Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

‘Ntendere wa Mulungu Wakupiringana Ndzeru Zonsene’

‘Ntendere wa Mulungu Wakupiringana Ndzeru Zonsene’

‘Tendere wa Mulungu wakupiringana ndzeru zonsene unadzakoya mitima yanu.’—AFILIPI 4:7.

NYIMBO: 39, 141

1, 2. Ninji pidacitikira Paulu na Sila mu nzinda wa Filipi? (Onani cithundzithundzi cakutoma.)

NYEREZERANI cakucitika ici: Amisionaryo awiri, Paulu na Sila akhadafungirwa n’kaidi namasiku, mbuto inango yacidima kakamwe mu nzinda wa Filipi. Iwo nee akhakwanisa kufamba thangwi akhadamangwa miyendo yawo na kumenywa kakamwe m’mapewa mwawo. (Machitiro 16:23, 24) M’mangwana mwace namacibese, Paulu na Sila akwatwa na mwinji wa anthu mbaenda nawo kunsika. Kweneko iwo aathabusa kakamwe. Aadulisa nguwo zawo mbaakwapula. (Machitiro 16:16-22) Pyenepi pikhali pyakutsukwalisa kakamwe! Paulu akhali Waciroma, pontho akhathema kutsalakanwa munjira yadidi. *—Onani cidzindikiro capantsi.

2 Pikhali Paulu n’kaidi, panango akhanyerezera thangwi ya pinthu pidacitika ntsiku ineyi, pontho thangwi ya anthu akhakhala mu nzinda wa Filipi. Iwo nee akhali na sinagoga mu nzinda mwawo, ninga mizinda inango mizinji ikhacedzera Paulu. Natenepa, Ayuda akhalambira Mulungu kunja kwa misuwo ya nzinda cifupi na nkulo. (Machitiro 16:13, 14) Kodi iwo akhacita pyenepi ndi thangwi yakuti mwenemu nee mukhali na amuna akukwana khumi Aciyuda toera kukhala na sinagoga? Anthu akakhala mu nzinda wa Filipi akhali akudzikuza kakamwe thangwi yakukhala Aciroma. (Machitiro 16:21) Panango ndi thangwi yakuti iwo akhanyerezera kuti Paulu na Sila, akuti akhali Aciyuda, mbadakhala Aciroma. Ife nee tisapidziwa mwadidi, mbwenye pinadziwa ife ndi pyakuti pikhali kusowa ulungami kufungira n’kaidi Paulu na Sila.

3. Thangwi yanji Paulu akhadzudzumika mu ndzidzi udaikhwa iye n’kaidi? Mphapo akhali na mabvero api?

3 Panango Paulu akhanyerezerambo kuti mbadamalisa tani kucedzera nzinda wa Filipi. Pakupita miyezi mingasi, Paulu akhali ntunda unango wa Bara ya Egeu, ku Ásia Menor. Pikhali iye kweneku, nzimu wakucena wankhondesa kumwaza mphangwa m’mbuto zinango. Pikhali ninga nzimu wakucena ukhankwewa toera kuenda ku mbuto inango. (Machitiro 16:6, 7) Kodi ukhankwewa toera kuenda kupi? Pikhali Paulu ku Troade, apangwa mphangwa kubulukira m’masomphenya: ‘Bwera kuno ku Masedhonya.’ Yahova akhali na cifuno cadidi. Natenepa, mwakukhonda dembuka Paulu aenda ku Masedhonya. (Lerini Machitiro 16:8-10, Tradução do Novo Mundo.) Mphapo ninji pidacitika? Pidafika iye kwene ku Masedhonya, iye aikhwa n’kaidi! Thangwi yanji Yahova atawirisa pyenepi kucitika kuna Paulu? Iye mbadamala ndzidzi ungasi n’kaidi? Khala Paulu anyerezera pyenepi, cikhulupiro cace cikhapitiriza kukhala cakuwanga, pontho akhali wakutsandzaya kakamwe. Uwiri wawo Paulu na Sila atoma ‘kucita phembero na kuimbira Mulungu nyimbo zakusimba.’ (Machitiro 16:25) Ntendere wa Mulungu wakhuya mitima na manyerezero awo.

