1-3. ¿Tlen amo okichi se teotlajtojki uan tlen okipanok? (Xikita tlaixkopinal tlen ika peua tlamachtil)

SE UEYI tekiua tlen omotokayotiaya Jeroboán okichijchi se altar itech altepetl Betel kanin kinueyichiuaskiaj teotsitsintin. Ik non, Jehová okititlanki se teotlajtojki tlen ochantiaya itech Judá ma kiluiti amo kuali tlen okichi. Ken teotlajtojki okatka yolyamanki, okiluito ueyi tekiua tlen okijto Jehová. Nin ueyi tekiua sapanoa okualanki ijkuak okikak tlen okijto Jehová, pero Jehová okimalui teotlajtojki (1 Reyes 13:1-10).

² Jehová okilui teotlajtojki amo itlaj ma kikua nion itlaj ma koni itech altepetl Israel uan ijkuak mokuepaskia ikalijtik ma uia itech okse ojtli. Ijkuak oyaya ikalijtik, okinamik se tlakatl tlen yokipiaya miak xiuitl uan okijto kiluiskia itlaj tlen okijto Jehová, pero okikajkaya. Nin tlakatl okilui teotlajtojki ma tlakuati uan itlaj ma koniti ikalijtik. Pero nin teotlajtojki tlen oualaya itech Judá amo okitlakamatki Jehová ijkuak oyajki ikalijtik nin tlakatl. Tlen okichi teotlajtojki  amo okipakti Jehová uan ijkuak oyaya ikalijtik se león okimikti (1 Reyes 13:11-24).

³ Amo tikmatij tleka teotlajtojki okitlakamatki non tlakatl uan amo okichi tlen Jehová okinauati. Pero kuali tikmatij amo okatka yolyamanki iuan Jehová (xiktlajtolti Miqueas 6:8). * Ijkuak Biblia kijtoa tinemij iuan Jehová, kijtosneki moneki itech titlaneltokaskej, tikkauiliskej ma techyekana uan tiktlakamatiskej. Akin yolyamanki nochipa kiluia Jehová ma kiyekana. Tla teotlajtojki yetoskia yolyamanki, kitlajtlaniskia Jehová kox okipatlak tlen okinauati. Ualeua tejuan noijki moneki itlaj tikpejpenaskej uan uelis amo kuali tikmatij tlen Jehová kineki ma tikchiuakan. Pero tla tiyolyamankej, tiktlajtlaniliskej Jehová ma techyekana uan ijkon amo tikchiuaskej tlen amo kuali.

4. ¿Tlen timomachtiskej?

⁴ Yichikome otimomachtijkej tlen kijtosneki ma tiyetokan tiyolyamankej uan tleka miak ipati akinmej tikchiuaj ken Cristo ma tiyetokan tiyolyamankej. Pero ¿ken uelis tiyetoskej okachi tiyolyamankej? ¿Uan tlen uelis kiteititis kox tiyolyamankej? Ma tikitakan eyi tlamantli tlen techpaleuis ma tikitakan kox tikatej tiyolyamankej noso amo (Proverbios 11:2).

5, 6. ¿Ken okiteititi Barzilai okatka yolyamanki?

⁵ Motas kox tiyolyamankej ijkuak itlaj mopatlas tlen amo tikchiaj noso ken tiktekichiuiliaj Jehová. Tlen okichi Barzilai uelis techpaleuis. Barzilai okatka iyolikni ueyi tekiua David. Ijkuak Barzilai okipiaya 80 xiuitl, David okilui iuan ma tekiti. Barzilai kuali okimatiaya non se tlateochiualistli. Pero okijto okachi kuali ma kipaleui Kimham tlen uelis okatka ikone (2 Samuel 19:31-37).

⁶ ¿Tleka Barzilai amo okiseli tekitl tlen David okinekiaya kimakas? ¿Amo okinekiaya okachi tekitis noso amo okinekiaya motekipachos? Amo. Barzilai okatka yolyamanki. Okitak ayakmo uelis okachi tekitiskia ken achto (xiktlajtolti Gálatas 6:4, 5, ITlajtol toTajtzin Dios). Tejuan noijki moneki ma tiyetokan tiyolyamankej ken Barzilai. Amo san ma tikitakan tlen uelis tikchiuaskej noso oksekimej ma kitakan tlen ueli tikchiuaj, okachi kuali, ma tiktekichiuilikan Jehová ika nochi toyolo. Nin okachi ipati uan amo san pampa tiknekij tikpiaskej se tekitl tlen ueyititok noso miakej ma techixmatikan (Gálatas 5:26). Tla tiyolyamankej, titekitiskej iuan tokniuan pampa tikueyichiuaskej Jehová uan oksekimej tikinpaleuiskej (1 Corintios 10:31).

