Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

¿Kʼokelpe qqʼoʼn qwiʼ kyiʼj tiʼchaq o che bʼaj ojtxi?

¿Kʼokelpe qqʼoʼn qwiʼ kyiʼj tiʼchaq o che bʼaj ojtxi?

«Tkyaqil jlu o bʼaj kyiʼj qxeʼchel tuʼn tok te jun yekʼbʼil te qe, ex o tzʼibʼanjtz te qʼobʼl qnabʼl, porque ma qo kanun tuj mankbʼil tqʼijlalil» (1 CORINTIOS 10:11).

BʼITZ: 11 EX 29

1, 2. ¿Tiquʼn qo xnaqʼtzal kyiʼj kyaje aj kawil te tnam Judá?

QA MA tzʼok qqʼoʼn qwitz tiʼj jun xjal in bʼet toj jun bʼe ex qa ma jaw tzʼaq, ¿kʼokelpe qxqʼuqin qibʼ aj qikʼ toj bʼe jatumel otoq jaw tzʼaq? Kʼokel qxqʼuqin qibʼ. Tuʼntzunju, qa ma qo xnaqʼtzan kyiʼj tiʼchaq i el txalpaj junjun xjal tiʼj, kʼonil qiʼj tuʼn miʼn tkubʼ qbʼinchaʼn qe tiʼchaq aju. Jun techel, qo xnaqʼtzan kyiʼj tiʼchaq i el txalpaj junjun xjal in yolin Tyol Dios kyiʼj.

2 Aqeju kyaje aj kawil te tnam Judá o xnaqʼtzan tiʼj toj seman ma tzikʼ, e ajbʼen te Jehová tuʼn tkyaqil kyanmi. Maske ikju, ax ikx i el txalpaj kyiʼj junjun tiʼchaq. Aqeju tiʼchaq bʼant kyuʼn, o che kyaj tzʼibʼin toj Tyol Dios tuʼntzun qximen kyiʼj ex tuʼn tel qiʼn junjun xnaqʼtzbʼil nim toklen kyiʼj. ¿Alkyeqe xnaqʼtzbʼil lu? Ex ¿tiʼ jaku bʼant quʼn tuʼntzun miʼn qel txalpaj kyiʼj aʼyex tiʼchaq lu? (Kjawil uʼjit Romanos 15:4).

JAKU TZAJ NYA BʼAʼN QIʼJ QA MA TZʼOK QEʼ QKʼUʼJ QIʼJX

3-5. a) Maske ajbʼen Asá tuʼn tkyaqil tkʼuʼj te Jehová, ¿tiʼ el txalpaj tiʼj? b) ¿Tiquʼn ok qeʼ tkʼuʼj Asá kyiʼj junjuntl xjal tej tqʼojin tukʼil Baasá?

3 Tnejel qo xnaqʼtzan tiʼj Asá. Ok qeʼ tkʼuʼj Asá tiʼj Jehová tej kypon jun millón soldad aj Etiopía qʼojil tiʼj tnam Judá. Noqtzun tuʼnj, mintiʼ ok qeʼ tkʼuʼj tiʼj Jehová tej tqʼojin tiʼj Baasá, aju aj kawil te tnam Israel. Tajbʼiltoq Asá tuʼn miʼn tjaw bʼinchet jun muro tiʼj tnam Ramá, jun tnam nim toklen toj tnam Israel ex nqa toktoq tiʼj tkawbʼil Judá (2 Crónicas 16:1-3). Kubʼ t-ximen Asá qa bʼaʼn tuʼn tsbʼun tiʼj aj kawil te tnam Asiria tuʼntzun tonin tiʼj. Tejtzun kyok ten kysoldad Asiria qʼojil kyiʼj tnam te Israel, jun rat naj xi tkolin Baasá «tuʼn tok tqʼoʼn muro tiʼj tnam Ramá, ex bʼiʼx xi tkolin aqʼuntl» (2 Crónicas 16:5). Kubʼlo t-ximen Asá tnejel qa otoq jaw tjyoʼn aju mas bʼaʼn.

