1. ¿Imaynatan Jehová Dios kamawaranchis?

JEHOVÁ DIOSQA sumaqtan runakunata kamawaranchis. Chaymantapas piensay atiqtan ruwawaranchis, chaymi ima sasachakuy kaqtinpas allichayta atinchis otaq piensanchis jamuq tiempoman imachus ruwananchispi (Prov. 2:11). Chaymantapas piensasqanchisman jina imatapas ruway atiqtan ruwawaranchis (Filip. 2:13). Chaymantapas concienciatan qowaranchis. Concienciaqa ujunchispi juj juez jinan niwanchis imas allin imataqsi mana allinchu chayta. Chaymi yanapawanchis juchamanta karunchakunanchispaq, mana allinkuna ruwasqanchismanta pesapakunanchispaqpas (Rom. 2:15).

2. ¿Imata ruwananchispaqmi Jehová Dios ancha sumaqta kamawaranchis?

² Jehová Diosqa munakuwanchismi, chaymi tukuy chaykunata qowaranchis allin kaqkunata ruwananchispaq,  chhaynapi kusisqa kausananchispaq. Hebreo rimay qelqakunapin niwanchis: “K’uchi runaq yuyaykusqankunaqa allinmankaman tukun”, nispa. Chaymantapas: “Imapas ruwanaykipaq kaqtaqa k’uchilla ruway”, nispa (Prov. 21:5; Ecl. 9:10). Griego rimay qelqakunapitaq niwanchis: “Atishaspaqa lliupaq imachus allin kaqta ruwapusun”, nispa otaq: “Maykamachus Diospa qokuyninta chaskisqaykichisman jina jujkuna-jujkunawan servinakuychis”, nispa (Gál. 6:10; 1 Ped. 4:10).

3. ¿Imakunatan mana ruwayta atinchischu?

³ Diosqa imaymanata ruwananchispaqmi kamawaranchis, chaywanpas manan tukuytaqa ruwayta atisunmanchu. Manan noqallanchismantaqa juchatapas wañuytapas chinkachiyta atisunmanchu (1 Rey. 8:46). Chaymantapas sapanka runan libre kanku imatapas ruwanankupaq, chaymi mana pitapas nisunmanchu ima ruwanankuta imayna kausanankutapas. Allin yachayniyoqña kasunman otaq allin experienciayoqña kasunman chaypas, manan Jehová Diosmanqa aypasunmanchu (Is. 55:9).

4. ¿Imamantan kay estudiopi yachasun?

⁴ Imataña ruwayta munaspapas Jehová Dioswanmi pusachikunanchis. Imapiña tarikuqtinchispas confianzawanmi suyakunanchis Diospa yanapayninta. Chaywanpas payqa munanmi sasachakuyninchista allichanapaq kallpachakunanchista jujkunata yanapananchistapas (leey Salmo  37:3). Arí, Diosqa munanmi paypi jap’ipakunanchista, allinkuna ruwananchista, junt’aq sonqo kananchistapas. Chaymi kay estudiopi yachasun tukuy sonqowan Diospi jap’ipakuq runakunamanta: Noemanta, Davidmanta, jujkunamantawan. ¿Imakunatan paykuna mana ruwayta atirankuchu? Chaywanpas, ¿imakunatan ruwaranku?

5. ¿Imaynan karan kausay Noepa tiemponpi?

⁵ Noepa tiemponpiqa millaymi runakuna karanku, millay qhelli juchakunapitaqmi purirankupas (Gén. 6:4, 9-13). Noeqa yacharanñan chay runakunata Dios wañuchipunanta. Chaywanpas llakisqachá tiyaran mana allin ruwaykunata rikuspa. Payqa manachá imatapas ruwayta atiranchu chay runakuna cambiananpaq, chaywanpas imakunatachus ruway atisqantan ruwaran.

6, 7. a) ¿Imakunatan Noé mana ruwayta atiranchu? b) ¿Imaynapin noqanchispas Noepa tiemponpi jina kausashanchis?

