1. Eaa te au tareni umere ta Iehova i anga no te tangata?

KUA anga a Iehova i te tangata ma te au tareni umere. Kua oronga mai aia i te ravenga kia akamanako, te ka tauturu ia tatou kia akatikatika i te au manamanata e te parani no te tuatau ki mua. (Maseli 2:11) Kua oronga mai aia i te mana, te ka tauturu ia tatou kia rave i ta tatou i parani e kia itae i te au akakoroanga. (Philipi 2:13) Kua oronga katoa aia i te akava ngakau, te kite i te tika e te tarevake i roto ia tatou. Ka tauturu te akava ngakau ia tatou kia kopae i te ara e te akatikatika i te au tarevake.​—Roma 2:15.

2. Eaa ta Iehova e tapapa ra ia tatou me taangaanga i to tatou au tareni?

² Te tapapa ra a Iehova ia tatou kia taangaanga i to tatou au tareni na roto i te mataara meitaki. No teaa ra? No te mea te aroa maira aia ia tatou e kua kite e ka mataora tatou me taangaanga i te au apinga aroa tana i oronga mai. Ei akaraanga,  i roto i te Tuatua Tapu Ebera, ka tatau tatou: “Te kimianga o te aronga maroiroi ra, tei runga ïa i te apinga maata,” e “ko tei kitea e koe ta to rima e rave ra, ka rave ma to ririnui ra.” (Maseli 21:5; Koheleta 9:10) I roto i te Tuatua Tapu Ereni, ka tatau tatou: “E kia rauka ta tatou ravenga, e takinga-meitaki tatou i te tangata ravarai,” e “ka oronga te tangata katoa i te meitaki no tetai, mei tei rauka mai iaia ra.” (Galatia 6:10; 1 Petero 4:10) Te taka meitaki ua ra, ka inangaro a Iehova ia tatou kia rave i te ka rauka kia puapingaia tatou uaorai e tetai ke.

3. Eaa te au kotinga o te tangata?

³ Ka inangaro a Iehova ia tatou kia taangaanga i to tatou au tareni, inara kua kite aia e kua kotingaia tatou. Ei akaraanga, kare e rauka ia tatou i te akaatea i te tu apa, te ara, e te mate. (1 Ariki 8:46) Pera katoa, kare e rauka i te akatere i tetai ke no te mea e tika anga to te katoatoa kia rave i ta ratou uaorai ikianga. E noatu te maata i to tatou kite e te karape, kare rava tatou e aite mei ia Iehova rai.​—Isaia 55:9.

4. Eaa ta tatou ka akamanako i teia atikara?

⁴ Kia tuku ua rai tatou ia Iehova kia arataki ia tatou, ma te irinaki e ka turu ua rai aia ia tatou e ka rave i te au mea kare e rauka ia tatou uaorai i te rave. Inara, ka inangaro katoa a Iehova ia tatou kia akamanako i ta tatou ka rauka i te rave ei akatikatika i te manamanata e te tauturu i tetai ke. (E tatau ia Salamo 37:3.) Ka anoanoia tatou kia “irinaki kia Iehova, ka rave ei i te meitaki.” Ka anoanoia tatou kia rave ma  te akono meitaki. Akapeea tatou me rave i teia? Ka akamanako tatou i te akaraanga o Noa, Davida, e tetai atu au tavini tiratiratu o te Atua tei irinaki kia Iehova. Ka kite tatou i te au mea kare e rauka ia ratou i te rave inara kua iki ratou kia akamou ki runga i ta ratou ka rauka i te rave.

5. Akataka mai i to Noa turanga.

⁵ I to Noa tuatau “kua ki te enua i te takinga-kino” e te ainga tau kore. (Genese 6:4, 9-13) Noatu e kua kite aia kare e roa atu, ka takore a Iehova i taua ao kino ra, e mea papu kua taitaia a Noa i ta te tangata e rave ra. I teia turanga, kua kite a Noa i tana kare e rauka i te rave, inara kua kite katoa aia i tana ka rauka i te rave.

6, 7. (a) Eaa ta Noa kare e rauka i te rave? (e) Akapeea to tatou turanga i aite ei ki to Noa?