4 ¿Tiʼ kubʼ tnaʼn Jehová tej tok tqʼoʼn twitz tiʼj qa mintiʼ otoq tzʼok qeʼ tkʼuʼj Asá tiʼj? Nya bʼaʼn ela toj twitz. Tuʼntzunju, xi tsamaʼn aj sanjel Hananí tuʼntzun t-xi kawit Asá (kjawil uʼjit 2 Crónicas 16:7-9). Xi tqʼamaʼn Hananí jlu te Asá: «Kyjaʼtzun texju jaʼlo kukx kʼokel mastl qʼoj tukʼila». Akux in kawintoq Asá, qʼojin junx kyukʼil t-xjalil tiʼj nim qʼoj, maske ten Ramá tjaqʼ tipumal.

5 Toj jun xnaqʼtzbʼil el qnikʼ tiʼj qa tzalaj Jehová tuʼn Asá. El tnikʼ Jehová tiʼj qa ajbʼen Asá te tuʼn tkyaqil tanmi maske nya tzʼaqlitoq (1 Reyes 15:14). Maske ikju, mintiʼ kanet tumel tuʼn Asá tuʼn miʼn kytzaj nya bʼaʼn tiʼj tuʼnju nya bʼaʼn otoq jaw tjyoʼn. ¿Tiquʼn ok qeʼ tkʼuʼj tiʼjx ex kyiʼj junjuntl xjal ex nya tiʼj Jehová? Bʼalo kubʼ t-ximen qa jakutoq kambʼan tiʼj qʼoj qa ma bʼaj tbʼinchaʼn tten kyukʼil soldad tbʼanel che qʼojin. Moqa tuʼnju ok tqʼoʼn twiʼ kyiʼj nya bʼaʼn nabʼil xi kyqʼoʼn junjuntl xjal te.

Il tiʼj tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jehová toj tkyaqil ambʼil ex miʼn tzʼok qeʼ qkʼuʼj qiʼjx

6. ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj tej tel txalpaj Asá? Qʼamantza junjun techel jatumel bʼaʼn tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jehová.

6 ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj tej tel txalpaj Asá? Qa il tiʼj tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jehová toj tkyaqil ambʼil ex miʼn tzʼok qeʼ qkʼuʼj qiʼjx. Il tiʼj tuʼn t-xi qqanin onbʼil te kyiʼj nya bʼaʼn in qo ok weʼ twitz, qa matij qe moqa nya. Bʼaʼn tuʼn qximen tiʼj tiʼ in bʼant quʼn aj ttzaj jun nya bʼaʼn qiʼj. ¿In nokpe qeʼ qkʼuʼj qiʼjx ex in xipe qbʼinchaʼn kyiʼj ik tzeʼn qe qximbʼetz? ¿Moqa naqʼli qoʼ tuʼn qxnaqʼtzan tnejel tiʼ in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios ex in tzajpe qnaʼn jlu aj t-xi qbʼinchaʼn tiʼj jun nya bʼaʼn? Jun techel, qa ma tzaj nya bʼaʼn qxol kyukʼil qe toj qja tuʼnju in qoʼx kyoj chmabʼil moqa toj jun nimaq chmabʼil. ¿Kxelpe qqanin onbʼil te Jehová tuʼn qtzaj tonin tuʼntzun tel qnikʼ tiʼj tiʼ jaku bʼant quʼn? Moqa ya ma tzikʼ nim ambʼil in qo jyon tiʼj jun qaqʼun ex yajxitl in kanet jun xjal quʼn aju taj tuʼn qaqʼunan tukʼil. ¿Kxelpe qqʼamaʼn te xjal lu qa il tiʼj tuʼn qxiʼ kyoj chmabʼil tkyaqil seman maske ya mlay tzaj tqʼoʼn qaqʼun? Noq alkyexku nya bʼaʼn ma qo ok weʼ twitz, bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn aju nabʼil kubʼ ttzʼibʼin jun aj tzʼibʼil: «Oqxenanx tibʼa tuj tqʼabʼ Qman, qeʼk tkʼuʼja tiʼj ex tzul onil teya» (Salmo 37:5).

