1, 2. a) ¿Imapin kajlla wañunanpaq preso sentenciasqa kasqanwan kay pacha sentenciasqa kasqanwan? (Kay paginapi dibujota qhaway.) b) ¿Imaynan sientekusun millay kausay tukukapuqtin?

ÑAUPA tiempopin wakin presokunata wañunanpaq sentenciaqku, paykunata carcelmanta orqospataq guardiakunaqa niqku “wañusqa runa purishan” nispa. Ichaqa ¿imaraykun chayta niqku? Ñataq wañunanpaq sentenciasqaña chayqa wañusqapas kashanman jinatan paykunataqa qhawariqku. *

² Kay pachapi millay kausaypas sentenciasqañan kashan chinkapunanpaq. Biblian nin: “Kay pacha kausayqa pasashanmi jinallataq millay munapayayninkunapas”, nispa (1 Juan 2:17). Jehová Diosqa tukuchinqapunin millay kausayta. Paypa sentenciasqanqa manan igualchu runaq sentenciasqanwanqa, ¿imarayku? Runaqa pantaq kasqanrayku; jinaspapas runakuna reclamaqtinqa mayninpiqa cambiankun sentenciasqankuta. Diosmi ichaqa chanin juez kasqanrayku mana decidisqantaqa cambianmanchu, payqa chinkachinqapunin  kay pachapi millay kausayta. (Deut. 32:4). Chay p’unchay chayamuqtinmi janaq pachapi kaqkuna kay pachapi kaqkunapas ninqaku: “Jehová Diospa juicionqa chaninmi ch’uyataq kanpas”, nispa. ¡Maytachá kusikusun chay p’unchay chayamuqtinqa!

3. ¿Ima tawa millay ruwaykunatan chinkachipunqa Diospa gobiernon?

³ Pisi tiempomantan tukuy millay kausaykuna chinkapunqa. ¿Manachu chay juj allin willakuy? (Mat. 24:14). Chaymi kay estudiopi yachasun Dios gobiernaqtin tawa ruwaykuna chinkapunanmanta. Millay runakuna chinkapunanmanta, mana allin organizacionkuna chinkapunanmanta, millay kausay chinkapunanmanta, ñak’ariykuna chinkapunanmanta ima. Ñaupaqtan entiendesun imaynatas chaykuna llakichiwanchis chayta; chaymanta imaynatas Jehová Dios chay ruwayta allichanqa chayta; chaymantataq imawansi chay millay ruwayta cambianqa chayta.

4. ¿Imaynan sientekunchis millay runakunaq kasqanwan?

⁴ ¿Imaynan sientekunchis millay runakunaq kasqanwan? Apóstol Pablon niran: “Tukukuy p’unchaykunataqa manchakuy sinchi sasa tiempokunan chayamunqa”, nispa. Nillarantaqmi: “Sinchi millay runakunapas engañaq runakunapas aswan-aswan mana allinmanmi tukupunqaku”, nispa (2 Tim. 3:1-5, 13). Chaypi nisqan jina, nishu millaymanmi runakunaqa tukupushanku. Nishun kashan suwakuna, jujkunata pisichaspa uma oqariqkuna, iskay uya runakuna, mana p’enqakuspa mana allinkunata ruwaqkunapas. Manapaschá chhayna clase runakunawanqa tuparanchischu, ichaqa maytachá llakikunchis jujkunata ñak’arichisqankuta rikuspa, wawakuna abusasqankuta rikuspa, kuraq runakuna maltratasqankuta rikuspapas. Chhayna clase runakunaqa salqa animalkuna jinan kanku (Sant. 3:15). Chhaynaña runakuna kashanku chaypas, Diospa palabranqa juj sumaq suyakuytan qowanchis.

5. a) ¿Atinkumanraqchu millay runakuna cambiayta? b) ¿Iman pasanqa mana cambiay munaqkunawan?

