1, 2. a) Ina vathu va ti lava kukongomiswa ngu sengeletano? b) Nji txani atxi hi no bhula ngu txona ka msungo wuwa?

VATHU vamwane va womba tiya: “Kha ti zi ti lava u kongomiswa ngu sengeletano yo kari. Ati ti lavekako ngu khozela Txizimu basi.” Ina toneto ditshuri? Hi nga ti zivisa ku txani?

² Ka msungo wuwa hi na wona ti to Jehovha a lulamisela sotshe ngu nzila ya yinene kupata ni malanda akwe. Hi na tshumela hi bhula ngu ti to hi nga maha txani loko sengeletano ya Jehovha yi txi hi ninga sileletelo. (1 Vakorinto 14:33, 40) Ngu mbimo ya vapostoli, malanda a Txizimu ma londisete mkongomiso wa mibhalo ni ku va ti txhumayela mahungu a manene ka makhalo a mangi. Nanathu hi kongomiswa ngu Bhiblia, ni ku ha londisela mkongomiso wa sengeletano ya Txizimu. Ngu toneto hi ti kotako ngu tona kutxhumayela ha mafuni kotshe. I singeto basi, hi simama hi xayisa dibanza di va di di basile, di di ni kudikha ni wumwewo.

3. Nji txani atxi txi ku kholwisako ti to Jehovha i Txizimu txi txi nga lulamisela totshe ngu nzila ya kona?

³ Hi txi wonisisa asi Jehovha a nga si maha, ha ti wona ti to Jehovha i Txizimu atxi txi nga lulamisela so maha ngu nzila ya yinene. Ene “a vangile mafu ngu wuzivi, kambe a mahile nzuma ngu mapimo a manene.” (Mavingwa 3:19) Ku ni silo so tala asi Jehovha a nga si maha asi athu hi si si ziviko. Ngu ditshuri eto “ngu ngunanguna kakudotho ka dipswi da txona”. (Jobe 26:14) Kambe, ngu ka ti hi ti wonako basi, ta woneka ti to sotshe si lulamisetwe ngu nzila ya yinene. (Masalmu 8:3, 4) Timiliyoni ta tinyeleti ta tsimbila-tsimbila ha mpfhukani kambe kha ti gumulani. Kualakanya ngu nzila yi ti planeta ti rendelekelako ditambo ngu yona. Atiya ti koteka nguko Jehovha a nga si lulamisela ngu nzila ya kona. Hi txi alakanya kambe ngu nzila yi a nga maha ngu yona nzuma ni mafu, ti hi maha hi tsakela ku mu khozela, ku mu dhumisa ni kuthembeka kwakwe.—Masalmu 136:1, 5-9.

4. Ngu ku txani vasiyentista ti si va hehukeli kuxamula siwotiso sa lisima asi vathu va ku naso?

⁴ Vasiyentista va tolovela kuthumisa asi va si gondako ka mtumbuluko kasi kutshukwatisa wutomi wathu. Kambe kha va na wusikoti wo xamula sotshe siwotiso sa lisima. Ngu txikombiso, vasiyentista kha va na kusikota kutxhamusela kwati ati ti to mafu ni nzuma si khatisile ku txani, mwendo ku ngu ku txani vathu, sihari ni mindonga si di ho ha mafuni. Vathu vo tala kha va na ku sikota kutxhamusela ti to ngu ku txani vathu va di ni minavelo ya hanya kala kupinduka. (Eklesiaste 3:11) Txivangelo tximwane atxi txi mahako ti to vathu va si di zivi ditshuri da kona, nguku vasiyentista ni vathu vamwane va kujetelako gondo ya ti to Txizimu txi walo, silo si to ti mahekela. Kambe Jehovha a ningela tixamulo ngu kuthumisa Bhiblia.

5. Ngu sihi sikombiso sa ti to vathu va fanete ve londisela milayo ya mtumbuluko?

⁵ Jehovha a mahile milayo ya mtumbuluko ayi yi si txitxiko. Vasiyentista vo tala va thuma ngu milayo yoneyo. Ngu txikombiso, ava va mahako operação va ti ziva ti to mbilu ya m’thu ni m’thu yi maneka hani nguko yi vekilwe ka wukhalo wa wumwewo. Ni ku a walo awu a si ti ziviko ti to, ngako u txi kwela txitimwi u gwita u ndaka u nga tidayisa. Hi xonipha milayo yoneyo nguko hi lava kusimama hi hanya.