4, 5. (a) Makhaliro athu anakwanisa tani kulandana na a Paulu? (b) Makhaliro a Paulu acinja tani mwakukhonda kudikhira?

4 Kodi imwe mwakhala kale na mabvero ninga a Paulu? Panango m’midzidzi ineyi mwaphemba Mulungu toera akuphedzeni kucita cisankhulo, pontho mwapibva kuti mukhatowezera citsogolero ca nzimu wakucena. Mbwenye buluka penepo, mwathimbana na pinentso pizinji peno mwacita macinjo mazinji mu umaso wanu. (Koelete 9:11) Lero, mu ndzidzi unanyerezera imwe pyenepi, panango munabvundzika kuti thangwi yanji Yahova atawirisa pinthu pyenepi kucitika. Ninji cinafuna kukuphedzani toera kupitiriza kupirira na kunyindira Yahova mwakukwana? Tinakwanisa kugumana ntawiro mukudinga pidacitikira Paulu na Sila.

5 Mu ndzidzi ukhaimba Paulu na Sila, pinthu pizinji pyakukhonda kudikhira pyatoma kucitika. Cakutoma, pacitika citeketeke camphambvu. Mu ndzidzi ubodzi ene misuwo ya n’kaidi yafunguka. Buluka penepo, maunyolo onsene akhadamangwa na anyan’kaidi athumuka. Paulu apanga nyakuonera kaidi toera akhonde kupheka ekha, natenepa nyakuonera pabodzi na banja yace abatizwa. M’mangwana mwace namacibese, akulu a nzinda atuma anyankhondo toera kabulusa Paulu na Sila n’kaidi na kuapanga toera abuluke mu nzinda mwaufulu. Pidadziwa anyankhondo kuti Paulu na Sila akhali Aciroma, adzindikira madodo makulu adacita iwo, mbaperekeka toera kuaperekera mpaka kubuluka mu nzinda. Mbwenye mbadzati kubuluka, Paulu na Sila aenda kapangana na Lidya, mulongo wawo wakuti akhadamala kwene kubatizwa. Pontho, iwo abandza mwai unoyu toera kuwangisa abale anango ku Filipi. (Machitiro 16:26-40) Anewa akhali macinjo makulu kakamwe!

‘USAPIRINGANA NDZERU ZONSENE’

6. Tinadzadinganji mu nsolo uno?

6 Tisapfundzanji kubulukira mu pinthu pyenepi? Yahova anakwanisa kucita pinthu mwakukhonda kudikhira, natenepa nee tisafunika kudzudzumika tingathimbana na mayesero. Ife tisadziwa kuti pyenepi pyadzumatirisa kakamwe Paulu kubulukira mu tsamba idalemba iye kuna abale a ku Filipi thangwi ya kudzudzumika na ntendere wa Mulungu. Mu nsolo uno tinadzadinga mafala a Paulu anagumanika pa Afilipi 4:6, 7. (Lerini.) Buluka penepo, tinadzadinga pinthu pinango pya m’Bhibhlya pyakuti Yahova apicita mwakukhonda kudikhira. Pakumalisa, tinadzadinga kuti “ntendere wa Mulungu” unakwanisa tani kutiphedza toera kupirira mayesero mbitinyindira Yahova mwakukwana.

Yahova anakwanisa kucita pinthu mwakukhonda kudikhira, natenepa nee tisafunika kudzudzumika mu ndzidzi unathimbana ife na mayesero