⁵ ¿Imatan Jehová Dios ruwanqa? Diosqa millay runakuna cambianankutan suyashan (Is. 55:7). Payqa manan munanchu runakuna wañunanta; aswanmi munashan millay ruwaykuna chinkananta. Ichaqa, ¿iman pasanqa manapuni cambiay munaq runakunawan? Jehová Diosmi kay pachamanta chinkachipunqa (leey Salmo 37:10). Millay runakunaqa mana reparachikuq jinallan mana allinkunata ruwanku, chaymi paykunaqa piensanku manapas pipas qhawashanmanchu jinata (Job 21:7, 9). Biblian ichaqa nin: “Runaq purisqanqa Diospa qhawasqallanmi, llapan purisqanpas reqsisqallanmi. Imayna niraq laqhapas manan kanchu mana chanin ruwaqta pakaqqa”, nispa (Job 34:21, 22). Chaypi nisqan jina Diosmantaqa manan pipas pakakunmanchu nitaq pipas paytaqa engañanmanchu. Armagedón guerrapin chinkapunqa chay millay runakunaqa (Sal. 37:12-15).

6. ¿Pikunan salvakunqaku millay runakuna chinkapuqtin? ¿Imaraykun chay noticia kusikunapaq?

⁶ ¿Pikunan salvakunqaku millay runakuna chinkapuqtin? Jehová Diosmi  niran: “Llamp’u sonqokunan ichaqa kay allpata chaskinqaku, sumaq thaj-nisqataq tiyakunqaku”, nispa. Nillarantaqmi: “Chanin runakunaqa kay allpatan jap’ikapunqaku, chaypin wiñaypaq tiyanqaku”, nispa (Sal. 37:11, 29). ¿Pikunan kanku ‘llamp’u sonqo’ runakuna? Juch’uyaykukuywan Diosta kasukuqkunan. ¿“Chanin” runakunari? Paykunaqa kanku tukuy sonqowan Jehová Diospa kamachikuyninman jina kausaqkunan. Kay pachapiqa mana allin runakunan junt’a kashan, Diospa gobiernonpin ichaqa llamp’u sonqo runakuna chanin runakuna imalla tiyanqaku. Paykunan kay pachata paraisoman tukuchipunqaku.

7. ¿Imaynan sientekunchis mana allin organizacionkunaq kasqanwan?

⁷ ¿Imaynan sientekunchis mana allin organizacionkunaq kasqanwan? Chay organizacionkunaq kausanpin kay pachapi imaymana ñak’ariykuna kashan. Ejemplopaq, askha pantasqa religionkunan manan cheqaqtachu Diosmanta yachachinku nitaq willankuchu imakuna kanqa runakunapaq jamuq tiempopi chaytapas. Chaymantapas Bibliapi yachachikuykunatan cuentopas kanman jinata runakunaman yachachinku. Kay pachapi gobiernokunapas juj-juj nacionkunawan cheqninakuspan guerrata jatarichinku. Jinaspapas chay gobiernokunaqa qhapaqkunatan yanapanku astawan qhapaqyanankupaq wajchakunatataq ñak’arichinku. Jatun empresakunapas qolqeraykun imaymanata ruwashanku, chaywantaq kay pachata qhellichashanku. Paykunamanqa manan imapas qokunchu wajcha runakunaqa, aswanpas qolqellankupin paykunaqa piensanku. Chay mana allin organizacionkunaq juchanpin imaymana ñak’ariykuna kashan.

8. Bibliaq nisqan jina, ¿iman pasanqa mana allin organizacionkunawan?

⁸ ¿Imatan Jehová Dios ruwanqa? Kay pachapi gobiernokunan llapa pantasqa religionkunaman phawaykunqa, chaywanmi manchay ñak’ariyqa qallarinqa. Chay pantasqa religionkunatan Biblia sutichan: “Qhelli kausaypi puriq warmi” “jatun Babilonia”, nispa (Apo. 17:1, 2, 16; 18:1-4). Bibliaq nisqan jina llapa pantasqa religionkunaqa chinkachisqapunin kanqaku. Gobiernokunapas jatun empresakunapas islakuna jinaña, orqokuna jinaña kankuman chaypas chinkachisqapunin kanqaku (leey Apocalipsis 6:14). Diospa gobiernonta mana apoyaq juj organizacionkunapas chinkachisqan kanqaku. Chaymi pasanqa manchay ñak’ariy tiempopi (Jer. 25:31-33). Chaymantapachaqa manañan jayk’aqpas mana allin organizacionkunaqa kanqachu.

