1, 2. (a) Hi chan ṭhalo le thih dan an tatmi misualpa cu zeiti lam in dah an i lawh? (A hramthawknak hmanthlak zoh.) (b) Hi chan ṭhalo hrawh a si tikah vancung le vawleicung i a ummi kip cu zeitindah an um lai?

MAH hi na mitthlam ah cuanter hmanh. Misualpa cu thonginn chungin an chuahpi lioah a cawngtu pawl nih “Mithipa a kal cang” tiah an au. Zeicah cutin an ti? Mah misualpa cu a ngan a dam i a nunnak caah ṭih a nungmi zawtnak zong ngeih dawh a si lo. Asinian thih dan an pekmi a si i thahnak hmun ah an kalpimi a si caah mithi bantuk a si. *

² Atu kan umnak hi vawlei cu thih dan an tatmi misualpa he an i lo. Baibal nih “vawlei le a chung i a ummi thil . . . hna hi an lo cuahmah cang” tiah a ti. (1 Johan 2:17) Jehovah nih a rauhhlan ah hi chan ṭhalo hi hrawh dingin bia a khiah cang caah mah kong he aa tlaiin lunghrin awk a um lo. Asinain hi chan ṭhalo donghnak le mah misualpa thahnak ah a biapi tukmi aa dannak pakhat a um. Mi cheukhat nih misualpa bia an  ceihmi cu a ding lo tiah an ruah khawh i an soisel khawh men, cun thah a si nakhnga lo an duhpiak men lai. Asinain Jehovah cu a tlingmi biaceihtu a si caah hi chan ṭhalo hrawh dingin bia a khiahmi cu a dingmi le aa tlakmi a si. (Deut. 32:4) Hi chan ṭhalo hrawhnak cu a tlai lai lo. Hi chan ṭhalo hrawh a si hnuah vancung le vawleicung i a ummi kip nih Jehovah biaceihnak cu a hmaanmi a si ti kha an cohlan lai. Mah tikah lungdaihnak nganpi a um lai.

3. Pathian Pennak a rat tikah zei bantuk thil pali dah an lo lai?

³ ‘A lo cuahmahmi’ “vawlei le a chung i a ummi thil” timi ah zei hna dah aa tel? Nunnak ah a cang tawnmi tiah mi tampi nih an ruahmi thil hna aa tel. Mah thil vialte cu a rauhhlan ah an lo dih cang lai. Mah cu “Pennak kong Thawngṭha” ah aa tel ve. (Matt. 24:14) Hi capar ah Pathian Pennak a rat tikah a lo hnga dingmi thil pali kong kan i ruah hna lai: Mah cu miṭhalo, a ziaza a rawkralmi bu, a ṭhalomi tuahsernak le thil sining hna an si. A kong pakhat cio kan i ruah tikah (1)mah nih atu ah zeitindah a kan hnorsuan, (2)mah kong he aa tlaiin Jehovah nih zeidah a tuah lai ti le (3)zei in dah a airolh lai ti kha kan hngalh lai.

4. Atu ah miṭhalo pawl nih zeitindah a kan hnorsuan?

⁴ Miṭhalo mi nih atu ah zeitindah a kan hnorsuan? Lamkaltu Paul nih ni hmanung bik caan cu “harnak caan a si lai” tiah a ti. Cun hitin a ti chap: “Miṭhalo le chungthu lengnal pawl cu a ṭhalo chin lengmang khan an um lai.” (2 Tim. 3:1-5, 13) Mah chimchungbia a tlinmi kha na hmu maw? Kan lak i tampi cu zaangen a hmangmi, miphun a thleidangmi le a puarhrang tukmi ti bantuk miṭhalo pawl i harnak peknak kan tong. Misual cheukhat cu langhngan in ṭhatlonak an tuah. Cheukhat tu cu mi a bawmmi bantukin an i umter nain miṭhalo taktak an si. Miṭhalo hna i harnak peknak kan ton lo hmanhah miṭhalo pawl cu kan cungah huham an ngei rih. Ngakchia, kum upa pawl le anmah tein aa huppheng kho lomi hna kha puarhrangpi in an pehtlaihmi hna kong kan theih tikah kan lung a ṭha lo. Mah miṭhalo pawl cu sahrang asiloah khuachia bantuk lungput an ngei. (Jeim 3:15) Asinain lunglawmh awk ngai a simi cu Jehovah Bia nih ruahchannak a kan pek.

