Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

Pipish mana yachaipaj Diospaj sumaj causaica huaquichinmi

Pipish mana yachaipaj Diospaj sumaj causaica huaquichinmi

‘Pipish mana yachaipaj Diospaj sumaj causaica, cancunapaj shungucunata, cancunapaj yuyaicunatapish huaquichingami’ (FILIPENSES 4:7).

CANTOCUNA: 112, 58

1, 2. ¿Filipos llajtapica Pablotapish Silastapish ima shinataj llaquichircacuna? (Jahuapi tiyaj dibujota ricui).

FILIPOS llajtapica ñami casi chaupi tuta carca. Pablotapish Silastapish shuj amsa ucupimi huichcarcacuna. Chaquicunatapish jutcushca tablapimi canichishpa churarcacuna. Sinchita macashcamantapishmi huasha nanaihuan carcacuna (Hechos 16:23, 24). Chai punllaca mana yuyashcapimi gentecunaca paicunata japishpa plazapi caj mandajcunapajman aparcacuna. Pablotapish Silastapish paicunapaj churanacunata lliquishpa varacunahuanmi sinchita macarcacuna (Hechos 16:16-22). Pablotaca romano cajpipish mana alli tratarcacunachu * (urapi tiyaj notata ricui).

2 Pabloca amsa ucupi cashpapish, chai punlla imalla tucushcatachari yuyacurca. Shinallataj Filipos llajtapi causaj gentecunapichari yuyacurca. Pablo visitashca shujtaj llajtacunapica judiocunaca Diosta adorangapajca sinagogacunapimi tandanacujcuna carca. Pero Filipospica shujllapish mana tiyarcachu. Chaimantami judiocunaca Diosta adorangapajca pueblomanta llujshishpa, jatun yacu uripi tandanacujcuna carca (Hechos 16:13, 14). ¿Imamantataj Filipospica sinagogacunaca mana tiyarca? Shuj sinagoga tiyachunca 10 judío cꞌaricunallapishmi tiyana carca. Pero tal vez mana tiyashcachu canga. Filipospi causajcunaca “romanocunami canchij” nishpami jatun tucushca carcacuna (Hechos 16:21). Pero Pablopish Silaspish humildecuna cashcata ricushpami romanocuna cashcata mana crishcacuna canga. Ima laya cashca cajpipish Pablotapish Silastapish yangamantami huichcashpa churarcacuna.

3. a) ¿Carcelpi huichcajpica Pabloca imatataj yuyashca canga? b) ¿Carcelpi cashpapish imatataj rurarca?

3 Pabloca “¿imamantashi caipi cani?” nishpachari yuyacurca. Asha quillacuna huashamanca Asia Menor llajtacunapimi carca. Huaquin pushtucunapi huillasha nijpipish Diospaj espirituca mana saquircachu. Ashtahuanpish shujtaj ladoman richunmi yuyachicurca (Hechos 16:6, 7). ¿Maiman richuntaj yuyachicurca? Pablo Troas llajtapi cajpimi muscuipi shina shuj runa ricurishpaca: ‘Macedoniapi ñucanchijta yachachinaman shamui’ nirca. Pabloca Jehová Diospaj munai maijan cashcata yachashpami chai rato Macedoniaman rirca (Hechos 16:8-10-ta leyipai). Pero ña chayashca qꞌuipallami Pablotaca carcelpi huichcarcacuna. Pabloca “¿imamantataj Diosca cashna llaquicunata charichun saquin, imamí? ¿Mashna tiempotataj cashna pasashari?” nishpami yuyashcanga. Shinapish Diosmanta mana caruyarcachu. Ashtahuanpish llaquiricunapaj randica Pablopish Silaspish Diostami mañarcacuna, cantocunatapishmi cantarcacuna (Hechos 16:25). Caipi ricushca shinaca Jehová Diosca alli, tranquilo sintirichunmi paicunata ayudarca.

4, 5. a) ¿Pablo layallataj ima llaquicunatataj chari tucunchij? b) ¿Pablopish Silaspish carcelpi cajpica imataj tucurca?

4 ¿Pablo laya sintirishcanchijchu? Por ejemplo, ima decisionta agllangapajchari Diosta mañarcanchij. Jehová Dios paipaj espirituhuan ayudacushcata yuyajpipish manachari ñucanchij munashca shina llujshirca. Ashtahuanpish chashna decidishcamantaca achca problemacunatachari charircanchij o ñucanchij causaipi achca cambiocunatachari rurana carcanchij (Eclesiastés 9:12). Chashna tucujpica, “¿imamantashi Diosca cashna pasachun saquin?” yuyanchijchari. ¿Diosmanta ama caruyashpa, chai problemacunata ahuantashpa catingapajca imatataj rurashun? Caita yachangapajca Pablomantapish Silasmantapish yachashpa catishun.

