1. (a) ?Ngue yɛ Zɛfte nin Ani be yoli-ɔ? (An nian desɛn ng’ɔ o kan like suanlɛ’n bo i bo lɛ’n.) (b) ?Kosan benin mun yɛ like suanlɛ nga wá tɛ́ be su-ɔ?

ZƐFTE ti safuɲrɛn. Yɛ ɔ yoli Izraɛlifuɛ’m be ɲrun dinfuɛ wie. Ani ti wun ase kanfuɛ. Kpɛkun, ɔ niɛnnin i awlobo’n i lika kpa. Zɛfte nin Ani be ti Zoova i sufuɛ. Be tali Zoova i nda. Kpɛkun, be yiɛli i nuan. Andɛ, yasua nin bla kpanngban be nian Zɛfte nin Ani be ayeliɛ’n su. Yɛle kɛ, be ta Zoova i nda. Kpɛkun, be yiɛ i nuan. ?Sanngɛ, kɛ be se kɛ sran kun w’a ta nda’n i bo yɛle benin? ?Ngue ti yɛ sɛ e ta Ɲanmiɛn i nda’n, ɔ ti cinnjin kɛ e yiɛ i nuan-ɔn? ?Ajalɛ kpa benin yɛ Zɛfte nin Ani be kle e-ɔ? Like suanlɛ nga wá tɛ́ kosan sɔ’m be su.

2, 3. (a) ?Kɛ be se kɛ sran kun w’a ta nda’n i bo yɛle benin? (b) ?Nda mɔ be ta Ɲanmiɛn’n, i su ndɛ benin yɛ Ɲanmiɛn Ndɛ’n kan-ɔn?

² Kɛ be se kɛ sran kun w’a ta Ɲanmiɛn i nda’n, yɛle kɛ sran sɔ’n w’a se Ɲanmiɛn kɛ ɔ́ yó like kun mɛ́n i. Annzɛ ɔ se i kɛ ɔ́ mɛ́n i like kun, annzɛ ɔ́ dí i junman wafa kun. Wie liɛ’n, ɔ se Ɲanmiɛn kɛ ɔ su yoman ninnge wie mun. Biblu’n kle kɛ Ɲanmiɛn i nda mɔ be ta’n, ɔ timan aɔwi ndɛ. Be mianman sran kɛ ɔ ta nda. Sran’n bɔbɔ i klun klo yɛ ɔ  yo sɔ-ɔ. Zoova bu nda nga sran kun ta’n i like cinnjin kpa. Ɔ maan sɛ e ta nda’n, ɔ fata kɛ ɔ yiɛ i nuan. Biblu’n nun’n, kɛ sran kun ta nda’n, ɔ se kɛ ɔ́ yó like kun, annzɛ ɔ su yoman. (Bo Bolɛ 14:22, 23; Ebre Mun 6:16, 17) ?Biblu’n nun ndɛ benin yɛ ɔ kle kɛ, kɛ e ta Ɲanmiɛn i nda’n ɔ fataman kɛ e bu i aɔwi ndɛ-ɔ?

³ Moizi Mmla’n se kɛ sɛ sran kun ta Zoova i nda’n, “ng’ɔ kannin’n, maan ɔ nian su yo. Nán maan ɔ yaci i lɛ sa ngbɛn.” (Kalɛ 30:3) Salomɔn kusu seli kɛ: “Sɛ a se Nyanmiɛn kɛ á yó like wie mɛ́n i’n, nán sisi ɔ bo naan w’a yo i sɔ like’n. Afin Nyanmiɛn klo-man sinnglinfuɛ mun yɛlɛ kɛ be yo-man ndɛ nga be kan’n i su sa. Ka ɔ ja nun lɛ yo sa nga ɔ waan á yó’n.” (Akunndanfuɛ’n 5:3) Zezi kleli kɛ nda nga be ta Ɲanmiɛn’n, ɔ timan aɔwi ndɛ. Ɔ seli kɛ: “An tili i ekun kɛ be kan kleli laafuɛ’m be kɛ: ‘Nán ta nda ngbɛn, sanngɛ nda nga a ta e Min Nyanmiɛn’n, yiɛ i nuan.’”—Matie 5:33.