AJU NYA BʼAʼN JAKU TZAJ AJ KYJAW QJYOʼN NYA BʼAʼN QAMIW

7, 8. ¿Alkyeqe tiʼchaq el txalpaj Jehosafat tiʼj ex tiʼ tzaj tuʼn jlu? (Qʼonka twitza tiʼj tnejel tilbʼilal).

7 Atzun jaʼlo, qo xnaqʼtzan tiʼj Jehosafat, aju tkʼwaʼl Asá. Attoq nim tmod Asá tgantoq Jehová. Tej tok qeʼ tkʼuʼj Jehosafat tiʼj Jehová, bʼant nim tiʼchaq tbʼanel tuʼn. Maske ikju, ax ikx jaw tjyoʼn junjun tiʼchaq nya bʼaʼn. Jun techel, xi tqʼoʼn ambʼil tuʼn tmojeʼ tkʼwaʼl tukʼil tmeʼjel, moqa tmyal, jun aj kawil nya bʼaʼn, aju Acab tbʼi. Yajxitl, onin tiʼj Acab toj jun qʼoj kyiʼj aj Asiria, maske otoq t-xi tqʼamaʼn aj sanjel Micaya te tuʼn miʼn tonin. Akux ok qʼoj, ok tilil kyuʼn kysoldad aj Asiria tuʼn kyqʼojin tiʼj Jehosafat ex ok tilil kyuʼn tuʼn tkubʼ kybʼyoʼn (2 Crónicas 18:1-32). Tej tmeltzʼaj Jehosafat toj Jerusalén, xi tqanin aj sanjel Jehú jlu te: «¿Tiquʼn ma onina tiʼj ju xjal mya bʼaʼn ex ma tzʼok tmojbʼan tibʼa kyukʼil qe xjal in che ikʼun tiʼj Qman?» (kjawil uʼjit 2 Crónicas 19:1-3).

8 ¿Elpe tiʼn Jehosafat jun xnaqʼtzbʼil tiʼjju bʼaj tiʼj ex tiʼjju xi tqʼamaʼn Micaya te? Mintiʼ. Maske kukx kʼujlaʼntoq Jehová tuʼn ex tajbʼiltoq tuʼn ttzalaj, ok tamiwin tibʼ tukʼil jun xjal nya tajtoq tuʼn tkʼulin te Jehová. Ok tamiwin tibʼ tukʼil Ocozías aju tkʼwaʼl Acab. Junx kubʼ kybʼinchaʼn Jehosafat ex Ocozías junjun bark. Naʼmxtoq kyajbʼen bark lu kyuʼn tej kybʼaj xiten (2 Crónicas 20:35-37).

9. ¿Tiʼ jaku tzaj qa ma jaw qjyoʼn nya tbʼanel qamiw?

9 ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼjju ikʼ tiʼj Jehosafat? Bʼant tbʼanel tiʼchaq tuʼn ex «jyon tiʼj Dios tuʼn tkyaqil tanmi» (2 Crónicas 22:9). Noqtzun tuʼnj, ok tamiwin tibʼ kyukʼil xjal mintiʼtoq kʼujlaʼn Jehová kyuʼn, ex tuʼntzunju tzaj nim nya bʼaʼn tiʼj. Nya oʼkxju, ax ikx chʼixmi kyim. Bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn aju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios, «qa ma tzʼok tjunin tibʼa kyukʼil qe xjal at kynabʼl, ktel tnabʼla, qatzun ma tzʼok tjunin tibʼa kyukʼil qe xjal mintiʼ kynabʼl, knajela» (Proverbios 13:20). Ax tok, qaj tuʼn qonin kyiʼj xjal tuʼn tel kynikʼ tiʼj Jehová. Noqtzun tuʼnj, jaku tzaj nya bʼaʼn qiʼj qa ma tzʼok qamiwinxix qibʼ kyukʼil qa mintiʼ in che ajbʼen te Jehová.

