Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Mungapitirize Kukhala Wakubzicepswa Napo Munkugumana na Mayezo

Mungapitirize Kukhala Wakubzicepswa Napo Munkugumana na Mayezo

‘Umbafambe mwakubzicepswa na Mulungu wako!’—MIKEYA 6:8.

NYIMBO: 48, 95

1-3. Kodi n’kuphonya kuponi komwe mpolofeta wa ku Juda adacita, ndipo n’ciyani comwe cidadzacitika? (Onani cithunzi-thunzi pa tsamba lino.)

MAMBO JEROBOWAMU wa ku Jirayeri akhadamanga mphatso kuti ambanamatire mirungu ya pezi mu mzinda wa Beteli. Yahova adatumiza mpolofeta wakucokera ku Juda kuti akapereke mafala yaciyeruzo kuna Jerobowamu. Mpolofeta wakubzicepswayu adabvera Yahova ndipo adayenda kukapereka mafalayo. Mamboyo adakalipa koma Yahova adakhotcerera mpolofetayo.—1 Wamambo 13:1-10.

2 Yahova akhadauza mpolofetayo kuti aleke kukadya ne kumwa ciri-cense ku Jirayeri ndipo pakubwerera akhafunika kupita na njira inango. Pomwe mpolofetayo akhabwerera, adagumana na mwamuna winango wacikulire omwe adamunamiza mwa kumuuza kuti iye akhana mafala yakucokera kuna Yahova. Mwamuna wacikulireyo adauza mpolofetayo kuti ayende pabodzi ku mui kwace kuti akadye na kumwa. Mwakusaya kubvera Yahova, mpolofetayo adabvuma kuyenda pabodzi na mwamuna wacikulireyo. Yahova alibe kukomedwa. Pomwe akhabwerera ku mui, iye adagumana na mphondolo ndipo idamupha.—1 Wamambo 13:11-24.

3 Tin’dziwa lini kuti n’thangwe ranyi mpolofetayu adasankhula kubvera mwamuna wacikulireyu kuposa kubvera Yahova. Koma comwe tin’dziwa n’cakuti iye alibe kupitiriza ‘kufamba mwakubzicepswa’ na Yahova. (Werengani Mikeya 6:8.) Mu Bibliya, kufamba na Yahova kumbaphatanidza kukhulupira Yahova, kufuna kutsogoleredwa naye na kumubvera. Munthu wakubzicepswa ambadziwa kuti iye an’funika kupemba nthawe zense. Mpolofetayo angadakhala kuti ngwakubzicepswa, angadayamba kubvunza Yahova kuti adziwe penu akhadacinja malango yomwe akhadamupasa. Nthawe zinango tingafunikembo kucita bzakusankhula bzakunesa ndipo bzimwebzi bzingakhale bzakunesa kubvesesa momwe Yahova ankuwonera nkhaniyo. Koma tikakhala wakubzicepswa, tin’dzakumbira Yahova kuti atitsogolere na cakulinga cakuti titcenkhe kucita bzakuphonya bzikulu-bzikulu.

4. Kodi tin’cezerana ciyani mu msolo uno?

4 Mu msolo wapitayu, tidapfunza bzomwe bzimbathandauza kukhala wakubzicepswa na thangwe lomwe kubzicepswako n’kwakufunika kuna ife nsiku zino. Tsono kodi tingakhale tani wakubzicepswa? Kodi ni mabvuto yaponi yomwe yangayeze kukhulupirika kwathu ayai yomwe yangalatize penu ndife wakubzicepswa ayai ne? Bwerani ticezerane bzinthu bzitatu.—Mimwani 11:2.

BZINTHU BZIKACINJA PA MOYO WATHU

5, 6. Kodi Barzilai adalatiza tani kuti akhali wakubzicepswa?

5 Bzinthu ayai udindo pa moyo wathu bzingacinje. Tsono bzomwe tin’dzacita, bzin’dzalatiza penu ndifedi wakubzicepswa ayai ne. Tingapfunze na ciratizo ca Barzilai, xamwali wapamtima wa Mambo Davide. Pomwe Barzilai akhana magole 80 yakubadwa, Davide adamucemera kuti akakhale ku nyumba ya mambo. Napo kuti umweyu ukhali mwayi ukulu, Barzilai adalewa kuti bzikhali bwino kupasa udindobo mwamuna munango wakucemeredwa Kimamu, omwe pinango akhali mwana wace.—2 Samuweri 19:31-37.

