Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

¿Muʼ ba caj lac chʼʌm ti ñuc tsaʼ bʌ i mele jiñi yambʌlob ti wajali?

¿Muʼ ba caj lac chʼʌm ti ñuc tsaʼ bʌ i mele jiñi yambʌlob ti wajali?

«Cheʼʌch tsaʼ ujtiyob chaʼan laj cʌntesʌntel. Tsaʼ tsʼijbunti chaʼan lac ticʼol joñonla cuxulonto bʌ la ti ili ora cheʼ lʌcʼʌlix i jilibal» (1 CORINTIOS 10:11).

CʼAY: 11, 61

1, 2. ¿Chucoch mi caj lac tsajin tsaʼ bʌ i mele jiñi chʌntiquil reyob ti Judá?

MI TSAʼ laj qʼuele yaʼ ti calle chaʼan an majqui miʼ jʌjlel i yoc i miʼ yajlel, ¿mach ba tsajaloñicla jaʼel cheʼ mi lac ñumel yaʼ baqui tsaʼ yajli? Cheʼ lajal jeʼel, cheʼ mi lac ñaʼtan bajcheʼ an i tajayob i sajtemal yambʌlob, miʼ mejlel i coltañonla chaʼan mach cheʼic mi lac mel jaʼel. Jumpʼejl ejemplo, miʼ mejlel laj cʌn tiʼ sajtemal muʼ bʌ i tajtʌlob ti tʼan yaʼ ti Biblia.

2 Jiñi chʌntiquil reyob tsaʼ bʌ lac tajayob ti tʼan yaʼ ti yambʌ temaj tsiʼ melbeyob i yeʼtel (troñel) Jehová ti jumpʼejlob i pusicʼal. Pero tsaʼʌch i tajayob i sajtemal jaʼel. Tsʼijbubil tsaʼ cʌyle ti Biblia tsaʼ bʌ i meleyob chaʼan mi lac wen ñaʼtan yicʼot mi laj cʌn ñuc tac bʌ i cʼʌjñibal. ¿Baqui tac bʌ jiñi? ¿I bajcheʼ miʼ mejlel lac mel chaʼan maʼañic mi lac mel bajcheʼ tsiʼ meleyob? (Pejcan Romanos 15:4).

AN I WOCOLEL CHEʼ MI LAC BAJÑEL QʼUEL LAC BΛ TI ÑUC

3-5. a) Anquese Asa tsiʼ melbe i yeʼtel Jehová tiʼ pejtelel i pusicʼal, ¿chuqui mach bʌ weñic tsiʼ mele? b) ¿Chuqui tiʼ caj wʌle cheʼ Asa tsiʼ jacʼbe i tʼan yambʌ wiñicob cheʼ tsiʼ chaʼle guerra tiʼ contra Baasa?

3 Laʼ lac ñaxan qʼuel tsaʼ bʌ i mele Asa (Asá). Cheʼ bʌ tsaʼ cʼoti jumpʼejl millón etíopejob chaʼan miʼ contrajiñob Judá, tsiʼ wen ñopo Jehová. Pero cheʼ tsiʼ contraji jiñi rey bʌ ti Israel i cʼabaʼ Baasa (Baasá), maʼañix tsiʼ ñopo Jehová. Asa tsiʼ ñaʼta i mʌctan Baasa chaʼan maʼañic miʼ melben i tsʼajquil Ramá, ñuc bʌ tejclum i chaʼan Israel lʌcʼʌl bʌ an ti Judá (2 Crónicas 16:1-3). Asa tsiʼ chocbe majlel cabʌl taqʼuin jiñi rey ti Siria chaʼan miʼ coltan. Cheʼ bʌ jiñi siriojob tsaʼ caji i contrajiñob jiñi tejclum Israel, Baasa ti orajach «tsiʼ junyajlel cʌyʌ i tsʼajquin Ramá» (2 Crónicas 16:5). Tajol Asa tsiʼ ñaxan ñaʼta chaʼan weñʌch tsaʼ bʌ i mele.