4. (a) ?Kɛ e ta Ɲanmiɛn i nda’n, ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e bu i aɔwi ndɛ-ɔ? (b) ?Zɛfte nin Ani be su ndɛ benin yɛ é wá fá e ɲin síe su-ɔ?

⁴ Biblu’n nun ndɛ sɔ’m be kle kɛ, nda kwlaa nga e ta Ɲanmiɛn’n, ɔ fata kɛ e yiɛ i nuan. I liɛ’n, e nin Ɲanmiɛn e afiɛn’n mántan kpa. Ndɛ kun mɔ Davidi kannin’n, ɔ kle sɔ weiin. Ɔ seli kɛ: “?Wan yɛ ɔ́ kwlá fú Anannganman i oka’n su lɔ-ɔ? ?Wan yɛ ɔ́ fú kó jrán Anannganman i sua’n nun lɔ-ɔ b’ɔ́ yó ye ɔ? ?Nán sran [...] b’ɔ taman nda ngbɛn-ngbɛn nin-ɔn?” (Jue Mun 24:3, 4) ?Nda benin yɛ Zɛfte nin Ani be tali Ɲanmiɛn-ɔn? ?Nda nga be tali’n, i nuan yialɛ’n yoli pɔpɔ mannin be?

5. (a) ?Nda benin yɛ Zɛfte tali Ɲanmiɛn-ɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ i bo guali-ɔ?

⁵ Kɛ Zɛfte nin Amɔnfuɛ’m bé wá kún’n, ɔ seli Zoova kɛ ɔ jrɛn i sin naan ɔ kwla be. Afin, Amɔnfuɛ’m be kpɔ Ɲanmiɛn i nvle nunfuɛ mun. (Jɔlɛ Difuɛ Mun 10:7-9) Kpɛkun, ɔ tali Ɲanmiɛn i nda. Ɔ seli kɛ: “Sɛ a yi Amɔnfuɛ mun wla min sa nun’n, kɛ n fin Amɔnfuɛ’m be mɛn’n nun lɔ ḿ bá bɔ n klun ti jɔwa’n, sran ng’ɔ dun mmua fin min awlo’n nun lɔ fite ba min atin kpalɛ’n, ɔ́ yó ɔ liɛ mlɔnmlɔn.” Ɲanmiɛn tɛli Zɛfte i srɛlɛ’n su. Yɛle kɛ, ɔ kwlali Amɔnfuɛ mun. Kɛ Zɛfte sɛ́ i sin bɛ́ i awlo’n, ɔ́ nían-ɔn, i wa bla’n w’a bɛ i atin kpalɛ. Ɔ maan, i wa bla’n yɛ ɔ́ wá yó ‘Ɲanmiɛn liɛ mlɔnmlɔn-ɔn.’ (Jɔlɛ Difuɛ Mun 11:30-34) ?Ndɛ sɔ’n i bo yɛle benin?

6. (a) ?Nda nga Zɛfte tali’n i nuan yialɛ’n yoli pɔpɔ mɛnnin i bɔbɔ nin i wa bla’n? (b) ?Nda talɛ’n i su ndɛ benin yɛ Mmla’n 23:22, 24 nin Jue Mun 15:4 be kan-ɔn?

⁶ Nda nga Zɛfte tali Ɲanmiɛn’n,  ɔ fata kɛ ɔ yiɛ i nuan. Yɛle kɛ, ɔ fata kɛ i wa bla’n ko tran Zoova i tannin sua’n nun lɔ naan ɔ su i. ?Zɛfte w’a buman akunndan naan w’a ta Zoova i nda? Nɛ́n i sɔ-ɔ. Afin atrɛkpa’n, ɔ si kɛ sran klikli ng’ɔ kwla bɛ i atin kpalɛ’n yɛle i wa bla’n. I kwlaa m’ɔ yoli o, nda nga Zɛfte tali’n i nuan yialɛ’n w’a yoman pɔpɔ w’a mɛnmɛn i. Afin kɛ Zefte wunnin i wa’n, ɔ seli i kɛ: “W’a kun min!” Ɔ yoli kekle mɛnnin i wa bla’n wie. Yɛle kɛ, ɔ ko ‘sunnin, afin ɔ nin a siman bian le.’ Zɛfte w’a wuman ba yasua. I wa bla’n kusu su jaman bian, yɛ ɔ su wuman ba. Ɔ maan, Zɛfte i osu’n núnnún mlɔnmlɔn. Sanngɛ, like kun yoli Zɛfte nin i wa’n be cinnjin trali ba wulɛ’n. Zɛfte seli kɛ: “M’an ta nda Anannganman i nyrun. N lemɛn i yowlɛ fi kun.” I wa’n kusu seli kɛ: “Sa ng’ɔ fiteli ɔ nuan kɛ á fá yó min’n, fa yo min!” (Jɔlɛ Difuɛ Mun 11:35-39) Zɛfte nin i wa bla’n be ti nanwlɛfuɛ. Be si kɛ nda nga sran kun ta Ɲanmiɛn’n, ɔ fata kɛ ɔ miɛn i ɲin yiɛ i nuan.—An kanngan Mmla’n 23:22, 24, ɔ nin Jue Mun 15:4 be nun.