6 N’thangwe ranyi Barzilai adalamba mcemoyu? Kodi iye akhawona ninga kuti angadakwanisa lini udindobo ayai akhafuna lini kukhala na moyo wakulemedwa na mabasa mazinji? Ne, ni thangwe rakuti Barzilai akhali munthu wakubzicepswa. Iye adazindikira kuti bzinthu pa moyo wace bzikhadacinja ndipo angadakwanisa lini pomwe kucita bzinthu ninga momwe akhacitira kale. (Werengani Wagalata 6:4, 5.) Tin’funika kukhala wakubzicepswa ninga Barzilai. Tin’funikambo kucita nyongo yakucitira Yahova bzinthu bzabwino bzomwe tingakwanise m’mbuto mwa kundotsungira bzomwe tin’funa ayai kubzindendemeza na winango. Bzimwebzi bziri bwino kwene-kwene kuposa kukhala na basa labwino ayai kukhala munthu wakubvekera. (Wagalata 5:26) Penu ndife wakubzicepswa, tin’dzacita bzinthu pabodzi na abale wathu kuti titumbize Yahova na kuthandiza winango.—1 Wakolinto 10:31.

7, 8. Kodi kukhala wakubzicepswa kungatithandize tani kuti titcenkhe mzimu wakubzithemba?

7 Bzingakhale bzakunesa kupitiriza kukhala wakubzicepswa tikapasidwa udindo bwakuthumizirika. Tingapfunze na ciratizo ca Nehemiya. Pomwe Nehemiya adabva kuti wanthu ku Jeruzalemu akhagumana na mabvuto mazinji, iye adakumbira Yahova kuti awathandize. (Nehemiya 1:4, 11) Yahova adatawira mpembo wa Nehemiya. Mambo Artaxerxe adaikha Nehemiya kuti akhale mtongi wa deralo. Napo kuti Nehemiya akhana mphanvu na cuma, iye alibe kubzithemba yekha. Iye akhanyang’ana citsogozo ca Yahova ndipo nthawe na nthawe akhambawerenga Cakutonga. (Nehemiya 8:1, 8, 9) Nehemiya akhana udindo bwa kutonga wanthu azinji. Koma iye alibe kuphatisa basa udindo bwacebo kuti agumane phindu ayai kucitira winango bzinthu mwaukali.—Nehemiya 5:14-19.

8 Ninga Nehemiya, tikatambira udindo bwakuthumizirika ayai tikacinjidwa pa basa lathu, tin’funika kupitiriza kukhala wakubzicepswa. Tin’funika lini kuthemba luso lomwe tinalo. Kodi munthu angayambe tani kubzithemba yekha? Mwa ciratizo, mkulu angasamalire nkhani za m’gwere mwakusaya kuyamba na mpembo. Pinango m’bale ayai mpfumakazi angayambe kucita cakusankhula ndipo patsogolo pace acipereka mpembo kuti Yahova asimbe cakusankhulaco. Tenepo, munthu wakubzicepswa ambabzithemba lini yekha, napo penu cinthuco akhacicita kale kazinji kense m’mbuyomu. Iye nthawe zense, ambakumbukira kuti luso lace lingandendemezedwe lini na la Yahova. (Werengani Mimwani 3:5, 6.) Nsiku zino, wanthu azinji ana dyera ndipo ambafuna kukhala patsogolo pa anzawo. Koma atumiki wa Yahova ambacita lini bzimwebzi. Tin’funika lini kuwona kuti udindo ndibo bungaticitise kukhala wakufunika kuposa winango, m’banja mwathu ayai m’gwere. M’mbuto mwace, bwerani timbakumbukire mbali yomwe tinayo m’gulu la Mulungu na kumbacita bzinthu pabodzi na abale wathu.—1 Timotio 3:15.