4 ¿Bajcheʼ tsiʼ yubi i bʌ Jehová cheʼ bʌ Asa maʼañic tsiʼ yʌcʼʌ i ñopoñel (chʼujbiya) tiʼ tojlel? Maʼañic tsiʼ mulaj. Jin chaʼan tsiʼ choco majlel jiñi xʼaltʼan Hanani (Hananí) chaʼan miʼ ticʼ (pejcan 2 Crónicas 16:7-9). Hanani tsiʼ sube Asa: «Maʼanic mi caj i ñʌjchʼel guerra ti a tojlel». Asa tsaʼʌch mejli i chʼʌm jiñi tejclum Ramá. Pero cheʼ tiʼ yorajlel i yumʌntel, Asa yicʼot i tejclum tsiʼ wen chaʼleyob guerra.

5 Ti jiñi yambʌ temaj tsaʼ laj qʼuele chaʼan Jehová utsʼat tsiʼ qʼuele Asa. Dios tsiʼ qʼuele chaʼan Asa tsiʼ melbe i yeʼtel tiʼ pejtelel i pusicʼal, anquese xmulilʌch (1 Reyes 15:14). Pero Asa tsaʼʌch i tajbe i wocolel jiñi mach bʌ weñic i melbal. ¿Chucoch tsiʼ bajñel chʼʌmʌ i bʌ ti ñuc Asa yicʼot yambʌ wiñicob xʼixicob (quixtañujob), i mach jiñic tsiʼ ñopo Jehová? Tajol tsiʼ ñaʼta chaʼan mi wen chajpʌbil i soldadojob, mucʼʌch i mejlel i mʌl (jot) tsiʼ ñaʼta jiñi guerra. O mach lac ñaʼta mi jin tsiʼ yʌcʼʌ ti ñuc i ticʼojel yambʌ wiñicob.

Tiʼ pejtelel ora yom mi lac ñop Jehová, mach lac bajñel chʼʌm lac bʌ ti ñuc

6. ¿Chuqui mi laj cʌn chaʼan tsaʼ bʌ i mele Asa? Alʌ baqui ora miʼ mejlel lac pʌs chaʼan mi lac ñop Jehová.

6 ¿Chuqui mi laj cʌn chaʼan tsaʼ bʌ i mele Asa? Chaʼan tiʼ pejtelel ora yom mi lac ñop Jehová, mach lac bajñel chʼʌm lac bʌ ti ñuc. Jiñʌch yom mi laj cʼajtiben i coltaya, anquese colem jiñi lac wocol o mach cheʼiqui. Yom mi laj cʼajtiben lac bʌ, ¿chuqui mic mel cheʼ bʌ añon ti wocol? ¿C bajñel jach ba mic chʼʌm c bʌ ti ñuc yicʼot mic ñop c bajñel tojʼesan jiñi c wocol? ¿O ñʌmʌlon ba chaʼan mic ñaxan qʼuel chuqui miʼ yʌl jiñi Biblia yicʼot mi cʌcʼ ti ñuc muʼ bʌ i yʌl chaʼan mic tojʼesan jiñi c wocol? Jumpʼejl ejemplo, laʼ lac ñaʼtan chaʼan an lac wocol yicʼot lac familia tiʼ caj mi lac majlel ti tempa bʌ yicʼot ti colem tempa bʌ. ¿Muʼ ba caj laj cʼajtiben i coltaya Jehová chaʼan chuqui yom mi lac mel? O laʼ lac ñaʼtan chaʼan añix ora i cajel lac sʌclan la queʼtel i mi laj cʌn juntiquil yom bʌ i yʌqʼueñonla eʼtel. ¿Muʼ ba caj lac suben chaʼan ti jujumpʼejl semana mi caj lac majlel ti tempa bʌ, anquese tajol maʼañix mi la cʌqʼuentel jiñi eʼtel? Mach yʌlʌlic chuqui ti wocol an lac chaʼan, yom mi laj cʼajtesan tsaʼ bʌ i yʌlʌ juntiquil tsaʼ bʌ i tsʼijbu jiñi Salmo: «Acʼʌ tiʼ wenta lac Yum pejtelel a melbal. Ñopo lac Yum. Mi caj i jolontesan chuqui maʼ ñaʼtan a mel» (Salmo 37:5).