7. (a) ?Nda benin yɛ Ani tali Ɲanmiɛn-ɔn? (b) ?Ngue ti yɛ ɔ tali nda sɔ’n niɔn? (c) ?Wafa sɛ yɛ i bo’n guali mɛnnin i ɔ? (d) ?Nda sɔ mɔ Ani tali’n ti, ngue yɛ Samiɛli wá yó-ɔ? (An nian nzɔliɛ’n i su ndɛ’n.)

⁷ Sran ng’ɔ tali Zoova i nda m’ɔ yiɛli i nuan wie’n yɛle Ani. Kɛ ɔ́ tá nda sɔ’n, nn i wla w’a bo i wun dan. Afin, ɔ wuman ba. Yɛ i wla’n yo i finfin. (1 Samiɛl 1:4-7, 10, 16) Ani kɛnnin i klun ndɛ kleli Zoova. Kpɛkun, ɔ tɛli i nda. Ɔ seli kɛ: “Ee! Anannganman b’ɔ sie mɛn wunmuan’n, nian afɛ dan b’ɔ o n su-ɔ. E Min, nán ɔ wla fi min su. Sɛ ɔ wla kpɛn min su naan a man min ba yasua kun’n, ń fá mán wɔ, ɔ́ yó ɔ liɛ mlɔnmlɔn. Be su yi-mɛn i ti’n le.” * (An nian nzɔliɛ’n i su ndɛ’n.) (1 Samiɛl 1:11) Zoova tieli Ani i srɛlɛ’n. Kɛ afuɛ kun sinnin’n, ɔ wuli ba yasua kun. Be flɛli i kɛ Samiɛli. Ani i klun jɔli dan. Sanngɛ, i wla w’a fiman nda ng’ɔ tali’n su. Kɛ ɔ wuli ba’n, ɔ seli kɛ ɔ “srɛli i Anannganman sa nun.”—1 Samiɛl 1:20.

8. (a) ?Nda nga Ani tali’n, i nuan yialɛ yoli pɔpɔ mɛnnin i? (b) ?Kɛ e bu ndɛ ng’ɔ o Jue Mun 61 nun’n i akunndan’n, ngue ti yɛ e wla kpɛn like nga Ani yoli’n su-ɔ?

⁸ Kɛ Samiɛli ɲannin afuɛ nsan’n, Ani yiali nda ng’ɔ tali’n i nuan. Ɔ fali Samiɛli ɔli Ɲanmiɛn i tannin sua’n nun Silo lɔ. Ɔ fɛ i mannin Eli m’ɔ ti Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ’m be su kpɛn’n. Kpɛkun, ɔ seli Eli kɛ: “Ba nga n srɛli i Anannganman sa nun’n yɛ. Ɔ tɛli min srɛwa sɔ’n su. Ɔ maan n kusu n waan ń fɛ́ i mán Anannganman.” (1 Samiɛl 1:24-28) Kɛ ɔ fɛ i lɛ’n, Samiɛli trannin Ɲanmiɛn i tannin sua’n nun lɔ. Biblu’n se kɛ: “Kɛ Samiɛl ɔ́ dí Anannganman  i junman kɔ́’n, wuun ɔ́ nyín kɔ́.” (1 Samiɛl 2:21) Nda nga Ani tali’n, i nuan yialɛ w’a yoman pɔpɔ w’a mɛnmɛn i. Afin, ɔ nin i wa’n m’ɔ klo i kpa’n be su tranman. Yɛ, i wla’n ló i dan. Sanngɛ, Ani w’a buman nda ng’ɔ tali Zoova’n i aɔwi ndɛ. Ɔ yiɛli i nuan.—1 Samiɛl 2:1, 2; an kanngan Jue Mun 61:2, 6, 9 nun.