7. Ninji pidapfundza abale a ku Filipi mu tsamba idalemba Paulu na ife tisapfundzanji?

7 Kodi pikhaleri abale tsamba ya Paulu ku Filipi, ninji pikhanyerezera iwo? Panango azinji a iwo akhanyerezera pidacitikira Paulu na Sila na pidacita Yahova mwakukhonda kudikhira toera kuaphedza. Ninji pidapfundza iwo mu tsamba ya Paulu? Pfundziro ikhali: ‘Lekani kudzudzumika. Phemberani, natenepa munadzatambira ‘ntendere wa Mulungu wakuti usapiringana ndzeru zonsene.’ Kodi mafala anewa asabvekanji? Mabhibhlya anango asalonga kuti ‘usapiringana ndoto zathu zonsene’ peno ‘usapiringana manyerezero a anthu.’ Natenepa Paulu akhalonga kuti ‘ntendere wa Mulungu’ ndi wakutsandzayisa kakamwe kupiringana pinanyerezera ife. Mu ndzidzi unakhonda ife kudziwa kuti tinamalisa tani nyatwa zathu, Yahova anatiphedza. Pontho iye anakwanisa kucita pinthu mwakukhonda kudikhira.—Lerini 2 Pedro 2:9.

8, 9. (a) Maseze Paulu acitirwa pyakusowa ulungami ku Filipi, ndi pinthu pipi pyadidi pidaoneka thangwi ya pyenepi? (b) Thangwi yanji abale a ku Filipi akhanyindira mwakukwana mafala a Paulu?

8 Tsamba ya Paulu yawangisa kakamwe abale a ku Filipi mukhanyerezera iwo pinthu pidaacitira Yahova mu pyaka khumi nduli. Maseze Yahova atawirisa Paulu na Sila kucitirwa pinthu pyakusowa ulungami, pyakucitika pyenepi pyakutoma pyacitisa ‘kubvunulira na kukhazikisa mphangwa zadidi.’ (Afilipi 1:7) Akulu a nzinda anewa a ku Filipi nee adzatcingabve mpingo upswa Wacikristu. Panango ndi thangwi ya pidalonga Paulu kuti akhali Waciroma, pontho nyakupfundza Luka akhapitiriza kukhala mu nzinda wa Filipi pidamala kuenda Paulu na Sila. Buluka penepo, Luka akwanisa kuphedzambo Akristu apswa a ku Filipi.

9 Pikhaleri abale anewa tsamba ya Paulu ku Filipi, iwo akhadziwa kuti mafalace nee akhali basi ene maonero a munthu. Paulu akhadathimbana na mayesero makulu kakamwe. Ngakhale mu ndzidzi udalembera iye tsamba abale anewa, iye akhali n’kaidi ku Roma. Mbwenye apitiriza kupangiza kuti akhali na “ntendere wa Mulungu.”—Afilipi 1:12-14; 4:7, 11, 22.

‘LEKANI KUDZUDZUMIKA NEE NA CINTHU CIBODZI’

10, 11. Tisafunika kucitanji tingathimbana na nyatwa, pontho tinakwanisa kudikhiranji?

10 Ninji pinafuna kutiphedza toera kukhala na “ntendere wa Mulungu” m’mbuto mwakukhala ‘wakudzudzumika’? Mafala a Paulu kwa Afilipi asapangiza kuti mu ndzidzi unathimbana ife na nyatwa, ntombwe wace ndi phembero. Natenepa tingadzudzumika, tisafunika kulonga pinatidzudzumisa m’phembero. (Lerini 1 Pedro 5:6, 7.) Mu ndzidzi unacita imwe phembero, khalani na cinyindiro cakuti Yahova anakutsalakanani. Ndzidzi onsene perekani takhuta kuna iye thangwi ya nkhombo zinatambira imwe. Pontho lekani kuduwala kuti Yahova anakwanisa ‘kucita pizinji kupiringana pyonsene pinamphemba ife peno kunyerezera.’—Aefesi 3:20.

