1-3. San a polofeiti fu Yuda á be du? San a be bakapisi? (Luku a fowtow na a bigin.)

KOWNU YEROBIYAM fu Islayeli be meke wan altari fu dini falisi gadu na a foto Betel. Yehofa sende wan polofeiti fu Yuda fu go taigi Yerobiyam san o pasa anga en. A polofeiti ya be abi sakafasi. Neen meke a tyai a bosikopu fu Yehofa gi Yerobiyam. A kownu ati be boon na a polofeiti, ma Yehofa kibii en.—1 Kownu 13:1-10.

² Yehofa be taigi a polofeiti taki a á mu nyan efuso diingi aini Islayeli. A be taigi en tu taki a á be mu waka na aseefi pasi te ai go a osu. Di a polofeiti be e go a osu, neen a miti wan dda a pasi. A dda taigi a polofeiti taki a Yehofa sende en fu tyai wan bosikopu gi en. Ma a lei a be e lei. A dda kai a polofeiti fu go nyan neen osu. Yehofa ati boon na a polofeiti di a go nyan na a dda osu. Di a polofeiti be de a pasi e gwe neen wan lew kii en.—1 Kownu 13:11-24.

 ³ A polofeiti ná aliki Yehofa, ma a aliki a dda. Wi á sabi saide a du a sani ya, ma u sabi taki a sani di a du e soi taki a á be abi „sakafasi” moo. (Leisi Mika 6:8.) Beibel e soi taki te wan sama e waka anga Yehofa, da ai fitoow en. Ai meke Yehofa tii en tu. Wan sama di abi sakafasi sabi taki a mu e begi ala yuu. Efu a polofeiti be abi sakafasi, a be o akisi Yehofa efu a be kengi mofu. Son leisi useefi mu du wan pelensipali sani. Kande u nai kaba fusutan fa Yehofa wani u du a sani. Ma efu wi abi sakafasi, wi o begi Yehofa fu a yeepi u. A sani de o yeepi u fu wi á du wan sani di Yehofa e buuse.

4. San wi o leli aini a artikel ya?

⁴ A artikel a fesi, be soi san a wani taki fu abi sakafasi anga saide a de taanga fanowdu fu abi a manii de aini a ten ya. Ma san o yeepi u fu soi moo sakafasi? San a den sani di sa meke a taanga gi u fu soi sakafasi? San o yeepi u fu sabi efu wi abi sakafasi tuutuu? Wi o luku dii sani di be sa meke a taanga gi u fu soi sakafasi.—Odo 11:2.

5, 6. Fa Barsilai soi taki a be abi sakafasi?

⁵ A fasi fa wi e tyai useefi te u libi efuso den gaandi di wi abi kengi, e soi efu wi abi sakafasi tuutuu. U sa leli wan sani fu wan fu den mati fu Kownu David di den e kai Barsilai. Di a abi 80 yali, neen David kai en fu a kon tan anga en aini a kownu osu. Winsi fa a sani ya be bigi gi Barsilai, tokuso a taigi David taki a moo bun fu a gi Kimham a gaandi ya. Kande Kimham a be en manpikin.—2 Samuweli 19:31-37.

⁶ Saide Barsilai á teke a gaandi ya? A wani a á be wani faantiwowtu? A wani a á be wani wooko taanga moo fu di a be kon gaandi? Nono. A sakafasi a be abi. A be sabi taki a á be poi du sani enke fosi moo. (Leisi Galasiyasama 6:4, 5.) Leti enke Barsilai u mu abi sakafasi. Wi á mu e poti pakisei a san u wani namo. Wi á mu e maiki useefi anga taawan tu. Ma u mu poti pakisei a den sani di u man du gi Yehofa. A sani ya pelensipali moo den faantiwowtu di wan sama sa fende. A bun moo balinen (Galasiyasama 5:26). Efu wi abi sakafasi, wi o wooko makandaa anga u baala anga sisa fu gi Yehofa gaandi. Wi o wooko makandaa anga den fu du sani di o tyai wini gi taawan.—1 Korentesama 10:31.

7, 8. Fa sakafasi sa yeepi u fu wi á biibi useefi tumisi?

⁷ Son leisi ai moo taanga gi u fu soi sakafasi te u fende son faantiwowtu. U sa leli wan sani fu Nehemiya. Di a yee taki den sama fu Yelusalem be abi omen polobelema, neen a begi Yehofa fu yeepi den (Nehemiya 1:4, 11). Yehofa du san Nehemiya akisi en. Kownu Artakserkses poti Nehemiya enke gaanman fu a se kondee anda. Winsi fa Nehemiya be gudu, winsi fa a be abi makiti, tokuso a be  e meke Yehofa tii en. A be e leisi a Weiti fu Yehofa ala yuu (Nehemiya 8:1, 8, 9). Nehemiya be de enke tiiman fu omen sama. Ma noiti a fooseli den sama ya fu di a abi makiti. Boiti dati a á koboloiki a makiti fi en fu suku wini gi enseefi.—Nehemiya 5:14-19.