⁶ ¿Imakunatan mana ruwayta atiranchu? Noeqa llapa runamanmi Diospa juicionmanta willaran, ichaqa manan pitapas obligayta atiranchu Diosman kutirikunankupaq. Manataqmi atiranchu jatun parata munasqan tiempopi chayachimuyta. Aswanmi suyakunan karan Diospa promesan junt’akunanta, tiemponpipuni millay runakunata tukuchinantapas (Gén. 6:17).

 ⁷ Noqanchispas millay runakuna ukhupin tiyashanchis, yachanchistaqmi pisi tiempomanta chay runakuna chinkachisqa kanankuta (1 Juan 2:17). Ichaqa manan pitapas obligayta atisunmanchu ‘Diospa gobiernonmanta allin willakuykunata’ uyarikunankupaq. Manataqmi imatapas ruwayta atisunmanchu ‘manchay ñak’ariy’ tiempo munasqanchis p’unchaypi chayamunanpaq (Mat. 24:14, 21). Chaymi Noé jina iñiyninchispi qaqata sayananchis, confiananchistaqmi millay runakunata Diospa tukuchinanpi (Sal. 37:10, 11). Arí, tukuy sonqowanmi confiananchis Diospa churakusqan tiempopipuni millay runakuna chinkachisqa kananta (Hab. 2:3).

8. ¿Imapin Noé astawanqa piensaran? (3 paginapi dibujota qhaway.)

⁸ ¿Imakunatan Noé ruwayta atiran? Noeqa manan mana ruway atisqanpichu astawanqa piensaran, aswanmi ruway atisqanpi. Payqa atiranmi predicayta, chaymi tukuy sonqowan willaran Diospa juicionmanta (2 Ped. 2:5). Chay ruwasqanmi paytaqa yanaparan iñiyninpi qaqata sayananpaq. Chaymantapas Diospa kamachisqanta jinan arcata ruwaran (leey Hebreos 11:7).

9. ¿Imata ruwaspan Noepa ejemplonta qatikusunman?

⁹ Noqanchispas ‘Señorpa llank’ananpin’ askha ruwananchis kashan (1 Cor. 15:58). Wakinqa juñunakuykunapaq asambleakunapaq wasikuna ruwaypin yanapakushanku. Wakinqa asamblea ruwakunanpaqmi yanapakushanku, jujkunataq sucursalkunapi otaq qelqakunata juj simikunaman t’ijrakusqan oficinakunapi. Chaykunamanta astawanqa llapallanchismi allin willakuykuna willaypi yanapakushanchis, chaytaqmi kallpachawashanchis jamuq tiempopi sumaq kausayta confianzawan suyakunanchispaq. Juj hermanan nin: “Diospa gobiernonpi bendicionkuna kananmanta willaqtiymi runakunaqa mana creeyta munankuchu. Paykunaqa ninkun: ‘Manapunin sasachakuykunaqa jayk’aqpas tukukunqachu’”, nispa. Noqanchistaqa predicasqanchismi yanapawanchis chay sumaq kausayta suyakushanallanchispaq, suyakuyninchistaqmi kallpachawanchis ñaupaqllaman purinanchispaq (1 Cor. 9:24).

10. ¿Ima juchakunamanmi David urmaran?

¹⁰ Rey Davidqa allin iñiyniyoqmi karan, chaymi Diosqa payta munakuran (Hech. 13:22). Chaywanpas Davidqa jatun juchakunamanmi urmaran. Ñaupaqtaqa Uriaspa warminwanmi wasanchay juchaman urmaran. Chay qhepamantaq chay juchanta pakananpaq chay warmiq qosanta guerraman kacharan chaypi wañuchinankupaq. Uriasmanpunin cartata qoran wañuchisqa kananpaq (2 Sam. 11:1-21). Ichaqa Diosmi juchankunata sut’iman orqoran (Mar. 4:22). ¿Imatan David ruwaran?