6. Hi ti zivisa ku txani ti to Jehovha a lava ti to vathu ve mu khozela ngu nzila ya yinene?

⁶ Ngu ditshuri Jehovha a lulamisete wuako ngu nzila yo xamalisa ngutu. Se ene a lava ti to vathu ve mu khozela ngu nzila ya yinene. Ngu toneto Jehovha a nga hi ninga Bhiblia ti to yi hi gondisa nzila yo mu khozela. Ti to hi mana litsako ka wutomi wathu hi fanete hi londisela mkongomiso wa Bhiblia.

7. Hi gonda txani ka nzila yi Bhiblia yi nga bhalwa ngu yona?

⁷ Bhiblia i ningo yo ta ngu ka Jehovha. Vathu vamwane va khona Bhiblia kova dibhuku adi ku nga pataniswa mabhuku a Vajudha ni Makristu kambe ona ma bhatwe  ngu vathu. Kambe yotshe Bhiblia ni ti ti ku mndani ka yona, Jehovha ngene a nga sunga tona. Ngu kota yeto, Bhiblia ya hi vhuna ti to hi pfisisa madungula a Txizimu. Kukhukhela ka Genesisi kala ka Mtuletelo, Bhiblia yi kombisa ti to ku ndina va ni liveleko ali li no txitxa mafu me tshumela me va Paradhise. Se hi gondile ti to “liveleko” liya i Jesu Kristu, ni ku Mfumo wakwe wu na kombisa ti to Jehovha a ni fanelo yo fuma hotshethu.—Lera Genesisi 3:15; Matewu 6:10; Mtuletelo 11:15.

8. Ina Vaisraeli va ti zumbile ngu nzila ya yinene?

⁸ Vakaisraeli va zumbile ngu nzila ya yinene mbimo yi va nga txi londisela Mlayo wu Txizimu txi nga va ninga. Ngu txikombiso, ku ti ni “vavasikati avale va nga ti thuma ha txikeni ka Ditenda da Msengeletano.” (Eksodha 38:8) Vaisraeli va ti ni milayo ayi yi nga ti va kongomisa ka nzila yo thavisa ni kuveka tebhernakela ngu nzila ya kona. Dhavhidha nene a ti lulamisete vapaxeli ni Valevhi ti to ve maha mthumo wawe dithepeleni. (1 Matimu 23:1-6; 24:1-3) Mbimo yi Vaisraeli va nga ti engisa Jehovha ene a va katekisile. Va ti zumbisekile ni ku va ni kudikha ni wumwewo.—Dheuteronome 11:26, 27; 28:1-14.

9. Ka dilembe dizana do khata mabanza ma ti lulamisetwe ngu nzila yihi?

⁹ Ni ona mabanza a dilembe dizana do khata, ma ti lulamisetwe ngu nzila ya yinene. Ku ti ni Mmidi wu wu Fumako awu wu nga ti kongomisa mabanza. Kukhatani mtxawa wonewo wu ti wumbwa ngu vapostoli. Ngu kutsimbila ka mbimo, ni madhota mamwane ma betilwe ni ona. (Mithumo 6:1-6; 15:6) Jehovha a kongomisile mmdi wu wu fumako ni vamwane ava va nga ti va vhuneta ti to ve bhala mapapilo o ninga silayelo ni mkongomiso mabanzani. (1 Timoti 3:1-13; Titosi 1:5-9) Ina mabanza ma wuyetwe ngu kulondisela mkongomiso wa mmidi wu wu fumako?

10. Ngu yihi wuyelo yi yi nga va ho mbimo yi mabanza ma nga londisela mkongomiso wa mmidi wu wu fumako? (Wona mfota wu wu ku makhatoni.)

¹⁰ Lera Mithumo 16:4, 5. Ka dilembe dizana do khata, vanathu vamwane va endete mabanza ti to ve ma gela “milayo yi yi nga vekwa ngu Vapostoli ni madhota a Jerusalema,” i ku mmidi wu wu fumako. Mabanza ma londisete mkongomiso wonewo se “ma ti tsaniswa amu ka likholo, me anda ditshiku ni ditshiku.” Hi nga gonda txani ka txikombiso txawe?

11. Hi fanete hi maha txani ngako hi txi ningwa mkongomiso ngu sengeletano ya Txizimu?

¹¹ Siro sa Komisawu ya Didhavi, mwendo sa Komisawu ya Ditiko, vawoneleli va sigava ni madhota, va fanete ve engisa mkongomiso wa sengeletano ya Txizimu. Toneto ta pfala, amu ka Bhiblia Jehovha a womba ti to hi fanete hi engisa ava va thangelako. (Dheuteronome 30:16; Vahebheru 13:7, 17) Ava va thembekako ka Jehovha, kha va na mtsatsara mwendo kuwusa txivhunyi ka mkongomiso awu va wu manako. Kha hi lavi kufana ni Dhiyotrefo awu a nga ti dhelela vanathu ava va thangelako. (Lera 3 Johane 9, 10.) Ngako hi txi londisela mkongomiso awu hi ningwako,  hi simamisa kudikha ni wumwewo dibanzani. Tiwotise: ‘Ina na kuzeta vanathu ti to ve thembeka ka Jehovha? Ina na kuluveta ni londisela mkongomiso awu wu tako ngu ka sengeletano ya Txizimu?’

