Pitirizani Kuikha Makumbukidwe Yanu pa Cinthu Cakufunika Kwene-Kwene
‘Kuti wanthu adziwe kuti imwepo dzina lanu ndimwe Yahova, ndimwe mwekha Mkululetu pa dziko lense la pansi.’—PSALYMO 83:18.
NYIMBO: 9, 7
1, 2. (a) Kodi ni cinthu ciponi cakufunika kwene-kwene kwa wanthu wense? (b) Kodi n’thangwe ranyi cinthuco n’cakufunika kwene-kwene kwa ifepano?
WANTHU azinji nsiku zino, ambawona kobiri ninga cinthu cakufunika kwene-kwene. Iwo ambakhala acimbaikumbukira ndipo ambakhala na thupo. Ambadzonga nthawe yawo kuti agumane kobiri zizinji ayai ambacita ciri-cense kuti kobiri yomwe anayo ileke kumala. Koma kwa wanthu winango, cinthu cakufunika ni banja lawo, thanzi lawo ayai cinthu comwe iwo ambafuna kuti acicite pa moyo wawo.
2 Tsono ciripo cinthu cakufunika wene-kwene kuposa bzense bzomwe talewabzi. Cinthuco ni kudziwikisidwa kwa utongi bwa Yahova. Mpsakufunika kuti tileke kuyebwa cinthu cimweci. Tikasaya kukhala tceru, tingayambe kutanganika kwene-kwene na moyo wathu wa nsiku na nsiku ayai kukhala na thupo thangwe ra mabvuto yathu mwakuti tingayebwe cinthu cakufunikaci. Tikambathandizira Utongi bwa Yahova, tin’dzakwanisa kulimbana na mabvuto pa moyo wathu wa nsiku na nsiku ndipo tin’dzafendererana na Yahova.
N’THANGWE RANYI NKHANIYI NJAKUFUNIKA KWENE-KWENE?
3. Kodi Sathani adalewa ciyani pa nkhani ya katongedwe ka Mulungu?
3 Sathani Dyabu adayambisa mbvunzo wakupenukisa kuti Yahova ngwakuthemeradi kutonga. Sathani ambafuna kuti wanthu ambawone Yahova ninga Mtongi wakuipa nakuti iye ambatifunira lini bzabwino. Sathani adalewa kuti wanthu angakhale na moyo wabwino akambabzitongera wokha. (Ciyambo 3:1-5) Iye adalewa pomwe kuti palibe munthu omwe angakhale wakukhulupirika kwa Mulungu na kuti munthu ali-wense acigumana na mabvuto makulu pa moyo wace, angalambe Mulungu ninga Mtongi. (Djobi 2:4, 5) Ndipopa Yahova ankulekerera kuti papite nthawe, kuti wense awone kuti wanthu angakhale lini na moyo wabwino akasaya kutongedwa na Mulungu.
4. Kodi n’thangwe ranyi nkhani ya katongedwe ka Yahova in’funika kulinganizidwa?
4 Yahova ambadziwa kuti bzomwe Dyabu adalewabzi mpsakunama. Tsono n’thangwe ranyi iye adalekerera kuti papite nthawe yakuti Sathani alatize bzomwe adalewabzo? M’tawiro wa mbvunzoyu umbatokonya munthu ali-wense pabodzi na wanjo kudzulu. (Werengani Psalymo 83:18.) Adamu na Eva adalamba kutongedwa na Yahova, ndipo patsogolo pawo winango adadzacitambo bzibodzi-bodzibzo. Bzimwebzi bzingadacitisa winango kuwona ninga kuti Dyabu akhalewa cadidi. Mpaka pano azinji akadapenukira bza katongedwe ka Yahova ndipopa mpsakunesa kuwoneka mtendere na ciphatano. Koma Yahova akadzalatiza kuti ndiye adathemeradi kutonga cirengedwe cense, wanthu wense an’dzakhala na moyo pansi pa utongi bwace bwabwino mpaka muyaya. Cirengedwe cense cin’dzakhala pa mtendere.—Wayefezo 1:9, 10.