JIÑI I WOCOLEL CHEʼ MACH WEÑIC MAJQUI MI LAC TSAJCAÑOB

7, 8. ¿Chuqui ti sajtemal tsiʼ taja Josafat, yicʼot chuqui ti wocol tsiʼ taja? (Qʼuele jiñi dibujo am bʌ tiʼ tejchibal).

7 Laʼ laj qʼuel tiʼ tojlel Josafat (Jehosafat), i yalobil Asa. Cabʌl wen tac bʌ i melbal tsaʼ bʌ i mulaj Jehová. Cheʼ bʌ Josafat tsiʼ ñopo Jehová, cabʌl chuqui wem bʌ tsiʼ mele. Pero tsaʼʌch i taja i sajtemal jeʼel. Jumpʼejl ejemplo, tsiʼ yʌcʼʌ chaʼan jiñi i yalobil miʼ ñujpuñel yicʼot i yixicʼal (yixicpʼeñal) jiñi jontol bʌ rey Acab. Cheʼ jiñi, tsiʼ colta Acab chaʼan miʼ contrajin jiñi siriojob, anquese jiñi xʼaltʼan Micaías (Micaya) tsiʼ wʌn sube chaʼan maʼañic miʼ mel. Ti jiñi guerra, jiñi siriojob tsiʼ ñopo i tsʌnsañob jiñi Josafat (2 Crónicas 18:1-32). Cheʼ bʌ Josafat tsaʼ chaʼ sujti ti Jerusalén, jiñi xʼaltʼan Jehú tsiʼ cʼajtibe: «¿Yom ba mi laj coltan xmulilob? ¿Yom ba mi laj cʼuxbin jini muʼ bʌ i tsʼaleñob Dios?» (pejcan 2 Crónicas 19:1-3).

8 ¿Am ba chuqui tsiʼ cʌñʌ Josafat chaʼan jiñi tsaʼ bʌ ujti yicʼot tsaʼ bʌ subenti tiʼ tojlel jiñi xʼaltʼan Micaías? Maʼañic. Anquese muqʼuix to i cʼuxbin Jehová yicʼot yom i tijicñesan, Josafat tsaʼ sujti tiʼ yamigo juntiquil wiñic mach bʌ yomic i chʼujutesan Jehová. Jiñʌch Ocozías, i yalobil Acab. Josafat yicʼot Ocozías tsiʼ tem meleyob barco tac, pero maʼañic tsiʼ cʼʌñʌyob come orajach tsaʼ jisʌnti (2 Crónicas 20:35-37).

9. ¿Chuqui miʼ mejlel ti ujtel mi mach weñic mi lac yajcan la camigojob?

9 ¿Chuqui mi laj cʌn chaʼan tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel Josafat? Tsaʼʌch i wen mele chuqui utsʼat yicʼot tiʼ «tsajca lac Yum tiʼ pejtelel i pusicʼal» (2 Crónicas 22:9). Pero tiʼ tsajca jiñi maʼañic bʌ miʼ cʼuxbiñob Jehová, jin chaʼan tsiʼ taja tsʌts bʌ wocol. Colelix i chʌmel (sajtel). Laʼ laj cʼajtesan muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia: «Jini muʼ bʌ i piʼleñob majlel jini weñoʼ bʌ i pusicʼal mucʼʌch i tajob i ñaʼtʌbal. Jini muʼ bʌ i piʼleñob majlel jini mach bʌ weñobic i pusicʼal miʼ yutsi pʼojlel i mul» (Proverbios 13:20). Isujm chaʼan la com laj coltañob i cʌn Jehová jiñi yambʌlob, pero miʼ mejlel lac taj wocol mi tsaʼ lac sujtesa ti la camigo jiñi maʼañic bʌ miʼ melbeñob i yeʼtel Dios.

