Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

“Pitirizani Kulimbisa Winango Nsiku Zense”

“Pitirizani Kulimbisa Winango Nsiku Zense”

‘Penu muna mafala yali-yense yakulimbisa wanthu, yaleweni mwakutsudzuka.’ —MABASA 13:15.

NYIMBO: 121, 45

1, 2. N’thangwe ranyi n’bzakufunika kulimbisa winango?

CRISTINA omwe ana magole 18 yakubadwa, adati: “Abereki wangu ambanditenda lini, ndipo ambanditsutsa kwene-kwene. Ndipo mafala yawo yambandisunamisa. Iwo ambandilewa kuti ndine mwana, ndine nyakusaya kubva ndipo ambandisinjirira kuti ndine nyakunenepa. Tenepo kawiri-kawiri ndimbakhala ndicilira ndipo ndimbafuna lini kulewalewa nawo. Ndimbabziwona kuti ndiribe phindu.” [1] (Onani mafala yakuthumizira.) N’cadidi moyo ungakhaledi wakunesa kwene-kwene tikambasaya kutendedwa!

2 Mu njira inango, kumbukirani kuti kutenda winango kumbathandiza. Rubén adati: “Kwa magole mazinji, ndidalimbana na makumbukidwe ya kubziwona ninga ndikhalibe phindu. Koma nsiku inango, ndikhapalizira pabodzi na mkulu wa gwere, iye adazindikira kuti nsiku imweyire ndikhalibe kumuka bwino. Iye adatetekera na tceru pomwe ndikhafotokoza makumbukidwe yangu. Patsogolo pace, iye adandikumbusa bzinthu bzabwino bzomwe ndikhambacita. Iye adandikumbusambo bza mafala ya Jezu—kuti ali-wense wa ife ndife wakufunika kwene-kwene kuposa mbalame zizinji. Ndimbakumbukira kawiri-kawiri cinemboci ndipo cimbapitiriza kunditokonya mu mtima. Mafala ya mkulu yale yadandicitisa kuti ndiwone bzinthu mwakusiyana.”—Mateu 10:31.

3. (a) Kodi mpostolo Paulo adalewa ciyani pa nkhani ya kulimbisa winango? (b) Kodi mu nkhani ino tin’cezerana ciyani?

3 Bibliya limbalewa kuti nthawe zense tin’funika kumbalimbisana. Mpostolo Paulo adanemba kuti: ‘Samalani abale, kuti ali-wense wa imwepo aleke kukuza mtima wakuipa, wakusaya cikhulupiro, mwa kulekana na Mulungu wa moyo; koma pitirizani kulimbisana winango na mwanzace nsiku zense.’ Paulo adalewa thangwe race. Iye adati: ‘Kuti ali-wense wa imwepo aleke kuumisidwa na mphanvu yakupumpsa ya pikado.’ (Wahebereu 3:12, 13) Kumbukirani momwe mudabvera pomwe munthu munango adakulimbisani. Tenepo, kodi ni mathangwe yaponi yomwe yangatithandize kuti timbalimbise abale wathu? Kodi tingapfunze ciyani na momwe Yahova, Jezu na mpostolo Paulo adalimbisira winango? Ndipo kodi ni njira zinango ziponi zomwe tingalimbisire winango? Bwerani ticezerane mibvunzoyi.

TENSENEFE TIMBAFUNIKA KULIMBISIDWA

4. (a) Kodi mbani omwe an’funika kulimbisidwa? (b) N’thangwe ranyi wanthu azinji ambalimbisa lini winango nsiku zino?

4 Tensenefe timbafunika kulimbisidwa. N’bzakufunika kwene-kwene kuti abereki ambalimbise wana wawo. Mpfunzisi munango wakucemeredwa Timothy Evans adafotokoza kuti wana “ambafunika kulimbisidwa ninga momwe muti umbafunira madzi.” Iye adathumizira kuti: “Mwana akatendedwa ambabzibva kuti ngwakufunika na wakulemekezeka.” Koma pakuti tinkukhala mu ‘nsiku zakumalizira,’ wanthu azinji mbadyera ndipo alibe ‘lufoyi lacibadwa’ na anzawo. (2 Timotio 3:1-5) Abereki winango ambatenda lini wana wawo ne kuwalimbisa thangwe iwo akhalimbisidwambo lini na abereki wawo. Wanthu akulu-akulu ambafunikambo kulimbisidwa, koma kawiri-kawiri bzimwebzi bzimbacitika lini. Mwa ciratizo, azinji ambadandaula kuti ambatendedwa lini ku basa.