⁶ Ta Noa kare i rauka i te rave: Kua tutu aere a Noa i ta Iehova karere akamatakiteanga ma te tiratiratu, inara kare e rauka iaia i te mārō i te tangata kia āriki i te reira. Kare katoa e rauka iaia i te apai vave mai i te Vaipuke. Kua anoanoia a Noa kia irinaki e ka akatupu a Iehova i Tana i taputou kia takore i te kino, ma te irinaki e ka rave te Atua i te reira i te taime tau tikai.​—Genese 6:17.

⁷ Te noo katoa nei tatou i tetai ao kua ki i te kino, e kua kite tatou i ta Iehova i taputou kia takore i te reira. (1 Ioane 2:17) I teianei, kare e rauka ia tatou i te mārō i te tangata kia āriki i “te evangelia o te basileia nei.” Kare katoa e rauka ia tatou i te rave i tetai ua atu mea kia akamata vave te “mate  maata.” (Mataio 24:14, 21) Mei ia Noa rai, ka anoanoia tatou kia rauka te akarongo ketaketa, ma te irinaki e ka takore te Atua i te au kino ravarai kare e roa atu ana. (Salamo 37:10, 11) Kua papu ia tatou e kare a Iehova e akatika i teia ao kino kia aere ua atu.​—Habakuka 2:3.

8. Eaa ta Noa i akamou ki runga? (Akara i te tutu mua.)

⁸ Ta Noa ka rauka i te rave: Kare a Noa i tuku i te au no tana kare i rauka i te rave, mari ra kua akamou aia ki runga i tana ka rauka i te rave. Kua tutu aere a Noa i te karere akamatakiteanga a Iehova ma te tiratiratu. (2 Petero 2:5) Papu kua tauturu teia angaanga iaia kia akaketaketa ua rai i tona akarongo. Kapiti mai ki teia angaanga tutu aere, kua aru aia i ta Iehova ikuikuanga kia akatu i te araka.​—E tatau ia Ebera 11:7.

9. Akapeea tatou me aru i te akaraanga o Noa?

⁹ Mei ia Noa rai, ka maroiroi tatou i “te rave anga i te angaanga a te Atu.” (1 Korinetia 15:58) Ei akaraanga, ka tauturu tatou i te pātu e te akono i to tatou au Are Uipaanga Patireia e te au Are Akaputuputuanga, te tauturu i ko i te au akaputuputuanga e te uruoaanga, me kore te angaanga i ko i te opati Betela me kore te opati uri reo. Te mea puapinga roa atu, ka rave maroiroi tatou i te angaanga tutu aere, te ka akaketaketa i to tatou manakonakoanga no te tuatau ki mua. Karanga tetai tuaine tiratiratu me tuatua aia ki tetai ke no runga i te au akameitakianga o te Patireia o te Atua, ka kite mai aia e kare takiri o te tangata manakonakoanga e te manako ra ratou ka tupu ua atu to ratou au manamanata. Mei ta teia tuaine i tuatua, e manakonakoanga to tatou e ka ketaketa atu te reira me akakiteia ki tetai ke. Ka tauturu teia manakonakoanga ia tatou kia noo tamou ki roto i te oroanga no te ora!​—1 Korinetia 9:24.

10. Akataka mai i to Davida turanga.

¹⁰ E tangata tiratiratu te Ariki ko Davida, e kua inangaro tikai a Iehova iaia. (Angaanga 13:22) Noatu ra, kua rave a Davida i te pirianga ainga kia Bateseba, e ara kino tikai. Tei kino rava atu, kua tauta aia i te uuna i tana ara na te paranianga kia tamate i te tane a Bateseba ko Uria, i roto i te tamaki. Kua akaue katoa a Davida ia Uria kia apai i te reta ma te au ikuikuanga kia tamate iaia! (2 Samuela 11:1-21) Aere ua rai, kua kitea ta Davida ara. (Mareko 4:22) Te tupu anga te reira, akapeea a Davida te ariu anga?

11, 12 (a) I muri ake i tana ara, eaa ta Davida kare e rauka i te rave? (e) Eaa ta Iehova ka rave me tataraara tatou?

