Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Ka Akarongo Ainei Koe ki te au Mea Tei Tataia?

Ka Akarongo Ainei Koe ki te au Mea Tei Tataia?

“Rokoia iora ratou e taua au mea katoa ra . . . ei ako mai oki ia tatou, i te aronga i rokoia mai i te openga o te au tuatau nei, i tataiaʼi.”​—1 KORINETIA 10:11.

AU IMENE: 11, 29

1, 2. No teaa ra tatou ka uriuri ei i te akaraanga o te au ariki e ā o Iuda?

ME KITE koe i tetai tangata tei patere i runga i te mataara, e mea papu ka matakite koe me aaere na reira. Mei te reira katoa, me akara matatio tatou i te au tarevake ta tetai pae i rave i roto i te oraanga, ka kopae tatou i te rave i taua tarevake ra. Ei akaraanga, ka rauka ia tatou i te apii mei te au tarevake o te aronga tei taikuia i roto i te Pipiria.

2 Te tokoā ariki o Iuda ta tatou i tatau ana i te atikara mua, kua tavini ia Iehova ma te ngakau katoa. Noatu ra kua rave ratou i te tarevake kino. Kua tataia to ratou akaraanga i roto i te Pipiria kia akamanako oonu tatou i te reira e kia tamou mai i te au apiianga puapinga. Eaa ta tatou ka apii mai tei tupu kia ratou, e akapeea tatou me kopae i te rave i taua tarevake ra?​—E tatau ia Roma 15:4.

ME IRINAKI KI RUNGA I TE PAKARI TANGATA, KA TAKI ATU KI TE TUMATETENGA

3-5. (a) Noatu e ngakau tiratiratu to Asa kia Iehova, eaa te tarevake tana i rave? (e) Eaa te tumu penei i irinaki ei a Asa i te tangata te tamaki anga ia Baasa?

3 Ka akamanako na mua ia Asa. Kua irinaki aia kia Iehova te tamaki anga mai e tai mirioni Etiopia ia Iuda. Inara, kare aia i irinaki ana ki runga ia Iehova te tamaki anga aia i te ariki o Iseraela ko Baasa. Kua inangaro a Asa i te tāpu ia Baasa kia kore e akaketaketa ia Rama, e oire puapinga i Iseraela vaitata ki te kena o te patireia o Iuda. (2 Paraleipomeno 16:1-3) Kua manako a Asa e mea meitaki kia tutaki i te ariki o Suria kia tauturu iaia. Te tamaki anga to Suria i te au oire o Iseraela, “kua kore akera [a Baasa] i te patu ia Rama, akapaki akera i tana angaanga.” (2 Paraleipomeno 16:5) I te akamataanga, penei kua manako a Asa e kua rave aia i te ikianga tau.

4 Inara eaa to Iehova manako? Kare a Iehova i mareka ana no te mea kare a Asa i irinaki kiaia, e kua tono aia i te peroveta ko Hanani kia ako ia Asa. (E tatau ia 2 Paraleipomeno 16:7-9.) Akakite a Hanani kia Asa: “E teianei e tamaki rai taau.” Kua peke te oire o Rama ia Asa, inara no te toenga o tona oraanga, kua anoanoia aia e tona iti tangata kia tamaki atu i te au tamaki e manganui.

5 I te atikara i mua atu, kua apii tatou e kua mareka a Iehova ia Asa. Noatu to Asa tu apa ua, kua kite te Atua i te ngakau tiratiratu o Asa kiaia. (1 Ariki 15:14) Noatu ra, te rave anga a Asa i te ikianga tarevake, kare i rauka iaia i te kopae i te kino i tupu mai. No teaa ra aia i irinaki ei ki runga iaia uaorai e te tangata, kare ki runga ia Iehova? Penei kua manako a Asa e ka rauka iaia i te taangaanga i te au ravenga kikite no te tamaki atu. Me kore penei kua akarongo aia ki te akoanga kino a tetai ke.

