1, 2. (1) ¿Imatam wakin runakuna piensanku religionniyuq kaymanta? (2) ¿Imamantam kay yachachikuypi yachasun?

WAKIN runakunam ninku: “Diosta yupaychanapaqqa manam huk religionmanraqchu yaykuna, aswanqa wasillaykipim Diosman asuykuwaq”, nispanku. Ichaqa, ¿chiqapchu chayna nisqanku?

² Kay yachachikuypim yachasunchik Jehova Diosqa mana chaqwa ruwaq kasqanta, aswanqa yupaychaqninkunatam huk sunqulla llamkanankupaq yachachin. Yachasuntaqmi Diospa llaqtanpi punta apaqkuna kamachiwaptinchik kasukunamanta (1 Cor. 14:33, 40). Jesuspa tiemponpi Diosta yupaychaqkunaqa Diospa palabrantam kasukurqaku, chaynapim lliw runakunaman Diosmanta willakurqaku. Paykuna hinam ñuqanchikpas bibliapa nisqanta kasukunchik hinaspapas Diospa llaqtanpi punta apaqkunatam kasukunchik. Chayraykum enteron pachapi Diosmanta willakuyta atinchik. Atinchiktaqmi Diospa llaqtanpi chuya, hawkalla hinaspa huk sunqulla kaytapas.

3. ¿Imakunam qawachin imatapas llutanpi mana Jehova Dios ruwasqanta?

³ Diospa unanchasqankunata qawaspanchikmi musyakunchik llutanpi mana imatapas unanchasqanta. Bibliam nin: “[Jehova] Diosqa yachaywanmi kay pachata unancharqa, yachaywanmi cielokunatapas takyachirqa”, nispa (Prov. 3:19, CQ12). Jehova Diospa tukuy ima unanchasqankunamantaqa manam lliwtachu yachanchik. Bibliapa nisqanman hinam unanchasqankunamantaqa wakichallanta yachanchik (Job 26:14). Chay wakichallan yachasqanchikwanmi musyakunchik unanchasqankunaqa mana llutanpi kasqanmanta (Sal. 8:3, 4). Wara-waranqantin lucerokunam mana tupanakuspalla kuyunku. Kay allpa pachapas intitam muyurimun maymi muyunallanta. Jehova Diosmi mayninta kuyunankupaq utaq muyunanpaq kamachin, tukuy chaykunaqa ancha admirakuypaqmi. Yachaywan hanaq pachatawan kay pachata Dios unanchasqanpi yuyaymanaspam kallpanchasqa tarikunchik hatunchananchikpaq, yupaychananchikpaq hinaspa payman sunqu kananchikpaq (Sal. 136:1, 5-9).

4. ¿Imanasqam yachaysapa runakunaqa achka tapukuykunamanta mana yachankuchu?

⁴ Yachaysapa runakunam hanaq pachapi kaqkunatawan kay pachapi kaqkunata estudiarqaku, chaynapi qatipakuspa imatapas ruwanankupaq. Ichaqa manam kay tapukuykunamantaqa yachankuchu: ¿Imaynatam tukuy imapas rikurirqa? ¿Imanasqam kay pachapi kan runakuna, uywakuna hinaspa plantakuna? Hinaspapas achka runakunam tapukunku imanasqa wiñaypaq kawsakuy munasqanchikmanta (Ecl. 3:11). Chay tapukuykunamantam mana yachankuchu. ¿Imanasqa? Dios mana kasqanta nisqankuraykum hinaspa imapas kikillanmanta rikurimusqanta yachachisqankuraykum. Jehova Diosmi ichaqa chay tapukuykunamanta palabranpi willawanchik.

5. ¿Imatam yachachiwanchik Diospa unanchasqankuna?