5 Pablopish Silaspish cantacujpica ñapishmi shuj terremoto tiyarca. Qꞌuipaca carcelpaj pungucunapish, prezucunapaj cadenacunapishmi pascarirca. Carcelta cuidajca chaita ricushpaca paipaj espadallahuantajmi huañuchirisha nirca. Pero Pabloca mana saquircachu. Chai tutallatajmi carcelta cuidajpish paipaj familiapish bautizarishpa Jesusta catij tucurcacuna. Ña pacaricuitaca chaipi caj juezcunaca paicunata ayudajcunataca: “Pablotapish Silastapish Filiposmanta richun cacharigrichij” nishpami mandarca. Juezcunaca yangamanta llaquichishcata intindishpaca Filiposmanta llujshingacamami aviarcacuna. Pablopish Silaspish manaraj rishpami cunanlla bautizarishca Lidia huarmita visitarcacuna. Shinallataj Filipospi causaj shujtaj huauqui panicunatapishmi animarcacuna (Hechos 16:26-40).

“DIOSPAJ SUMAJ CAUSAITACA PIPISH MANA YACHAI TUCUNCHU”

6. ¿Cai yachaipica imatataj yachashun?

6 ¿Pablohuanpish Silashuanpish ima tucushcamantaca imatataj yachanchij? Jehová Diosca ñucanchij mana yuyashca shinami ayudai tucun. Chaimantami ima llaquicunahuan cashpapish mana sustarina canchij. Pabloca Jehová Dios paicunata chashna ayudashcataca mana cungarishcachu canga. ¿Imamantataj chaita ninchij? Asha tiempo qꞌuipaca llaquicunapi Jehová Dios ima shina ayudaj cashcatami Filipos llajtapi causaj huauqui panicunaman escribirca. (Filipenses 4:6, 7-ta leyipai). Cai yachaipica chai versocunapi Pablo imata nishcatami yachashun. Qꞌuipaca shujtaj cꞌaricunata huarmicunata Jehová Dios ima shina ayudashcatami ricushun. Shinallataj llaquicunata ahuantangapaj “sumaj causaita” cushpa Jehová Dios ayudaj cashcatami yachashun.

Jehová Diosca ñucanchij mana yuyashca shinami ayudai tucun

7. a) ¿Filipospi causaj huauqui panicunamanca Pabloca imatataj yachachirca? b) ¿Pablo parlashcamantaca imatataj yachanchij?

7 Pablo escribishcata leyishpaca Filiposmanta huauqui panicunaca Pablotapish Silastapish ima shina llaquichishcata, paicuna mana yuyashca shina Jehová Dios ayudashcatapishmi yuyarishca cangacuna. ¿Pabloca imatataj yachachirca? Llaquicuna japijpi mana preocuparina cashcatami yachachirca. Shinallataj Diosta mañajpica paillataj tranquilo sintirichun ayudanatami intindichirca. Pabloca ‘pipish mana yachaipaj Diospaj sumaj causaimantapishmi’ parlarca. ¿Chaita parlashpaca imatataj nisha nicurca? Jehová Diosca ñucanchij mana yuyashca shina rurashpa ayudai tucushcatami nisha nicurca. Huaquinpica llaquicunahuan cashpaca mana imata rurai tucushca layami sintirinchij. Pero Jehová Diosca ñucanchijta ima shina ayudanataca allimi yachan. Chaimantami ñucanchijta ayudangapajca imatapish rurai tucun (2 Pedro 2:9-ta leyipai).

8, 9. a) ¿Filipos llajtapi Pablota llaquichishca qꞌuipaca imataj tucurca? b) ¿Filipospi causaj huauqui panicunaca imamantataj Pablopaj cartacunataca alli chasquircacuna?

8 Último 10 huatacunapi imalla tucushcata yuyarishpaca Filipospi causaj huauqui panicunaca animarishcami cangacuna. Diosca, Pablotapish Silastapish llaquita apachunmi saquirca. Chashna llaquita apacushpapish Diospaj Shimimanta huillana alli cashcatami ricuchirca. Chaimantami juezcunaca Diospaj Shimita yachachichun mana jarcarcacuna (Filipenses 1:7). Juezcunaca Jesusta catijcunataca ña mana llaquichinallachu carca. Pabloca romanomi cani nishcamantachari paihuan huillaj Lucastapish Filipospi saquirichun mana jarcarcacuna. Lucasca Filipospi mushuj huauqui panicunata ayudashpami saquirirca. Cutin Pablopish Silaspish Filiposmanta rircacunallami.