7, 8. ¿Ken techpaleuia yolyamanilistli amo san totech ma titlaneltokakan?

⁷ Uelis sapanoa oui techchiuilis ma tiyetokan tiyolyamankej ijkuak techmakaj okachi tekitl noso ijkuak techkauiliaj ma titlanauatikan. Itech nin tlamantli techpaleuis ineskayo Nehemías. Ijkuak okimatki okipiayaj ouijkayotl tlen ochantiayaj Jerusalén, okitlatlaujti Jehová ma kipaleui (Nehemías  1:4, 11). Uan Jehová okikak itlatlaujtilis. ¿Ken okichi? Ueyi tekiua Artajerjes okitlali Nehemías ma tlanauati itech Jerusalén. Maski Nehemías okipiaya miak tomin uan uelis kichiuaskia nochi tlen ye kinekiskia, amo san itech otlaneltokak. Ye okiluiaya Jehová ma kiyekana uan nochipa okitlajtoltiaya itlanauatil (Nehemías 8:1, 8, 9). Maski okinnauatiaya miakej tlaltikpaktlakamej, amo keman san ye omopaleui noso otetlajyouilti (Nehemías 5:14-19).

⁸ Tla techmakaj se tekitl noso mopatlas ken tiktekichiuiliaj Jehová, moneki ma tiyetokan tiyolyamankej ken Nehemías. Tla tiyolyamankej amo san titlaneltokaskej itech tlen ueli tikchiuaj noso tikmatij. ¿Ken peuas kiteititis se tokni san itech tlaneltoka? Se neskayotl, se tlayekanki uelis itlaj kiyektlalis itech tlanechikol pero amo kitlajtlanilia ma kiyekana Jehová. Noso ikaj uelis kipejpenas tlen kichiuas uan satepan kitlajtlanilis Jehová ma kipaleui. Pero akin yolyamanki amo san itech tlaneltoka, maski yimiak uelta ijkon yokipejpenki kichiuas oksepa kitlajtlanilia Jehová ma kipaleui. Nochipa kilnamiktok tlen ye ueli kichiua, amo ijkon ken nochi tlen Jehová ueli kichiua (xiktlajtolti Proverbios 3:5, 6). * Itech ninmej tonalmej tlaltikpaktlakamej tlaixnekij uan moueyinekij. Pero tiiTlaixpantijkauan Jehová amo ijkon toyelis. Amo tikneltokaj tla tikpiaj se tekitl okachi topati amo ken tokniuan noso tokalchanejkauan. Okachi kuali, tikchiuaj san tlen tekitl techmakaj itech ialtepe toTajtsin Dios uan san sekan titekitij iuan tokniuan (1 Timoteo 3:15).

9, 10. Tla tiyolyamankej, ¿ken techpaleuia ijkuak techteneuaj?

⁹ Uelis sapanoa timoyolkokoskej ijkuak techteneuaj. Ijkon okipanok se siuatl tlen omotokayotiaya Ana. Maski inamik sapanoa okitlasojtlaya, ye sapanoa omoyolkokoaya pampa okinekiaya kinpias ikoneuan pero amo ueli okinpiaya. Uan okse isiua inamik nochipa okipinauiaya. Se tonal, Ana sapanoa omoyolkokoaya uan omotlatlaujtito kanin okatka tabernáculo. Se teopixki tlen itoka Elí okitak ijkuak ochokatoka uan okilui otlauanki. Ana uelis sapanoa kualaniskia pero amo ijkon okichi uan kuali okinankili Elí. Satepan, omotlatlaujti uan okiteititi otlaneltokaya itech Jehová uan sapanoa okitlasojtlaya (1 Samuel 1:5-7, 12-16; 2:1-10).

¹⁰ Tla tiyolyamankej techpaleuis ‘ika tlan kuali tiktlaniliskeh tlan amokuali’ (Romanos 12:21). Satanás kinauatijtok Tlaltikpak, ik non, onka tlen amo kuali. Uan amo ma techtlajtlachialti tla oksekimej techteneuaj. Uelis non sapanoa techkualanis pero amo san ma timoyolkokojtokan (Salmo 37:1). Uan okachi timoyolkokoskej tla techteneua se tokni. Tla ijkon techpanoa, ma tikchiuakan ken Jesús. Biblia kijtoa: “Keman okiwijwikaltiayah, Ye amo okinnankiliaya”. Uan “yej nochi okikawaya imak Dios, non teixkomaka kemi moneki” (1 Pedro 2:23). Jesús okatka yolyamanki uan okineltokaya san Jehová uelis kiyektlaliskia tlen amo kuali opanotoka (Romanos 12:19). Tejuan noijki moneki ma tiyetokan tiyolyamankej uan ‘tla techtoktiah itla amokuali, amo tikmokopiliah’ (1 Pedro 3:8, 9).