⁵ Kaykunapi yuyaymanasun: Runakunapa sunqunchikqa maymi kananpim kachkan, chayraykum doctorkunaqa yachanku maypi kasqanta. Pipas sachaman lluqaruspan chaymanta anka hina pawayta munaspanqa, wichiykamuspanmi wañurunman. ¿Imatam kaykuna yachachiwanchik? Diosqa maymi kananpim tukuy imata unancharqa. Chaymantapas hinalla kawsakuyta munaspanchikqa manam kikinchikpa munasqallanchikman hinachu ruwananchik, aswanqa Diospa qusqan kamachikuykunatam kasukunanchik.

6. ¿Imaynanpim nichwan huk sunqulla yupaychaqninkuna kananchikta Jehova Dios munasqanta?

⁶ Yachamusqanchikman hinam lucerokunaqa mana kaypi-chaypichu kachkan, Jehova Diosmi kamachin mayninta kuyunankupaq. Jehova Diosqa munantaqmi yupaychaqninkunapas huk sunqulla kananchikta. Chaypaqmi bibliata quwarqanchik, chaynapi munasqanman hina yupaychananchikpaq. Jehova Diospa palabranta hinaspa llaqtanpi punta apaqkunata kasukuspallanchikmi kusisqaqa kawsakusun.

7. ¿Imanasqam nichwan bibliaqa Diospa sumaq regalon kasqanmanta?

⁷ Bibliaqa Diospa quwasqanchik sumaq regalom. Wakin yachaysapa runakunam  ninku bibliaqa runakunapa ruwasqallan kasqanta. Ichaqa Diosmi tantearqa pikuna, haykapi hinaspa imata qillqanankupaq. Chayraykum bibliapi qillqasqa kaqkunaqa yanapawanchik Diospa munayninta entiendenapaq. Genesis qillqamanta Apocalipsis qillqakamam willawanchik ‘miray’ rikurimunanmanta, paymi kay pachata sumaqta huertayachinqa. Chay mirayqa Jesusmi, kay pachata kamachimuspanmi qawachinqa Jehova Dioslla allin kamachiq kasqanta (leey Genesis 3:15; Mateo 6:10; Apocalipsis 11:15).

8. ¿Imanasqam nichwan Israel runakuna Diosta huk sunqulla yupaychasqankumanta?

⁸ Israel runakunapas Diospa kamachikuyninta kasukuspankum huk sunqulla Diosta yupaycharqaku. Wakin warmikunam Diosman asuykuna karpapa punkunpi Diosta servirqaku (Ex. 38:8). Jehova Diosqa kamachirqataqmi carpankutawan paypa carpanta imayna apanankupaq. Watakuna risqanman hinañataqmi kamachiq Davidqa sacerdotekunata hinaspa Leviy casta runakunata kamachirqa Diospa wasinpi llamkanankupaq (1 Cron. 23:1-6; 24:1-3). Israel runakuna Jehova Diosta kasukuspankuqa hawkayaypi hinaspa huk sunqullam kawsakurqaku (Deut. 11:26, 27; 28:1-14).

9. ¿Imanasqam nichwan Jesuspa qatiqninkuna huk sunqulla Diosta yupaychasqankumanta?

⁹ Jesuspa wañukusqan qipallatam qatiqninkunaqa huk sunqulla Diosta yupaycharqaku apostolkunata kasukuspanku. Tiempopa risqanman hinam, allin yuyayniyuq wakin iñiqkuna akllasqa karqaku apostolkunawan kuska Diospa llaqtanpi punta apaq kanankupaq (Hech. 6:1-6; 15:6). Jehova Diosmi wakin punta apaqkunata hinaspa yanapaqninkunata chuya espiritunwan yanaparqa huk law llaqtakunapi iñiqmasinkunaman cartakunata qillqanankupaq. Chay cartapim qillqarqaku imata ruwanankupaq hinaspa imayna kawsakunankupaq (1 Tim. 3:1-13; Tito 1:5-9). ¿Imaynatam yanapachikurqaku kasukusqankuwan?