5. Kodi timbatokonyedwa tani na nkhani ya utongiyi?
5 Yahova an’dzalatiza kuti ndiye an’themera kutonga, ndipo utongi bwa Sathani na wanthu wakuipa bun’dzapfudzidwa. Utongi bwa Mulungu mwakuphatisa basa Umambo bwaumesiya bun’dzakunda. Wanthu wakukhulupirika an’dzalatiza kuti munthu angakwanise kukhala wakukhulupirika acithandizira utongi bwa Mulungu. (Zaiya 45:23, 24) Kodi mungafune lini kukhalambo m’bodzi mwa wanthu wakukhulupirikawa? Mpsakupenukisa lini kuti mungafune! Ndipopa tin’funikadi kudziwa kufunika kwa nkhani imweyi.
UTONGI BWA YAHOVA N’BWAKUFUNIKA KWENE-KWENE KUPOSA CIPULUMUSO CATHU
6. Kodi utongi bwa Yahova n’bwakufunika mwa njira iponi?
6 Utongi bwa Yahova n’bwakufunika kwene-kwene kuposa cikondweso cathu. Koma bzimwebzi bzinkuthandauza lini kuti cipulumuso cathu n’cakufunika lini kwene-kwene ayai kuti Yahova alibe nafe basa. Kodi timbadziwa tani bzimwebzi?
Utongi bwa Yahova n’bwakufunika kwene-kwene kuposa cikondweso na cipulumuso cathu
7, 8. Kodi kudziwikisidwa kwa utongi bwa Mulungu kumbatipasa phindu liponi?
7 Yahova ambafuna kwene-kwene wanthu. Timbadziwa bzimwebzi thangwe iye adatumiza Mwana wace na cakulinga cakuti tidzakwanise kukhala na moyo wakusaya kumala. (Juwau 3:16; 1 Juwau 4:9) Bzingadakhala kuti Yahova alibe kutipasa mapiciro ya bzinthu bzakutsogoloya, Sathani na anyakutsutsa winango angadawoneka ninga kuti akhalewa cadidi. Sathani adalewa kuti Yahova ambanama ndipo ambafunira lini wanthu bzinthu bzabwino nakuti ambatonga lini mwacirungamo. Anyakutsutsa ambanyozera mapiciro ya Yahova mwa kulewa kuti: ‘Kuli kuponi kukhala kwace kwakupiciridwako? Onani, kucokera nsiku yomwe abereki wathu adafa, bzinthu bzense bzinkupitiriza kukhala ninga momwe bzikhaliri paciyambi ca cirengedwe.’ (2 Pedru 3:3, 4) Koma Yahova an’dzacita ninga momwe adapicirira. Iye ankutsimikizira kuti kudziwikisidwa kwa utongi bwace kun’dzaphatanidza kupulumusa wanthu wakubvera. (Werengani Zaiya 55:10, 11.) Utongi bwa Yahova bumbatsogoleredwa na lufoyi. Na tenepo tingatsimikize kuti iye nthawe zense an’dzafuna acilemekeza atumiki wace.—Kufuluka 34:6.
8 Nkhani yakuti utongi bwa Yahova n’bwakufunika kwene-kwene, inkuthandauza lini kuti cipulumuso cathu n’cakufunika lini kwa iye. Yahova ambatisamalira na mtima wense. Tin’funika lini kuyebwa cinthu cakufunika kwene-kwene ndipo timbathandizire utongi bwa Yahova mwakukhulupirika.