TIKAMBANYOZEDWA AYAI KUTENDEDWA

9, 10. Kodi kubzicepswa kungatithandize tani pomwe wanthu ankutinyoza napo tiribe kuphonya?

9 Bzingawawe kwene-kwene munthu akatinyoza pomwe tiribe kuphonya. Bzimwebzi ndibzo bzomwe bzidacitikira Ana. Napo kuti mwamuna wace akhamufuna kwene-kwene, Ana akhakhala lini wakukondwa. Penina, omwe akhali mkhaziba wace akhamuseka nthawe zense. Ana akhafunisisa kukhala na mwana koma bzikhakwanisika lini. Nsiku inango pomwe Ana akhadakhumudwa kwene-kwene, iye adayenda ku tendi la mkonkhano kuti akacite mpembo. Pomwe Eli, Mkulu wa Ansembe adawona Ana ankulira, iye adamulewa kuti akhadaledzera! Bzimwebzi bzingadathumizirisa ukali bwa Ana. Koma Ana adatawira Eli mwa ulemu. Na kupita kwa nthawe, Ana adapereka mpembo omwe udalatiza cikhulupiro na lufoyi lomwe akhanalo kuna Yahova.—1 Samuweri 1:5-7, 12-16; 2:1-10.

10 Kubzicepswa kungatithandize ‘kupitiriza kukunda cakuipa mwa kucita cabwino.’ (Waroma 12:21) Dziko la Sathaniri ladzala na bzinthu bzakuipa. Ndipopa tin’funika lini kudabwisika tikacitiridwa bzinthu mwakusaya cirungamo. Bzimwebzi bzingatikhumudwise, tsono tin’funika kulimbana na makumbukidwe yamweya. (Psalymo 37:1) Bzingakhale bzakukhumudwisa kwene-kwene penu omwe tinkunesana nayeyo ni m’bale ayai mpfumakazi ya m’gwere. Bzimwebzi bzikacitika, tin’funika kutewezera Jezu. Bibliya limbati: ‘Pomwe akhatukwanidwa, iye alibe kutukwanambo.’ M’mbuto mwace, ‘akhathemba ule omwe ambayeruza mwakulungama.’ (1 Pedru 2:23) Jezu akhali wakubzicepswa ndipo akhadziwa kuti Yahova angadalungamiza kusaya cirungamoko. (Waroma 12:19) Tin’funikambo kukhala wakubzicepswa na ‘kuleka kubwezera cakuipa pa cakuipa.’—1 Pedru 3:8, 9.

11, 12. (a) Kodi tingapitirize tani kukhala wakubzicepswa wanthu winango akambatitumbiza mwakunyanya? (b) Kodi tingalatize tani kuti ndife wakubzicepswa na kabvalidwe ayai na momwe timbacitira bzinthu?

11 Nthawe zinango wanthu angambatitumbize ayai kutipasa ulemu bwakunyanyira. Bzimwebzi bzingayeze cikhulupiro cathu. Esteri akhapasidwa ulemu bukulu kwene-kwene. Iye akhali m’bodzi mwa akazi wakudeka ku Perisiya. Esteri pabodzi na atsikana winango adadekesedwa mwakupambulika kwa gole libodzi, kuti adzasankhulidwe na mambo. Patsogolo pace mambo adasankhula Esteri kuti akhale mkazi wace. Kodi Esteri adayamba kubzikuza thangwe ra bzimwebzi? Ne. Esteri alibe kubziwona ninga wakufunika kwene-kwene kuposa anzacewo. Iye adapitiriza kukhala wakubzicepswa, wakudeka mtima na wa ulemu.—Estere 2:9, 12, 15, 17.

