1. ¿Tuku kamaxkilh Jehová latamanin nema nitu tuku tatalakxtumi?

CHUNA la Jehová katlawanit latamanin nitu tuku tatalakxtumi. Kinkamaxkin talakapastakni, nema kinkamakgtayayan nalakkaxtlawayaw taʼakglhuwit chu nalakpuwanaw tuku natlawaputunaw kkilhtamaku nema aku mima (Prov. 2:11). Na kinkamaxkin talakaskin natlawayaw tuku lakkaxwilinitaw chu namakgantaxtiyaw tuku xlakpuwanitaw (Filip. 2:13). Chu kinkamaxkin talakapastakni, uma kinkawaniyan tuku tlan chu tuku nitlan. Uma talakapastakni tlawa pi nalakgmakganaw talakgalhin chu kinkawaniyan pi nalakkaxtlawayaw kintalakgalhinkan (Rom. 2:15).

2. ¿La lakaskin Jehová pi kalimaklakaskiw tuku kinkamaxkinitan?

² Jehová lakaskin pi kakatsiniw maklakaskinaw tuku kinkamaxkinitan xlakata kinkapaxkiyan chu lakaskin pi napaxuwayaw. Akgtum liʼakxilhtit, Tatsokgni xaHebreo kinkawaniyan pi  komo xaskujnin akinin, tuku lakpuwanitaw natlawayaw tlan nakitaxtu. Na kinkawaniyan: «Putum tuku tlan litlawaya mimakan, xliputum militliwakga kalitlawa» (Prov. 21:5; Ecl. 9:10). Anta kTatsokgni xaGriego kinkawaniyan uma tastakyaw: «Xlimakgwaku nkgalhiyaw nkilhtamaku, wa ntu ntlan nkatlawanikgow xlipaks amakgapitsin» chu «wa lantla nchatunu wixin makgamakglhtinanitantit ntalakgalhaman ntu ntlan ntlawayatit [kalimakgtayakgotit] amakgapitsin» (Gál. 6:10; 1 Ped. 4:10). Chuna la akxilhaw, Jehová lakaskin pi kaliskujwi asta niku namatlaniyaw xlakata amakgapitsin tlan natawilakgo chu akinin.

3. ¿Tuku nila tlawakgo latamanin?

³ Xlikana pi Jehová lakaskin pi kalimaklakaskiw tuku katsiniyaw, pero katsi pi nila putum matlaniyaw. Akgtum liʼakxilhtit, akinin nila malakgsputuyaw talakgalhin chu linin (1 Rey. 8:46). Na nila kamatlawiyaw amakgapitsin tuku akinin lakaskinaw, xlakata kinkamaxkikanitan talakaskin nalaksakaw tuku akinin natlawaputunaw Maski lhuwa talakapastakni o liskgalala nakgalhiyaw nikxni katitatalakxtumiw Jehová (Is. 55:9).

4. ¿Tuku nalichuwinanaw kʼuma artículo?

⁴ Putum kilhtamaku kilimaxkitkan talakaskin Jehová pi wa nakinkapulalinan. Nachuna kilikanajlatkan pi Jehová nakinkamakgtayayan chu natlawa tuku akinin nila tlawayaw kimpalakatakan. Pero Jehová na lakaskin pi kalakapastakwi la nalakkaxtlawayaw kintaʼakglhuwitkan chu nakamakgtayayaw amakgapitsin (kalikgalhtawakga  Salmo 37:3). Uma wamputun pi nalipawanaw Jehová, tlawakan tuku xaʼakgstitum chu limasiyakan takanajla. Xlakata nakatsiyaw la natlawayaw, kʼuma artículo naʼakxilhaw xliʼakxilhtit Noé, David chu amakgaptsi kskujnin tiku nikxni makgxtakgkgolh chu lipawankgolh Jehová. Naʼakxilhaw pi milh kilhtamaku nila tuku tlawakgolh, pero liskujkgolh tuku xmatlanikgo.

5. Kalichuwinanti la xtatekgsa Noé.

⁵ Biblia wan pi Noé xlama kxlakgstipan latamanin tiku lixkajni xlikatsikgo chu xtlawakgo talakgxtumit xalimaxana (Gén. 6:4, 9-13). Xla xkatsi pi xʼama min kilhtamaku akxni Jehová xkamalakgsputulh amakgolh latamanin. Xlakata nina xchan ama kilhtamaku, max Noé nitlan xlimakgkatsi tuku xtlawakgo latamanin. Noé akxilhli pi wi tuku nila xtlawa, pero na akxilhli pi wi tuku tlan xtlawa.