11 Ninga Paulu na Sila, panango ife tinadzumatirwa na pinacita Yahova toera kutiphedza. Panango nee pinakhala pyakudzumatirisa, mbwenye pinakhala pire pinafuna ife ndzidzi onsene. (1 Akorinto 10:13) Pyenepi nee pisabveka kuti ife tisafunika kukhala kwene, nee kucita cinthu, mbitidikhira Yahova toera kumalisa nyatwa zathu. Tisafunika kucita pinthu mwakubverana na maphembero athu. (Aroma 12:11) Macitiro athu anapangiza kuti tisafuna na ntima onsene ciphedzo ca Yahova. Ife nee tisafunika kuduwala kuti Yahova anakwanisa kucita pizinji kupiringana pinaphemba ife peno pinadikhira ife kwa iye. Midzidzi inango iye asaticitira pinthu pyakuti nee tikhapidikhira. Natenepa tendeni tidinge pitsandzo pingasi pyakuti pinadzawangisa cinyindiro cathu ku maluso a Yahova akucita pinthu pinakhonda kudikhira ife.

PITSANDZO PINAPANGIZA KUTI YAHOVA ASACITA PINTHU MWAKUKHONDA KUDIKHIRA

12. (a) Mambo Ezekiya acitanji mu ndzidzi ukhathuswa iye na Mambo Senakeribu? (b) Tisapfundzanji kubulukira munjira idaphedza Yahova Ezekiya?

12 M’bhibhlya, tisagumana pitsandzo pizinji pinapangiza kuti Yahova asacita pinthu mwakukhonda kudikhira. Mwacitsandzo, pikhali Ezekiya mambo wa Yuda, Senakeribu, mambo wa Asirya akunda Yuda na mizinda yonsene kusiyapo Yerusalemu. (2 Amambo 18:1-3, 13) Buluka penepo, Senakeribu aenda kapomokera nzinda wa Yerusalemu. Kodi Mambo Ezekiya acitanji? Pakutoma, aphembera kwa Yahova toera kumphedza na kuphemba uphungu kuna mprofeta wa Yahova, Izaiya. (2 Amambo 19:5, 15-20) Buluka penepo, Ezekiya apangiza maonero akulinganira mukulipa Senakeribu pinthu pidaphemba iye. (2 Amambo 18:14, 15) Pakumalisa, Ezekiya akhunganya nzinda toera ukhonde kufudzwa. (2 Pya dziko ya Israele 32:2-4) Mphapo ninji pidacitika? Yahova atuma anju m’bodzi toera kupha anyankhondo a Senakeribu akukwana 185.000 ntsiku ibodzi namasiku. Ezekiya cipo akhadikhira pyenepi kucitika!—2 Amambo 19:35.

Tisapfundzanji thangwi ya pidacitikira Zuze?—Genesi 41:42 (Onani ndima 13)

13. (a) Kodi tisapfundzanji thangwi ya pidacitikira Zuze? (b) Ndi pinthu pipi pyakukhonda kudikhira pidacitikira Sara?

13 Onani pidacitikira m’phale Zuze. Pikhali iye n’kaidi mu Ejito, Zuze nee akhanyerezera kuti mbadadzakhala ntongi waciwiri wa mu Ejito peno kuti mbadaphatisirwa na Yahova toera kupulumusa acibale ace ku muliri wa njala. (Genesi 40:15; 41:39-43; 50:20) Mwakukhonda penula, macitiro a Yahova apiringana pinthu pyonsene pikhadikhira Zuze. Nyerezeranimbo pya mbuyace Zuze, Sara. Kodi thunga ikhali na Sara akhadikhira kuti Yahova mbadampasa mwana wa mamuna, kusiyapo kubulukira kwa nyabasa wace? Pidabalwa Izaki pikhali pyakudzumatirisa kakamwe kupiringana pikhanyerezera Sara.—Genesi 21:1-3, 6, 7.

14. Ndi cinyindiro cipi ciri na ife kwa Yahova?

14 Ife nee tisadikhira kuti Yahova anadzamalisa mwacirengo nyatwa zathu zonsene mbidzati fika dziko ipswa. Pontho nee tisaphemba Yahova toera kuticitira pinthu pizinji munjira yakupambulika. Mbwenye tisadziwa kuti Yahova aphedza atumiki ace akukhulupirika akale munjira yakudzumatirisa. Iye nee acinja. (Lerini Izaiya 43:10-13, NM.) Pyenepi pisaticitisa toera kun’nyindira. Ife tinakwanisa kunyindira kuti iye anadzatipasa mphambvu zinafuna ife toera kucita cifuno cace. (2 Akorinto 4:7-9) Tisapfundzanji kubulukira mu citsandzo ca Ezekiya, Zuze na Sara? Yahova anakwanisa kutiphedza mu ndzidzi unathimbana ife na makhaliro akunentsa kakamwe, tingapitiriza kukhala akukhulupirika kwa iye.