12. Ngu tihi ati ti mahekako kala mwanathu e vekwa kota didhota mwendo dilanda da wuthumeli?

¹² Ka masiku ya ngweno, Mmidi wu wu Fumako wu txitxile nzila yi madhota ni malanda a wuthumeli ma vekwako ngu yona. Ka “Perguntas dos Leitores” ka A Sentinela de 15 de Novembro de 2014 ku txamusetwe ti to ka dilembe dizana do khata, mmidi wu wu fumako wu ningile vawoneleli va va tsimbila tsimbilako wutixamuleli wo veka madhota ni malanda a wuthumeli. Kukhukhela ngu Setembro wa 2014, vawoneleli va sigava va khatile kumaha mthumo wonewo. Ngako madhota ma txi tsakela ti to mwanathu wo kari e thuma kota didhota mwendo dilanda da wuthumeli, muwoneleli wa txigava a tikaratela ku m’ziva kwati mwanathu eneyo ni mwaya wakwe. Kutilava a nga mziva kwati va di ka mthumo wa thembwe. (1 Timoti 3:4, 5) Se muwoneleli wa txigava e gwita e tshangana ni madhota. Vona va wonisisa kwati ati Mibhalo yi ti wombako mayelano ni tifanelo ta didhota mwendo dilanda da wuthumeli.—1 Timoti 3:1-10, 12, 13; 1 Pedro 5:1-3.

13. Hi nga ti kombisisa ku txani ti to ha thumisana ni mkongomiso wa madhota?

¹³ Madhota ma hi ninga mkongomiso wa mu ka Bhiblia ti to me vhikela dibanza ni ku di khatalela. Ti lava hi thumisana navo nguko ati va hi gelako ti vhuna athu. (1 Timoti 6:3) Ka mbimo ya vapostoli, vamwane va ti ti mahisa va si lavi kuthuma, kambe va ti dhunda kubela-bela ka timhaka ti ti si va lumbiko. Madhota ma zamile ku va laya, kambe ku ve mnyuku wa yimbwa. Mpostoli Paulo a gete dibanza ati di fanelako di mu ñolisa tona m’thu wo ngeto. A ti khene: “Mwonisiseni, mi nga khataleni txilo ngu ngene.” Va ti fanete ve leka ku titshanganisa nayo, kambe va si mahi nga ti to ova mlala. (2 Vatesalonika 3:11-15) Nyamsi madhota ma duketa kuvhuna awu a eyisako milayo ya Txizimu. Ngu txikombiso, mwanathu awu a lavako kutekana ni wu i singako fakazi. (1 Vakorinto 7:39) Ngako a txi lamba kuengisa, madhota ma nga sunga ti to ku ningelwa m’wombawombo, awu wu txhamuselako nzila yi mhaka yoneyo yi nga mahako ti to, vathu ve wombawomba kubiha ngu dibanza. Ngako u txi pfa m’wombawombo wo nga toneto, nji txani u no txi maha? Ngako u txi ti ziva ti to kuwombwa nombwe, ina u na m’vayilela? Ahim-him, kambe u nga m’vhuna ti to e wona dikhombo da nzila yi a nga yi teka ni nzila yi a nga henyisako Jehovha  ngu yona. Ti nga maha e txitxa mawonelo akwe. ^[1]—Wona txhamuselo yo gwitisa.

14. Kasiku dibanza di zumba di di basile hi fanete hi maha txani?

¹⁴ Dipswi da Txizimu di womba ti to hotshethu hi fanete kulwela ti to ku si vi ni wubihi dibanzani. Wona ti ti nga humelela ka dibanza da Korinto. Paulo a ti va dhunda vanathu va kona kheya. Ene a vhuni vamwane ti to ve gonda ditshuri. (1 Vakorinto 1:1, 2) Alakanya dikhodho di a nga va nado, mbimo yi a nga pfa to mwanathu mmwane i ti digelele kambe vanathu va zumba nayo dibanzani. Paulo a gete madhota a txi khene: “Mamoyo a na ningelwe ka Sathane.” Ku ti laveka ti to e thaviswa dibanzani. (1 Vakorinto 5:1, 5-7, 12) Nyamsi, ngako mwanathu wo kari a txi maha txiwonho txa hombe se a si lavi ku tisola, madhota manga maha txisungo txo e thaviswa dibanzani. Ti di ngeto, ina awe u na londisela ati Bhiblia yi ti wombako? Hi txi ti londisela, hi na va hi txi seketela ti to dibanza di zumba di di basile. Ti na vhuna m’thu eneyo ti to e tumela ti to a fanete e tisola ni kukombela divalelo ka Jehovha.