9 Pabloca achca llaquicunatami apashca carca. Filiposmanta huauqui panicunaca chaitaca allimi yacharcacuna. Chaimantami Pablo escribishca cartacunataca alli chasquircacuna. Chai cartacuna escribi punllacunaca Pabloca Romapimi paipaj huasipi prezu carca. Chashna cashpapish Diospaj “sumaj causaita” charishcatami ricuchirca (Filipenses 1:12-14; 4:7, 11, 22).

“IMAMANTAPISH AMA LLAQUILLA CANGUICHIJ”

10, 11. a) ¿Llaquicunamanta preocupados cashpaca imatataj rurana canchij? b) ¿Jehová Diosca ima shinataj ayudanga?

10 ¿Llaquicunahuan cashpapish Diospaj ‘sumaj causaita’ charingapajca imatataj rurana canchij? Pabloca Filipospi causaj huauqui panicunamanca, ama preocuparingapajca Diosta mañanguichij nircami. Ñucanchijpish llaquicunamanta preocupados cashpaca Jehová Diostami mañana canchij (1 Pedro 5:6, 7-ta leyipai). Jehová Dios ayudanata crishpa, pai cushca bendicioncunamanta pagui nishpami tucui shunguhuan mañana canchij. Shinallataj ‘ñucanchij imata mañashcatapish, yuyashcatapish ashtahuan yallita ruraj’ cashcatami tucui shunguhuan crina canchij (Efesios 3:20).

11 Pablopish Silaspish paicuna mana yuyashca shina Jehová ayudajpica “ñucanchijllaca maitashi chaita rurai tucunchijman, Diosllami chaitaca rurai tucun” nishpachari cushicurcacuna. Pablotapish Silastapish mancharina ruraicunahuanmi Diosca ayudarca. Paicunata shina mana ayudashpapish Jehová Diosca ñucanchij minishtishcata cushpami ayudanga. Chaipica Pablo Silas layallatajmi cushicushun (1 Corintios 10:13). Shinapish ñucanchij problemacunata Dios allichingacama maqui cruzashca saquirinapaj randica ñucanchij mañashca shinami rurana canchij (Romanos 12:11, NM). Chashnami Jehová Diospi confiashcata ricuchishun. Jehová Diospish bendiciangami. Shinallataj ñucanchij mañashcatapish Diosca ashtahuan rurai tucushcatami yuyarina canchij. Huaquinpica Jehová Dios chashna ayudanataca mana yuyashcanchijchu. Bibliapi shujtaj ejemplocunata ricushun. Paicunamanta yachashpami Jehová Dios ñucanchijta ayudanata ashtahuan crishun.

JEHOVÁ DIOSCA MANA YUYASHCA SHINAMI AYUDARCA

12. a) ¿Asiriocuna Jerusalenta llaquichisha nijpica Ezequiasca imatataj rurarca? b) ¿Jerusalenta Jehová ima shina quishpichishcata leyishpaca imatataj yachanchij?

12 Bibliapica mana yuyashca shina Jehová Dios achcacunata ayudashcatami parlan. Por ejemplo, Ezequías mandacui punllacunapica, Asiria llajtata mandaj Senaqueribca Judapi tiyaj tucui llajtacunatami llaquichirca. Pero Jerusalentaca mana llaquichircachu (2 Reyes 18:1-3, 13). Asiriocuna Jerusalenta llaquichinaman shamucujta uyashpaca ¿Ezequiasca imatataj rurarca? Puntapica Jehová Diostami ayudachun mañarca. Qꞌuipaca profeta Isaiastami consejota cuchun mañarca (2 Reyes 19:5, 15-20). Shinallataj Asiriata mandaj pagachun nishcatami pagarca (2 Reyes 18:14, 15). Chai huashaca Asirio soldadocuna ama llaquichichunmi pircacunatapish allichirca, yacucunatapish tapanata yuyarirca (2 Crónicas 32:2-4). ¿Diosca ima shinataj Jerusalenta quishpichirca? Jehová Diosca shuj angelta cachashpami 185 mil asirio soldadocunata shuj tutallapi huañuchirca. Mandaj Ezequiasca Jehová Dios chashna quishpichinataca mana yuyashcallapishchu carca (2 Reyes 19:35).

¿Josemantaca imatataj yachai tucunchij? (Génesis 41:42). (Párrafo 13-ta ricui).

13. a) ¿Josemantaca imatataj yachanchij? b) ¿Jehová Diosca ima shinataj Sarataca ayudarca?