DJOBI ADACINJA MAKUMBUKIDWE YACE
9. Kodi Sathani adalewa ciyani bza Djobi? (Onani Cithunzi-thunzi pa tsamba 15.)
9 Mpsakufunika kuti timbawone utongi bwa Yahova mu njira yakuthemera. Ndipo bukhu la Djobi lomwe ni libodzi mwa mabukhu yakuyambirira kunembedwa m’Bibliya, limbatithandiza kukhala na makumbukidwe yakuthemera pa nkhani imweyi. M’mwemo timbawerenga kuti Sathani adalewa kuti Djobi acibonera kwene-kwene, angasiye kutumikira Mulungu, ndipo iye adafika pa kukumbira Mulungu kuti abonerese Djobiyo. Tsono Yahova alibe kucita bzimwebzo, koma iye adabvumiza Sathaniyo kuti ayeze Djobiyo mwa kumuuza kuti: ‘Bzense bzomwe iye anabzo bzikhale m’manja mwako.’ (Werengani Djobi 1:7-12.) Mwakusaya kutenga nthawe, Djobi adaluza atumiki wace na bzinthu bzomwe akhanabzo. Patsogolo pace wana wace khumi adafa mwadzidzidzi. Sathani adacitisa kuti bzimwebzi bziwoneke ninga kuti ni Mulungu omwe akhacitisa. (Djobi 1:13-19) Mwakusaya kutenga nthawe, Sathani adaduwalisa Djobi na matenda yakuipa na yakuwawa kwene-kwene. (Djobi 2:7) Kuti bzinthu bziipiretu, mkazi wace caiye pabodzi na axamwali wace wa Djobiyo akhamuuza mafala yakuipa na yakutepesa.—Djobi 2:9; 3:11; 16:2.
10. (a) Kodi Djobi adalatiza tani kukhulupirika kwace? (b) N’thangwe ranyi Djobi akhafunika kulungamizidwa?
10 Kodi bzomwe Sathani adalewa bzikhali bzacadidi? Ne. Napo kuti Djobi adagumana na mabvuto yakuipisisa, iye adapitiriza kukhala wakukhulupirika kwa Yahova. (Djobi 27:5) Tsono, pa nthawe inango, Djobi adayebwa cinthu cakufunika kwene-kwene aciyamba kumbandokumbukira bza mabvuto yace. Iye akhalewa kuti alibe kucita cinthu caphonyeka. Djobi akhafuna kudziwa thangwe lomwe iye akhabonerera. (Djobi 7:20; 13:24) Ifepano tingabvesese momwe Djobi akhabvera. Napo bzikhali tenepo, Yahova akhadziwa kuti Djobi akhana makumbukidwe yakuphonyeka ndipo adamulungamiza. Adacita tani bzimwebzi?
11, 12. (a) Kodi Yahova adathandiza Djobi kucita ciyani? (b) Kodi n’ciyani comwe Djobi adacita?
11 M’makapitulo 38 mpaka 41 ya m’bukhu la Djobi, timbawona momwe Yahova adalungamizira Djobi. Yahova alibe kufotokozera Djobi thangwe la mabvuto yaceyo. M’mbuto mwace Yahova akhafuna kumuthandiza kuwona kuti iye ni mng’ono kwene-kwene pakundendemezera na Mulungu. Iye adathandiza Djobi kuwona kuti pakhana cinthu cakufunika kwene-kwene kuposa mabvuto yaceyo. (Werengani Djobi 38:18-21.) Bzomwe Yahova adalewa bzidathandiza Djobi kulungamiza makumbukidwe yace.
12 Kodi momwe Yahova adalewalewera na Djobi tingalewe kuti kukhali kumuumira mtima? Ne. Ndipo ne Djobiyo alibe kukumbuka tenepo. Iye adabvera malango yomwe Yahova adamupasa. Djobi adati: ‘Ndikubweza bzomwe ndidalewa bzire, ndipo ndinkukungula m’pfumbi na m’dotha.’ (Djobi 42:1-6) Eliu, omwe akhali tswaka, adathandizambo Djobi kucinja makumbukidwe yace yakuphonyekayo. (Djobi 32:5-10) Djobi adabvera malango ya Yahova acicinja makumbukidwe yace. Tenepo, Yahova adacitisa kuti wanthu awone kuti iye akhakomedwa na kukhulupirika kwa Djobi.—Djobi 42:7, 8.