9. ?Kosan benin mun yɛ é wá tɛ́ be su-ɔ?

⁹ E wunnin kɛ nda nga e ta Zoova’n, ɔ fataman kɛ e bu be aɔwi ndɛ. Siɛn’n, é wá tɛ́ kosan nga’m be su: ?Nda nga e kwla ta be andɛ’n i wie yɛle benin? ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e yia nda nga e ta be’n, be nuan-ɔn?

10. (a) ?Nda nga sran kun kwla ta be’n, be nun cinnjin kpafuɛ’n yɛle benin? (b) ?Ngue yɛ i sɔ’n kle-ɔ?

¹⁰ Nda nga sran kun kwla ta be’n, be nun cinnjin kpafuɛ’n yɛle nda m’ɔ tɛ i kɛ ɔ́ sú Ɲanmiɛn’n. Kɛ ɔ́ yó sɔ’n, ɔ srɛ Ɲanmiɛn. Ɔ se i kɛ kannzɛ lika’n yó kekle i su sɛ’n, ɔ su yacimɛn i sulɛ le. I sɔ’n ti, Zezi seli kɛ e “klɛn” e wun  e man Ɲanmiɛn. Yɛle kɛ, e tɛli i nda kɛ i klun sa yolɛ’n, ɔ́ yó e cinnjin trá e bɔbɔ liɛ’n. (Matie 16:24) Ɔ maan, “e ti [Zoova] liɛ.” (Rɔmfuɛ Mun 14:8) E buman nda sɔ mɔ e tali’n, i aɔwi ndɛ. Ndɛ nga Jue tofuɛ’n kannin’n, i wie yɛ e kan-ɔn. Ɔ seli kɛ: “?Naan nɛnnɛn kpli nga Anannganman w’a di min yɛ’n, nguɛ cɛ yɛ ń nyɛ́n i ń fá lɛ́ i ase ɔ? Ninnge nga n tali nda kɛ ń yó be ḿ mán Anannganman’n, ń yó be i nvlefuɛ’m be nyrun.”—Jue Mun 116:12, 14.

11. ?Le kun nga bé wá yó wɔ batɛmun’n, kosan benin yɛ aniaan ng’ɔ ijɔli nzra nun’n, ɔ usali-ɔ?

¹¹ ?A fali ɔ wun mannin Ɲanmiɛn, yɛ b’a yo wɔ batɛmun? Sɛ ɔ ti sɔ’n, nn like dan kpa yɛ a yoli-ɔ. Kɛ bé wá yó ɔ batɛmun’n, aniaan ng’ɔ ijɔli nzra nun’n, ɔ usali be nga bé wá yó be batɛmun’n be kosan kun. ?Ɔ wla te kpɛn su? Ɔ usali kɛ: “?Amun wun i wlɛ kɛ sɛ amun fa amun wun man Ɲanmiɛn’n naan be yo amun batɛmun’n, nn amun a kaci Zoova i Lalofuɛ’m be nun kun?” A tɛli su wie kɛ ɛɛn. Ɔ maan, be kwlaa nga be yiali cɛn sɔ’n nun’n, be wunnin kɛ be kwla yo ɔ batɛmun naan a yo Zoova i sufuɛ. Yɛ ɔ klun jɔli kpa cɛn sɔ’n nun.

12. (a) ?Kosan benin mun yɛ ɔ fata kɛ e usa e wun-ɔn? (b) ?Nzuɛn benin mun yɛ Piɛli wla e fanngan kɛ e fa be-ɔ?