¿Muʼ ba lac chaʼan Jehová mi caj i yʌqʼueñonla majqui mi laj cʼuxbin yicʼot miʼ yajñel la quicʼot?

10. a) ¿Chuqui miʼ mejlel lac ñop tiʼ tojlel Josafat mi woli lac ñaʼtan ñujpuñel? b) ¿Chuqui yom mi laj cʼajtesan?

10 Mi la comix ñujpuñel, ¿chuqui miʼ mejlel laj cʌn tiʼ tojlel Josafat? Tajol mi lac tech lac mulan mach bʌ i testigojic Jehová. O tajol mi lac ñaʼtan chaʼan maʼañic majqui mi caj i ñujpuñel la quicʼot tiʼ tejclum Dios. O jiñi lac familia miʼ chʌn subeñonla chaʼan i yorajlelix mi lac ñujpuñel. Isujm chaʼan Jehová tsiʼ meleyonla chaʼan miʼ laj cʼuxbintel yicʼot mi lac pʌs laj cʼuxbiya. Pero ¿chuqui yom mi lac mel mi maʼañic mi lac taj jiñi yom bʌ miʼ ñujpuñel la quicʼot? Junchajp muʼ bʌ mejlel i coltañonla jiñʌch cheʼ mi lac ñaʼtan tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel Josafat. Lʌcʼʌ tiʼ pejtelel ora tsiʼ cʼajtibe Jehová chaʼan miʼ coltan (2 Crónicas 18:4-6). Pero maʼañic tsiʼ jacʼʌ tsaʼ bʌ i sube Jehová cheʼ bʌ tsaʼ sujti tiʼ yamigo Acab, jiñi maʼañic bʌ miʼ cʼuxbin Jehová. I wentʌlel tsiʼ cʼajtesa chaʼan Jehová «woliʼ sʌclan ñumel tiʼ pejtelel pañimil jini xucʼuloʼ bʌ i pusicʼal muʼ bʌ i ñopob, chaʼan miʼ pʌsbeñob ñuc bʌ i coltaya» (2 Crónicas 16:9). Joñonla jaʼel yom mi laj cʼajtesan chaʼan Jehová yom i coltañonla. Mucʼʌch i cʼuxbiñonla yicʼot miʼ chʼʌmben isujm woli (choncol) bʌ lac ñusan. ¿Muʼ ba lac ñop chaʼan Jehová mi caj i yʌqʼueñonla majqui mi laj cʼuxbin yicʼot miʼ yajñel la quicʼot? Miʼ mejlel lac ñop chaʼan Jehová yujil jalaqui ñumen wen i yorajlel.

Mach yomic mi lac tech lac mulan juntiquil maʼañic bʌ miʼ chʼujutesan Jehová. (Qʼuele jiñi párrafo 10).

MACH LAJ CΛY CHAʼAN MIʼ CHANʼESAN I BΛ LAC PUSICʼAL

11, 12. a) ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ Ezequías chuqui an tiʼ pusicʼal? b) ¿Chucoch tsiʼ ñusʌbe i mul Ezequías jiñi Jehová?