I te au turanga ravarai, ka anoanoia tatou kia irinaki kia Iehova, kare i to tatou uaorai manako

6. Eaa ta tatou ka apii mei te tarevake o Asa? Oronga mai i tetai akaraanga.

6 Eaa ta tatou ka apii mei te tarevake o Asa? I te au turanga ravarai, ka anoanoia tatou kia irinaki kia Iehova, kare i to tatou uaorai manako. Ka anoanoia tatou kia pati i tana tauturu, noatu e maata me kore e iti ua te manamanata. E mea meitaki i te akamanako i teia: I tetai taime ka irinaki ainei tatou ia tatou uaorai na te titau anga i te akatika i te manamanata na roto i te mataara meitaki ta tatou i manako? Me ka manako ainei tatou eaa ta te Pipiria e karanga ra e oti ka taangaanga i te reira ei akatikatika i te manamanata? Ei akaraanga, akamanako ana e ka arai toou ngutuare ia koe kia kore e aere ki te uipaanga me kore ki te akaputuputuanga. Ka pati ainei koe ia Iehova no te tauturu kia kite eaa taau ka rave i roto i teia turanga? Me kore ra penei kua ngere koe i te ngai angaanga no tetai tuatau roa, e ka inangaro tetai tangata ia koe kia angaanga nana. Ka akakite ainei koe kiaia e e au uipaanga taau ka aere i te au epetoma ravarai e penei ka ngere i teia angaanga? Noatu te manamanata, e akamaara tatou i te ako a te tata salamo: “E uri atu i to aerenga ki runga ia Iehova; e irinaki iaia, e nana e akatupu i te reira.”​—Salamo 37:5.

EAA TE KA TUPU ME IKI TATOU I TE AU OA KINO?

7, 8. Eaa te au tarevake ta Iehosaphata i rave, e eaa tei tupu mai? (Akara i te tutu mua.)

7 Ka akamanako tatou i te akaraanga o te tamaiti a Asa ko Iehosaphata. E maata tona au tu meitaki tei akamareka ia Iehova. Te irinaki anga aia kia Iehova, e maata tana au mea meitaki i rave. Inara kua rave katoa aia i te ikianga tarevake. Ei akaraanga, kua akanoo aia i tana tamaiti kia akaipoipo i te tamaine a te Ariki kino a Ahaba. I muri mai, kua piri atu a Iehosaphata kia Ahaba i te tamaki atu i to Suria, noatu e kua akamatakite te peroveta ko Mikaia, auraka aia e aere. I roto i te tamaki, kua tauta to Suria i te tamate ia Iehosaphata. (2 Paraleipomeno 18:1-32) Te oki anga aia ki Ierusalema, kua ui te peroveta Iehu kiaia: “E tika ainei kia tauturu koe i te aronga kino; e anoano rai koe i tei makitakita ia Iehova?”​—E tatau ia 2 Paraleipomeno 19:1-3.

8 Kua apii ainei a Iehosaphata i tei tupu kiaia e te akamatakite anga a te peroveta? Kare. Noatu kua inangaro rai aia ia Iehova e te akamareka iaia, kua piri akaou a Iehosaphata ki tetai tangata kare i akamori ia Iehova. Ko te Ariki ko Ahazia, te tamaiti a Ahaba. Kua tarai a Iehosaphata raua ko Ahazia i te au paī. Inara kua ngaangaa te paī i mua ake ka taangaangaia ai te reira. 2 Paraleipomeno 20:35-37.