11, 12. (1) ¿Ken uelis tiyetoskej tiyolyamankej ijkuak oksekimej techiluiaj kuali tlen tikchiuaj? (2) Tla tiyolyamankej, ¿ken timotlakentiskej uan ken tikpiaskej toyelis?

¹¹ Noijki moteititis kox tiyolyamankej ijkuak oksekimej techiluiaj kuali tlen tikchiuaj. Ester ijkon okipanok. Ye okatka se ichpochtli tlen okachi kuajkualtsin itech altepetl Persia. Ye uan oksekimej ichpokamej, itech nochi se xiuitl okintlalilijkej miak tlamantli pampa ma motakan okachi kuajkualtsitsintin uan ijkon kipaktiskiaj ueyi tekiua. Pero ueyi tekiua okipejpenki Ester uan okitlali ken ueyi tekiua. Maski Ester okiseli miak tlamantli amo omoueyineki. Ye nochipa okatka yolyamanki, yolkuali uan otetlakaitaya (Ester 2:9, 12, 15, 17).

¹² Tla tiyolyamankej, tikpiaskej kuali toyelis uan kuali timotlakentiskej ijkon tikintlakaitaskej oksekimej uan tejuan. Amo ma timoueyinekikan nion ma tikintlajtlachialtikan oksekimej, okachi kuali ma tikpiakan “se espíritu yámanki ika yolsewílistli” (xiktlajtolti 1 Pedro 3:3, 4; Jeremías 9:23, 24; 2 Corintios 10:17). Tla amo tiyolyamankej, toyelis uan tlen tikijtoaj kiteititis tlen timokuayejyekoaj. Se neskayotl, ¿tikchiuaj oksekimej ma mokuayejyekokan okachi topati pampa itlaj tikchiuaj noso pampa tikinmixmatij sekimej tokniuan? ¿Noso tikteititiaj san toselti itlaj otikchijkej tlen miak ipati maski oksekimej otechpaleuijkej? Ma  timokuayejyekokan itech Jesús. Ye ueliskia tetlajtlachialtis ika tlen okimatiaya, pero amo ijkon okichi. Okachi kuali, nochipa otlajtoaya itech iTlajtol toTajtsin Dios pampa amo okinekiaya ma kiueyichiuakan. Jesús nochipa okinekiaya san Jehová ma kiueyichiuakan (Juan 8:28).

13, 14. ¿Tla tiyolyamankej ken techpaleuis kuali ma tikpejpenakan tlen tikchiuaskej?

¹³ Moneki ma tiyetokan tiyolyamankej ijkuak tikpejpenaj tlen tikchiuaskej noso ijkuak oksekimej itlaj kipejpenaj tlen kipia touan kitas. Ijkuak tlatitlanil Pablo oyaya Jerusalén kanin omonekiaya kichiuati se tekitl tlen Jehová okinauati, omoka seki tonalmej itech altepetl Cesarea. Ompa se teotlajtojki tlen omotokayotiaya Ágabo okilui tla yaskia Jerusalén ompa kikitskiskiaj uan uelis kimiktiskiaj. Ye oyajki Jerusalén maski tokniuan okiluijkej amo ma uia. Pero amo san ye omokuayejyeko yas. Pablo okatka yolyamanki uan otlaneltokaya itech Jehová ika nochi iyolo. Noijki tokniuan okatkaj yolyamankej. Ik non, okipaleuijkej ijkuak okijto yas Jerusalén (Hechos 21:10-14).

¹⁴ Maski amo tikmatij tlen panos satepan noso amo itlaj uelis tikchiuaskej, tla tiyolyamankej techpaleuis kuali ma tikpejpenakan tlen tikchiuaskej. Se neskayotl, uelis timokuayejyekojtokej okachi tiktekichiuiliskej Jehová. Uelis timotlajtlaniaj tlen tikchiuaskej tla timokokoskej noso mokokoskej totatajuan uan monekis ma tikinpaleuikan. Noijki uelis techtekipachoa kox tikpiaskej tlen ika timopanoltiskej ijkuak tikokoxkatiskej noso tiueuejtiskej. Maski timotlatlaujtiskej itech non tlamantli, amo uelis nochi tikyektlaliskej (Eclesiastés 8:16, 17). Tla tiyolyamankej uan tla titlaneltokaj itech Jehová, tikitaskej tlen amo ueli tikchiuaj, tikitaskej tlen techpanotok uan tikinmiluiskej tokniuan ma techpaleuikan ika Biblia. Uan tiktlajtlaniliskej Jehová ma techpaleui uan tikkauiliskej ma techyekana. Uan noijki ma tikkauilikan iespíritu santo ma techyekana (xiktlajtolti Eclesiastés 11:4-6). * Jehová uelis kiteochiuas tlen tikpejpenaj noso techpaleuis ma tikpatlakan tlen tikchiuaskej (Proverbios 16:3, 9).