11 ¿Chuqui mi laj cʌn chaʼan tsaʼ bʌ i mele Ezequías? Ti jumpʼejl bʌ qʼuin, Jehová tsiʼ colta i qʼuel chuqui an tiʼ pusicʼal (pejcan 2 Crónicas 32:31). Cheʼ bʌ tsaʼ cʼamʼa, Dios tsiʼ sube chaʼan mi caj i chaʼ cʼocʼan i an chuqui tsiʼ pʌsbe chaʼan miʼ ñop chaʼan mucʼʌch caj i coltʌntel. Jehová tsiʼ mele chaʼan jiñi axñal baqui woli (yʌquel) i pʌs i bʌ, miʼ chaʼ sujtel lujunquejp (10) tiʼ pat. Ti wiʼil, jiñi yumʌlob ti Babilonia tsaʼto i mulayob i ñumen cʌn jiñi señal tsaʼ bʌ pʌsle. Jin chaʼan, tsiʼ chocoyob majlel wiñicob yaʼ baqui an Ezequías chaʼan miʼ ñumen ñaʼtañob (2 Reyes 20:8-13; 2 Crónicas 32:24). Jehová maʼañic tiʼ sube Ezequías chuqui yom miʼ mel tiʼ tojlel jiñi wiñicob. Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan Jehová tsiʼ cʌyʌ chaʼan miʼ qʼuel chuqui mi caj i mel. Ezequías tsiʼ pʌsbeyob tiʼ pejtelel chuqui an i chaʼan. Cheʼʌch tsiʼ pʌsʌ chuqui an tiʼ pusicʼal.

12 Ezequías tsaʼ caji i chanʼesan i bʌ. Jin chaʼan, tsiʼ cʌyʌ i yʌqʼuen wocolix i yʌlʌ Jehová bajcheʼ coltʌbil i chaʼan. Jiñi Biblia maʼañic miʼ yʌl chucoch tsiʼ qʼuexta i melbal. Tajol chaʼan tsiʼ mʌlbe guerra jiñi asiriojob o chaʼan Jehová tsiʼ chaʼ cʼoqʼuesa. O tajol chaʼan tsiʼ wen taja i taqʼuin yicʼot tsaʼ wen cʌjñi. Ezequías tsiʼ jumucʼ chanʼesa i bʌ anquese tsiʼ melbe i yeʼtel Jehová tiʼ pejtelel i pusicʼal. Jehová maʼañic tsiʼ mulaj bajcheʼ jiñi. Pero ti wiʼil Ezequías «tsiʼ chaʼ peqʼuesa i bʌ», i Dios tsaʼʌch i ñusʌbe (2 Crónicas 32:25-27; Salmo 138:6).

Muʼ bʌ caj i pʌs chuqui an ti lac pusicʼal jiñʌch bajcheʼ yilal mi lac jacʼ cheʼ bʌ mi laj qʼuejlel ti ñuc

13, 14. a) ¿Baqui ora miʼ mejlel lac pʌs chuqui an ti lac pusicʼal? b) ¿Chuqui mi caj lac mel cheʼ bʌ mi laj qʼuejlel ti ñuc?

13 ¿Chuqui mi laj cʌn tiʼ tojlel Ezequías yicʼot tsaʼ bʌ i mele? Laʼ laj cʼajtesan chaʼan tsiʼ chanʼesa i bʌ cheʼ bʌ Jehová maxto jalic i colta tiʼ tojlel jiñi asiriojob yicʼot tsiʼ cʼoqʼuesa. Ili miʼ cʌntesañonla chaʼan yom mi laj cʌntan lac bʌ cheʼ an majqui miʼ qʼuelonla ti ñuc, o cheʼ wen chumulonla. ¿Chucoch? Come cheʼʌch mi caj lac pʌs chuqui an ti lac pusicʼal. Jumpʼejl ejemplo, tajol juntiquil hermano tsiʼ wen chajpa i bʌ chaʼan miʼ ñusan jumpʼejl discurso, jin chaʼan tajol cabʌl muʼ bʌ caj i qʼuelob ti ñuc chaʼan utsʼatax bajcheʼ tsiʼ ñusa. ¿Chuqui mi caj i mel?