13. Kodi malango ya Yahova yangadapitiriza tani kuthandiza Djobi pomwe mabvuto yace yakhadamala kale?
13 Djobi adapitiriza kugumana phindu na malango ya Yahova napo pomwe mabvuto yace yakhadamala kale-kale. Ndipo Yahova adasimba mbali yakumalizira ya moyo wa Djobi kuposa paciyambi. Na nthawe ‘Djobi adadzakhala pomwe na wana anomwe wacimuna na atatu wacikazi.’ (Djobi 42:12-14) Napo kuti Djobi adadzakhala pomwe na wana winango, mpsakupenukisa lini kuti iye akhambukirambo wana wace omwe adafa wale. Ndipo mpsakupenukisambo lini kuti alibe kuyebwa mabvuto yomwe iye na banja lace adagumana nayo. Napo penu Djobi adadzazindikira thangwe la mabvuto yomwe adagumana nayo, pinango iye akhabzibvunza thangwe ranyi Mulungu adamulekerera kubonerako. Penu makumbukidwe yamweya yakhamubwerera, pinango iye akhakumbukira bzomwe Yahova adamuuza. Kukumbukira bzimwebzi kungadamutsangalaza ndipo bzingadamuthandiza kukhala na makumbukidwe yakuthemera.—Psalymo 94:19.
Kodi imwepo mumbawona utongi bwa Yahova kukhala cinthu cakufunika kwene-kwene ayai mumbandokumbukira bza mabvuto yanu? (Onani ndime 14)
14. Kodi tingapfunze ciyani na ciratizo ca Djobi?
14 Kumbakumbukira bzomwe bzidacitikira Djobi kungatithandize kulungamiza makumbukidwe yathu ndipo kungatitsangalaze. Bukhu la Djobi ni mbali ya bzinthu bzomwe Yahova adacitisa kuti bzinembedwe ‘kuti bzitipfunzise, kuti mwa kupirira kwathu pabodzi na mtsangalazo wa Bzakunembedwabzo, ifepano tikhale na cidikhiro.’ (Waroma 15:4) Bzimwebzi bzimbatipfunzisa kuti tin’funika lini kumbakumbukira kwene-kwene bza mabvuto yathu mpaka kufika pa kuleka kumbakumbukira bza kudziwikisidwa kwa utongi bwa Yahova. Ninga Djobi, ifembo timbathandizira utongi bwa Yahova mwa kupitiriza kukhala wakukhulupirika kwa iye napo tigumane na mabvuto pa moyo wathu.
15. Kodi n’ciyani cin’dzacitika tikakhala wakukhulupirika tikagumana na mabvuto?
15 Bzomwe bzidacitikira Djobi bzingatitsangalaze thangwe bzimbalatiza kuti kugumana na mabvuto kumbathandauza lini kuti tinkulangidwa na Yahova thangwe rakuti adakalipa nafe. Mabvuto yambatipasa mpata wakuthandizira utongi bwa Yahova. (Mimwani 27:11) Tikambapirira mwakukhulupirika, timbakondwesa Yahova ndipo cidikhiro cathu pa bzinthu bzakutsogolo cimbalimba. (Werengani Waroma 5:3-5.) Bzomwe bzidacitikira Djobi bzimbatilatiza kuti ‘Yahova ngwalufoyi cairo na wansisi.’ (Tiyago 5:11) Tikambathandizira utongi bwa Yahova, iye an’dzatifupa. Kudziwa bzimwebzi kumbatithandiza ‘kulimbika m’bzinthu bzense na kupirira pabodzi na cikondweso.’—Wakoloso 1:11.