10. ¿Imaynatam Jesuspa qatiqninkuna yanapachikurqaku Diospa llaqtanpi punta apaqkunata kasukusqankuwan? (Qaway 9 kaq paginapi dibujota).

¹⁰ (Leey Hechos 16:4, 5). Jesuspa wañukusqan qipallatam wakin qatiqninkuna llaqtan-llaqtan watukuspanku “qurqaku Jerusalenpi apostolkunapa hinaspa iñiqkunapi punta apaqkunapa tanteasqanku kamachikuykunata”. Chaykunata kasukuq ‘iñiqkunaqa iñiyninkupim aswan-aswan allin karqaku hinaspa sapa punchaw aswan yapakurqaku’. ¿Imaynatam ñuqanchikpas paykunata qatipakuchwan?

11. ¿Imatam ruwananku iñiqkunapi punta apaqkunawan yanapaqninkuna kamachikuykunata chaskispankuqa?

¹¹ Betel wasikunamanta cuentallikuq, llaqtan-llaqtan watukuq hinaspa iñiqkunapi punta apaqkunawan yanapaqninkunam Diospa llaqtanpi punta apaqkunapa kamachisqanta kasukunanku. Jehova Diosmi palabranpi niwanchik pusawaqninchikkunata kasukunapaq (Deut. 30:16; Heb. 13:7, 17). Jehova Diosman sunqu kaspanchikqa tukuy ima niwasqanchiktam kasukunanchik mana rimapakuspalla. Manam Diotrefes hinaqa kananchikchu, payqa punta apaqkunataqa manam kasukurqachu (leey 3 Juan 9, 10). Imapas kamachiwasqanchikta kasukuspanchikqa yanapakuchkanchikmi hawkalla  hinaspa huk sunqulla iñiqmasinchikkunawan kawsakunanchikpaq. Chaymi tapukunanchik: “¿Kallpanchanichu iñiqmasiykunata Diosman sunqu kanankupaq? ¿Chayllachu kasukuni Diospa llaqtanpi imapas kamachiwasqankunata?”, nispa.

12. ¿Imaynatañam 2014 watamanta iñiqkunapi punta apaqkunatawan yanapaqninkunata akllanku?

¹² Qawasun Diospa llaqtanpi punta apaqkunapa tanteasqankuta. 2014 watapa 15 noviembre killanpi lluqsimuq castellano rimaypi Willakuq qillqam nirqa: “Ñawpaq tiempopi Diospa llaqtanpi punta apaqkunaqa llaqtan-llaqtan watukuq iñiqmasinchikkunatam kamachirqaku iñiqkunapi punta apaqkunatawan yanapaqninkunata akllanankupaq”, nispa. Chaymantapas 2014 watapa septiembre killamantam llaqtan-llaqtan watukuq iñiqmasinchikkunaña iñiqkunapi punta apaqkunatawan yanapaqninkunataqa akllanku. Pipas akllasqa kananpaq iñiqkunapi punta apaqkuna niptinkuqa llaqtan-llaqtan watukuq iñiqmasinchikmi paytawan ayllunta riqsinanpaq kallpanchakun. Ichapas kuska Diosmanta willakunmanku (1 Tim. 3:4, 5). Chaymantam llaqtan-llaqtan watukuq iñiqmasinchikwan iñiqkunapi punta apaqkunam huñunakunku hinaspam bibliata qawaspanku tanteanku akllasqa kananpaq utaq manapas (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; 1 Ped. 5:1-3).

13. ¿Imaynatam iñiqkunapi punta apaqkunata yanapanchik?