6, 7. 1) ¿Tuku nila xtlawa Noé? 2) ¿La tatalakxtumi kilatamatkan chuna la titaxtulh Noé?

⁶ Tuku Noé nila xtlawa. Noé lichuwinalh tuku xʼama tlawa Dios. Pero nila xkamafuerzajni latamanin xlakata xkgaxmatnika. Chu na nila xtlawa pi xmilha munkaklat akxni nina xkilhtamaku xwanit. Xtalakaskin pi Noé xlipawa Jehová pi xʼama makgantaxti tuku xwanit xlakata xkamasputuka tiku lixkajni xlikatsikgo, chu chuna xtlawalh akxni xkilhtamaku (Gén. 6:17).

⁷ Akinin na lamaw niku lhuwa latamanin lixkajni likatsikgo chu katsiyaw pi Jehová  wanit pi nakamasputu (1 Juan 2:17). Pero nila kamafuerzajniyaw latamanin nakgaxmatkgo «xalakwan tamakatsinin xla Tamapakgsin». Chu na nila tlawayaw pi «lanka takatsanajwat» namin akxni nina xkilhtamaku (Mat. 24:14, 21). Chuna la Noé, tliwakga kilikgalhitkan kintakanajlakan chu nalipawanaw pi Dios namasputu putum tuku ni xatlan (Sal. 37:10, 11). Liwana katsiyaw pi Jehová ni katimastalh talakaskin pi uma xalixkajni kakilhtamaku tlakg namakgapala, namasputu kilhtamaku chuna la lakkaxwilinit (Hab. 2:3).

8. ¿Tuku tlawalh Noé? (Kaʼakxilhti xapulana dibujo).

⁸ Tuku Noé tlan xtlawa. Ni litaxlajwanilh tuku nila xtlawa wata liskujli tuku xmatlani. Akgtum liʼakxilhtit xkgalhi takanajla kamakatsinilh latamanin tuku xʼama tlawa Jehová (2 Ped. 2:5). Xlikana pi uma makgtayalh tliwakga nakgalhi xtakanajla. Maski xlichuwinama Dios, Noé tlawalh tuku Jehová xwaninit xlakata xtlawalh arca (kalikgalhtawakga Hebreos 11:7).

9. ¿La nachuna natlawayaw la Noé?

⁹ Chuna la Noé, akinin na natlawayaw «[...]xtaskujut nkimPuchinakan» (1 Cor. 15:58). Akgtum liʼakxilhtit, makgapitsi makgtayananaw natlawakan chu nakuentajtlawakan Pukgalhtawakga xla xTatayananin Jehová chu Salones de Asambleas. Makgapitsi makgtayananaw akxni tlawakan laklanka tamakxtumit, ksucursales o kʼakgtum Oficina de Traducción. Pero tlakg liskujaw xlakata nalichuwinanaw Dios, uma tlawa pi tlakg tatliwakglha kintakanajlakan xlakata takgalhkgalhin nema aku mima. Chatum tala puskat wa pi akxni kalitachuwinan amakgapitsin xlakata xtasikulunalin Tamapakgsin, akxilha pi ni kgalhikgo takgalhkgalhin, xlakata lakpuwankgo pi xtaʼakglhuwitkan nila katilakkaxlalh. Pero akinin kgalhiyaw takgalhkgalhin, chu tatliwakglha akxni lichuwinanaw Dios. Takgalhkgalhin nema kgalhiyaw kinkamakgtayayan chuntiya naliskujaw nakgalhiyaw latamat nema ni kgalhi xlisputni (1 Cor. 9:24).

10. Kalichuwinanti tuku tlawalh David.

¹⁰ Mapakgsina David, limasiyalh takanajla, chu Jehová lu xpaxki (Hech. 13:22). Maski chuna, David tlawalh lanka talakgalhin akxni tatlawalh talakgxtumit chatum puskat tiku xmakgaxtokgata xwanikan Bat-seba. Chu tuku tlakg nitlan, xmatsekgputun xtalakgalhin akxni lakkaxwililh pi xmakgnika xchixku Bat-seba tiku wanikan Urías. David tlawalh pi watiya Urías xlilh carta niku xwan pi xmakgnika (2 Sam. 11:1-21). Titaxtulh kilhtamaku, takatsilh xtalakgalhin David (Mar. 4:22). ¿Tuku tlawalh David?