Kodi kabvalidwe kathu kambalatiza kuti timbalemekeza Yahova na winango,ayai kambalatiza kutindife lini wakubzicepswa? (Onani ndime 12)

12 Penu ndife wakubzicepswa, tin’dzabvala na kucita bzinthu bzakulatiza kuti timbalemekeza winango, ninga momwe timbabzilemekezera tekha. M’mbuto mwa kubzitumbiza ayai kubziwonesera kuna wanthu, tin’funika kuyeza kukhala ‘na mzimu wakuderekha na wakupfatsa.’ (Werengani 1 Pedru 3:3, 4; Jeremiya 9:23, 24) Mafala yathu na bzakucita bzathu bzin’dzalatiza kuti ndife wakubzicepswa ayai ne. Mwa ciratizo, tingacitise winango kuwona ninga kuti ndife wakupambulika thangwe ra bzinthu bzomwe timbacita, bzomwe timbadziwa ayai na wanthu omwe timbawadziwa. Ayai tingacitise kuti wanthu awone ninga kuti tacita tekha cinthu cinango cakufunika kwene-kwene, pomwe cinthuco tacita kuthandizidwa na winango. Koma kumbukirani bza Jezu. Angadakhala kuti akhana cakulinga cakufuna kubziwonesera, iye angadadabwisa wanthu thangwe ra nzeru zomwe akhanazo. M’mbuto mwace, bzomwe Jezu kawiri-kawiri akhafotokoza bzikhacokera m’Fala la Mulungu. Iye akhafuna lini kuti wanthu amupase mbiri. Iye nthawe zense akhafuna kuti mbiri yense iyende kwa Yahova.—Juwau 8:28.

TIKAMBACITA BZAKUSANKHULA

13, 14. Kodi kubzicepswa kungatithandize tani kuti ticite bzakusankhula bzabwino?

13 Tin’funika kukhala wakubzicepswa tikambacita bzakusankhula ayai winango akambacita bzakusankhula bzomwe bzingatitokonye. Pomwe mpostolo Paulo akhali ku Kaesarea iye akhafuna kuyenda ku Jeruzalemu kuti akamalize basa lomwe Yahova akhadamupasa. Koma mpolofeta Agabo adauza Paulo kuti penu angadayenda, iye angadakaphatidwa mpaka pinango kuphedwa. Abale adadandaulira Paulo kuti aleke kuyenda. Koma Paulo adatsimikiza kuyenda basi ku Jeruzalemu. Kodi iye adacita bzimwebzi thangwe rakuti akhabzithemba yekha? Ne. Paulo akhali wakubzicepswa ndipo adakhulupira Yahova na mtima wense. Abalewo akhali wakubzicepswambo. Na tenepo iwo adathandizira cakusankhula ca Paulo ndipo adamuleka kuti ayende.—Mabasa 21:10-14.

14 Kukhala wakubzicepswa kun’dzatithandiza kuti ticite bzakusankhula bzabwino napo pomwe tinkudziwa lini kuti bzakutewera bzace bzin’dzakhala bziponi. Mwa ciratizo, tingakumbukire bza kuyamba utumiki bwa nthawe zense. Pinango tingakumbukire mibvunzo ninga iyi: Kodi ndin’dzacita tani ndikadzaduwala? Kodi ndin’dzacita tani abereki wangu akadzaduwala? Kodi ndin’dzacita ciyani ndikadzakalamba? Tingakwanise lini kutawira mibvunzo yenseneyi napo ticipemba na kukumbukira bza mibvunzoyi. (Mpalizi 8:16, 17) Koma tikakhulupira Yahova, tin’dzazindikira bzomwe tingakwanise lini kucita. Tin’dzakumbukira bwino-bwino nkhaniyo, tin’dzakumbira thandizo ndipo kuposa bzense tin’dzapereka mpembo kwa Yahova. Patsogolo pace, tin’dzafunika kuteweza citsogozo ca mzimu wa Yahova. (Werengani Mpalizi 11:4-6.) Yahova angasimbe bzakusankhula bzathu ayai angatithandize kuti ticinje bzomwe tasankhulabzo.—Mimwani 16:3, 9

KODI TINGAKHALE TANI WAKUBZICEPSWA?