Qa taj teya tuʼn tkubʼ mojeʼya tukʼil jun xjal kʼujlaʼn Jehová tuʼn, ¿qʼuqli tkʼuʼja tiʼj qa kʼonil Jehová tiʼja?

10. a) ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼjju ikʼ tiʼj Jehosafat qa qaj tuʼn qkubʼ mojeʼ? b) ¿Tiʼ bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn?

10 Qa qaj tuʼn qkubʼ mojeʼ, ¿tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼjju ikʼ tiʼj Jehosafat? Jakulo kubʼ qnaʼn kʼujlabʼil tiʼj jun xjal mintiʼ in najbʼen te Jehová. Bʼalo jaku kubʼ qximen qa mlay kanet jun tmajen Jehová quʼn tuʼn qkubʼ mojeʼ tukʼil. Moqa kukx in tzaj kyqʼamaʼn junjun toj qja qe qa il tiʼj tuʼn qkubʼ mojeʼ akux at ambʼil. Ax tok, o qo kubʼ tbʼinchaʼn Jehová tuʼn tkubʼ qnaʼn kʼujlabʼil tiʼj juntl ex tuʼn qok kʼujlaʼn. Noqtzun tuʼnj, ¿tiʼ kbʼantel quʼn qa mintiʼ in kanet jun xjal quʼn aju qajbʼil tuʼn qkubʼ mojeʼ tukʼil? Jaku tzʼonin qiʼj qa ma qo ximen tiʼjju ikʼ tiʼj Jehosafat. Chʼixmi toj tkyaqil ambʼil in xitoq tqanin te Jehová tuʼn tonin tiʼj (2 Crónicas 18:4-6). Noqtzun tuʼnj, mintiʼ ok tqʼoʼn twiʼ tiʼj tej t-xi tqʼamaʼn Jehová te tuʼn miʼn tok tamiwin tibʼ tukʼil Acab, aju mintiʼ kʼujlaʼntoq Jehová tuʼn. Iltoq tiʼj tuʼn ttzaj tnaʼn Jehosafat qa «ate Qman in keʼyin tiʼj tkyaqilju in bʼaj twitz txʼotxʼ ex in xi tqʼoʼn kyipun qeju axix tok nnoʼk qeʼ kykʼuʼj tiʼj» (2 Crónicas 16:9). Ax ikx qe il tiʼj tuʼn ttzaj qnaʼn qa taj Jehová tuʼn tonin qiʼj. Kʼujlaʼn qoʼ tuʼn Jehová ex in nel tnikʼ qiʼj. Tuʼntzunju, qa taj teya tuʼn tkubʼ mojeʼya tukʼil jun xjal kʼujlaʼn Jehová tuʼn, ¿qʼuqli tkʼuʼja tiʼj qa kʼonil Jehová tiʼja? Jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa kbʼantel tuʼn toj jun ambʼil mas bʼaʼn.

Miʼn kubʼ qnaʼn kʼujlabʼil tiʼj jun xjal mintiʼ in najbʼen te Jehová. (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 10).

MIʼN TXI QQʼOʼN AMBʼIL TUʼN TJAW QNIMSAN QIBʼ

11, 12. a) ¿Alkye tten kubʼ tyekʼun Ezequías aju tkuʼx toj tanmi? b) ¿Tiquʼn kubʼ tnajsaʼn Jehová til Ezequías?