Tendani winango pa cinthu comwe iwo acicita bwino

5. Kodi tingalimbise tani winango?

5 Tingalimbise winango mwa kuwatenda pa cinthu cinango comwe iwo acicita bwino. Tingalimbisembo winango mwa kuwauza kuti ana makhalidwe yabwino na kuwatsangalaza pomwe adasunama ayai wakutaya mtima. (1 Watesalonika 5:14) Pakuti kawiri-kawiri timbakhala pabodzi na abale na mpfumakazi zathu, tina mpata wa kuwauza mafala yakuwalimbisa. (Werengani Mpalizi 4:9, 10.) Bzibvunzeni kuti: ‘Kodi ndimbauza winango thangwe lomwe ndimbawalemekezera na kuwafunira?’ Kumbukirani bzomwe Bibliya limbalewa: ‘Mafala yakulewedwa pa nthawe yakuthemera njabwino kwene-kwene!’—Mimwani 15:23.

6. N’thangwe ranyi Sathani ambafuna kutaisa mtima wanthu wa Mulungu? Fotokozani momwe iye adacitira bzimwebzi.

6 Pa Mimwani 24:10 pambati: ‘Ukataya mtima pa nsiku ya mabvuto, mphanvu zako zin’dzacepa.’ Sathani ambadziwa kuti iye akatitaisa mtima, angakwanise kutepesa uxamwali bwathu na Yahova. Iye adayeza kutaisa mtima Djobi mwa kumuboneresa na mabvuto yakuwawa kwene-kwene. Koma bzomwe akhafuna bzidatazika. Djobi adapitiriza kukhala wakukhulupirika kuna Yahova. (Djobi 2:3; 22:3; 27:5) Ifepano tingalimbanembo na Sathani ticikhulupira kuti bzakufuna bzace bzin’dzatazika. Tikapitiriza kulimbisa wanthu wa m’banja mwathu, abale na mpfumakazi m’gwere, tingathandizane kukhala wakukondwa na kukhala pauxamwali bwakulimba na Yahova.

BZIRATIZO BZOMWE TINGATEWEZERE

7, 8. (a) Kodi Yahova adalimbisa tani wanthu? (b) Kodi abereki angatewezere tani ciratizo ca Yahova? (Onani cithunzi-thunzi pa tsamba 3.)

7 Yahova ambalimbisa wanthu. Nyakunemba psalymo adati: ‘Yahova ali pafupi na wale omwe adasweka mtima; iye ambapulumusa wale omwe atepa.’ (Psalymo 34:18) Pa nthawe inango mpolofeta Jeremiya adakhala wakutepa ndipo akhana mantha, koma Yahova adamupicira kumuthandiza. (Jeremiya 1:6-10) Yahova adatumiza anjo kuti akalimbise mpolofeta wacikulire Danyeri. Anjoyo adalimbisa Danyeri mwa kumuuza kuti ‘ngwakufunika kwene-kwene.’ (Danyeri 10:8, 11, 18, 19) Kodi mungalimbisembo abale na mpfumakazi zanu? Tani mucicitambo bzimwebzi kuna apainiya na abale wacikulire omwe ankukwanisa lini kucita bzinthu ninga momwe akhacitira kale-kale?

