1. Hi wahi a matshamela yo hlawuleka lawa Jehova a nyikileko vanhu?

JEHOVA i vangile vanhu na va hi ni matshamela yo hlawuleka. I hi nyikile wutlhari go ehleketa, legi gi hi vunako ku lulamisa zikarato ni ku maha makungo ya xikhati xi tako. (Mavingu 2:11) I hi nyikile ntamu kasi hi zi kota ku tatisa makungo ya hina ni mixuvo ya hina. (Va Le Filipi 2:13) I tlhelile a hi nyika livalo, gi nga tshamela hi nga nago ga ku tiva ku hambanyisa a za zi nene ni zo biha. A livalo la hina li hi vuna ku potsa ku onha li tlhela li hi vuna ku lulamisa a zihoxo za hina. — Va Le Roma 2:15.

2. Jehova i rinzela ku hi tirisa a matshamela ya hina hi ndlela muni?

² Jehova i rinzela lezaku hi ma tirisa khwatsi a matshamela ya hina. Hikuyini? Hi lezi a hi ranzako a tlhela a tiva lezaku hi ta xalala loku hi tirisa lezi a hi nyikileko. Hi xikombiso, lomu ka Biblia, hi gonza lezi: “Ni xihi lexi a canja ga wena gi xi tirako, xi mahe hi ntamu wa wena.” “Kota lezi hi nga ni xikhati, a hi tireni lezi zi nene ka vanhu vontlhe,” niku “ngha munwe ni  munwani a amukeleko a xinyikiwo xo kari, a tirela vanwani ha xona.” (Mutshawuteli 9:10; Va Le Galatia 6:10; 1 Pedro 4:10) Zi te dlunya lezaku Jehova i lava ku hi maha lezi hi zi kotako kasi hi vuneka hi tlhela hi vuna vanwani.

3. Kugumelwa muni loku a vanhu va nga nako?

³ Jehova i lava lezaku hi tirisa a matshamela ya hina, kanilezi wa zi tiva lezaku ha gumelwa. Hi xikombiso, a hi zi koti ku ti susela kungambheleli, ni xionho, ni kufa. (1 Tihosi 8:46) A hi zi koti kambe ku fumela munwani munhu, hakuva munhu ni munhu i tlhatlhekile ku ti hlawulela. Hambu loku hi hi ni wutivi ga hombe kutani kubuva ko chikela kwihi, hi nga ta tshuka hi fana na Jehova. — Isaya 55:9.

4. Hi ta wulawula hi yini ka nzima leyi?

⁴ Xontlhe xikhati hi fanele ku tsika Jehova a hi rangela, na hi tsumba lezaku i ta hi vuna a tlhela a hi mahela lezi hi nga zi kotiko ku ti mahela ha hoce. Hambulezo, Jehova i lava kambe lezaku hi ehleketa hi lezi hi nga mahako kasi ku lulamisa zikarato, hi tlhela hi vuna vanwani. (Gonza Tisimu 37:3.) Hi fanele ku ‘tsumba Jehova hi maha kusaseka,’ hi tlhela hi “tsumbeka.” Hi nga zi mahisa kuyini? A hi woneni xikombiso xa Noa, ni xa Davida, ni xa malanza manwani yo tsumbeka ya Nungungulu lawa ma nga tsumba Jehova. Hi ta wona lezaku ku wa hi ni zilo va nga kala va nga zi koti ku maha, kanilezi va vekile kupima ka lezi va nga zi kota ku maha.

5. Tlhamusela xiyimo xa Noa.

⁵ Noa i hanyile ka misava yi nga “tele hi  tihanyi” ni mahanyela ya kubiha. (Genesisi 6:4, 9-13) Hambu lezi a nga zi tiva lezaku Jehova i ta lovisa misava leyo ya kubiha, kuzilava Noa zi wa mu swira lezi a vanhu va nga kari va maha. Ka xiyimo lexo, Noa i wonile lezaku ku wa hi ni zilo a nga kala a nga zi koti ku maha, kanilezi i wonile kambe lezaku ku wa hi ni zilo a nga zi kota ku maha.

6, 7. a) Zini lezi Noa a nga kala a nga zi koti ku maha? b) Hina hi ka xiyimo xo fana ni xa Noa hi ndlela muni?