13 Cunanca José ima tucushcata yuyarishun. Prezumanta llujshishca qꞌuipaca Joseca Egiptopi jatun mandajmi tucurca. Chai qꞌuipaca Jehová Diosca Josepaj familia yaricaimanta ama huañuchunmi paita utilizashpa ayudarca. Joseca prezupi cashpaca Dios chashna ayudanataca mana yuyashcallapishchu carca (Génesis 40:15; 41:39-43; 50:20). Cai ejemplopi ricushca shinaca Jehová Diosca Josetaca pai yuyashcatapish yallimi ayudarca. Josepaj bisabuela Saratapish yuyarishun. Saraca “ñami yuyaj cani, maitataj huahuataca chari pudishari” nishpami yuyarca. Pero qꞌuipaca Jehová Diosca shuj huahuata charichunmi ayudarca. Chai huahuataca Isaac nishpami shutichirca. Saraca Jehová Dios chashna ayudanataca mana yuyashcallapishchu carca (Génesis 21:1-3, 6, 7).

14. ¿Imatataj tucui shunguhuan crina canchij?

14 Cai Allpa paraíso tucujpimi llaquicunaca ña mana tiyanga. Chai punlla chayamungacamaca shuj milagrota rurashpa Jehová Dios tucui ñucanchij llaquicunata anchuchichunca mana shuyanchijchu. Shinallataj mancharina cosascunata rurashpa ayudachunca mana mañanchijchu. Pero yuyarishunchij, Jehová Diosca ñaupa punllacunapica paita sirvijcunataca mana yuyashcallapish shinami ayudarca. Diosca mana cambiashcachu (Isaías 43:10-13-ta leyipai). Ñaupa punllacunapi chashna ayudashcata yachashpaca, cunanpish paipaj munaita pajtachingapaj ayudanatami tucui shunguhuan crina canchij (2 Corintios 4:7-9). Ezequiastapish, Josetapish, Saratapish Jehová Diosca ayudarcami. Ñucanchijtapish paimanta mana caruyajpica ima llaquicunapipish ayudangami.

Jehová Diosca paimanta mana caruyajpica ima llaquicunapipish ayudangami

15. a) ¿Llaquicunahuan cajpi Dios ayudachunca imatataj rurana canchij? b) ¿Diosca paipajman cꞌuchuyachunca imatataj rurarca?

15 ¿Diospaj “sumaj causaita” charingapajca imatataj rurana canchij? Diospajmanmi cꞌuchuyana canchij. Jehová Diosca Jesusta cachashpami ñucanchij mana rurai tucushcata rurarca. Jesús paipaj causaita cushpa ñucanchijta quishpichishcamantami Diospajman cꞌuchuyai tucunchij. Chaimantami juchacunamantapish perdonashca canchij. Shinallataj chuya shunguhuanmi Diospajman cꞌuchuyai tucunchij (Juan 14:6; Santiago 4:8; 1 Pedro 3:21).

“CANCUNAPAJ SHUNGUTAPISH YUYAITAPISH HUAQUICHINGAMI”

16. ¿Diospaj “sumaj causaita” charishpaca ima shinataj sintirishun?

16 ¿Diospaj “sumaj causaita” charishpaca ima shinataj sintirishun? Bibliapica: ‘Diosca cancunapaj shungucunata, cancunapaj yuyaicunatapish Cristo Jesuspimi huaquichinga’ ninmi (Filipenses 4:7). Ñaupa punllacunapica enemigocuna ama yaicuchunmi soldadocunaca muyundij llajtata cuidaj carca. Chai soldadocunamanta parlashpami, paicunami “huaquichinga” nijcuna carca. Filipos llajtata soldadocuna cuidacujta yachashpami tucui chaipi causajcunaca tranquilo dormijcuna carca. Filipospi causajcuna shinallatajmi “Diospaj sumaj causaita charishpaca” tranquilo sintirishun. Jehová Dios ñucanchij causaipi cuidanata, ayudanataca tucui shunguhuanmi crina canchij (1 Pedro 5:10). Chashna tucui shunguhuan crishpaca mana yallitaj preocuparishunchu.

17. ¿Jatun llaqui punllacunapi Jehová Diospi tucui shunguhuan cringapajca imatataj rurana canchij?

17 Ñallami jatun llaqui punllacuna callaringa (Mateo 24:21, 22). Chai punllacunapi ima tucunata mana yachanchijchu. Pero mana yalli preocuparinachu canchij. Jehová ima shina ayudanata mana yachashpapish pai ima shina cuidajtaca allimi yachanchij. Ñaupa punllacunapi paita sirvijcunata ima shina cuidashcata yachashpaca ñucanchijtapish chashnallataj cuidanatami crinchij. Huaquinpicarin ñucanchij mana yuyashca shinami ayudanga. Llaquicunahuan cashpaca Diostaca “sumaj causaita” cuchunmi mañana canchij. Chashna rurashpaca tranquilomi sintirishun.

^ par. 1 Silaspish romanomi cashca yuyachin (Hechos 16:37).