Yahova anakwanisa kuti- phedza mu ndzidzi unathimbana ife na makhaliro akunentsa kakamwe, tingapitiriza kukhala akukhulupirika kwa iye

15. Ninji cinafuna kutiphedza toera kukhala na “ntendere wa Mulungu” mu ndzidzi unathimbana ife na nyatwa, pontho pinakwanisika tani?

15 Tinakwanisa tani kukhala na “ntendere wa Mulungu” mu ndzidzi unathimbana ife na nyatwa? Tisafunika kupitiriza kuwangisa uxamwali wathu na Yahova. Uxamwali unoyu usakwanisika basi ene thangwi ya ntsembe ya ciomboli ca Kristu Yezu. Ciomboli ndi ibodzi mwa mabasa akudzumatirisa a Yahova. Thangwi ya ciomboli, iye anakwanisa kutilekerera madawo athu, pontho tinakwanisa kukhala na cikumbuntima cakucena mbitikhala cifupi na iye.—Jwau 14:6; Tyago 4:8; 1 Pedro 3:21.

UNADZAKOYA MITIMA YATHU NA MANYEREZERO ATHU

16. Ninji pinafuna kucitika tingakhala na “ntendere wa Mulungu”? Perekani citsandzo.

16 Ninji pinafuna kucitika tingakhala na ‘ntendere wa Mulungu wakupiringana ndzeru zonsene’? Bhibhlya isalonga kuti “unadzakoya” mitima yathu na manyerezero athu. (Afilipi 4:7) Mu cigerego fala yakuti “kukoya” akhali malongero aunyankhondo akuti akhabveka nsoka wa anyankhondo udapaswa basa yakutsidzikiza nzinda. Anthu akhakhala mu nzinda wa Filipi akhatsidzikizwa na nsoka unoyu. Iwo akhagona mwadidi namasiku thangwi akhadziwa kuti nzinda ndi wakutsidzikizwa. Munjira ibodzi ene, tingakhala na “ntendere wa Mulungu,” mitima yathu na manyerezero athu nee pinadzudzumika. Ife tisadziwa kuti Yahova asatitsalakana na asafuna kuti titsandzaye. (1 Pedro 5:10) Pontho pyenepi pinatitsidzikiza toera kucalira mabvero akupasika mulando akuti asatidzudzumisa peno kutifewesa.

17. Ninji pinadzatiphedza toera kunyindira Yahova mu ndzidzi wa nyatwa ikulu?

17 Mwakukhonda dembuka, nyatwa ikulu inafika kuna anthu onsene. (Mateo 24:21, 22) Ife nee tisadziwa mwadidi pinafuna kudzacitika kuna m’bodzi na m’bodzi wa ife. Mbwenye, nee tisafunika kudzudzumika kakamwe thangwi ya ndzidzi unoyu. Maseze nee tisadziwa pinthu pyonsene pinafuna kudzacita Yahova, mbwenye tisadziwa Mulungu wathu. Ife tisadziwa pidacita iye kale kuna atumiki ace akukhulupirika. Taona kuti mwakukhonda tsalakana pinthu pinacitika, Yahova anadzacita pyonsene toera kukwanirisa cifuniro cace. Pontho, panango iye anacita pyenepi munjira yakuti nee tikhaidikhira! Natenepa, pyonsene pinacita Yahova kwa ife pisatipasa mwai wakudziwa munjira inango ‘ntendere wa Mulungu wakupiringana ndzeru zonsene.’

^ ndima 1 Pisaoneka kuti Sila akhalimbo Waciroma.—Machitiro 16:37.