⁶ Lezi Noa a nga kala a nga zi koti ku maha: Hi kutsumbeka, Noa i xumayele a muhungu ya Jehova ya ku tlharihisa vanhu, kanilezi i wa nga hi na ku va kurumeta ku ma vumela. Niku i wa nga hi na ku maha lezaku a Ntalo wu hatlisa wuta. Noa i wa fanele ku tsumba lezaku Jehova i ta tatisa a xitsumbiso Xakwe xa ku mbheta a kubiha, a tlhela a kholwa lezaku Nungungulu i ta maha lezo hi xikhati xi faneleko.— Genesisi 6:17.

⁷ Hinawu hi hanya ka tiko gi teleko hi wubihi, legi hi zi tivako lezaku Jehova i tsumbisa ku gi fuvisa. (1 Johani 2:17) Hambulezo, a hi nge kurumeti vanhu ku vumela a “ivangeli leyi ya Mufumo.” Niku a hi nge mahi nchumu kambe kasi a “kuxaniseka ka hombe” ku hatlisa ku sangula. (Mateu 24:14, 21) A ku fana na Noa, hi fanele kuva ni kukholwa ko tiya, hi tsumba lezaku zezanyana Nungungulu i ta mbheta kubiha kontlhe. (Tisimu 37:10, 11) Ha tsumba lezaku Jehova a nga ta tsika a tiko legi go biha gi simama hi xikhati xo hunza lexi xi lavekako hambu hi siku ginwe. — Habakuka 2:3.

8. Noa i vekile kupima kakwe ka yini? (Wona mufota kusanguleni ka nzima.)

 ⁸ Lezi Noa a nga zi kota ku maha: Wutshanwini ga ku mbhela ntamu hi kota ya lezi a nga kala a nga zi koti ku maha, Noa i lo veka kupima ka lezi a nga zi kota ku maha. Noa i xumayele mahungu yo tlharihisa ya Jehova hi kutsumbeka. (2 Pedro 2:5) Kuzilava a ntiro lowo wu mu vunile ku simama ava ni kukholwa ko tiya. Ahandle ka ku xumayela, i lo lanzela xileletelo xa Jehova xa ku aka taru. — Gonza Maheberu 11:7.

9. Hi nga mu pimanyisisa kuyini Noa?

⁹ A ku fana na Noa, hi tshama hi khomekile hi ntiro wa Hosi. (1 Va Le Korinte 15:58) Hi xikombiso, hi nga vunetela kuaka ni ku hlayisa tiSalawu ta Mufumo ni tiSalawu ta Mitlhangano ya Hombe, hi maha ntiro wa kuziranza mitlhanganweni ya hombe, kutani ku tira Beteli kutani ka muti wa wuhunzuluseli. A ku hunza lezo, hi tshama hi khomekile hi ntiro wa kuxumayela, lowu wu tiyisako a kutsumba ka hina ka wumanziko. A makabye wo kari wo tsumbeka wa xisati i wula lezaku a xikhati lexi a bhulelako vanwani a makatekwa ya Mufumo wa Nungungulu, i zi wona khwatsi lezaku a vanhu a va na kutsumba niku va alakanya ku a zikarato zabye zi nga ta tshuka zi mbhela. Kanilezi hina hi na ni kutsumba hi wumanziko, niku kuya ku tiya nguvu a xikhati hi bhulelako vanwani. A kutsumba loko ku hi vuna ku simama ndleleni ya wutomi! — 1 Va Le Korinte 9:24.

10. Tlhamusela xiyimo xa Davida.

¹⁰ Hosi Davida i wa hi wanuna wo tsumbeka, niku Jehova i wa mu ranza nguvu. (Mitiro 13:22) Hambulezo, Davida i lo maha wubhayi na Batexeba, xi nga hi xionho xa hombe. A xo biha nguvu kambe hi lezaku i zamile ku fihla a xionho xakwe hi ku maha makungo ya ku Uria, a nuna wa Batexeba, a dawa yimpini. Davida i tlhelile a xinyata a nyiketa Uria a papilo ga zileletelo za kudawa ka yena nwinyi! (2 Samueli 11:1-21) Hi kugumesa, a xionho xa Davida xi lo tiveka. (Marku 4:22) Makunu, zini a nga maha ka xikhati lexo?

11, 12. a) Anzhako ka xionho xakwe, zini lezi Davida a nga kala a nga zi koti ku maha? b) Zini lezi Jehova a to hi mahela loku hi ti sola?