5. (a) Miṭhalo pawl nih zei caanṭha dah an hmuh? (b) I thlen a duh lomi hna nih zeidah an ton lai?

⁵ Jehovah nih zeidah a tuah lai? Atu ah Jehovah nih miṭhalo pawl kha i thlennak caanṭha a pek hna. (Isa. 55:7) A rauhhlan ah hi chan ṭhalo cu hrawh a si cang lai nain pumpak pakhat cio tu cu hmanung bik biaceih a si rih lo. Asinain i thlen a duh lomi le hi chan ṭhalo a bawmmi hna cu harnak nganpi ah zeidah an ton lai? Miṭhalo vialte kha hi vawleicung in ka ṭhawl hna lai tiah Jehovah nih bia aa kam. (Salm 37:10 rel.) Tuchan ah mi tampi nih ṭhatlonak an tuahmi kha an thuh i dantatnak zong an tong lo. (Job 21:7, 9) Asinian Baibal nih hitin ralrin a kan pek: “A mit in minung an lam cu a zoh i an kehlan vialte cu a hmuh dih. Thil ṭhalo tuahtu hna an i thuh khawhnak ding ah thihnak thladem a um lo i a thukmi muihnak zong a um lo.” (Job 34:21, 22) Cucaah Jehovah sinin thuh khawhmi zeihmanh a um lo. Ṭhatlonak kan tuahmi vialte kha a hmuh khawh dih. Armageddon a dih tikah  miṭhalo pawl cu kan kawl hna hmanhah kan hmu ti hna lai lo. Annih cu zungzal in an lo cang lai. —Salm 37:12-15.

6. Miṭhalo pawl an loh tikah ahote dah a tang lai, mah cu zeicah thawngṭha a si?

⁶ Miṭhalo pawl an loh tikah ahote dah a tang lai? Jehovah nih hitin bia aa kam: “Mi toi ah aa dormi cu ram chungah hin him tein an um lai i daihnak kha tlamtling tein an hmuh lai. A dingmi cu ram chungah him tein an um lai i ram cu zungzal in anmah ta a si lai.” (Salm 37:11, 29) “Mi toi ah aa dormi” le “a dingmi” cu ahote dah an si? Mi toi ah aa dormi cu Jehovah nawl a ngaimi kha an si. A dingmi cu Pathian chimmi ningin tuah a duhmi kha an si. Hi vawlei ah miding nakin miṭhalo an tam deuh. Asinain vawlei thar ah cun mi toi ah aa dormi le a dingmi lawng an um lai i vawlei kha paradis ah an ser lai.

7. A ziaza a rawkralmi bu nih atu ah zeitindah a kan hnorsuan?

⁷ A ziaza a rawkralmi bu nih atu ah zeitindah a kan hnorsuan? Vawleicung i ṭhatlonak tampi cu pumpak pakhat ruangah si loin bu hna ruangah a chuakmi a si. Biaknaklei bu nih mi tampi kha an hlen hna. Tahchunhnak ah, Pathian cu ahodah a si timi kong ah lihbia an chim, Baibal cu zumhawk a tlak lo tiah an ti i vawlei le minung kong i hmailei ruahchannak he aa tlaiin mi an hlen hna. A ziaza a rawkralmi cozah nih raltuknak le miphun ṭanhnak kha tha an pek i a si a fakmi le huhphengtu a ngei lomi hna kha an namneh hna. Mah cozah hna cu upatnak asiloah ziknawh an cohlannak thawngin an hung rum chin i nawl an ngei chin. A hak a kaumi bu hna nih pawngkam an thurhnawmhter, kokek thilri kha an hrawh i anmah mi tlawmte an rum nakhnga mi sinin a miak an lak. A ziaza a rawkralmi bu cu tuchan vawlei ah a chuakmi harnak tampi caah rian an ngei.

8. Mi tampi nih a ṭhawngmi tiah an ruahmi bu hna nih zeidah an ton lai timi kong he aa tlaiin Baibal nih zeidah a chim?

⁸ Jehovah nih zeidah a tuah lai? Harnak nganpi cu ramkhel lei nawlngeitu pawl nih a hmaan lomi biaknak an doh tikah aa thawk lai, mah cu Baibal nih a Liannganmi Babilon tiah a auhmi hlawhhlangnu kha a si. (Biat. 17:1, 2, 16; 18:1-4) Mah biaknaklei bu pawl cu hrawh dih cikcek an si lai. Cu a si ah a ziaza a rawkralmi a dang bu pawl tah zeidah an ton lai? Annih cu a ṭhawngmi le a fekmi an lawh caah Baibal nih tlang le tikulh he a tahchunh hna. (Biathlam 6:14 rel.) Asinain Pathian Pennak a bawm lomi cozah le a dang bu vialte cu an hram in hloh an si lai tiah a ti chap. Mah cu harnak nganpi a donghnak a si lai. (Jer. 25:31-33) Mah hnuah a ziaza a rawkralmi bu vialte cu an lo dih cang lai.