11 ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil in tzaj tqʼoʼn qe aju ikʼ tiʼj Ezequías? Toj jun ambʼil, onin Jehová tiʼj tuʼntzun tel tnikʼ tiʼj tiʼ tkuʼx toj tanmi (kjawil uʼjit 2 Crónicas 32:31). Tej ttzaj nim yabʼil tiʼj, tqʼama Jehová qa kbʼanteltoq ex tzaj tqʼoʼn jun techel te tuʼntzun tqeʼ tkʼuʼj tiʼj qa tzul onintoq tuʼn. Bʼant tuʼn Jehová tuʼn tmeltzʼaj lajaj grad xlekun. Yajxitl, bʼalo kyajtoq nejenel te tnam Babilonia tuʼn tel mas kynikʼ tiʼj techel lu, tuʼntzunju xi kysamaʼn junjun xjal tukʼil Ezequías tuʼntzun tok kybʼiʼn mas tqanil (2 Reyes 20:8-13; 2 Crónicas 32:24). Mintiʼ xi tqʼamaʼn Jehová te Ezequías alkye tmod tuʼn tkubʼ tyekʼun kyukʼil qe xjal. In tzaj tqʼamaʼn Xjan Uʼj qa kyaj tqʼoʼn Jehová Ezequías tjunalx tuʼntzun tel nikʼbʼaj tiʼj tiʼtoq tuʼn tbʼant tuʼn. Xi tyekʼun Ezequías tkyaqil tqʼinumabʼil kye xjal. Iktzun tten kubʼ tyekʼun tiʼtoq tkuʼx toj tanmi.

12 Bʼisbʼajil tuʼnju jaw tnimsan tibʼ Ezequías. Tuʼntzunju, ya mintiʼ xi tqʼoʼn chjonte tiʼj tkyaqil onbʼil otoq txi tqʼoʼn Jehová te. Mintiʼ in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios tiquʼn kubʼ tchʼixpuʼn tmod. Bʼalo tuʼnju kubʼ kyiʼj kysoldad Asiria tuʼn moqa tuʼnju qʼanit tuʼn Jehová. Ex qa tuʼnju otoq tzʼok te qʼinun ex otoq tzʼok ojtzqiʼn twitz kyuʼn nim xjal. Maske otoq tzʼajbʼen Ezequías te Jehová tuʼn tkyaqil tanmi, jaw tnimsan tibʼ toj jun ambʼil. Nya bʼaʼn ela jlu toj twitz Jehová. Noqtzun tuʼnj, «kubʼ tmansin tibʼ», moqa kubʼ tin tibʼ, Ezequías ex kubʼ tnajsaʼn Jehová til (2 Crónicas 32:25-27; Salmo 138:6).

Tuʼn qmod kbʼel qyekʼun aju tkuʼx toj qanmi aj ttzaj kyqʼamaʼn txqantl qa tbʼanel qaqʼun in bʼant

13, 14. a) ¿Toj alkye ambʼil jaku kubʼ qyekʼun tiʼ tkuʼx toj qanmi? b) ¿Alkye qmod kbʼel qyekʼun aj ttzaj kyqʼamaʼn txqantl qe qa tbʼanel qaqʼun in bʼant?

13 ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj Ezequías ex tiʼjju tej tel txalpaj? Bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn qa jaw tnimsan tibʼ tej otoq tzʼonin Jehová tiʼj tuʼn tkubʼ kyiʼj kysoldad Asiria ex tej otoqxi qʼanit tuʼn. A jlu in tzaj tyekʼun qe qa il tiʼj tuʼn tok qxqʼuqin qibʼ aj ttzaj kyqʼamaʼn txqantl qe qa tbʼanel jun tiʼ in bʼant quʼn. ¿Tiquʼn? Tuʼnju kbʼel qyekʼun tukʼil qmod tiʼ tkuʼx toj qanmi. Jun techel, bʼalo at jun erman otoq bʼaj tbʼinchaʼnxix tten tiʼj jun chikʼbʼabʼil kywitz nim xjal. Atlo nim erman kxel qʼamante qa tbʼanel chikʼbʼabʼil otoq tzʼex tqʼoʼn. ¿Tiʼ tmod kbʼel tyekʼun?