¹¹ Lezi Davida a nga kala a nga zi koti ku maha: Davida i wa nga hi na ndlela ya ku cica lezi a nga sina a mahile. Hi lisine wutomini gakwe gontlhe i wa tava ni makhombo yo kari hi kota ya xionho xakwe. (2 Samueli 12:10-12, 14) Hikwalaho i wa fanele kuva ni kukholwa. I wa fanele ku tsumba lezaku loku a ti sola hi mbilu yontlhe, Jehova i ta mu tsetselela a tlhela a mu vuna ku timisela wuyelo ga mitiro yakwe.

¹² Kota lezi hi kalako hi nga mbhelelangi, hontlheni ha onha. Kanilezi a zionho zo kari za hombe ku hunza zinwani, niku ka zikhati  zinwani a hi nge zi koti ku cica zihoxo hi sinako hi mahile. Hinawu hi nga ha xaniseka hi kota ya mitiro ya hina. (Va Le Galatia 6:7) Hambulezo, ha tsumba a xitsumbiso xa Nungungulu xaku loku hi ti sola, i ta hi vuna loku hi hi zikaratweni, hambu loku a zikarato lezo zi vangiwa hi zihoxo za hina. — Gonza Isaya 1:18, 19; Mitiro 3:19.

13. Davida i gi vuxisile kuyini a wunghana gakwe na Jehova?

¹³ Lezi Davida a nga zi kota ku maha: Davida i wa lava ku vuxa a wunghana gakwe na Jehova. I zi mahisile kuyini? I vumele ku vuniwa hi Jehova. Hi xikombiso, i vumele ku kawukiwa hi Natani a muprofeti wa Jehova. (2 Samueli 12:13) Davida i tlhelile a khongela ka Jehova a wulela a zionho zakwe, a komba lezaku hakunene i wa lava ku tlhela a tsakelwa hi Jehova. (Tisimu 51:1-17) Wutshanwini ga ku djudjiwa kupima hi nanzu wakwe, Davida i lo gonza hi zihoxo zakwe. A nga phindangi kambe a zionho lezo za hombe. Anzhako ka malembe yo kari, i lofa na a tsumbekile, niku hi zalezo Jehova a mu alakanyisako zona. — Maheberu 11:32-34.

14. Hi nga gonza yini ka xikombiso xa Davida?

¹⁴ Hi gonza yini ka xikombiso xa Davida? Loku hi tshuka hi maha xionho xa hombe, hi fanele ku ti sola hi mbilu yontlhe, hi wulela a zionho za hina ka Jehova, hi tlhela hi kombela lezaku a hi tsetselela. (1 Johani 1:9) Hi fanele ku bhulela madota kambe hakuva ma nga hi vuna ku vuxa wunghana ga hina na Jehova. (Gonza Jakobe 5:14-16.) Loku hi vumela ku vuniwa hi Jehova, hi komba lezaku ha tsumba a xitsumbiso xakwe xa ku i ta hi tsetselela. Ahandle ka lezo, hi fanele ku gonza hi zihoxo za hina hi tlhela hi simama ku tirela Jehova na hi tiyile. — Maheberu 12:12, 13.

15. Hi gonza yini ka xikombiso xa Hana?

¹⁵ Kuzilava wa alakanyela malanza manwani yo tsumbeka lomu ka Biblia lawa ma nga tsumba Jehova na ma kari ma maha lezi ma nga zi kota nzeni ka ziyimo zo nonoha. Hi xikombiso, hi xikhati xo kari, Hana i wa hi ngonwa. I wa nga hi na ndlela yo cica xiyimo xakwe. Kanilezi i wa tsumba lezaku Jehova i ta mu chavelela. Hikwalaho i simamile a khozela lomu tabernakelini a tlhela a khongela ka Jehova, a mu phofulela a kubayiseka kakwe. (1 Samueli 1:9-11) Hi nga wona xikombiso lexi xo saseka! Loku hi hi ni zikarato za mababyi kutani zikarato zinwani hi nga zi kotiko ku zi cica, hi veka kukarateka ka hina ka Jehova na hi tsumba lezaku wa hi khatalela. (1 Pedro 5:6, 7) Hi tlhela hi maha lezi hi zi kotako kasi hi vuneka hi mitlhangano ya wuKristu ni yinwani milongoloko hi nyikwako hi hlengeletano ya Jehova. — Maheberu 10:24, 25.