11, 12. 1) ¿Tuku nila xtlawa David akxni xtlawanita talakgalhin? 2) ¿Tuku natlawa Jehová kimpalakatakan komo nalakgpaliyaw kintayatkan?

¹¹ Tuku David nila xtlawa. David nila  xlakgpali talakgalhin nema xtlawanit. Xʼama patinan xliputum kxlatamat xlakata xtalakgalhin (2 Sam. 12:10-12, 14). Wa xlakata xlakaskin takanajla. Xtalakaskin xkanajlalh pi Jehová xʼama tapati chu xmakgtayalh xtayanilh tuku nitlan xtlawanit komo xlikana nitlan xlimakgkatsilh kxnaku.

¹² Putum tlawayaw talakgalhin xlakata akinin makglakgalhinanin. Pero makgapitsi tlakg laklanka talakgalhin. Max namin kilhtamaku nila katilakgpaliw tuku tlawanitaw. Max nalipatinanaw tuku nitlan tlawaw (Gál. 6:7). Pero kanajlayaw pi Dios nakinkamakgtayayan akxni natitaxtuyaw tuku tuwa komo nalakgpaliyaw kintayatkan. Nakinkamakgtayayan maski kinkuentajkan tuku titaxtumaw (kalikgalhtawakga Isaías 1:18, 19 chu Hechos 3: 19).

13. ¿Tuku tlawalh David xlakata natalalimpara Jehová?

¹³ Tuku David tlan xtlawa. Xlakata David tlan xtalalimputun Jehová, mastalh talakaskin pi xmakgtayalh. Akgtum liʼakxilhtit, makgamakglhtinalh tastakyaw nema maxkilh xpalakachuwina Jehová xwanikan Natán (2 Sam. 12:13). David na wanilh xtalakgalhin Jehová. Chuna limasiyalh pi tlan xtalalimputumpara (Sal. 51:1-17). Ni mastalh talakaskin pi namaxlajwani xtalakgalhin, wata nialh chuna tlawalh. Nialh tlawalh talakgalhin nema xtlawanit. Akxni titaxtulh akglhuwa kata nilh la chatum chixku tiku xkgalhi lhuwa takanajla, chu chuna lakapastaka Jehová (Heb. 11:32-34).

14. ¿Tuku kinkamasiyaniyan xliʼakxilhtit David?

¹⁴ ¿Tuku kinkamasiyaniyan xliʼakxilhtit David? Komo natlawayaw akgtum lanka talakgalhin, kilimasiyatkan pi nitlan limakgkatsiyaw xliputum kinakujkan, nawaniyaw Jehová chu nawaniyaw pi kakinkatapatin (1 Juan 1:9). Na nakatachuwinanaw lakgkgolotsin xalak congregación, xlakata wa tlan nakinkamakgtayakgoyan natalalimparayaw Jehová (kalikgalhtawakga Santiago 5:14-16). Kamakgamakglhtinaw xtamakgtay Jehová. Chuna nalimasiyayaw pi kanajlayaw pi nakinkatapatiyan. Nialh katlawaw tuku nitlan chu chuntiya xatapaxuwan kaskujnaniw Jehová (Heb. 12:12, 13).

15. ¿Tuku kinkamasiyaniyan xliʼakxilhtit Ana?

¹⁵ Max kalakapastakaw makgapitsi kskujnin Jehová tiku lipawankgolh chu tlawakgolh tuku matlanikgolh akxni tuwa tuku titaxtukgolh. Kalichuwinaw xliʼakxilhtit Ana. Milh kilhtamaku nila xkgalhi kamanan. Maski nila xlakgpali tuku xtitaxtuma, xlipawan pi Jehová xʼama makgtaya. Wa xlakata chuntiya xʼan kxtabernáculo Jehová xlakata nakakninani chu xwani la xmakgkatsi (1 Sam. 1:9-11). Ana lu tlan liʼakxilhtit kinkawilinin. Max kgalhiyaw akgtum tajatat o atanu chu nila lakgpaliyaw  tuku titaxtumaw. ¿Tuku tlan natlawayaw? Kamakamaxkiw Jehová chu kalipawaw pi xla kinkalilakgaputsayan (1 Ped. 5:6, 7). Liwana kalitamakgtayaw kintamakxtumitkan chu atanu tamakgtay nema kinkamaxkiyan Jehová (Heb. 10:24, 25).