9. Vawlei thar cu ṭha tein dirh a si lai tiah zeicah kan zumh khawh?

⁹ A ziaza a rawkralmi bu cu zei in dah airolh an si lai? Armageddon a dih hnuah vawleicung ah zei bantuk bu dah a um lai? Baibal nih hitin a chim: “Kannih cu Pathian nih a kan kamhmi van thar le vawlei thar, dinnak a umnak hmun kha kan hngak.” (2 Pet. 3:13) Van hlun le vawlei hlun cu a ziaza a rawkralmi cozah le anmah nih an ukmi minung kha an si. Annih cu hrawh an si tikah zeinihdah a airolh hna lai? “Van thar le vawlei thar” nih a airolh hna lai. Van thar  nih Jesuh Khrih le 144,000 in dirhmi Pennak, cozah thar kha a aiawh. Vawlei thar nih Pathian Pennak nih a ukmi minung kha a aiawh. Jesuh le amah he uktu a ṭuanṭimi hna nih ningcang tein thil a tuahtu Jehovah Pathian kha tling tein an i zohchunh lai. (1 Kor. 14:33) Cucaah “vawlei thar” cu ṭha tein dirh a si lai. Ṭha tein a zohkhenh hnga dingmi pa pawl an um lai. (Salm 45:16) Mah pa hna cu Khrih le 144,000 nih lam an hruai hna lai. A ziaza a rawkralmi bu vialte kha zeitikhmanh ah a ziaza a rawkral kho lomi, a lung aa rualmi bu pakhat nih a airolh lai caan khi na mitthlam ah cuanter hmanh.

10. Na umnak hmun ah zei bantuk a ṭhalomi tuahsernak hna dah a um, mah nih nangmah le na chungkhar kha zeitindah an hnorsuan hna?

¹⁰ A ṭhalomi tuahsernak nih atu ah zeitindah a kan hnorsuan? Ziaza rawhralnak, dinlonak le puarhrannak in a khatmi vawlei ah kan nung. Vawleicung nuamhsaihnak hna nih a hmaan le hmaanlo kong i Jehovah phunglam hna kha nihchuak capo ah an saih i ṭhatlonak hna kha zoh duh awk ngai a simi thil in an tuah. (Isa. 5:20) Nulepa hna nih a hleiin an fale kha mah a ṭhalomi huham in huhphenh awkah an i zuam ding a si. A tak ti ahcun Khrihfa dihlak nih Pathian phunglam a upat lomi vawlei ah Jehovah he kan i pehtlaihnak huhphenh awkah fakpi in kan i zuam awk a si.

11. Sodom le Gomorrah kong i Jehovah biaceihnak in zeidah kan hngalh khawh?

¹¹ A ṭhalomi tuahsernak he aa tlaiin Jehovah nih zeidah a tuah lai? A ṭhalomi thil in a khatmi Sodom le Gomorrah khua he aa tlaiin Jehovah nih a tuahmi kha ruathmanh. (2 Peter 2:6-8 rel.) Lot cu a dingmi pa a si, asinain an pawngkam mi vialte nih ṭhatlonak an tuah caah amah le a chungkhar nih harnak nganpi an tong. Jehovah nih cuka hmun i a cangmi ṭhatlonak vialte kha a hrawh dih. Jehovah nih tuchan i miṭhalo hna caah “zohchunh awkah a ser.” Jehovah nih hlanlio i a ṭhalomi tuahsernak vialte a hrawh dih bantukin tuchan i a ṭhalomi tuahsernak zong a hrawh dih ve lai.

12. Hi chan ṭhalo a dongh tikah zeithil cheukhat tuah lai dah naa ngaih?

¹² A ṭhalomi tuahsernak cu zei in dah airolh a si lai? Vawlei thar ah a nuammi thil tuah ding tampi a um lai. Tahchunhnak ah, vawleicung kha paradis ah kan ser lai i kanmah ca le kan dawtmi hna caah inn kan sak lai. Cun thihnak in a tho ṭhanmi mi tampi kha kan don hna lai i annih kha Jehovah kong le Jehovah nih minung kan caah a tuahmi thil vialte kong kha kan chimh hna lai. (Isa. 65:21, 22; Lam. 24:15) Mah tikah kan rian a tam tuk lai i mah nih lawmhnak a kan hmuhter lai, Jehovah zong thangṭhatnak a hmuhter lai.

