni houn Heowá lan íchugubalin ariñahani ligía lun Hobu. Íderagua humaña lun hasaminarun. Háfuga gayarati hariñagun houn mafiñen hamá meha gürigia lánina binadu dan luagu úa lan ni kata ágüdahati Ubóu. Subudi hamuti meha anihein lan somu katei ágüdahati sun katei. Úagili meha ni aban gürigia arufuduti úati lan ni kata ágüdahati Ubóu, lugundun úati meha máhina espechaliti lun hakutihan libügürü. Ka wafurendeirubei? Luagu íbini aban tan líburu binaduharu Bíbülia, inarüni sun le tariñagubei ladüga Heowá lan abürüdagüdübarun (Neemíasi 9:6).

ARUFUDAHA HUMÁ HOUN KA LAN UAGU BUIDU LUBÉI LUN TADUNDEHANIÑA BÍBÜLIA

13, 14. Ida luba híderaguniña agübürigu hasaanigu lun gaganbadi hamá lun le tariñagubei Bíbülia?

13 Súdiniti giñe lun harufudahan houn hisaanigu luagu gúndaatimabaña lan ánhaña gaganbadi lun le tariñagubei Bíbülia (aliiha huméi Sálumu 1:1-3). Kei hénpulu, gayarati hamuriahan hama lun hasaminarun hawinwanduba lan lidan aban ubouhu ani mosu lan hanúadirun fiú gürigia lun hawinwandun ñein hama. Gayarati hálügüdüniña: “Kaba san hawuyeri gürigia hanúadaha lun buidu lan hanaagun hungua hama ani winwan hugíame lidan darangilaü?”. Lárigiñe gayarati haliihani Galasiana 5:19-23 houn lun harihini kátaña lan hawuyeri gürigia labusenrubei Heowá lun hawinwandun lidan iseri ubóu.

14 Ítara luba harufudahan bián katei súdini houn hisaanigu. Furumiñe, luagu larufudahaña lan Heowá woun lun wawinwandun lau ugundani luma darangilaü hama amu uguñe weyu. Ani libiaman, luagu larufudahaña lan woun ida luba lan wawinwandun lidan iseri ubóu (Isaíasi 54:13; Huan 17:3). Gayarati giñe harufudahan houn hisaanigu ida liña lan tíderaguniña Bíbülia amu íbirigu. Ida? Gayarati háluahan abahüdaguni luáguti habagari tidan burí wani agumeiraguagüdüni, kéiburi lidan seksióun “Sansi tumuti Bíbülia habagari”, tídangiñe Garüdia Awisahatu. O gayarati giñe hamuriahan luma somu lílana damuriguaü lun lafuranguagüdüni houn ida liña lan tíderaguni Bíbülia lun ladügün asansiruni lun leseriwidun lun Heowá (Ebüréu 4:12).

15. Ka gayarabei líderagunün lun harufudahan houn hisaanigu?

15 Anhein hayusura hisaminan, hibihiba lun gunda hamá hisaanigu lau le hafurendeirubei houn ani lun harihini kei aban katei súdiniti. Áluaha humá ámuñegueinarügü igaburi lun gunda hamá lau le hafurendeirubei luagu Heowá luma lun habuiduragüdüni hamadagua luma Heowá. Sigí humá adügei katei le eibu aweinamudeina hamá hisaanigu. Ariñagati aban úguchili: “Mabuchadalá huagu áluaha ida luba lan hafuranguagüdüni somu katei houn hisaanigu le akutihañaha humaalibei”.

AMURIAHA HUMÁ SÍFIRI SANDU LUMA HEOWÁ, ANI GAGURAASUN HUMÁ HABÁ HISAANIGU

16. a) Dan le harufudahan houn hisaanigu, ka uagu súdini lubéi lun gaguraasun humá habá? b) Ida liña harufudun saragu agübürigu gaguraasun hamá habá hasaanigu?

16 Lau lídehan lani Heowá sífiri sandu, gayarati hederebudagüdüni hisaanigu hafiñen (Galasiana 5:22, 23). Gama lumoun mégeiwati dan. Ligíati, gaguraasun humá habá, ani sigí humá arufudaha houn. Ariñagati aban úguchili haponna: “Dandu au kei nani weiriou sügütiwa bandi dan hama wasaanigu. Dan le meha ñǘbürigiña, aturiahatiwa meha hama kéiburi 15 minutu sagü weyu, lídanrügüñein luéyuri adamuridaguni maturiahan wamá. Míbeti meha keinsi minutu ligía houn wasaanigu ni woun”. Abürühati aban óunigiruti sirkuitu: “Dan le nibureingidina, gíbeti meha katei nabusenrubei nasubudirun. Saragu lídangiñe álügüdahani ligía darí numuti óunabagülei lidan adamuridaguni, dan le naturiahanu Bíbülia nábuguarügü o hama niduheñu. Ligía súdini lubéi lun hasigirun agübürigu arufudaha houn hasaanigu”.

Lun harufudahanu Lererun Bungiu houn hisaanigu, mosu tínsiñedun hun furumiñe. (Ariha huméi párafu 17).

17. a) Ka uagu súdini lubéi lun hederebudagüdüni agübürigu hafiñen guánarügü? b) Ida liña líderaguniña aban feru maríeitiña ha erederubaña ubouhu Bermudas hasaanigu lun héretima lan hafiñen luagu Heowá?

17 Danme le harihini hisaanigu here lan hafiñen luagu Heowá, hafurendeiruba saragu. Heteniruba lun le hadügübei. Ligíati, sigí humá ederebudagüdei hafiñen ani ígira humá lun harihini inarüni lan Heowá hun. Samina humá luagun hénpulu le híchugubei aban feru maríeitiña ha erederubaña lidan aban ubouhu gíriti Bermudas. Dan le nidiheri hamá luagu somu katei, aba hafurieidun lun Heowá úara hama hasaanigu lun hamuriahan luma lun ladundehaniña. Ínchaha hamutiña giñe hasaanigu lun hafurieidun lun Heowá. Ani ariñagatiña tun hasaani to íbugañaü lun lan tafiñerun luagu Heowá tau sun tanigi, ani lun takipuragun tungua beresegu lidan teseriwidun, ani lun madiheridun tan saragu. Ariñagatiña: “Dan le tarihini resultóu, aba tíchugun fe líderaguñadiwa lan Heowá. Adügaali katei ligía lun héretima lan tafiñen luagu Bungiu luma tuagu Bíbülia”.

18. Ka katei lunbei haritaguni agübürigu súnwandan?

18 Agübürigu, haritagua huméi siñati lan hafosuruniña hisaanigu lun hafiñerun luagu Bungiu. Hugía gayarati hábunun aban inadüri ani tugua humeime, gama lumoun Heowarügübei gayara lan laweiridagüdüni (1 Korintuna 3:6). Ligíati, áfaagua humá lun harufudahan houn hisaanigu luagu Bungiu, ani amuriaha humá luma Heowá lun líderaguniña lau lani sífiri sandu lun hafiñerun. Chouru huméi labinirubei lan Heowá háfaagun (Éfesuna 6:4).