16. ¿Tuku tlan nakatsinikgo natlatni xlakata xliʼakxilhtit Samuel?

¹⁶ ¿Tuku tlan natlawakgo natlatni tiku ni makgxtakgkgo Jehová chu kgalhikgo kamanan tiku nialh skujnanikgo Jehová? Xliʼakxilhtit palakachuwina Samuel tlan nakinkamakgtayayan. Samuel nila xkamafuerzajni xkamanan tiku laklankata xwankgonit xlakata ni xmakgxtakgkgolh Dios (1 Sam. 8:1-3). Wa xlakata makamaxkilh xtaʼakglhuwit Jehová. Pero liskujli xlakata ni namakgxtakga chu namakgapaxuwa Jehová (Prov. 27:11). Lhuwa natlatni nachuna titaxtumakgolh. ¿Tuku tlawakgo? Liwana katsikgo pi Jehová nakamakgamakglhtinan lakgalhinanin tiku lakgpalikgo xtayatkan, xtachuna la xtlat kgawasa tiku taspitli nema lichuwinalh Jesús (Luc. 15:20). Pero chuntiya liskujkgo xlakata ni namakgxtakgkgo Jehová, chu kgalhkgalhikgo pi xliʼakxilhtitkan natlawa pi xkamanankan nataspitparakgo kcongregación.

17. ¿Tuku xlakata kinkamakgtayayan xliʼakxilhtit puskat tiku xninita xchixku?

¹⁷ Atanu tlan liʼakxilhtit, wa puskat tiku nitu xkgalhi kxkilhtamaku Jesús (kalikgalhtawakga Lucas 21:1-4). Xla nila tuku xtlawalh xlakata xkalakgpalilh latamanin tiku lixkajni xlikatsikgo chu xwilakgolh ktemplo. Chu na nila xtlawa pi xkgalhilh tumin (Mat. 21:12, 13). Pero xlipawan Jehová chu wa xlakata xtataya xaxlikana takanajla. Lu tlan likatsilh chu mastalh «okgxtuy tumin», kaj watiya nema xkgalhi. ¡Xlikana pi lu xlipawan Jehová! Liwana xkatsi pi komo pulana xwililh tuku xla Jehová xʼama maxki tuku xmaklakaskilh kxlatamat. Chuna la puskat tiku nialh xkgalhi xchixku, akinin lipawanaw pi Jehová nakinkamaxkiyan tuku maklakaskinaw komo pulana nawiliyaw kkilatamatkan Tamapakgsin (Mat. 6:33).

18. Kalichuwinanti xliʼakxilhtit chatum tala tiku xkgalhi tlan tapuwan.

¹⁸ Lu uku lhuwa natalan lipawankgo Jehová chu liskujkgo tuku tlan tlawakgo, chu ni lilakgaputsakgo tuku ni matlanikgo. Kalilakpuwaw tala Malcolm, tiku nikxni makgxtakgli Jehová asta akxni nilh kkata 2015. Xla chu xpuskat akglhuwa kata skujnanikgolh Jehová, titaxtukgolh tuku tlan chu tuku ni tlan. Xla wa: «Ni katsiyaw tuku nala kkilatamatkan, pero Jehová kasikulunatlawa tiku lipawankgo». ¿Tuku tastakyaw mastalh Malcolm? «Kaskiniw Dios pi kakinkamaxkin talakaskin pi tlakg naskujnaniyaw. Katlawaw tuku matlaniyaw, chu niwa tuku nikxni katimatlaniw» * (kaʼakxilhti nota).

19. 1) ¿Tuku xlakata lu kinkamakgtayayan texto xla kata 2017? 2) ¿La natlawaya tuku wan texto xla kata 2017?

¹⁹ Xlakata uma kakilhtamaku tlakg nitlan la tawilama, tlakg nakgalhiyaw taʼakglhuwit (2 Tim. 3:1, 13). La uku tlakg xlakaskinka ni namastayaw talakaskin pi taʼakglhuwit nakinkamaxlajwaniyan. Wata tlakg kalipawaw Jehová chu naliskujaw tuku tlan tlawayaw. Wa xlakata lu tlan pi texto xla kata 2017 wa Salmo 37:3, nema wan: «Kalipawanti Jehová chu katlawa tuku tlan».