Abereki, thandizani wana wanu kuti apirire mayezo ku xikola

8 Napo Yahova na Jezu adakhala pabodzi kwa magole mazinji, pomwe Jezu akhali pa dziko la pansi, Yahova akhadziwa kuti iye akhafunika kupitiriza kulimbisa Mwana wace. Jezu adabva Baba wace ankulewalewa kudzulu pomwe adayamba basa lace la kupalizira na gole lakumalizira la moyo wace wa pa dziko la pansi. Kawiri kense, Yahova adalewa kuti: ‘Uyu ndiye Mwanangu, wakufunidwa, omwe ndimbakondwa naye.’ (Mateu 3:17; 17:5) Kulewa cadidi, Jezu adalimbisidwa kwene-kwene pomwe adabva Baba wace ankulewa kuti ambamufuna ndipo ambakomedwa naye. Usiku bomwe Jezu angadafa, iye adakhala na thupo kwene-kwene. Yahova adatumiza anjo kuti akamulimbise na kumutsangalaza. (Luka 22:43) Abereki, mungatewezere ciratizo ca Yahova mwa kulimbisa wana wanu nthawe zense. Mbawatendani akambacita bwino bzinthu. Ndipo akambagumana na mayezo ku xikola, citani bzense bzomwe mungakwanise kuti muwalimbise na kuwathandiza kupirira.

9. Kodi tingapfunze ciyani na momwe Jezu adacitira bzinthu na anyakupfunza wace?

9 Jezu adaperekambo ciratizo cabwino kuti titewezere. Usiku bomwe iye adafa, Jezu adatsuka nzayo za anyakupfunza wace ndipo adawauza kufunika kwa kukhala wakubzicepswa. Koma iwo adabzikuza ndipo adapopotezana pa nkhani yakuti mbani mkulu ndipo Pedru adabzithemba acilewa kuti cipo angadadzasiya Jezu. (Luka 22:24, 33, 34) Na tenepo, Jezu alibe kunyang’anisisa kuphonya kwawoko, koma iye adawatenda thangwe iwo adapitiriza kumukhulupira. Iye adawapicira kuti iwo angadadzacita bzinthu bzizinji kuposa bzomwe iye adacita ndipo adawatsimikizira kuti Yahova akhawafuna. (Luka 22:28; Juwau 14:12; 16:27) Tingabzibvunze kuti ‘kodi ndimbatewezera ciratizo ca Jezu mwa kutenda winango thangwe ra makhalidwe yawo yabwino m’mbuto mwa kunyang’anisisa bzakuphonya bzawo?’

10, 11. Kodi Paulo adalimbisa tani abale wace ndipo n’ciyani comwe iye akhafunisisa kucita?

10 Mpostolo Paulo akhambalewalewa kawiri-kawiri bzinthu bzabwino bza abale wace. Iye adamala magole mazinji ankucita ulendo na winango wa iwo ndipo adafika pa kuwadziwa bwino, koma iye alibe kunemba bzakuphonya bzawo. M’mbuto mwace, iye adawatenda. Mwa ciratizo, Paulo adalewa kuti Timotio akhali mwana wace ‘wakufunidwa na wakukhulupirika mwa Mbuya’ ndipo iye akhakhulupira kuti Timotio angadasamalira bzakusaya bza winango. (1 Wakolinto 4:17; Wafiripo 2:19, 20) Paulo adawuza akristau wa ku Kolinto kuti Tito ni ‘mwanzangu na kuti ndikuphata naye basa pakuthandiza imwepo.’ (2 Wakolinto 8:23) N’bzakuwonekeratu kuti Timotio na Tito adalimbisidwa pomwe adadziwa kuti Paulo akhambawakumbukira!

11 Paulo na Barnaba adaikha moyo wawo pa ngozi kuti alimbise abale wawo. Mwa ciratizo, wense awiri adazindikira kuti wanthu wa mu mzinda wa Listra akhafuna kuwapha. Napo bzikhali tenepo, iwo adabwerera pomwe kumweko kuti akalimbise anyakupfunza watsapano na kuwathandiza kuti apitirize kukhulupira Yahova. (Mabasa 14:19-22) Paulo pomwe akhali ku Efezo, na kupita kwa nthawe adakhala pangozi na wanthu waukali, koma iye adapitiriza kukhala kumweko kuti alimbise abale wace. Pa Mabasa 20:1, 2 pambati: ‘Paulo adacemeresa anyakupfunzawo. Pomwe adawalimbisa, adagonekana nawo, iye adayamba ulendo bwa kuyenda ku Masedoniya. Atamala kuzungira madera yale na kulewa mafala mazinji yakulimbisa wanthu wa kumweko, iye adafika ku Grécia.’