11, 12. a) ¿Imatan David mana ruwayta atiranchu juchaman urmaspa? b) ¿Imatan Jehová Dios ruwan juchallikusqanchismanta pesapakuqtinchis?

¹¹ ¿Imakunatan David mana ruwayta atiranchu? Davidqa manan juchankunata chinkachiyta atiranchu, jinaspapas juchallikusqanmantan sasachakuykunapi rikukunan karan (2 Sam. 12:10-12, 14).  Chaykunapi tarikuspapas Davidqa juchankunamanta pesapakuspan confianzawan suyakuran Diospa perdonananta, ima sasachaypiña tarikuqtinpas Diospa yanapayninpin confiaran.

¹² Llapanchispas juchayoq runakunan kanchis, chaymi mayninqa jatun juchakunaman urmasunman. Juchallikuspaqa manañan imatapas ruwayta atisunmanchu chay juchanchista chinkachinapaq. Mayninqa chay juchallikusqanchis jawan David jina sasachakuykunapi tarikusunman (Gál. 6:7). Chaywanpas tukuy sonqowan pesapakusun chayqa, confianzawanmi Diospa yanapayninta suyakunanchis, juchallikusqanchismataña ñak’arisunman chaypas, payqa yanapawasunmi (leey Isaías 1:18, 19; Hechos 3:19).

13. ¿Imatan David ruwaran Diospa amigon kashanallanpaq?

¹³ ¿Imakunatan David ruwayta atiran? Davidqa munashallaranmi Jehová Diospa amigon kayta. Chaymi juchallikusqanmanta profeta Natán anyaqtinpas sumaq sonqowan chaskikuran (2 Sam. 12:13). Chaymantapas juchallikusqankunatan Diosman willakuran (Sal. 51:1-17). Davidqa llakisqalla kashananmantaqa, kallpachakuranmi manaña chay juchakunaman urmananpaq. Davidqa wañupunankaman allin iñiyniyoq karan, chaymi Diospa yuyayninpi kashan (Heb. 11:32-34).

14. ¿Imakunatan noqanchispas David jina ruwananchis?

¹⁴ Sichus noqanchispas ima juchamanpas urmasunman chayqa, David jinan pesapakunanchis, chaymantataq Diosman willakunanchis jinaspa mañakunanchis juchanchista perdonawananchispaq (1 Juan 1:9). Chaymantapas umallikunamanmi achhuykunanchis, paykunapas yanapawasunmi Dioswan allinpi kananchispaq (leey Santiago 5:14-16). Diospa tukuy imaymana qowasqanchiswan yanapachikusun chayqa, Diospi jap’ipakusqanchistan rikuchisun. Chhaynapin Diosta tukuy sonqowan servishallasun (Heb. 12:12, 13).

15. ¿Imatan noqanchispas Ana jina ruwananchis?

¹⁵ Ñaupa tiempopi Diosta serviqkunapas Diospin jap’ipakuranku, sasachakuypi tarikuspapas tukuy atisqankutan ruwaranku allinkunata ruwanankupaq. Anamanta yachasun. Payqa wawayoqmi kayta munaran, ichaqa manan atiranchu, chaywanpas Diospa kallpachananpin confiaran. Chaymi payqa adorana karpata rillaqpuni Diosta adorananpaq, chaypi kaspataq sonqonta Diosman kichariran (1 Sam. 1:9-11). Wakinqa yaqapaschá onqosqa kashanchis, jinaspa mana imatapas ruwayta atishanchischu qhaliyananchispaq. Chhaynapi tarikuspaqa Ana jinan Diospa makinpi sasachakuyninchista saqenanchis. Ichaqa ruway atisqanchistan ruwashananchis (1 Ped. 5:6, 7). Kallpachakunanchismi juñunakuykunaman rinanchispaq, chaymantapas Diospa tukuy qowasqanchiswanmi yanapachikunanchis (Heb. 10:24, 25).

16. ¿Imatan yachankuman tayta-mamakuna Samuelpa ejemplonmanta?