¹² A tali nda kɛ á nánti Ɲanmiɛn i mmla’m be su. Yɛ be yoli wɔ batɛmun. Kɛ ɔ fin i lɛ’n, a boli Zoova i sulɛ bo. Sanngɛ kɛ ɔ́ cɛ́ kɔ́’n, ɔ fata kɛ a usa ɔ wun kɛ: ‘?E nin Zoova e afiɛn’n mantan kpa tra i nun mɔ bé yó min batɛmun’n? ?N tu n klun n su i kpa titi? (Kolɔsfuɛ Mun 3:23) ?N srɛ i titi, yɛ n kanngan Biblu’n nun cɛn kwlakwla? ?N kɔ aɲia’m be bo, yɛ n bo jasin fɛ’n i titi? ?Annzɛ kusu, n su cuɛncuɛn min ja ase ninnge sɔ’m be yolɛ nun?’ Akoto Piɛli seli kɛ sɛ y’a nianman e wun kpa’n, é yáci Zoova i klun sa yolɛ. I sɔ’n ti, nán e tran lɛ sa ngbɛn. Maan e lafi Ɲanmiɛn su kpa, e wun sa’m be wlɛ, e tra e awlɛn, yɛ e fa e wun mantan Ɲanmiɛn.—An kanngan 2 Piɛr 1:5-8 nun.

13. ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ sran ng’ɔ fɛ i wun man Ɲanmiɛn’n, ɔ wun i wlɛ-ɔ?

¹³ Kɛ e ko ta Zoova i nda kɛ é sú i titi’n, e kwlá kaciman e nuan kun. Sɛ sran kun waan Zoova i sulɛ’n w’a flɛn i’n, ɔ kwlá seman kɛ w’a fɛmɛn i wun w’a manman Zoova, naan batɛmun nga be yoli i’n ti ngbɛn. * (An nian nzɔliɛ’n i su ndɛ’n.) Sɛ sran kun fɛli i wun mannin Zoova naan ɔ yo sa tɛ dan’n, ɔ nin Zoova nin asɔnun’n be le i. (Rɔmfuɛ Mun 14:12) Kɛ Zezi kán Klistfuɛ wie’m be ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Klolɛ nga an fa klo min laa’n, an klo-man min sɔ kun.” E kunndɛman kɛ é yó kɛ Klistfuɛ sɔ mun sa. Sanngɛ, e kunndɛ kɛ Zezi kan e ndɛ se kɛ: “N si amun nyoliɛ’n, nin klolɛ bɔ an fa klo min’n, nin n su bɔ an lafi’n, nin amun junman’n, ɔ nin anwlɛn bɔ an lɛ i’n. N si kɛ sa nga an yo be siɛn’n be kpa tra laa liɛ’n.” (Sa Nglo Yilɛ 2:4, 19) Nda nga e tali Zoova kɛ é sú i’n, maan e tu e klun e yiɛ i nuan. I liɛ’n, i klun jɔ́.

14. (a) ?Nda cinnjin kun ekun mɔ sran kun kwla ta’n, yɛle benin? (b) ?Ngue ti yɛ nda sɔ mɔ be ta’n, ɔ timan aɔwi ndɛ-ɔ?

¹⁴ Kɛ yasua nin bla kun bé wá já’n, be ta be wiengu i nda. Nda sɔ mɔ be ta’n, ɔ timan aɔwi ndɛ. Bla nin bian jalɛ’n fin Zoova. Zoova kunndɛ kɛ yasua nin bla’m be yia be wiengu kun i nda nga be tali’n i nuan. Zoova nin be kwlaa nga be yiali be atɔnvlɛ falɛ’n i bo’n, be ɲrun yɛ be tali nda’n niɔn. Kɛ bé tá be wiengu kun’n i nda’n, wie liɛ’n, be se i kɛ: “Ń kló wɔ, min ɲin yí wɔ. Yɛ e nin wɔ é trán titi kɛ Ɲanmiɛn fa kunndɛ’n sa.” Aniaan wie’m be kan ndɛ uflɛ. Sanngɛ i kwlaa m’ɔ yoli o, Zoova ɲrun yɛ be ta nda’n niɔn. Kɛ be ko ta nda sɔ’n, nn b’a ja. Saan wie’n yɛ ɔ fata kɛ ɔ titi be nun-ɔn. (Bo Bolɛ 2:24; 1 Korɛntfuɛ Mun 7:39) Zezi seli kɛ: “Like nga Nyanmiɛn kan be bo nun’n, nán maan sran fi ti be nun.” Ɔ maan, ɔ fataman kɛ yasua kun nin i yi’n be bu i kɛ sɛ be nuan sɛman’n, be kwla yra.—Mark 10:9.