⁸ Te u fende wan taa faantiwowtu efuso te den baala gi u moo wooko, da u mu soi sakafasi enke Nehemiya. Wi á mu denki u poi du ala sani fu di u sabi du wan sani bun efuso fu di wi abi ondoofeni. Fa wan sama e bigin soi taki ai biibi enseefi tumisi? Kande wan owluman nai begi fosi a du sani gi a kemeente. Kande a te wan Kelesten du wan sani fosi, da ai akisi Yehofa fu a holibaka gi en. Ma wan sama di abi sakafasi, nai biibi enseefi tumisi, winsi a du wan sani omen leisi kaba. Ala yuu ai holi a pakisei taki a á poi maiki enseefi anga Yehofa. (Leisi Odo 3:5, 6.) A omen sama aini a goontapu ya nai booko den ede anga taawan. A denseefi den e denki. Ma a foluku fu Yehofa á de so. U nai si enke u bun moo u famii efuso taawan aini a kemeente te wi abi wan faantiwowtu. Ma wi e wooko makandaa anga u baala anga sisa.—1 Timotiyesi 3:15.

9, 10. Fa sakafasi sa yeepi u te taawan nai libi bun anga u?

⁹ Wi ati e boon te sama e kuutu u sosokaali. Na a sani de be miti Hana. En man be lobi en, ma tokuso a á be e piisii. En meti Penina be e soso en ala yuu. Hana be wani pikin, ma a á be poi meke pikin. Di sani be e moo Hana wan dei, a go na a tabernakel go begi. A be e kee. Di a hei pilisite di den e kai Eli si en, neen a denki a duungu Hana be duungu. A sani ya be sa meke Hana ati boon. Ma tokuso a piki Eli a wan lesipeki fasi. Den sani di Hana begi Yehofa baka dati, e soi taki a be e biibi Yehofa. A be lobi Yehofa tu.—1 Samuweli 1:5-7, 12-16; 2:1-10.

¹⁰ Sakafasi o yeepi u fu ’du bun, da ogii ná o wini u’ (Romesama 12:21). A omen ogii e pasa aini a goontapu fu Saatan. Neen meke wi á mu foondoo te sama nai libi bun anga u (Psalm 37:1). Wi e moo fii en te baala anga sisa nai libi bun anga u aini a kemeente. Te a sani ya pasa, u mu waka a Yesesi baka. Beibel taki: „Te sama be e kosi en, a á be e kosi baka.” ma a be e „fika ala sani aini Gadu ana, bika a sabi taki neen e kuutu sani a wan leti fasi” (1 Peitilisi 2:23). Yesesi be abi sakafasi. A be sabi tu taki Yehofa be o  kuutu sani a wan leti fasi (Romesama 12:19). Useefi wani soi sakafasi. Neen meke wi á mu „pai ogii fu ogii”.—1 Peitilisi 3:8, 9.

11, 12. (a) Fa u sa soi taki wi abi sakafasi te taawan e gafa u? (b) Fa u koosi anga a fasi fa wi e tyai useefi sa soi taki wi abi sakafasi?

¹¹ A fasi fa wi e tyai useefi te sama e gafa u, e soi efu wi abi sakafasi. A omen sama be e gafa Ester. A uman ya a be wan fu den moo moin uman fu Persiya. A wan hii yali den seeka Ester anga omen taa yonkuu uman sikin anga dii oli. Den taa uman be e feti fu toon kownu-uman. Ma a Ester a kownu teke fi en uman. Toku a sani ya á be meke Ester fii enseefi. A be abi sakafasi ete. A be abi lesipeki gi taawan tu.—Ester 2:9, 12, 15, 17.

¹² Efu wi abi sakafasi wi o wei koosi a wan fasi di e soi taki wi e lesipeki useefi. A fasi fa wi o wei koosi o soi tu taki wi e lesipeki taawan. U ná o gafa efuso du sani fu sama si u, ma wi o meke moiti fu abi „lesipeki anga sakafasi”. (Leisi 1 Peitilisi 3:3, 4; Yelemiya 9:23, 24). Den sani di wi e taki anga den sani di wi e du, e soi fa wi e si useefi. Kande wi e meke sama denki taki u bun moo den fu di u man du son sani, efuso fu di u sabi son sama. Kande wan sama yeepi i du wan sani, da yu e meke enke a yu wawan du en. Ma pakisei Yesesi. A be sa du sani fu soi sama fa a koni. Ma a san sikiifi aini a Wowtu fu Gadu a be e soi sama. A á be wani sama gafa en. A Yehofa a be e gi a gaandi.—Yohanisi 8:28.

13, 14. Fa sakafasi sa yeepi u fu du sani enke fa Yehofa wani?

¹³ U mu abi sakafasi te u de fu du wan sani efuso te taawan du wan sani di u be o du taa fasi. Di Pawlesi be de a Sesareya, a be wani go a Yelusalem fu kaba a wooko di Yehofa be gi en. Ma wan polofeiti den e kai Agabus be taigi Pawlesi taki efu a go, den o sooto en. Kande den be kii en seefi. Den baala begi Pawlesi fu a á go a Yelusalem. Ma tokuso Pawlesi go. A sani ya á wani taki Pawlesi be e biibi enseefi tumisi. A fitoow a be e fitoow Yehofa. Dati e soi taki a be abi sakafasi. Den baala seefi be abi sakafasi, neen meke den holibaka gi Pawlesi di a go a Yelusalem.—Toli 21:10-14.