LIMBISANANI

12. N’thangwe ranyi n’bzakufunika kwa ifepano kumbagumanika pa mitsonkhano?

12 Yahova ambatifunira bzabwino. Ndipopa iye ambatiuza kuti timbatsonkhane mwakukhazikika. Pa mitsonkhano yathu, timbapfunza bza iye ndipo timbalimbisana. (1 Wakolinto 14:31; werengani Wahebereu 10:24, 25.) Cristina omwe tamufotokoza pakuyamba ule, adati: “Bzomwe ndimbakomedwa nabzo kwene-kwene pa mitsonkhano ni lufoyi na cilimbiso comwe ndimbatambira. Nthawe zinango ndimbafika ndidasunama pa Nyumba ya Umambo. Koma mpfumakazi zimbandifenderera, zimbandikolombexa zicilewa kuti ndikuwoneka bwino. Iwo ambandiuza kuti ambandifuna ndipo ambakomedwa na bzomwe ndimbacita mwauzimu. Cilimbiso cawo cimbandicitisa kuwona kuti ndine wakufunika!” N’bzakufunikadi kwene-kwene kuti ali-wense wa ifepano alimbise winango!—Waroma 1:11, 12.

13. N’thangwe ranyi wale omwe ankutumikira Yahova kwa magole mazinji ambafunikambo kulimbisidwa?

13 Napo wale omwe ankutumikira Yahova kwa magole mazinji an’funikambo kulimbisidwa. Kumbukirani bza Djosuwe. Pomwe Ajirayeri akhafuna kuyenda ku Dziko Lakupiciridwa, Yahova adasankhula Djosuwe kuti awatsogolere. Yahova adauza Mozeji kuti alimbise Djosuwe napo kuti iye akhatumikira Yahova kwa magole mazinji. Yahova adati: ‘Ikha Djosuwe ndipo mulimbise ucim’pasa mphanvu, pakuti iye ndiye omwe an’dzayambusa wanthuwa ndipo ndiye omwe an’dzacitisa kuti iwo atambire dziko lomwe un’dzaliwonalo.’ (Bzakutonga 3:27, 28) Djosuwe akhafunika kulimbisidwa, thangwe na kupita kwa nthawe, mtundu wa Jirayeri ungadadzamenyana na mitundu mizinji napo kuti iwo pa nthawe inango adaluzambo kabodzi. (Djosuwe 7:1-9) Nsiku zino, tingalimbise akulu wa gwere na anyakunyang’anira dera, omwe ambaphata basa na nyongo kuti asamalire wanthu wa Mulungu. (Werengani 1 Watesalonika 5:12, 13.) Nyakunyang’anira dera munango adati: “Nthawe zinango abale ambatipasa tsamba la kutenda, la kufotokoza kukomedwa kwawo thangwe ra kuwazungira komwe timbacita. Timbakoya matsambayo ndipo timbadzayawerenga pa nthawe zomwe tinkutepa. Kulewa cadidi, bzimwebzi bzimbatilimbisa.”

Kutenda na kulimbisa wana wathu kun’dzawathandiza kukhala pa uxamwali na Yahova (Onani ndime 14)

14. Kodi n’ciratizo ciponi comwe cinkuwonesa kuti ni bwino kutenda winango pomwe tinkuwapasa malango?

14 Pa nthawe inango, mpostolo Paulo adapereka malango kwa akristau wa ku Kolinto. Akristauwo adaphatisa basa malangoyo ndipo Paulo adawatenda. (2 Wakolinto 7:8-11) Kulewa cadidi, mafala yace yadawalimbisa kuti apitirize kucita bzinthu bzabwino. Nsiku zino, akulu wa gwere na abereki angatewezerembo ciratizo ca mpostolo Paulo. Andreas, omwe ana wana awiri, adati: “Cilimbiso cimbathandiza wana kukula mwauzimu na m’makumbukidwe. Kulimbisa wana kumbacitisa kuti wanawo ambateweze malango. Wana wathu ang’ono-ang’ono ambadziwa bzomwe n’bzabwino, koma tikambawatenda na kuwalimbisa thangwe ra bzinthu bzabwino bzomwe acita, iwo ambafunisisa kupitiriza kucita bzinthu bzabwino.”

KODI N’CIYANI COMWE CINGAKUTHANDIZENI KUTI MULIMBISE WINANGO?