¹¹ Ta Davida kare e rauka i te rave: Kare e rauka ia Davida i te akaoki akaou i tana i rave. Te tika, ka mamae aia no te au kino o tana ara no te toenga o tona oraanga. (2 Samuela 12:10-12, 14) No reira kua anoano aia i te akarongo. Kua anoanoia aia kia  irinaki e me tataraara tikai aia, ka akakore a Iehova i tana ara e ka tauturu iaia kia akakoromaki i te au kino no tana i rave.

¹² No te mea e aronga apa ua tatou, ka ara tatou katoatoa. Inara e kino atu tetai au tarevake i tetai, e tetai taime, kare e rauka ia tatou i te akatikatika i to tatou tarevake. Penei ka anoano katoaia tatou kia mamae no te au kino o ta tatou i rave. (Galatia 6:7) Inara me irinaki tatou i ta te Atua taputou e me tataraara, ka turu aia ia tatou i te tuatau ngata, noatu e no tatou uaorai te apa no teia au turanga ngata.​—E tatau ia Isaia 1:18, 19; Angaanga 3:19.

13. Akapeea a Davida te akameitaki akaou anga i tona pirianga kia Iehova?

¹³ Ta Davida ka rauka i te rave: Kua inangaro a Davida i te akameitaki akaou i tona pirianga kia Iehova. Akapeea aia te raveanga i te reira? Kua akatika a Davida ia Iehova kia tauturu iaia. Ei akaraanga, kua āriki aia i te akatikatikaanga a te peroveta o Iehova ko Natana. (2 Samuela 12:13) Kua pure katoa a Davida kia Iehova i te akakite i tana au ara, te akaarianga e kua inangaro tikai aia i ta Iehova mareka anga. (Salamo 51:1-17) Kare aia i taitaia maata roa no tana ara, mari ra kua apii a Davida mei tona au tarevake. Kare rava aia i rave akaou ana i teia au ara kino. I te au mataiti i muri mai, kua mate aia ei tangata akarongo, e ko teia ta Iehova akamaara anga iaia.​—Ebera 11:32-34.

14. Eaa ta tatou ka apii mei te akaraanga o Davida?

¹⁴ Eaa ta tatou ka apii mei te akaraanga o Davida? Me rave tatou i te ara kino, ka anoanoia tatou kia tataraara ma te ngakau tae, te akakite i ta tatou ara kia Iehova, e te pati iaia kia akakore i te reira. (1 Ioane 1:9) Ka anoano katoaia tatou kia tuatua ki te aronga pakari, no te mea ka tauturu ratou ia tatou kia akameitaki akaou i to tatou pirianga kia Iehova. (E tatau ia Iakobo 5:14-16.) Me āriki tatou i ta Iehova tauturu, ka akaari te reira i to tatou irinaki i tana i taputou kia akakore i ta tatou ara. Kapiti mai, ka anoanoia tatou kia apii mei to tatou au tarevake e kia tavini ua atu ia Iehova ma te papu.​—Ebera 12:12, 13.

15. Eaa ta tatou ka apii mei te akaraanga o Hana?

¹⁵ Penei ka rauka ia koe i te akamanako i tetai atu au tavini tiratiratu i roto i te Pipiria tei irinaki kia Iehova ma te rave i ta ratou i rauka i te au turanga ngata. Ei akaraanga, e tuatau tetai kare e rauka ia Hana i te anau tamariki. Kare e rauka iaia i te taui i teia turanga. Inara kua irinaki aia e ka akapumaana a Iehova iaia. No reira kua akamori ua atu rai aia i ko i te tapenakara e te pure kia Iehova, i te akakite i tona au manako. (1 Samuela 1:9-11) E akaraanga meitaki tikai teia no tatou! Me rokoia tatou e te maki e tetai atu au turanga ngata kare e rauka ia tatou i te taui, ka uri tatou i to tatou au apiapi ki runga ia Iehova ma te irinaki e ka akono mai aia ia tatou. (1 Petero 5:6, 7) E ka rave tatou i ta tatou ka rauka kia puapingaia  mei te au uipaanga Kerititiano e tetai ua atu au porokaramu ta te akaaerenga a Iehova e oronga maira.​—Ebera 10:24, 25.