9. ¿Imaraykun “mosoq pacha” allin organizasqa kanqa?

⁹ ¿Armagedón qhepata kanqaraqchu mana allin organizacionkuna? Manan. Biblian nin: ‘Mosoq cielo, mosoq pacha iman kanqa, chaypiqa chanin kausayllan kanqa; chaytan noqanchisqa suyakushananchis’, nispa (2 Pedro 3:13). Arí, pantasqa religionkunapas, millay empresakunapas wiñaypaqmi chinkapunqa. Chaypa rantinpin Bibliaq nisqan jina “mosoq cielo,  mosoq pacha ima” kanqa. Chay mosoq cieloqa Diospa gobiernontan representan. Chaypin kamachimunqaku Jesucristo 144.000 ajllasqa cristianokunapiwan. Mosoq pachataq representan kay pachapi Dios sonqo runakunata. Jesusmi encargakunqa “mosoq pacha” allin organizasqa kananpaq. Chhayna kanantan Diospas munan (1 Cor. 14:33). Jinaspapas Diospa llaqtanpi umalliqkunaqa Jesuspa nisqanta 144.000 kamachikuqkunaq nisqanta iman kasukunqaku (Sal. 45:16). ¡May munaychá kausay kanqa chay millay organizacionkuna chinkapuqtinqa!

10. a) ¿Ima millay ruwaykunan kan tiyasqayki llaqtapi? b) ¿Imaynan qanpas familiaykipas sientekunkichis millay ruwaykuna kasqanwan?

¹⁰ ¿Imaynan sientekunchis millay kausay kasqanwan? Kay pachapiqa imaymana mana allinkunan kashan. Runakunaqa qhelli kausaypin purishanku, manan honradochu kanku, sinchi k’araq sonqotaqmi kankupas. Chaymi tayta-mamakunaqa kallpachakunanku wawankuta cuidanankupaq. Chaymantapas kay pachapi kusirikuykuna kasqanwanmi runakunaqa manaña reparankuchu imachus allin imachus mana allin chayta, chhaynapin Diospa kamachikuyninmanta burlakunku (Is. 5:20). Cheqaq cristianokunan ichaqa kallpachakunanchis Jehová Dioswan allinpi kananchispaq, chaypaqmi ichaqa respetananchis paypa kamachikuyninkunata.

11. ¿Imatan Jehová Dios ruwaran Sodoma Gomorra llaqtakunawan? ¿Imatan kunan tiempopipas ruwanqa?

¹¹ ¿Imatan Jehová Dios ruwanqa? Chaypaq yuyarisun Sodoma, Gomorra llaqtakunata imachus ruwasqanta (leey 2 Pedro 2:6-8). Chay llaqtakunapiqa sinchi millay kausaymi karan. Chay llaqtakunapin Lotpas familianpas tiyaranku, paykunapaqqa may sasachá karan chaypi tiyayqa. Chhayna millay kausay kasqanraykun Diosqa chay llaqtakunata chinkachiran. “Chaywanmi payqa rikuchiran payta mana manchakuq runakunata imachus qhepaman pasanqa chayta”. Arí, imaynan ñaupa tiempopi mana allin kausaqkunata Jehová Diosqa chinkachipuran chhaynatan kunan tiempopipas millay kausayta chinkachipunqa.

12. ¿Imatan ruwayta munawaq millay kausay chinkapuqtin?