15. ¿Ken techpaleuis ma tiyetokan tiyolyamankej tla timokuayejyekoaj itech Jehová?

¹⁵ ¿Ken uelis tiyetoskej okachi tiyolyamankej? Ma tikitakan naui tlamantli tlen techpaleuiskej. Achto, ma timokuayejyekokan itech Jehová. Ma timokuayejyekokan ken sapanoa ueyititok uan ixtlamatki. Ijkuak ijkon tikitaj, tikitaj sapanoa titsikitsitsintin uan amo itlaj tikmatij (Isaías 8:13). Ma tikilnamikikan tiktekichiuiliaj toTajtsin Dios akin kipia miak chikaualistli uan amo se ángel nion se tlaltikpaktlakatl.  Tla timokuayejyekoskej itech nin tlamantli, techpaleuis ma tiyetokan tiyolyamankej uan tikmatoskej san Jehová tlanauatia (1 Pedro 5:6).

16. ¿Tla tiyolyamankej ken techpaleuia ma timokuayejyekokan itech itlasojtlalis Jehová?

¹⁶ Ma tikitakan tlamantli ome tlen techpaleuis ma tiyetokan tiyolyamankej: ma timokuayejyekokan ken Jehová sapanoa techtlasojtla. Pablo okijto akinmej pouij itech tlanechikol katej ken se tlalnakayotl. Sejse tlamantli tlen Jehová okitlali itech totlalnakayo miak ipati (1 Corintios 12:23, 24). Jehová sapanoa techpatioita, ik non, amo kita tlen tekitl tikchiuaj itech ialtepe. Noijki amo kita akin okachi ipati uan amo techixtopeua ijkuak tikchiuaj itlaj amo kuali. Kuali timomachiliaj ijkuak tikmatij Jehová sapanoa techtlasojtla.

17. ¿Tleka techpaleuia ma tikitakan tlen kuali kipiaj oksekimej?

¹⁷ Ma tikitakan tlamantli eyi tlen techpaleuis ma tiyetokan tiyolyamankej: ma tikitakan tlen kuali kipiaj oksekimej ijkon ken kichiua Jehová. ¿Tleka moneki ijkon tikchiuaskej? Pampa amo tiknekiskej san tejuan ma techpatioitakan nion san tikinmiluijtoskej oksekimej tlen kichiuaskej. Okachi kuali, tikinmiluiskej ma technojnotsakan uan tikseliskej tlen techiluiskej (Proverbios 13:10). Tla tikitaj tlen kuali kipiaj oksekimej, tiyolpakiskej ijkuak kinmakaskej se tekitl. Uan noijki tiktlasojkamatiliskej Jehová techkauilia san sekan ma tiktekichiuilikan iuan tokniuan (1 Pedro 5:9).

18. ¿Tlen techpaleuis ma tikmachtikan totlalnamikilis uan ma tiyetokan tiyolyamankej?

¹⁸ Ma tikitakan tlamantli naui tlen techpaleuis ma tiyetokan tiyolyamankej: ma tikmachtikan totlalnamikilis ika principios bíblicos. Ninmej principios techmachtiaj tlen mokuayejyekoa Jehová uan tlen kimachilia. Ijkuak peua tikitaj tlamantli ken Jehová kita, kiyolpaktis tlen tikpejpenaskej. Tla timomachtiaj, timotlatlaujtiaj uan tikchiuaj itech tonemilis tlen timomachtiaj, tikpiaskej okachi kuali totlalnamikilis uan achto timokuayejyekoskej itech oksekimej (1 Timoteo 1:5). Tla tikchiuaskej nochi nin naui tlamantli, Jehová techiluia techpaleuis okachi kuali ma tikpiakan toyelis uan okachi ma tiyetokan tiyolyamankej (1 Pedro 5:10).

19. ¿Tlen techpaleuis ma tiyetokan tiyolyamankej axkan uan satepan?

¹⁹ ¿Tikilnamikij teotlajtojki tlen itech otimotlapouijkej? Ken ayakmo okatka yolyamanki, ayakmo omouikak iuan Jehová uan omikik. Ijkuak timomachtiaj itech itekipanojkauan Jehová tlen okatkaj yolmelajkej, techpaleuia ma tiyetokan tiyolyamankej maski titlajyouiskej. Noijki ijkuak okachi miak xiuitl tiktekichiuilijtokej Jehová, okachi itech ma titlaneltokakan (Proverbios 8:13). Maski san tlen tlamantli techpanotok, ma tinemikan iuan toTajtsin Dios. Nin se ueyi tlateochiualistli, ik non, ma tikchiuakan tlen axkan otimomachtijkej. Ijkon tiyetoskej tiyolyamankej uan nochipa tinemiskej iuan Jehová.