14 Cheʼ bʌ mi laj qʼuejlel ti ñuc, yom mi laj cʼajtesan tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús: «Cheʼ bʌ tsaʼix laʼ mele pejtelel chuqui tsac subeyetla, subula: ‹Xʼeʼtelon lojon jach. Mach cabʌlic j cʼʌjñibal. Tsaʼ jach c mele lojon jini am bʌ tic wenta chaʼan mic mel lojon›» (Lucas 17:10). Yom mi laj cʼajtesan chaʼan Ezequías maʼañix tsiʼ chʌn aqʼue wocolix i yʌlʌ Jehová chaʼan bajcheʼ coltʌbil i chaʼan cheʼ bʌ tsiʼ chanʼesa i bʌ. Jin chaʼan, ¿chuqui mi caj i coltañonla lac pʌs lac pecʼlel cheʼ an majqui miʼ subeñonla chaʼan utsʼatax bajcheʼ tsaʼ lac ñusa lac discurso? Mi mucʼʌch lac ñaʼtan chuqui melbil i chaʼan Jehová ti lac tojlel, jin mi caj la cʌqʼuen i ñuclel yicʼot mi caj la cʌl bajcheʼ coltʌbil i chaʼañonla. La cujil chaʼan cojach miʼ mejlel lac ñusan discurso tiʼ coltaya jiñi Biblia yicʼot jiñi chʼujul bʌ espíritu muʼ bʌ i yʌqʼueñonla Jehová.

LAʼ LA CΛCʼ LAC BΛ TI TOJʼESΛNTEL TI JEHOVÁ

15, 16. ¿Chucoch tsaʼ chʌmi Josías?

15 Ixcu tiʼ tojlel Josías, ¿chuqui miʼ mejlel laj cʌn? Anquese weñʌch tsiʼ chaʼle yumʌntel, tsiʼ taja i sajtemal tsaʼ bʌ i yʌcʼʌ ti chʌmel (pejcan 2 Crónicas 35:20-22). ¿Chuqui tsaʼ ujti? Josías tsiʼ toʼol contraji Necao (Nekó), jiñi rey bʌ ti Egipto. Necao tiʼ sube Josías chaʼan mach yomic i contrajin. Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan «tilem ti Dios chuqui tsiʼ yʌlʌ Necao». Pero Josías tsaʼʌch majli i contrajin i yaʼ tsaʼ tsʌnsʌnti. ¿Chucoch Josías tsiʼ contraji Necao? Jiñi Biblia maʼañic miʼ yʌl.

16 I wentʌlel tsiʼ cʼajti Josías mi isujmʌch tilem ti Jehová tsaʼ bʌ i yʌlʌ Necao. Tajol tsaʼ mejli i cʼajtiben Jeremías, juntiquil xʼaltʼan i chaʼan Jehová (2 Crónicas 35:23, 25). Cheʼ jaʼel, wen cheʼ tsaʼic i ñaʼta jiñi woli bʌ i yujtel. Necao mach jiñic mi caj i contrajin Jerusalén. Woliʼ majlel ti Carquemis i contrajin yambʌ tejclum. Cheʼ jaʼel, Necao mach yomic i techben i michʼajel Jehová yicʼot i tejclum. Pero Josías maʼañic tsiʼ ñaxan wen ñaʼta tiʼ pejtelel iliyi cheʼ bʌ tsaʼ majli i contrajin. ¿Chuqui mi laj cʌn? Chaʼan cheʼ bʌ an lac wocol i yom mi lac yajcan chuqui yom mi lac mel, ñaxan yom mi lac ñaʼtan chuqui miʼ mulan Jehová chaʼan mi lac mel.