PITIRIZANI KUIKHA PATSOGOLO BASA LAKUPALIZIRA
16. N’thangwe ranyi tin’funika kumbakumbukira kuti kuthandizira utongi bwa Yahova ni cinthu cakufunika kwene-kwene?
16 N’cadidi kuti bzingakhale bzakunesa kumbakumbukira bza kudziwikisidwa kwa utongi bwa Yahova pomwe tinkugumana na mabvuto. Napo mabvuto mang’ono-mang’ono yangayambe kuwoneka ninga mabvuto makulu-makulu tikambayakumbukira kwene-kwene. Ndipopa tin’funika nthawe zense kumbakumbukira kuti kuthandizira utongi bwa Mulungu ni cinthu cakufunika kwene-kwene napo pomwe tinkugumana na mabvuto.
Kutanganika pa basa la Yahova, kungatithandize kumbakumbukira bza cinthu cakufunika kwene-kwene
17. Kodi kutanganika pa basa la Yahova kumbatithandiza tani kuleka kuyebwa cinthu cakufunika?
17 Kutanganika pa basa la Yahova, kungatithandize kumbakumbukira bza cinthu cakufunika kwene-kwene. Mwa ciratizo, mpfumakazi inango yakucemeredwa Renee ikhaduwala matenda manango yakuipa ndipo ikhana pomwe matenda ya kankro. Pomwe iye akhali ku nyumba ya ulapi, adapalizira wanthu omwe akhaphata basa kumweko, anyakuduwala winango pabodzi na wanthu omwe akhabwera kudzawona atenda. Pa nthawe inango pomwe Renee akhali baixa ku nyumba ya ulapi kwa midzinga miwiri na pakati, iye adapalizira maora 80. Napo kuti Renee akhadziwa kuti angadafa, iye alibe kuyebwa cinthu cakufunika kwene-kwene comwe ni kuthandizira utongi bwa Yahova ndipo bzimwebzi bzidamubweresera mtendere.
18. Kodi bzomwe bzidacitikira Jennifer bzingatipfunzise ciyani pa nkhani ya kuthandizira utongi bwa Yahova?
18 Tingathandizirembo utongi bwa Yahova pomwe tinkulimbana na mabvuto mang’ono-mang’ono ya nsiku na nsiku. Mpfumakazi inango yakucemeredwa Jennifer idamala nsiku zitatu ku thambwe la ndeke inkudikhirira ndeke kuti iyende kumui. Ulendobo bukhakwanisika lini ndipo bzimwebzi bzidacitisa kuti Jennifer akhale wakuneta ndipo adasunama. Iye angadayamba kukhala na thupo kwene-kwene. Koma Jennifer alibe kucita bzimwebzo, m’mbuto mwace iye adapemba kwa Yahova kuti amuthandize kupalizira bzipsa bzabwino kwa wanthu omwe akhadikhirirambo ulendobo. Iye adakwanisa kupalizira wanthu azinji ndipo adagawira mabukhu mazinji. Iye adati: “Ndidawona kuti Yahova adandisimba pa nthawe imweire ndipo adandipasa mphanvu kuti ndidziwise dzina lace.”
19. Kodi n’ciyani cimbazindikirisa anamati wacadidi?
19 Ni atumiki wa Yahova wokha omwe ambabvesesa kufunika kwa utongi bwa Yahova. Kubvesesa kumweku ndiko kumbadziwikisa anamati wacadidi. Na tenepo, ali-wense wa ifepano an’funika kupitiriza kuthandizira utongi bwa Yahova.
20. Kodi Yahova ambaiwona tani nyongo yomwe mumbacita pa kuthandizira utongi bwace?
20 Yahova ambawona ndipo ambatenda bzense bzomwe mumbacita kuti muthandizire utongi bwace pomwe munkumutumikira mwakukhulupirika na kupirira mayezo. (Psalymo 18:25) Msolo unkutewerayu un’dzafotokoza kufunika kwa kuthandizira utongi bwa Yahova na momwe tingacitire bzimwebzi na mtima wense.