9. Eaa te ka tupu me iki tatou i te au oa tarevake?

9 Eaa ta tatou i apii mai mei tei tupu kia Iehosaphata? Kua rave a Iehosaphata i te meitaki e kua “kimi ia Iehova ma tona ngakau katoa.” (2 Paraleipomeno 22:9) Noatu ra kua akapou aia i tona taime ki te aronga kare i inangaro ana ia Iehova, e kua akatupu teia i te manamanata kino i roto i tona oraanga. Te tika anga, kua vaitata aia i te tamateia. E akamaara i te maseli Pipiria: “Ko tei kapiti katoa i tona aerenga ki to te aronga pakari ra, ka pakari katoa ïa: ko tei kapiti ra ki te aronga neneva ra, e mate ïa.” (Maseli 13:20) Ka inangaro tatou i te akakite ki tetai ke no runga ia Iehova. Noatu ra, e mea kino me riro mai ei oa piri vaitata ki te aronga kare e tavini ana ia Iehova.

Te irinaki ra ainei koe ka akono a Iehova i toou anoano no te aroa e te pirianga oa

10. (a) Me inangaro tatou i te akaipoipo, eaa ta tatou ka apii mei ia Iehosaphata? (e) Eaa ta tatou ka akamaara?

10 Ei akaraanga, akapeea me inangaro tatou i te akaipoipo, eaa ta tatou ka apii mei ia Iehosaphata? Penei ka akamata tatou i te akainangaro i tetai kare e tavini ana ia Iehova. Penei ka manako tatou kare e kiteaia tetai tokorua i roto i te iti tangata o te Atua. Me kore penei ka karanga mai te kopu tangata kia akaipoipo tatou i mua ake ka pakari ei. Tika rai, kua anga a Iehova ia tatou ma te anoano kia akaari i te aroa e kia aroaia mai. Inara, me kare e kitea mai tetai tokorua meitaki, eaa ta tatou ka rave? Tetai mea ka tauturu ia tatou koia oki me akamanako tatou eaa tei tupu kia Iehosaphata. Kua pati ua ana aia i te aratakianga a Iehova. (2 Paraleipomeno 18:4-6) Inara te riro anga mai aia ei oa no Ahaba, tei kore i inangaro ia Iehova, kua kopae a Iehosaphata i ta Iehova akamatakiteanga. Kua tau a Iehosaphata kia akamaara e “te akara nei nga mata o Iehova e pini ua ake te ao katoa nei, kia oronga mai aia i te maroiroi ki te aronga i tika te ngakau iaia.” (2 Paraleipomeno 16:9) Ka tau katoa tatou kia akamaara e ka inangaro a Iehova i te tauturu mai ia tatou. Te mārama ra aia i to tatou turanga e te inangaro ra ia tatou. Te irinaki ra ainei koe ka akono a Iehova i toou anoano no te aroa e te pirianga oa? E irinaki papu a tetai rā, ka pera aia!

Auraka e piri atu ki tetai tangata kare e akamori ana ia Iehova (Akara i te parakarapa 10)

AURAKA E TUKU I TOOU NGAKAU KIA AKAPARAU

11, 12 (a) Eaa ta Hezekia i rave tei akaari eaa to roto i tona ngakau? (e) No teaa ra a Iehova i akakore ei i ta Hezekia ara?

11 Eaa te apiianga ta tatou ka tamou mai mei ia Hezekia? Kua tauturu a Iehova ia Hezekia kia kite eaa tikai to roto i tona ngakau. (E tatau ia 2 Paraleipomeno 32:31.) Te tu anga a Hezekia i tetai maki kino, kua akakite te Atua kiaia e ka meitaki tona maki e kua oronga i te akairo ei akapapu i te reira. Kua akaoki a Iehova i te maru ata ki muri e okotai ngauru kotinga. Te akara anga i muri mai, kua inangaro te au tutara o Babulonia i te kite maata atu no runga i teia akairo, e kua tono ratou i te tangata kia ui atu ia Hezekia no runga i te reira. (2 Ariki 20:8-13; 2 Paraleipomeno 32:24) Kare a Iehova i akakite kia Hezekia akapeea me akono ia ratou. Te karanga ra te Pipiria “i vaooia iora aia e te Atua ei timata anga iaia” kia kite i tana ka rave. Kua akaari pouroa a Hezekia i tana apinga akaperepere ki te au tangata no Babulonia mai. Kua akaari teia eaa to roto i to Hezekia ngakau. Akapeea ra?