15. Kodi ni njira ibodzi iponi yomwe tingaphatise basa kuti tilimbise winango?

15 Uzani abale na mpfumakazi zanu kuti mumbatenda nyongo pabodzi na makhalidwe yawo yabwino. (2 Nkhani 16:9; Djobi 1:8) Tikacita bzimwebzi, tin’dzatewezera Yahova na Jezu. Iwo ambatenda cinthu ciri-cense comwe timbawacitira, napo kuti tiribe kucita ninga momwe ife tikhafunira. (Werengani Luka 21:1-4; 2 Wakolinto 8:12.) Mwa ciratizo, timbadziwa kuti abale wathu wacikulire ambacita nyongo ikulu kuti abwere pa mitsonkhano na kuyenda mu utumiki bwakumunda mwakukhazikika. Kodi timbawalimbisa na kuwatenda thangwe ra bzense bzomwe iwo ambacita?

16. Kodi ni lini pomwe tingalimbise winango?

16 Limbisani winango pali-pense pomwe bzingakwanisike. Nthawe zense mukawona kuti munthu wacita cinthu cabwino, lekani kuyebwa kumutenda. Mpostolo Paulo pabodzi na Barnaba pomwe akhali ku mzinda wa Antiyokiya ku Pisidiya, adauzidwa na atsogoleri wa ku sinagoga kuti: ‘Abale, penu muna mafala yali-yense yakulimbisa wanthu, yaleweni mwakutsudzuka.’ Paulo adaphatisa basa mwayi umweyu kuti alimbise wanthu. (Mabasa 13:13-16, 42-44) Tikambalimbisa winango, bzin’dzacitisa kuti iwo atilimbisembo.—Luka 6:38.

17. Kodi ni njira yabwino iponi yomwe tingaphatise basa kuti titende winango?

17 Lewani cinthu caico comwe mwadekedwa naco. Pomwe Jezu adatenda akristau wa ku Tiyatira, iye adaguma bzinthu bzomwe iwo akhacita bwino. (Werengani Cibvumbulutso 2:18, 19.) Kodi tingamutewezere tani? Pinango mungatende mai omwe ankulera yekha wana wace. Ayai penu ndimwe m’bereki, mungatende wana wanu nyongo yomwe iwo ankucita kuti atumikire Yahova. Auzeni bzinthu bzabwino bzomwe iwo ankucita. Tikambaleweratu cinthuco pomwe tinkulimbisa winango, iwo an’dzazindikira bzomwe tinkuwauza.

18, 19. Kodi tingathandizane tani kuti tipitirize kukhala pa uxamwali na Yahova?

18 Yahova adauza Mozeji kuti alimbise Djosuwe na kumupasa mphanvu. N’cadidi kuti nsiku zino Yahova ambacita lini kutituma kuti tilimbise winango. Koma iye ambakomedwa akambawona nyongo yomwe timbacita kuti tilimbise winango. (Mimwani 19:17; Wahebereu 12:12) Mwa ciratizo, m’bale akafotokoza nkhani ya wense m’gwere mwathu, tingamuuze bzomwe takomedwa nabzo pa nkhani yace. Pinango bzomwe iye adalewa bzidatithandiza kumalisa bvuto linango ayai tidakwanisa kubvesesa vesi linango la m’Bibliya. Mpfumakazi inango idanembera m’bale omwe adafotokoza nkhani kuti: “Napo kuti timbalewalewa kwa mphindi zing’ono-ng’ono, imwepo mwawona mtima wangu wakusweka ndipo mwanditsangalaza na kundilimbisa. Ndikufuna kuti mudziwe kuti pomwe mukhafotokoza nkhani yanu pa pulatifomu, na pomwe mudadzalewalewa nane, ndidawona kuti bzikhacokera kwa Yahova.”

19 Tikatewezera malango ya Paulo, tin’dzakwanisa kuthandizana kuti tipitirize kukhala pa uxamwali na Yahova. Iye adati: ‘Pitirizani kulimbisana, ninga momwe munkucitira.’ (1 Watesalonika 5:11) ‘Tikapitiriza kulimbisana’ nsiku zense, tin’dzacitisa Yahova kukhala wakukondwa kwene-kwene!

^ [1] (ndime 1) Madzina manango yacinjidwa.