17. Cheʼ an chuqui la com lac mel, ¿chuqui mi caj i coltañonla chaʼan maʼañic mi lac mel bajcheʼ Josías?

17 Cheʼ maxto lac yajca chuqui mi caj lac mel, yom mi lac wen ñaʼtan jiñi principio tac am bʌ ti Biblia muʼ bʌ mejlel i coltañonla yicʼot mi laj qʼuel bajcheʼ miʼ mejlel laj cʼʌn. An i tajol yom mi lac sʌclan chuqui miʼ yʌl jiñi lac jun tac loqʼuem bʌ ti Biblia o mi laj cʼajtiben ticʼojel juntiquil anciano. Miʼ mejlel i coltañonla chaʼan mi lac sʌclan yambʌ principio tac am bʌ ti Biblia. Laʼ cu lac ñaʼtan chaʼan juntiquil hermana ñujpuñem yicʼot juntiquil mach bʌ testigojic. Chajpʌbilix i chaʼan chuqui ti qʼuin mi caj i loqʼuel ti subtʼan (Hechos 4:20). Pero jiñi i ñoxiʼal miʼ suben chaʼan maʼañic miʼ majlel ti subtʼan. Miʼ suben chaʼan yom i pʌy loqʼuel ti xʌmbal come maʼañix tajbil i chaʼañob i yorajlel chaʼan miʼ comol ajñelob. Jin mecu chaʼan, jiñi hermana miʼ tech i ñaʼtan chuqui ti texto tac miʼ mejlel i coltan i ñaʼtan yom bʌ miʼ mel. Yujil chaʼan yom miʼ jacʼben i tʼan Dios yicʼot tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús chaʼan yom mi lac sutqʼuin ti xcʌntʼan jiñi wiñicob xʼixicob (Mateo 28:19, 20; Hechos 5:29). Pero cʼajal i chaʼan jaʼel chaʼan yom miʼ qʼuel ti ñuc i ñoxiʼal i chaʼan jiñi i wiñicob Dios yom miʼ pʌsob i yutslel i pusicʼal, yom i yʌl, chaʼan yom miʼ chʼʌmbeñob isujm yambʌlob (Efesios 5:22-24; Filipenses 4:5). Jiñi hermana miʼ mejlel i cʼajtiben i bʌ mi jiñi i ñoxiʼal chaʼan jach yom i yʌqʼuen i cʌy i subtʼan o mi chaʼañʌch yom comol ajñel yicʼot. Jiñi i wiñiconbʌla Jehová la com lac mel muʼ bʌ i mulan yicʼot mi lac ñaʼtan i wenlel yambʌlob.

LAʼ LAC CHΛN MELBEN I YEʼTEL JEHOVÁ TIʼ PEJTELEL LAC PUSICʼAL I TIJICÑA MI CAJ LA CAJÑEL

18. ¿Chucoch ñuc i cʼʌjñibal cheʼ mi lac wen ñaʼtan tsaʼ bʌ i meleyob jiñi chʌntiquil reyob ti Judá?

18 An i tajol mi lac taj lac sajtemal jaʼel cheʼ bajcheʼ jiñi chʌntiquil reyob ti Judá. Tajol mi lac bajñel chʼʌm lac bʌ ti ñuc, mi lac sʌclan mach bʌ weñic la camigojob, mi lac chanʼesan lac bʌ o maʼañic mi la cʌcʼ ti ñuc Dios cheʼ bʌ an chuqui mi lac ñaʼtan lac mel. Pero mi tsaʼ lac mele bajcheʼ jiñi, mach yomic mi lac ñaʼtan chaʼan mach utsʼatix mi caj la cajñel tiʼ tojlel Jehová. Miʼ qʼuel wem bʌ lac melbal, cheʼ bajcheʼ tsiʼ mele tiʼ tojlel jiñi chʌntiquil reyob ti Judá. Jehová miʼ qʼuel jaʼel chaʼan mucʼʌch lac wen cʼuxbin yicʼot chaʼan la comʌch lac melben i yeʼtel tiʼ pejtelel lac pusicʼal. Jin chaʼan, an i cʌybeyonla ili ejemplo tac chaʼan maʼañic mi lac yajlel ti tsʌts bʌ wocol. Laʼ lac wen ñaʼtan ili tsaʼ bʌ laj cʌñʌ yicʼot laʼ la cʌqʼuen wocolix i yʌlʌ Jehová cheʼ tsiʼ yʌqʼueyonla cʌytʌl yaʼ ti Biblia.