¹³ Iñiqkunapi punta apaqkunam bibliawan yachachiwanchik mana allinkunata qipanchaspanchik Dioswan allin amistad kananchikpaq. Yachachiwasqanchiktaqa kasukunanchikmi allinninchikpaq kasqanrayku (1 Tim. 6:3). Pablopa tiemponpi wakin iñiqmasinkunam ‘mana allinta kawsarqaku’. Paykunaqa imapipas mana llamkaspankum runakunapa vidanman chapukurqaku. Chayna kasqankumanta iñiqkunapi punta apaqkuna allinninkupaq rimapayaptinkupas manam kasukurqakuchu. Chayna kaq runakunamanta ‘cuidakunankupaq hinaspa ama hukllawakunankupaqmi’ Pabloqa nirqa, ichaqa manam enemigonkuta hinachu qawananku karqa (2 Tes. 3:11-15). Kunanpas kanmanmi Diosta mana kasukuq iñiqmasinchik, ichapas Jehova Diosta mana yupaychaqwan riqsinakuchkan. Chayna kaptinqa iñiqkunapi punta apaqkunam allinninpaq rimapayananku (1 Cor. 7:39). Chay iñiqmasinchik mana kasukuptinqa iñiqkunapi punta apaqkunam tanteanmanku huñunakuypi chay mana allin ruwasqanmanta yachachinanpaq, chaynapi Diospa llaqtanmanta mana allinta pipas mana rimananpaq. Chay yachachikuypi mayqan iñiqmasinchikmanta rimasqanta yachaspanchikqa, manam paywanqa ima kusirikuykunamanpas rinanchikchu. Ichapas musyakunman ruwasqanqa mana allinninpaq kasqanta hinaspa Jehova Diostapas llakichisqanta, chaykunawan ichapas mana allin ruwasqanta saqinman. ^[1] (Qaway 14 kaq paginapi willakuyta).

14. ¿Imaynatam yanapakusun Diospa llaqtan chuya kananpaq?

¹⁴ Diospa palabranta kasukuspanchikqa yanapakusunmi Diospa llaqtan chuya kananpaq. Piensarisun Corinto llaqtapi Diosta yupaychaqkuna ima ruwasqankupi. Pabloqa  paykunata Diosmanta yachachisqanrayku anchata kuyarqa (1 Cor. 1:1, 2). Payqa anchatam llakikurqa huk kaqnin iñiqmasin huchapakusqanmanta yachaspan. Chay huchapakuqwan hinallam lliw iñiqmasinkuna hukllawakurqaku, chaymi Pabloqa iñiqkunapi punta apaqkunata nirqa: ‘Qamkunaqa chay runatam satanasman entreganaykichik’, nispa. Kaywanqa nichkarqam huchapakuq runata Diospa llaqtanmanta qarqunankupaq (1 Cor. 5:1, 5-7, 12). Kunanpas iñiqkunapi punta apaqkunaqa huchankumanta mana wanakuqkunataqa Diospa llaqtanmantam qarqunku. Bibliapa nisqanman hina qarqusqakunawan mana rimaspanchikqa nitaq hukllawakuspanchikqa Diospa llaqtan chuya kananpaqmi yanapakusun. Chayta ruwaptinchikqa ichapas huchankumanta wanakunqaku hinaspa Jehova Dioswan allinyanakunqaku.

15. ¿Imata ruwaspam hawkalla hinaspa huk sunqulla iñiqmasinchikkunawan kawsakusun?

¹⁵ Corinto llaqtapi Diosta yupaychaqkunam iñiqmasinkunawan imapipas piñanakuruspanku, chayta allichanankupaq Diosta mana riqsiq juezkunaman riqku. Iñiqmasinkunatam Pablo tapurqa: “¿Imanasqataq mana aguantaykunkichikchu mana allin ruwasusqaykichiktaqa?”, nispa (1 Cor. 6:1-8). Kunanpas wakin iñiqmasinchikkunam huk kaqnin iñiqmasinchikwan negociota ruwanankupaq tantearunku, ichaqa negocionkum yanqachakurun. Qullqinta huknin iñiqmasinchik qichurusqanta piensaspankum juezkunaman apanakunku. Chaymanta yachaq runakunaqa manam allintachu Jehova Diosmantawan llaqtanmantapas rimanmanku. Chaymantapas iñiqmasinchikkunam sasachakuypi tarikunmanku. Diospa palabranmi niwanchik iñiqmasinchikkunawan hawkalla kawsakuy qullqimantapas aswan allin kasqanta ^[2] (qaway 14 kaq paginapi willakuyta). Jesusmi yachachirqa sasachakuykunata hinaspa piñanakuykunata imayna allichanamanta (leey Mateo 5:23, 24; 18:15-17). Yachachisqanta kasukuspaqa hawkalla hinaspa huk sunqullam iñiqmasinchikkunawanqa kawsakusun.