15. ?Ngue ti yɛ Klistfuɛ’m be buman bla nin bian jalɛ’n i kɛ nga sran kpanngban be fa bu i’n sa-ɔ?

¹⁵ E ti sa tɛ yofuɛ. Ɔ maan, ndɛ kwla tɔ yasua kun nin i yi be afiɛn. Biblu’n se kɛ, be nga be ja bla nin bian’n, “bé wún be nyinsu” cɛn kunngun. (1 Korɛntfuɛ Mun 7:28) Andɛ’n, sran kpanngban be buman bla nin bian jalɛ’n i like cinnjin. Be bu i kɛ, sɛ be nin be yi’n annzɛ be wun’n, be afiɛn sɛman’n, be kwla yra. Sanngɛ, Klistfuɛ’m be bumɛn i sɔ wie. Be wun i wlɛ kɛ be tali nda Zoova ɲrun. Ɔ maan, sɛ be yiɛmɛn i nuan’n, nn b’a yo ato buafuɛ. Yɛ kusu, Zoova i ɲin ci ato buafuɛ mun. (Saun Yolɛ 19:12; Nyanndra Mun 6:16-19) Be nga b’a ja bla annzɛ bian’n, ɔ fata kɛ be wla kpɛn ndɛ nga akoto Pɔlu kannin’n su. Ɔ seli kɛ: “Sɛ a ja bla’n, nán kunndɛ kɛ á yrɛ́ i.” (1 Korɛntfuɛ Mun 7:27) Like nga ti yɛ Pɔlu seli sɔ’n yɛle kɛ, Zoova kunndɛman kɛ sran kun fa kpɔlɛ yrɛ i yi’n annzɛ i wun’n.—Malasi 2:13-16.

16. (a) ?Bla nin bian yralɛ’n i su ndɛ benin yɛ Biblu’n kan-ɔn? (b) ?Yasua nin i yi be nun tilɛ’n i su ndɛ benin yɛ Biblu’n kan-ɔn?

¹⁶ Zezi seli kɛ sɛ yasua kun kunndɛ bla i yi bo, annzɛ bla kun kunndɛ bian i wun bo, naan i wiengu kun’n waan ɔ yaci cɛmɛn i’n, yɛ be kwla yra-ɔ. (Matie 19:9; Ebre Mun 13:4) ?Sanngɛ, yasua kun nin i yi be kwla ti nun? I lɛ nun’n, ndɛ nga Biblu’n kan’n ɔ ti weiin. (An kanngan Matie 19:6 nun.) Biblu’n kleman sa nga ti yɛ yasua kun nin yi be kwla ti nun’n. Sanngɛ sa wie’m be ti’n, Klistfuɛ kun kwla se kɛ ɔ nin i yi’n annzɛ i wun’n be tranman kun. Yɛle kɛ atrɛkpa’n, Klistfuɛ sɔ’n i yi’n annzɛ i wun’n yo i like yaya. Ɔ maan, sɛ ɔ ka lɛ’n, ɔ kwla kun i bɔbɔ. Annzɛ kusu, i wiengu kun’n nin Ɲanmiɛn b’a bu. Yɛ ɔ mɛnmɛn i atin naan ɔ su Ɲanmiɛn. * (An nian nzɔliɛ’n i su ndɛ’n.)

17. ?Ngue yɛ Klistfuɛ kun nin i yi’n be kwla yo naan be afiɛn’n w’a mantan kpa-ɔ?