13. Eden dum i ralchanhnak nih zeidah a chuahter?

¹³ A ṭhalomi thil sining nih atu ah zeitindah a kan hnorsuan? Miṭhalo, a ziaza a rawkralmi le a ṭhalomi tuahsernak in a khatmi vawlei nih a ṭhalomi thil sining a chuahter. Kan dihlak in raldohnak, sifahnak, miphun ṭanhnak, zawtnak le thihnak ti bantuk thil hna nih a kan hnorsuan. Mah a ṭhalomi thil sining hna cu Satan, Adam le Evi nih Jehovah an ralchanhnak in aa thawkmi a si. Mah ralchanhnak ruangah a  chuakmi ṭhatlonak nih kan dihlak in a kan hnorsuan.

14. Jehovah nih a ṭhalomi thil sining he aa tlaiin zeidah a tuah lai?

¹⁴ Jehovah nih a ṭhalomi thil sining he aa tlaiin zeidah a tuah lai? Tahchunhnak cheukhat hi zohhmanh u sih. Jehovah nih raldohnak vialte ka donghter lai tiah bia aa kam. (Salm 46:8, 9 rel.) Zawtnak kha a hloh lai. (Isa. 33:24) Thihnak kha zungzal ca in a hrawh lai. (Isa. 25:8) Sifah harnak kha a donghter lai. (Salm 72:12-16) Kan nunnak ah sifah harnak a chuahtermi a ṭhalomi thil sining vialte kha Jehovah nih a hloh lai. Satan le a khuachia pawl i a ṭhalomi huham hmanh kha a hloh lai.—Efe. 2:2.

15. Armageddon a dih hnuah zungzal in a lo dingmi thil cheukhat cu zeidah an si?

¹⁵ Raldohnak, zawtnak le thihnak a um ti lai lonak vawlei khi na mitthlam ah cuanter hmanh. Ralkap, hriamnam le raltuknak he aa tlaimi thilri pawl chiahnak inn zong a um ti lai lo. Siizung, siibawi, sii sayamah, mithi khuaihlainak le thlan kan herh ti lai lo. Misual an um ti lai lo caah palik le runvennak caah a awnmi seh thilri asilaoh tawh zong a hau ti lai lo. Kan lungretheihnak a chuahtermi a ṭhalomi thil sining vialte cu zungzal in an lo cang lai.

16, 17. (a) Armageddon in a luatmi hna cu zeitindah an um lai? Tahchunhnak pe. (b) Hi vawlei hlun a loh tikah kan luat lai ti kha zeitindah kan zumh khawh?

¹⁶ A ṭhalomi thil sining hna an loh tikah nunnak cu zeidah a lawh lai? Mah kha mitthlam i cuanter cu a fawi lo. A ṭhalomi thil sining hna kha caan saupi kan ton cang caah mah nih zeitluk in dah kan lungre a kan theihter ti kha a ruah awk hmanh kan hngal ti men lai lo. Tahchunhnak ah, tlanglawng dinhnak pawngah a ummi nih hna a chehmi, hmunthur hlawnhnak pawngah a ummi nih a haw kha an i ziak cang. Asinain Jehovah nih a ṭhalomi thil sining vialte a hloh dih tikah zeitluk in dah lung a daih lai.

¹⁷ Atu ah kan tonmi lungretheihnak vialte kha zeinihdah a airolh lai? Salm 37:11 nih “daihnak kha tlamtling tein an hmuh lai” tiah a ti. Mah cu Jehovah duhnak a si ti hngalh cu kan caah hnemtu taktak a si. Hi harnak caan chungah Jehovah le a bupi he naih tein um khawh awkah na si khawh chungin i zuam. Hmailei ruahchannak cu a sunglawi tukmi a si caah mah kong kha thukpi in ruat, na caah a um taktakmi siter law midang sinah chim. (1 Tim. 4:15, 16; 1 Pet. 3:15) Cutin na tuah ahcun hi chan ṭhalo a dongh tikah ka luat lai i nuam tein ka um zungzal lai tiah na zumh khawh.