14 Aj ttzaj kyqʼamaʼn txqantl qe qa tbʼanel qaqʼun in bʼant, bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn qe tyol Jesús lu: «Ok tbʼaj bʼant tkyaqil aju otoq txi qʼmaʼn kyeye, kymanxe: Majen qoʼye mintiʼ in bʼant-xix quʼne, porque oʼkx ma bʼant quʼne aju tzaj qʼmaʼn qeye» (Lucas 17:10). Bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn qa tej tjaw tnimsan tibʼ Ezequías, ya mintiʼ xi tqʼoʼn chjonte tiʼj tkyaqil onbʼil otoq tzaj tqʼoʼn Jehová te. Qa ikju, ¿tiʼ kʼonil qiʼj tuʼn miʼn tjaw qnimsan qibʼ aj ttzaj qʼamaʼn qe qa tbʼanel jun chikʼbʼabʼil otoq tzʼex qqʼoʼn? Qa ma qo ximen tiʼj tkyaqil tiʼchaq o bʼant tuʼn Jehová qiʼj, qo yolil tiʼj tuʼn t-xi qqʼoʼn chjonte te ex tiʼj alkye tten o tzʼonin qiʼj. Oʼkx jaku tzʼex qqʼoʼn jun chikʼbʼabʼil tuʼn tonbʼil Tyol Dios ex tuʼn tonbʼil xewbʼaj xjan.

QQʼONX AMBʼIL TE JEHOVÁ TUʼN TTZAJ TYEKʼUN TIʼ KBʼANTEL QUʼN

15, 16. ¿Tiquʼn kyim Josías?

15 Yajtzun tiʼj Josías, ¿tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼjju ikʼ tiʼj? Maske ok te tbʼanel aj kawil, noqtzun tuʼnj, kubʼ tbʼinchaʼn jun nya bʼaʼn ex tuʼn jlu kyim (kjawil uʼjit 2 Crónicas 35:20-22). ¿Tiʼ bʼaj? Tqʼama Josías tuʼn tqʼojin tukʼil Nekó, moqa Nekao, aju aj kawil te tnam Egipto. Mintiʼ jun tiquʼn tuʼn tqʼojin Josías tukʼil Nekó. Ax ikx tqʼama Nekó te Josías qa nya tajtoq tuʼn tqʼojin tukʼil. In tzaj tqʼamaʼn Xjan Uʼj qa «tuʼn Dios» bʼant tuʼn tyolin Nekó ikju. Noqtzun tuʼnj, xiʼ Josías toj qʼoj ex kubʼ bʼiyoʼn. ¿Tiquʼn qʼojin Josías tukʼil Nekó? Mintiʼ in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios.

16 Iltoq tiʼj tuʼn tjyon Josías tqanil tiʼj qa ax tok tzajni qe yol tqʼama Nekó tukʼil Jehová. Jakutoq txi tqanin te Jeremías, jun kyxol qe tsanjel Jehová (2 Crónicas 35:23, 25). Ax ikx, iltoq tiʼj tuʼn t-ximen Josías tiʼjju in bʼajtoq. Mintiʼ tuʼn tqʼojin Nekó tiʼj tnam Jerusalén. Atz in bʼettoq t-xi Nekó qʼojil tiʼj tnam Carquemis. Ex nyatoq taj Nekó tuʼn tqʼojin tiʼj Jehová nix kyiʼj tmajen. Mintiʼ ximen Josías tiʼj tkyaqil jlu tej naʼmxtoq tjaw tjyoʼn tiʼ tuʼn tbʼant tuʼn. ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj jlu? Aj qok weʼ twitz jun nya bʼaʼn ex qa il tiʼj tuʼn tbʼant jun tiʼ quʼn, tnejel bʼaʼn tuʼn qximen tiʼj tiʼ tajbʼil Jehová tuʼn tbʼant quʼn.

17. Aj tkubʼ qximen tiʼ kbʼantel quʼn, ¿tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn miʼn qel txalpaj ik tzeʼn Josías?