16. ¿Imanasqam Diosta yupaychaqkuna huk sunqulla kachkanchik?

¹⁶ Bibliam nin: ‘¡Mayna allinmi wawqi-panikunapa huk sunqulla kawsakuyninqa!’, nispa (Sal. 133:1). Jehova Diosta kasukuspankum Israel runakunaqa huk sunqulla kawsakurqaku. Hamuq punchawkunapi yupaychaqninkunamanta rimaspanmi Diosqa nirqa: “Ovejakunata corralman huñuchkaq hinam huñusqaykichik”, nispa (Miq. 2:12, CQ12). Jehova Diosqa nirqataqmi palabranmanta yachaspanku huk sunqulla yupaychaqninkuna kanankumanta.  Paymi nirqa: “Chay tiempo chayaramuptinqa llaqtakunapa rimasqankutam chuya rimaymanña tikrarusaq, chaynapi llapallanku Jehova Diospa sutinta yupaychanankupaq”, nispa (Sof. 3:9, NM). ¡Ancha kusisqam tarikunchik huk sunqulla Jehova Diosta yupaychasqanchikmanta!

17. ¿Imatam iñiqkunapi punta apaqkuna ruwananku iñiqmasinchik hatun huchata ruwaruptinqa?

¹⁷ Jehova Diosqa manam munanchu mana allin ruwaqkuna llaqtanpi hinalla kanankutaqa. Aswanqa munanmi chuya hinaspa huk sunqulla kanankuta. Pipas hatun huchata ruwaruptinqa, iñiqkunapi punta apaqkunam chaylla kuyakuywan yanapananku (Prov. 15:3). Pabloqa anchatam kuyarqa Corinto llaqtapi iñiqmasinkunata. Chaymi punta kaq cartanta apachispan mana allin ruwasqankuta qawachirqa. Chay llaqtapi iñiqkunapi punta apaqkunaqa chayllam Pablopa nisqantaqa kasukurqaku. ¿Imaynatam chayta yachanchik? Iskay kaq cartanta apachispanmi kasukusqankumanta alabaykurqa. Mayqan iñiqmasinchikpas ‘mana musyakuspan pantaruptinqa’, iñiqkunapi punta apaqkunam kuyakuywan yanapananku (Gal. 6:1).

18. (1) ¿Imaynatam ñawpaq tiempopi Jesuspa qatiqninkuna Diospa palabranta kasukusqankuwan yanapachikurqaku? (2) ¿Imamantam qatiqnin yachachikuypi yachasunchik?

¹⁸ Diospa palabranta kasukusqankuraykum ñawpaq tiempopi Jesuspa qatiqninkunaqa chuya, hawkalla hinaspa huk sunqulla karqaku (1 Cor. 1:10; Efes. 4:11-13; 1 Ped. 3:8). Chayna kasqankuraykum Diosmanta sumaq willakuykunata ‘enteron kay pachapi willakurqaku’ (Col. 1:23). Kunanpas Jehova Diosta yupaychaqkunaqa huk sunqulla hinaspa hawkallam kanchik, hinaspam Diosmanta enteron pachapi willakunchik. Qatiqnin yachachikuypim yachasunchik, llapallan kamachiq Jehova Diosta pimantapas astawan hatunchayta munasqanchikmanta hinaspa palabrantapas kasukuyta munasqanchikmanta (Sal. 71:15, 16).