15. Kodi kukumbukira bza Yahova kungatithandize tani kuti tikhale wakubzicepswa?

15 Kodi tingakhale tani wakubzicepswa? Tin’cezerana njira zinai. Njira yakuyamba kuposa zense ndiyo kukumbukira momwe Yahova aliri. Tikabzindendemeza na Yahova, tin’dzazindikira kuti ndife wakucepa kwene-kwene. (Zaiya 8:13) Tin’funika lini kuyebwa kuti tinkutumikira Mulungu wa mphanvu zense, sikuti munthu ayai anjo. Kukumbukira bzimwebzi kun’dzatithandiza kuti tikhale wakubzicepswa ‘pansi pa dzanja lamphanvu la Mulungu.’—1 Pedru 5:6.

16. Kodi kukumbukira bza lufoyi la Mulungu kungatithandize tani kuti tikhale wakubzicepswa?

16 Njira yaciwiri yomwe ingatithandize kuti tikhale wakubzicepswa ndiyo kukumbukira lufoyi likulu lomwe Yahova analo kuna ife. Paulo adandendemeza gwere na thupi la munthu. Yahova adakonza mbali zense za thupi kuti zikhale zakufunika. (1 Wakolinto 12:23, 24) Ali-wense wa ifepano ngwakufunika kuna Yahova. Iye ambatindendemeza lini na winango ndipo ambaleka lini kutifuna tikaphonya. Timbakomedwa kudziwa kuti Yahova ambatifuna.

17. Kodi tingakhale na phindu liponi tikambanyang’ana bzabwino bzomwe winango ankucita?

17 Njira yacitatu, tin’dzakhala wakubzicepswa tikambanyang’ana bzabwino bzomwe winango ankucita ninga momwe Yahova ambacitira. M’mbuto mwakuti nthawe zense timbakhalire kuuza anzathu bzakucita, ifepano tin’dzawakumbira malango ndipo tin’dzakhala wakukonzeka kubvuma nzeru zawo. (Mimwani 13:10) Timbakondwa abale wathu akambatambira maudindo yakusiyana-siyana m’gulu la Yahova. Ndipo tinkutenda Yahova thangwe ankubvuma kuti tensenefe timutumikire.—1 Pedru 5:9.

18. Kodi kupfunzisa cikumbu-mtima cathu kungatithandize tani kuti tikhale wakubzicepswa?

18 Njira yacinai, tin’dzakhala wakubzicepswa kwene-kwene tikaphatisa basa mitemo ya m’Bibliya kuti tipfunzise cikumbu-mtima cathu. Mitemoyo imbatipfunzisa makumbukidwe ya Yahova na bzomwe ambafuna. Tikambawona bzinthu ninga momwe Yahova ambawonera, tin’dzacita bzakusankhula bzomwe bzin’dzakondwesa Mulungu. Kupfunza Bibliya, kucita mpembo na kuphatisa basa bzomwe tapfunzabzo, kun’dzalimbisa cikumbu-mtima cathu. (1 Timotio 1:5) Tin’funika kumbawona anzathu kukhala wakufunika kuposa ifepano. Tikambacita bzimwebzi, Yahova ankupicira kuti an’dzatithandiza kukhala na cikumbu-mtima cakupfunzisidwa bwino na kukhala wakubzicepswa.—1 Pedru 5:10.

19. Kodi n’ciyani comwe cin’dzatithandiza kuti tipitirize kukhala wakubzicepswa kwa muyaya?

19 Kodi munkukumbukira bza mpolofeta omwe tamufotokoza kumayambiriro kwa nkhani ino ule? Iye adataya moyo wace pabodzi na uxamwali bwace na Yahova thangwe alibe kupitiriza kukhala wakubzicepswa. Koma tingapitirize kukhala wakubzicepswa napo kuti kucita bzimwebzo kungakhale kwakunesa. Bziratizo bza atumiki azinji wakukhulupirika wa Yahova bzinkulatiza kuti kukhala wakubzicepswa n’kwakukwanisika. Pomwe tinkupitiriza kutumikira Yahova, tin’dzakulisambo cikhulupiro cathu kuna iye. (Mimwani 8:13) Bziribe basa kuti bzinthu bziri tani pa moyo wathu, ifepano tingapitirize kufamba na Yahova. Umweyu ni mwayi ukulu kwene-kwene omwe tinawo. Bwerani ticite ciri-cense kuti tipitirize kukhala wakubzicepswa na kufamba na Yahova kwa muyaya.