12 Mea mii, kua akaparau a Hezekia. Tei tupu, “kare rā Hezekia i apai i tei tau i taua meitaki i orongaia mai nona ra.” Kare te Pipiria i akakite mai i te tumu i taui ei tona tu. Penei no te mea kua autu aia i rungao i to Asura me kore kua rapakau a Iehova i tona maki. Penei no te mea kua riro mai aia ei tangata apinganui e te rongonui. Noatu e kua tavini a Hezekia ia Iehova ma te ngakau katoa, no tetai tuatau kua akaparau aia e kare a Iehova e mareka ana. Inara i muri mai, “kua taakaaka iora rā Hezekia iaia uaorai,” e kua akakore mai te Atua iaia.​—2 Paraleipomeno 32:25-27; Salamo 138:6.

Me ariu atu ki te akameitaki a tetai ke, ka akaari eaa to roto i to tatou ngakau

13, 14 (a) Eaa tetai turanga ka akaari eaa to roto i to tatou ngakau? (e) Akapeea tatou me ariu atu ki te tuatua akameitakianga a tetai ke?

13 Eaa ta tatou i apii mai mei ia Hezekia e tana tarevake i rave? E akamaara kua akaparau a Hezekia i muri ua ake i ta Iehova tauturu anga iaia kia akavi i to Asura e kua rapakau i tona maki. No reira me tupu te au mea meitaki kia tatou e me akameitaki mai tetai ke ia tatou, eaa ta tatou ka rave? Ka riro ta tatou ariu atu anga ei akaari eaa to roto i to tatou ngakau. Ei akaraanga, penei kua angaanga pakari tetai taeake i te akapapa e te oronga i tana ako i mua i te katoatoa. E manganui tei akameitaki iaia no tana akoanga. Akapeea aia me ariu atu ki te reira?

14 Kia akamaara ua rai tatou i ta Iesu tuatua: “Kia raveia e kotou te au mea katoa i akaueia atu, e na ko atu kotou, E au tavini puapinga kore matou nei: ko tei tau tikai ia matou ra, ko ta matou ïa i rave io nei.” (Luka 17:10) E akamaara i te akaparau anga a Hezekia, kare aia i āriki rekareka ana i ta Iehova tauturu anga iaia. No reira me akameitaki mai tetai ke ia tatou no ta tatou akoanga i runga i te paata, eaa te ka tauturu ia tatou kia vai akaaka ua? Kia akamanako oonu i ta Iehova i rave no tatou. Pera katoa ka tuatua no runga iaia e tana tauturu anga mai ia tatou. Mei tera te tu, nana i oronga mai i te Pipiria kia tatou e tona vaerua tapu i rauka ai i te oronga i te akoanga.

TUKU IA IEHOVA EI ARATAKI IA KOE ME RAVE I TE IKIANGA

15, 16 Eaa ta Iosia i rave tei taki atu ki tona mate?

15 Mea openga, eaa ta tatou ka apii mai mei ia Iosia? Noatu e ariki meitaki aia, kua rave i tetai tarevake tei taki atu ki tona mate. (E tatau ia 2 Paraleipomeno 35:20-22.) Eaa tei tupu? Kua akamata a Iosia i te tamaki atu ia Neko, te ariki o Aiphiti, noatu e kare e tumu kia akapera. Te tika, akakite mai a Neko kia Iosia e kare aia e inangaro i te tamaki atu iaia. Te karanga ra te Pipiria “no ko i te vaa o te Atua ra,” te tuatua a Neko. Inara kua tamaki rai a Iosia e kua tamateia. Eaa te tumu i tamaki ei aia ia Neko? Kare te Pipiria i akakite mai.