¹⁴ Te wi abi sakafasi da a sani de o yeepi u fu du sani enke fa Yehofa wani, winsi wi á sabi fa sani o waka bakaten. Kande wi e akisi useefi san o pasa anga u efu u kon siki te wi e du a fuuten diniwooko. Kande wi e akisi useefi sama o yeepi u mma anga u dda te den siki efuso fa wi o du te u kon gaandi. Winsi u begi efuso booko wi ede, u ná o man sabi den sani ya a fesi (Peleikiman 8:16, 17). Ma efu wi e fitoow Yehofa, wi o holi a pakisei taki u ná o man sabi ala sani a fesi. Te u ondoosuku sani finifini, te u taki anga taawan fu den poti wi a pasi, da u mu begi Yehofa. Baka dati u mu du san a santa yeye fu Yehofa e soi u. (Leisi Peleikiman 11:4-6.) Yehofa o meke sani waka bun gi u. A sa yeepi u tu fu  du sani taa fasi efu a de fanowdu.—Odo 16:3, 9.

15. Fa a teke di wi e teke ten pakisei den fasi fu Yehofa e yeepi u fu soi sakafasi?

¹⁵ San o yeepi u fu abi moo sakafasi? Wi o luku fo sani di o yeepi u. A fosi sani, a te wi e sidon pakisei den fasi fu Yehofa. Te u du a sani ya, wi o si taki Gadu hei moo ala sama. A sabi sani moo ala sama tu (Yesaya 8:13). U mu holi a pakisei taki a ná libisama efuso engel wi e dini, ma a Gadu. Te wi e teke ten pakisei a sani ya, da a o yeepi u fu saka useefi ’a Gadu ondoo. Bika neen abi ala makiti’.—1 Peitilisi 5:6.

16. Fa a sabi di u sabi taki Yehofa lobi u, e yeepi u fu abi sakafasi?

¹⁶ Du fu tu sani di o yeepi u fu abi sakafasi, a te wi e sidon pakisei a lobi di Yehofa lobi u. Pawlesi taki a kemeente de enke wan libisama sikin. Ala den pisi fu a sikin de taanga fanowdu (1 Korentesama 12:23, 24). Yehofa e booko en ede anga ala den sama di e dini en. A nai maiki wi anga taawan. Winsi u meke wan fowtu, a lobi wi ete. A sabi di u sabi taki Yehofa lobi u, e meke u fii bun.

17. Sowtu wini wi e fende te wi e meke moiti fu si den bun se fu taawan?

¹⁷ Du fu dii sani di o yeepi u fu abi sakafasi, a te wi e meke moiti fu si den bun sani di taawan e du, leti enke fa Yehofa e meke moiti fu si den bun di den e du. Wi á mu wani du sani fu sama poti pakisei a wi wawan. Boiti dati wi á mu e wani taigi taawan ala yuu san den mu du. Ma u mu e akisi den fa u sa du son sani. Te den soi u wan sani, u mu de kabakaba fu du sani enke fa den soi u (Odo 13:10). Wi e piisii anga u baala anga sisa te den fende wan gaandi. Boiti dati wi e gi Yehofa daa fu di a gi wi a okasi fu dini en.—1 Peitilisi 5:9.

18. Saide wi o abi sakafasi te wi meke moiti fu u kosensi wooko moo bun?

¹⁸ Du fu fo sani di o yeepi u fu abi moo sakafasi, a te wi e meke moiti fu u kosensi wooko moo bun. Den sani di wi e leisi aini Beibel e yeepi u fu sabi fa Yehofa e fii anga fa ai si son sani. Te wi e meke moiti fu denki enke fa Yehofa e denki, da a sani de e yeepi u fu du sani di e meke a piisii. Te wi e sutudeli, te wi e begi anga te wi e du san u leli, u kosensi o wooko moo bun (1 Timotiyesi 1:5). Wi e leli taki wi á bun moo taawan. Yehofa paamisi u taki a o yeepi u fu abi moo sakafasi te wi du den sani ya.—1 Peitilisi 5:10.

19. San o yeepi u fu soi sakafasi fu teego?

¹⁹ A polofeiti di u be kai na a bigin fu a artikel á be aliki Yehofa, neen meke a dede. En anga Yehofa poli, bika a á be abi sakafasi moo. Ma u poi abi sakafasi, winsi a taanga son leisi. Den toli fu den sama di tan dini Yehofa e soi taki u poi abi sakafasi. O moo langa wi e dini Yehofa, o moo u mu fitoow en (Odo 8:13). Winsi sani e miti u, u poi dini Yehofa. Sani á de di bigi enke a sani ya. Neen meke u mu du san u poi fu soi sakafasi, da wi o dini Yehofa fu teego.