15. Hi nga mahisa ku txani ti to ku va ni kudikha dibanzani?

¹⁵ Ka dibanza da Korinto ku ti ni mhaka yimwane. Vamwane va ti mangalela vanawe wukomani. Paulo a wotisile a txi khene: “Nji txani mi si tumeliko kudyelelwa?” (1 Vakorinto 6:1-8) Ka mabanza mamwane, vanathu va maha mabhindo votshe, kambe ti nga maheka mmwane e luzekelwa ngu male, mwendo kuwona ti to a dyeletwe. Se e ya beta mhaka wukomani. Mhaka yoneyo yi txo thuka yi maheka, vathu va nga wombawomba kubiha ngu Jehovha ni vathu vakwe. I nga va txikarato ka dibanza. Bhiblia yi hi komba ti to hi fanete hi xayisa kudikha ni vanathu, hambi i di ti to hi na luza male. ^[2] (Wona txhamuselo yo gwitisa.) Jesu a hi gondisile nzila yo lulamisa timhaka ni vanathu. (Lera Matewu 5:23, 24; 18:15-17.) Hi txi londisela mkongomiso wakwe hi na xayisa kudikha ni wumwewo wa dibanza.

16. Ngu ku txani vathu va Txizimu va ni di wumwewo?

¹⁶ Bhiblia yi womba tiya: “Oh, kutshamba ka tona ni kutsakisa ka tona, ngako maxaka ma txi hanya kumweko ngu kuengisana!” (Masalmu 133:1) Mbimo yi va nga ti engisa Txizimu, Vaisraeli va ti zumbisekile ni ku va ni wumwewo. Mayelano ni vathu va txona, Txizimu txi wombile tiya: “Ni na va ramba ve tshangana wukhalo wumwewo, kufana ni tinvuta  dithangani.” (Mika 2:12) Jehovha a tshumete e womba ti to vathu vakwe va na gonda ditshuri, adi di ku ka Mibhalo ni ti to va na mthumela ngu wumwewo. A ti khene: “Ni na ninga vathu sisofu sa kubasiswa, kasiku votshe va txi si kota kudhana ditina da MKOMA, ni ku va va txi m’thumela ngu kupfanana.” (Zefaniya 3:9) Ina kha hi m’bongi Jehovha ngu ku hi m’khozelako ngu wumwewo?

17. Madhota ma fanete me maha txani ngako mwanathu a txi maha txiwonho txa hombe?

¹⁷ Ngako mmwane a txi maha txiwonho txa hombe, madhota ma fanete me kuluveta ku mu lulamisa ngu lirando. Ma ti ziva ti to Jehovha a lava me vhikela dibanza ka timhaka ta moya wo biha, a lava ti to di zumba di di basile ni ku va ni wumwewo. (Mavingwa 15:3) Paulo a ti va randa ngutu vanathu va dibanza da Korinto, se a valayile mbimo yi ti nga ti laveka nga ha hi nga ti wona khe msana. Ina va tumete kulaywa? Ina, nguko mitxima i singa yingahi, ka dipapilo da wumbidi Paulo a va ndunduzete. Ngako mwanathu “a txi maneka a di mahile ta walo,” madhota ma fanete ku mu lulamisa ngu wunene.—Vagalatiya 6:1.

18. a) Makristu o khata ma wuyetwe ngu nzila yihi ngu kulondisela mkongomiso wa Dipswi da Txizimu? b) Hi na gonda txani ka msungo wu wu londiselako?

¹⁸ Mbimo yi Makristu o khata ma nga ti londisela mkongomiso wa Dipswi da Txizimu, mabanza awe ma ti basile, me va ni kudikha ni wumwewo. (1 Vakorinto 1:10; Vaefesu 4:11-13; 1 Pedro 3:8) Ngu toneto, ti ti va hehukela kutxhumayela mahungu a manene “ka sotshe sivangwa si si ku hahatshi ka nzuma”. (Vakolosa 1:23) Ni nyamsi, Jehovha a ni vathu ava va txhumayelako mahungu a manene ha mafuni kotshe. Ka msungo wu wu londiselako, hi na wona sikombiso simwane sa ti to vathu va Jehovha va ti lava ngu ditshuri ku dhumisa Mkoma wa Hombe ni kuengisa sileletelo sa Bhiblia.—Masalmu 71:15, 16.