16 Kua tau a Iosia kia kimi me no ko mai tikai te tuatua a Neko ia Iehova. Akapeea ra? Penei ka ui aia kia Ieremia, e peroveta no Iehova. (2 Paraleipomeno 35:23, 25) Pera katoa, kua tau a Iosia kia akamanako i te au mea tika. Te aere ra a Neko ki Karekemisa kia tamaki atu i tetai pa enua ke, kare ia Ierusalema. E kare a Neko i aviri ana ia Iehova e tona iti tangata. Kare a Iosia i akamanako ana i teia i mua ake ka rave ei i tana ikianga. Eaa te apiianga no tatou? Me tupu tetai manamanata e ka anoanoia kia rave i tetai ikianga, ka tau tatou kia akamanako na mua eaa ta Iehova ka inangaro ia tatou kia rave.

17. Me tupu te manamanata, akapeea tatou me kopae i te tarevake mei ta Iosia i rave?

17 Me rave tatou i tetai ikianga, ka tau tatou kia akamanako na mua eaa te au kaveinga Pipiria te ka tauturu ia tatou e akapeea me taangaanga i te reira. I tetai taime, penei ka inangaro tatou i te kimikimi maata atu i roto i ta tatou au puka me kore ka pati i tetai tangata pakari no te tauturu. Penei ka tauturu aia ia tatou kia akamanako i tetai atu au kaveinga Pipiria. Akamanako ana i teia tupuanga: Kua akaipoipo tetai tuaine ki tetai tangata kare i te Kite. Kua parani aia kia aere ki te angaanga orometua i tetai rā. (Angaanga 4:20) Inara i taua rā ra, kare tana tane i inangaro iaia kia aere e tutu aere. Akakite aia ki tana vaine e kare raua e akapou maata ana i te taime ki tetai e tetai e ka inangaro aia kia aere raua ki vao. No reira ka akamanako te tuaine i te au irava te ka tauturu iaia kia rave i te ikianga tau. Kua kite aia e ka umuumuia kia akarongo ki te Atua e kua akaue a Iesu ia tatou kia akariro i te tangata ei pipi. (Mataio 28:19, 20; Angaanga 5:29) Inara akamaara katoa aia e ka tau te vaine kia kauraro ki tana tane e ka akaari te au tavini o te Atua i te tu tau. (Ephesia 5:22-24; Philipi 4:5) Te tauta ra ainei tana tane kia arai iaia kia kore e tutu aere, me ka inangaro ainei aia kia aere kapiti raua i tera rā? Ei au tavini no Iehova, ka inangaro tatou i te rave i te ikianga tau e kia akamareka iaia.

AKONO TAMOU I TE NGAKAU TIRATIRATU MA TE REKAREKA

18. Eaa taau i apii mai mei te akamanako anga i te akaraanga o teia au ariki e ā o Iuda?

18 Tetai taime, ka rave katoa tatou i te au tarevake mei ta teia au ariki e ā o Iuda i rave. Penei ka (1) irinaki tatou ki runga i to tatou uaorai manako, (2) iki i te au oa tarevake, (3) akaari i te tu parau, e te (4) rave i te au ikianga ma te kore e akamanako na mua eaa to te Atua anoano. Noatu te reira, kare e tumu anga kia manako e kare e rauka i te akamareka ia Iehova. Te kite nei aia i te meitaki i roto ia tatou, mei tana rai i kite i roto i teia au ariki e ā. Te kite nei a Iehova mei teaa te maata i to tatou inangaro nona e to tatou anoano kia tavini pu tikai iaia. No reira aia i oronga ai i te au akaraanga te ka tauturu ia tatou kia kopae i te rave i te au tarevake kino. Kia akamanako oonu tatou i teia au tua Pipiria ma te akameitaki ia Iehova no te oronga mai i te reira kia tatou!