16. Eaa ta te au metua ka apii mei ia Samuela?

¹⁶ Akapeea ra te au metua tiratiratu kua akamutu ta ratou tamariki i te tavini ia Iehova? Kare e rauka i te peroveta ko Samuela i te mārō i tana tamariki tamaroa mamaata kia vai tiratiratu ki te Atua. (1 Samuela 8:1-3) Kua anoanoia aia kia tuku i te reira ki roto i to Iehova rima. Inara, kua rave a Samuela i tana i rauka kia vai tiratiratu ki te Atua e kia akamareka i tona Metua i te rangi. (Maseli 27:11) I teia tuatau, e maata te au metua Kerititiano tei roto i teia turanga. Ka irinaki ratou e mei te metua rai i roto i ta Iesu akatutuanga o te tamaiti kaimoumou apinga, kua papa ua rai a Iehova i te āriki akaou i te aronga tei tataraara. (Luka 15:20) I teianei, ka rauka i te au metua i te akamou ki runga i te vai tiratiratu anga kia Iehova, te manako anga e ka riro to ratou akaraanga ei akakeu i ta ratou tamariki kia oki mai kiaia.

17. No teaa ra te akaraanga o te vaine takaua i akamaroiroi ei ia tatou?

¹⁷ Tetai akaou akaraanga meitaki ko te vaine takaua i to Iesu tuatau. (E tatau ia Luka 21:1-4.) Kare e rauka iaia i te rave i tetai ua atu apinga kia taui i te kino e tupu ra i ko i te iero, e kare e rauka iaia i te taui i tona turanga putaua. (Mataio 21:12, 13) Inara kua riro tona irinaki kia Iehova ei akakeu iaia kia turu i te akamorianga mou. E tu oronga ua tona e kua oronga aia “i nga lepeta e rua,” te katoa anga o tana moni. Kua akaari teia vaine tiratiratu i te irinaki pu tikai ia Iehova. Kua kite aia e me tuku i te tavini anga ia Iehova na mua, ka akapapu Aia e ka oronga i tana e anoano ra. Mei te reira katoa, ka irinaki tatou e me tuku i te Patireia o te Atua na mua, ka akapapu a Iehova kia oronga i ta tatou i anoano.​—Mataio 6:33.

18. Oronga mai i te akaraanga o tetai taeake tei rauka te tu tau.

¹⁸ E maata te au taeake e te au tuaine i teia tuatau tei akaari i te irinaki ia Iehova na te akamouanga ki runga i ta ratou ka rauka i te rave kare ki runga i ta ratou kare e rauka i te rave. Akamanako ana i tetai taeake ko Malcolm tona ingoa, tei vai tiratiratu e tae ua atu ki tona mate anga i te 2015. I te au mataiti roa e tavini ra raua ko tana vaine ia Iehova, kua tupu te au tuatau meitaki e te kino. “I tetai taime e mea poitirere te oraanga, e papu kore, e te ngata i te akono,” i karanga ai aia. “Inara ka akameitaki a Iehova i te aronga tei irinaki kiaia.” Eaa to Malcolm manako tauturu? “E pure kia rauka ia koe te rave meitaki ma te maroiroi i te angaanga a Iehova. E akamou ki runga i taau ka rauka i te rave, eiaa ki runga i taau kare e rauka i te rave.” *​—Akara i te tataanga rikiriki.

19. (a) No teaa ra ta tatou irava mataiti no te 2017 i te ikianga meitaki? (e) Ka akapeea koe me taangaanga i te irava mataiti 2017 i roto i toou oraanga?

¹⁹ Te aere nei teianei ao “e tupu rai to ratou kino, e e maata atu,” no reira ka tapapa tatou kia tupu maata atu te au turanga ngata. (2 Timoteo 3:1, 13) E mea puapinga roa atu auraka tatou e taitaia maata i te au turanga ngata. Mari ra, ka anoanoia tatou kia irinaki pu tikai ia Iehova e kia akamou ki runga i ta tatou ka rauka i te rave. Te tumu te reira ka riro ta tatou irava mataiti no te 2017 ei ikianga meitaki: “E irinaki kia Iehova, ka rave ei i te meitaki”!​—Salamo 37:3.