16. A vapswali va nga gonza yini ka Samueli?

¹⁶ Ahati a vapswali vo tsumbeka lava va nga ni vana va tsikileko ku tirela Jehova ke? Muprofeti Samueli i wa nga hi na ndlela ya  ku kurumeta a vafana vakwe ku simama va tsumbekile ka Nungungulu. (1 Samueli 8:1-3) I wa fanele ku tsika a mhaka leyo mandleni ya Jehova. Hambulezo, Samueli i mahile lezi a nga zi kota kasi a simama a tsumbekile ka Nungungulu a tlhela a tsakisa a Papai wakwe wa le tilweni. (Mavingu 27:11) Inyamutlha, a vapswali vo tala va nga maKristu va ka xiyimo xo fana ni lexo. Va tsumba lezaku a ku fana ni papai loyi a kumbukiwako ka mufananiso wa Jesu wa n’wana a pengileko, Jehova i tshama na a longile ku amukela a vaonhi va ti solako. (Luka 15:20) Nzeni ka xikhati lexo, a vapswali lavo va ti karatela ku simama va tsumbekile ka Jehova, na va tsumba lezaku a xikombiso xabye xi ta kuca a vana vabye ku tlhelela ka Jehova.

17. Hikuyini a xikombiso xa noni ya xisiwana xi tiyisako?

¹⁷ A xinwani xikombiso xa xi nene hi lexi xa noni ya xisiwana ya masikwini ya Jesu. (Gonza Luka 21:1-4.) Yi wa nga hi na ku maha nchumu hi wukanganyisi gi nga mahiwa lomu tempeleni, niku yi wa nga ta zi kota ku ti humesa wusiwaneni ga yona. (Mateu 21:12, 13) Kanilezi a kutsumba kakwe ka Jehova ku mu kucile ku seketela a wukhozeli ga lisine. I wa hi ni wuhana niku i nyikele zimalana zontlhe a nga hi nazo. A wasati loye wo tsumbeka i kombile lezaku i wa tsumba Jehova hi mbilu yontlhe. I wa zi tiva lezaku loku a rangisa a ntiro wa Jehova wutomini gakwe, Jehova i wa ta mu nyika zontlhe zi nga laveka kakwe. Hinawu nyamutlha, hi tsumba lezaku loku hi rangisa Mufumo wa Nungungulu, Jehova i ta hi nyika zontlhe zi lavekako ka hina. — Mateu 6:33.

18. Nyika xikombiso xa makabye a nga hi ni mawonela ma nene.

¹⁸ A kutala ka vamakabye va hina nyamutlha vonawu va tsumba Jehova hi ku veka kupima ka lezi zi nga ntanwini wabye wutshanwini ga lezi va nga zi kotiko ku maha. Ehleketa hi makabye Malcolm, loyi a simamileko ku tsumbeka kala kufeni kakwe hi 2015. Nzeni ka malembe yo tala lawa yena ni sati wakwe va tireleko Jehova, va vile ni zikhati zo tsakisa ni zo nonoha. I te: “A wutomi gi tshama hi ku cicacica, ga tshuka gi nonoha, niku a hi na ku tiva za manziko. Kanilezi Jehova wa katekisa lava va mu tsumbako.” Makunu hi gihi a wusungukati ga Malcolm? I ngalo: “Khongela ka Jehova u kombela a kuva u bhinzula ntirweni wakwe hi laha u zi kotako hi kona. Veka kupima ka wena ka lezi u zi kotako ku maha, na ku nga hi ka lezi u nga zi kotiko.” * — Wona tlhamuselo wa lahasi.

19. a) Hikuyini a mutsalo wa hina wa lembe wa 2017 wu hlawulilweko khwatsi? b) U ta wu tirisisa kuyini wutomini ga wena a mutsalo wa lembe wa 2017?

¹⁹ A tiko legi go biha giya “mahlweni kubiheni,” hikwalaho hi nga rinzela kuya hi kumana ni zikarato za hombe laha a xikhati xi yako xi hunza. (2 Timote 3:1, 13) Inyamutlha za lisima nguvu ku hunza kale a kuva hi nga tshuki hi djudjiwa kupima hi zikarato za hina. Wutshanwini ga lezo, hi fanele ku tsumba Jehova hi kumbhelela hi tlhela hi veka kupima ka hina ka lezi hi zi kotako ku maha. Hi zalezo zi mahako ku a mutsalo wa hina wa lembe wa 2017 wuva mutsalo wu hlawulilweko khwatsi. Wu wula lezi: “Tsumba Jehova, u maha kusaseka”! — Tisimu 37:3.