¹² ¿Imaynan kausay kanqa millay kausay chinkapuqtin? Ancha munaymi kanqa, chaypin wasikunata ruwakusunchis, kausarimpuqkunata chaskisunchis. Chaymantapas kausarimpuqkunamanmi Jehová Diosmanta yachachisunchis. (Is. 65:21, 22; Hech. 24:15). Chaypiqa llapanchispas Jehová Diosllatan alabasunchis.

13. ¿Imakunan pasashan Adán Evaq kausanpi?

¹³ ¿Imakunan runakunata ñak’arichishan? Nishu mana allin kausaymi kay pachapi kashan wakin organizacionkunapas imaymana cuentowanmi runakunata suwanku. Chaymantapas askha partekunapin kashan guerrakuna, wajcha kay ima. Jinaspapas wakinqa marginasqan kanku, lliutaqmi imaymana onqoywan kashanku, llapa runan wañuymanpas chayanchis. Llapa chaykunaqa Adán Evaq kausanpin  kashan, paykunan Satanaspa engañasqan Diospa kamachikuyninta p’akiranku.

14. ¿Imatan Jehová Dios ruwanqa ñak’ariykunawan?

¹⁴ ¿Imatan Jehová Dios ruwanqa? Payqa chinkachinqan ñak’ariykunata. Manañan guerrakuna kanqañachu (leey Salmo 46:8, 9). Manañan onqoykuna kanqañachu (Is. 33:24). Manañan pipas wañupunqachu (Is. 25:8). Manallataqmi wajcha kaypas kanqañachu (Sal. 72:12-16). Chinkachipunqan kay pacha kamachiq Satanasta supayninkunatapas (Efes. 2:2).

15. ¿Imakunan manaña kanqachu armagedón guerra pasayta?

¹⁵ Manañataq kanqachu guerrakuna, onqoykuna, wañuypas chayqa may munaychá kausayqa kanqa. Chaymantapas, manan kanqachu ejercitokuna, armakuna, hospitalkuna, doctorkuna, ni panteonkunapas. Manataq suwakunapas kanqañachu chayqa manan guardiakunapas kanqañachu; wasikunapas mana candadosqallan kanqa. Wiñaypaqmi chinkapunqa ñak’ariykunaqa.

16, 17. a) ¿Imaynan kausay kanqa armagedón qhepaman? Ejemplota willay. b) ¿Imatan ruwananchis salvasqa kanapaq?

¹⁶ ¿Imaynan kausay kanqa ñak’ariykuna chinkapuqtin? Tukuy tiempotaq mana allin kausaypi kashanchis chayqa, manapaschá atisunmanchu imaynapunichus jamuq tiempopi kausay kanqa chaypi piensayta. Chaypaq kaypi piensasun: Yaqapaschá riel patapi tiyaq runakunaqa costumbrasqa kashankuman trenpa bullachakusqanwan, wasinkuta chhafchisqanwanpas. Q’opaq ladonpi tiyaqkunapas yaqapaschá costumbrasqa kashankuman millay asnayman. Chay trenpa bulla ruwasqanchus q’opaq asnasqanchus chinkapunman chayqa thajchá kankuman chay runakunaqa. Chhayna thajpin noqanchispas kausasunchis ñak’ariykuna chinkapuqtinqa.

¹⁷ Chaymantapas Salmo 37:11 textoq nisqan jina, sumaq thaj kausaypin tiyasunchis. ¿Manachu chay kusichisunki? Jehová Diosqa chhayna sumaq kausananchistan munashan, chayraykun tukuy atisqanchista ruwananchis paywan kuskalla purinanchispaq ama llaqtanmanta t’aqakunanchispaqwan. Chaymantapas willawasqanchis sumaq kausay chayamunanpin sapa p’unchay piensananchis, chaymantan jujkunamanpas willananchis (1 Tim. 4:15, 16; 1 Ped. 3:15). Chaykunata ruwasun chayqa salvasqan kasunchis wiñaypaqtaqmi kausasunchispas.