¹⁷ Wie liɛ’n, Klistfuɛ wie’m be nin be yi’m be ko wun asɔnun kpɛnngbɛn’m  be wun naan be man be afɔtuɛ. Kɛ be yo sɔ’n, maan asɔnun kpɛnngbɛn’m be usa be sɛ b’a nian video nga be flɛ i kɛ “ Qu’est-ce que le véritable amour ? ”, yɛ sɛ b’a suan fluwa Amun awlobo’n kwla di aklunjuɛ i nun like o. I liɛ’n, bé wún Ɲanmiɛn i mmla mɔ be kwla nanti su naan b’a tran klanman’n. Yasua kun nin i yi be seli kɛ: “Kɛ ɔ fin cɛn mɔ e suannin fluwa sɔ’n i nun like’n, e afiɛn sɛ kpa tra laa’n.” Aniaan bla kun nin i wun’n be jali w’a di afuɛ 22. Sanngɛ, ɔ wunnin kɛ be afiɛn’n su wa saci. I sɔ’n ti, ɔ niannin video’n. Ɔ seli kɛ: “Be yoli e sran nɲɔn’n e batɛmun. Sanngɛ, wafa nga e bu sa nga be tɔ e su’n, ɔ timan kun. Video sɔ’n yoli e ye dan. Siɛn’n, e di aklunjuɛ.” Sɛ yasua kun nin i yi be nanti Zoova i mmla’m be su’n, be afiɛn mántan kpa. Yɛ be klun jɔ́.

18, 19. (a) ?Ngue yɛ siɛ nin niɛn sunman be yo-ɔ? (b) An kan aniaan nga be ti blɛ kwlaa nun Ɲanmiɛn junman difuɛ’n be ndɛ.

¹⁸ E kannin nda nga Zɛfte nin Ani be tali’n i ndɛ. Nda mɔ Zɛfte tali’n ti, i wa bla’n dili Zoova i junman mlɔnmlɔn. Like kunngba’n yɛ Ani i wa yasua’n yoli-ɔ. Andɛ’n, siɛ nin niɛn sunman be wla be mma’m be fanngan kɛ be yo blɛ kwlaa nun Ɲanmiɛn junman difuɛ, naan be di junman sɔ’n i mlɔnmlɔn. Gbanflɛn nin talua nga be di i sɔ junman’n, maan e kwlakwla e wla be fanngan titi.—Jɔlɛ Difuɛ Mun 11:40; Jue Mun 110:3.

¹⁹ Andɛ asiɛ wunmuan’n su’n, aniaan nga be ti blɛ kwlaa nun Ɲanmiɛn junman difuɛ’n, be kwla ju 67.000. Be nun wie’m be di junman Betɛli’m be nun. Wie mun ekun be kplan Ɲanmiɛn sulɛ sua mun. Wie’m be ti akpasua sunianfuɛ. Wie mun ekun, be kle like anuannzɛ’n i suklu’m be nun. Wie’m be ti ngunmin atin bofuɛ, annzɛ ngaliɛ difuɛ. Kpɛkun wie’m be ti aɲia yowlɛ mun, annzɛ lika nga anuannzɛ’n yo suklu mun’n, be sunianfuɛ. Be kwlakwla be tali nda kɛ bé dí Zoova i junman kwlaa nga be fa man be’n, naan be su kunndɛman ninnge kpanngan. Yɛ sɛ anuannzɛ’n w’a manman be atin’n, be su diman junman naan bé ɲán sika. Aniaan sɔ’m be timan be liɛ ngunmin. Junman nga be di’n yɛ ɔ ti i liɛ ngunmin-ɔn. Be ti wun ase kanfuɛ. Yɛ be tu be klun be di be junman’n naan bé yía nda nga be tali’n i nuan.

20. (a) ?Wafa sɛ yɛ ɔ fataman kɛ e bu nda nga e tali be Ɲanmiɛn ɲrun’n mun-ɔn? (b) ?Ngue ti-ɔ?

²⁰ Like suanlɛ nga nun’n, e kannin nda nsan mɔ e kwla ta be’n be ndɛ. E ta nda sɔ mun Ɲanmiɛn ɲrun. Yɛ atrɛkpa’n, e tali nda sɔ’m be nun wie mun. Sɛ e yoli sɔ’n, nán e bu be aɔwi ndɛ. Maan e mian e ɲin e yia be nuan. (Nyanndra Mun 20:25) Sɛ y’a yoman sɔ’n, i bo’n su guaman kpa manman e. (Akunndanfuɛ’n 5:5) I sɔ’n ti, maan e kan ndɛ nga Jue tofuɛ’n kannin’n wie. Ɔ seli Zoova kɛ: “Ń tó jue ḿ bó ń flɛ́ wɔ tititi, yɛ fualɛ nga n fua kleli wɔ kɛ ń yó like ḿ mán wɔ ń yíɛ i nuan cɛn kwlakwla.”—Jue Mun 61:9.