¹⁶ Samuelpas allin ejemplon karan tayta-mamakunapaq. Paypa wawankunaqa  manan Diosta munakurankuchu, manataqmi Samuelqa paykunata obligayta atiranchu Diosta junt’aq sonqowan servinankupaq. Chaywanpas Samuelqa Diospa makinpin chay sasachakuyninta saqeran (1 Sam. 8:1-3). Chaymantapas kallpachakuranmi Diospaq jina kausananpaq junt’aq sonqowan Diosta servinanpaq ima (Prov. 27:11). ¿Imatan chaymanta tayta-mamakuna yachankuman? Sichus wawanku mana munanchu Dios serviyta chayqa, Samuel jinan Jehová Diospi jap’ipakunanku. Wawanku Diosman kutirikunqa chayqa, chinkasqa churimanta willakuypi jinan Jehová Diosqa sumaqta chaskinqa (Luc. 15:20). Chayta suyakuspan tayta-mamakunaqa junt’aq sonqowan Diosta servishananku, allin ejemplotaqmi kananku wawankupaq.

17. ¿Imaynatan yanapawanchis wajcha viudaq ejemplon?

¹⁷ Jesuspa tiemponpi wajcha viudapas allin ejemplon noqanchispaq (leey Lucas 21:1-4). Paypa tiemponpi runakunaqa millay runakunan karanku, ichaqa manan chay viuda imatapas ruwayta atiranchu chay runakuna cambiananpaq (Mat. 21:12, 13). Chaymantapas payqa sinchi wajchan karan, manataqmi imatapas ruwayta atiranchu manaña wajcha kananpaq. Chaywanpas payqa tukuy sonqonwanmi Jehová Diospi jap’ipakuran. Chaymi kausananpaq ‘pisi valorniyoq iskay qolqechanta’ adorana wasipi qolqe churanaman churaykuran. Payqa confiaranmi tukuy ima necesitasqantapas Diospa qonanpi, chaymi Diosta ñaupaqman churaran. Noqanchispas Diostan ñaupaqtaqa servinanchis, chayta ruwasun chayqa manan payqa imatapas faltachiwasunchu (Mat. 6:33).

18. Malcolm hermanoq allin ejemplonmanta willay.

¹⁸ Kay tiempopipas askha iñiqmasinchiskunan Diospi jap’ipakuspa imachus ruway atisqankuta ruwashanku, mana ruway atisqankutataq Diospa makinpi saqeshanku. Malcolm hermanomanta yachasun. Payqa unay watakunan esposanwan kuska Diosta serviranku, imaymana sasachaykunapitaqmi tarikuranku. Paymi niran: ‘Kausayninchispiqa imaymana sasachakuykunan kan qonqayllataqmi imapipas tarikusunman, Jehová Diosmi ichaqa bendicionninta qon paypi confiaqkunaman’, nispa. Chaymi niwaranchis: “Tukuy tiemponchiswan Jehová Diosta servinanchispaqmi mañakunanchis. Imachus ruway atisqanchispin kallpachakunanchis manataqmi mana atisqanchispichu”, nispa. Payqa 2015 watapin wañupuran. *

19. a) ¿Imaraykun kay watapaq texto Salmo 37:3 textomanta orqosqa kashan? b) ¿Imaynatan chay textoq nisqanwan yanapachikuwaq?

¹⁹ Kay tiempopi kausayqa “aswan-aswan mana allinmanmi” tukupushan, chaymi imaymana sasachakuykuna kashan (2 Tim. 3:1, 13). Cristianokunaqa manapunin ñit’ichikunanchischu ima sasachakuykunawanpas. Aswanmi Jehová Diospi jap’ipakunanchis, kallpachakunanchistaqmi tukuy ruway atisqanchista ruwananchispaq. Chaymi kay watapaq texto orqosqa kashan Salmo 37:3 textomanta, chaypin nin: “[Jehová] Diosman jap’ipaykukuy, allinkaqtataq ruway”, nispa.