17 Naʼmxtoq tbʼant jun tiʼ quʼn, il tiʼj tuʼn qximen tiʼj alkye junjun nabʼil tkuʼx toj Tyol Dios jaku che onin qiʼj ex alkye tten jaku che kubʼ qqʼoʼn toj xnaqʼtzbʼil. At maj, jaku txi qjyoʼn mas tqanil kyoj quʼj moqa jaku txi qqanin qnabʼil te jun ansyan tuʼn tonin qiʼj tuʼn qximen kyiʼj junjuntl nabʼil ateʼ toj Tyol Dios. Qo ximen tiʼj jun techel. Nya testigo de Jehová tchmil jun ermana ex o kubʼ t-ximen alkye qʼij kʼelex pakbʼal (Hechos 4:20). Noqtzun tuʼnj, in xi tqʼamaʼn tchmil te tuʼn miʼn t-xiʼ pakbʼal toj qʼij aju. In xi tqʼamaʼn te qa tajbʼil tuʼn kyxiʼ pasialil toj jun lugar, tuʼnju naʼmx kyten nim ambʼil junx. Tuʼntzunju in kubʼ ten ermana ximel tiʼj junjun taqikʼ Tyol Dios, aqeju jaku che onin tiʼj tuʼn tjaw tjyoʼn aju mas bʼaʼn. Ojtzqiʼn tuʼn ermana qa il tiʼj tuʼn tnimen te Jehová ex qa tqʼama Jesús qa il tiʼj tuʼn qxiʼ pakbʼal (Mateo 28:19, 20; Hechos 5:29). Ax ikx in tzaj tnaʼn qa il tiʼj tuʼn tnimen toklen tchmil ex qa il tiʼj tuʼn tkubʼ kyyekʼun tmajen Jehová tbʼanel kymod (Efesios 5:22-24; Filipenses 4:5). Jaku ximen ermana tiʼj qa noq oʼkx taj tchmil tuʼn miʼn t-xiʼ pakbʼal moqa ax tok taj tuʼn tten tukʼil toj qʼij aju. Qaj tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn aju mas bʼaʼn ex aju in tzalaj Jehová tiʼj.

KUKX QO AJBʼEN TUʼN TKYAQIL QANMI EX QO TZALAJEL

18. ¿Tiquʼn nim toklen tuʼn qximen tiʼjju ikʼ kyiʼj kyaje aj kawil te tnam Judá?

18 At maj jaku qo el txalpaj kyiʼj aʼyex tiʼchaq i el txalpaj kyaje aj kawil te tnam Judá tiʼj. Jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj qiʼjx, jaku jaw qjyoʼn nya bʼaʼn qamiw, jaku jaw qnimsan qibʼ moqa jaku kubʼ qbʼinchaʼn jun tiʼ ex mintiʼ in qo ximen tiʼj tiʼ taj Jehová tuʼn tbʼant quʼn. Maske jaku qo el txalpaj kyiʼj tiʼchaq lu, mintiʼ jun tiquʼn tuʼn tkubʼ qximen qa mlayx tzalaj Jehová quʼn. In nok tqʼoʼn Jehová twitz kyiʼj tbʼanel qmod ik tzeʼn ok tqʼoʼn twitz kyiʼj tbʼanel kymod kyaje aj kawil te tnam Judá. Ax ikx in nok tqʼoʼn Jehová twitz tiʼj qa at nim qkʼujlabʼil tiʼj ex qa qajbʼil tuʼn qajbʼen te tuʼn tkyaqil qanmi. Tuʼntzunju, o che kyaj tqʼoʼn techel jaku che onin qiʼj tuʼntzun miʼn tkubʼ qbʼinchaʼn nya bʼaʼn. Bʼaʼn tuʼn qximen kyiʼj techel ma qo xnaqʼtzan kyiʼj ex qqʼonx chjonte te Jehová tuʼnju kyaj tqʼoʼn qe techel lu toj Tyol.