Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

“Murettele wa Muluku, Onvikana Osuwela wa Mutthu”

“Murettele wa Muluku, Onvikana Osuwela wa Mutthu”

“Murettele wa Muluku, onvikana osuwela wa mutthu, onosuka mirima sanyu”.​—AFILIPI 4:7.

ISIPO: 39, 141

1, 2. Exeeni yaamwiiranenle Paulo ni Sila oFilipi? (Nwehe elatarato yoopacerya.)

NKUUPUWELANI yowiiraneya ela: Waari ohiyu eriyari. Paulo ni Sila, yaawo yaari mamisionaario, yaari mukhatteya moowiixa ni mooriipela epooma ya oFilipi. Awo, khiyaawerya wiirukunuxa okhala wira metto saya saapampwale vathaapwani, nto iparari saya saanaawereya mwaha wa omanakasiwa. (Miteko 16:23, 24) Voosiisu nihiku nne, mootutuxerya muttitthi wootakhala wa atthu waahinvara Paulo ni Sila omerkaatu, khwaapurulela ohoolo wa makhulupale. Mowaakuveya muttitthi ole waahaakumiherya maxakha. Waahaarula ikuwo, khupacerya waawaxula vanceene. (Miteko 16:16-22) Tthiri yaathokoreriwe moohixariya! Okhala wira Paulo aari muRoma, mwaha awe waahaana ophukiwa saana. *​—Nwehe enoota.

2 Ori ene mukhatteya, pooti wira Paulo aahiwuupuwela atthu yaakhala oFilipi ni etthu yiiraneyale nihiku nne. Epooma ele khiyaarina esinagoga ntoko ipooma sikina, Paulo aaxukunrye awe. Nto, aYuda yaahaana olompa ota wa epooma ele, oxerexere wa muro. (Miteko 16:13, 14) Niireke waari mwaha woowi, epooma ele khiyaakhanle aYuda 10, nummuru nenno neemereriwa wira epakiwe esinagoga? Atthu yaakhala oFilipi yaaniixinnuwiha mwaha wookhala aRoma. (Miteko 16:21) Woonasa wene, eyo ti etthu yaawiirinhe wuupuwela wira Paulo ni Sila, yaari aYuda ohiya aRoma. Nnaamwi nihisuwelaka saana, ninnisuwela wira Paulo ni Sila yaahithokoreriwa moohixariya vaavo yaariheliwa aya mukhatteya.

3. Xeeni Paulo aaxankale awe mwaha wooriheliwa mukhatteya, masi aarina moonelo xeeni?

3 Waaniheryasa, Paulo aanuupuwela etthu yaamwiirinhe orowa oFilipi. Myeeri vakhaani sivinre, Paulo aari mpantta mukina wa Ephareya Egeu, wÁsia Menor. Ori ene wÁsia Menor, ikwaha sinceene munepa wootteela waahaakhoottiherya olaleerya mittetthe sikina sa elapo ele. Maana munepa owo waaphavela waaroiha opuro mukina. (Miteko 16:6, 7) Opuro xeeni? Ori ene oTrowade, Paulo aahinweha mulopwana moolohani, anvekelaka wira: “Murwé oMasedonia”. Tthiri, Yehova aahiwooniherya yoophavela awe! Tivonto, mowaakuveya Paulo aahirowa oMasedonia. (Musome Miteko 16:8-10.) Exeeni yaakhumelenle moottharelana? Moohipisa, nuumala ophiya oMasedonia, aahiriheliwa mukhatteya! Xeeni Yehova ohalaka weemererya Paulo oriheliwa mukhatteya? Paulo aarowa okhala okathi mikavi mukhatteya? Hata Paulo aaxankale mwaha wa itthu iye, waamini wawe waari woolipa ni aahivikaniha ohakalala. Maana ohiyu ole, Paulo ni Sila yaahipacerya ‘olompa, wipa, ni omuttottopela Muluku’. (Miteko 16:25) Nto murettele wa Muluku waahisuka murima ni muupuwelo aya.

4, 5. (a) Moota xeeni mukhalelo ahu onlikana aya ni wa Paulo? (b) Moota xeeni mukhalelo wa Paulo waaturukeyale aya?

4 Niireke mootoko oxanka ntoko Paulo? Waaniheryasa, mootoko onvekela Muluku nikhaliheryo wira mpake yoothanla, nto moona wira mootthara malakiheryo a munepa wootteela. Vano muhoolo mwaya, mwaahikhalana mixankiho sinceene aahiiso mwaahipaka marukunuxo manceene mookumini mwanyu. (Musuweli 9:11) Okathi munuupuwela anyu ele yiiraneyale, waaniheryasa munniikoha nthowa naamwiirinhe Yehova weemererya itthu iye. Exeeni enrowa wookhaliheryani ovilela, mmuroromelaka Yehova ni murima wotheene? Wira naakhule nikoho nna, nihaana othokorerya itthu sikina saamwiiranenle Paulo ni Sila.

5 Okathi Paulo ni Sila yiipa aya, saahikhumelela itthu yahaalipelela aya. Wanipacerya, yaahikhumelela etetere. Nave mowaakuveya, mikhora sa ekhatteya saahihuleya. Moottharelana, ikwirinti saatthukwaniwe apereso saahikwaseya. Nto, Paulo aahimukhuwelela guarda wira ohiihophe. Nuumala-vo, guarda ole ni emusi awe yaahibatiziwa. Nihiku noottharelana, voosiisu ene makhulupale yaahaaruma anakhotto wira otaphuliwe Paulo ni Sila ni waaleela wira akhume epooma ele ni murettele. Vaavo makhulupale ale yaasuwenle aya wira Paulo ni Sila yaari aRoma, yaahoona wira yaahivonya vanceene mwaha wowaatthukwela, nto yaahaataphula ni waakumiherya ota wa epooma ele. Masi ahinatthi okhuma epooma ele, Paulo ni Sila yaahirowa omulaxerya Lidia, murokora yoowo aabatiziwe niinaano. Nave yaahirumeela okathi owo wira yaalipihe annaya a oFilipi. (Miteko 16:26-40) Tthiri, itthu saahiturukeya mowaakuveya!

MURETTELE ‘ONNIVIKANA OSUWELA WA MUTTHU’

6. Mwaha ola ninrowa othokorerya exeeni?

6 Sowiiraneya iyo sinniixuttiha exeeni? Sinniixuttiha wira Yehova onnipaka itthu nihaalipelela ahu, nto khinintthuneya oxanka okathi sinniphwanya aya mixankiho. Eyo yaahimulipiha vanceene Paulo. Ninnisuwela eyo okhala wira muhoolo mwaya, Paulo aahaalepela annawe a oFilipi voohimya sa oxanka ni murettele wa Muluku. Mwaha ola, ninrowa othokorerya masu a Paulo aniphwanyaneya aFilipi 4:6, 7. (Mmusome.) Nuumala-vo, ninrowa wuuluula soohimmwa sikina sinooniherya wira Yehova onnipaka etthu nahaalipelela ahu. Wanikisa waya, ninrowa othokorerya moota “murettele wa Muluku” onnikhaliherya aya ovilela okathi wa mixankiho nimuroromelaka Yehova ni murima wotheene.

Yehova onoopaka itthu nihaalipelela ahu, nto khinintthuneya oxanka okathi wa mixankiho

7. Exeeni Paulo aawiixuttiha awe aFilipi vaavo aalepenle awe epaphelo, ni exeeni nniixutta ahu?

7 Vaavo anna a oFilipi yaasomme aya epaphelo ya Paulo, exeeni yuupuwenle aya? Woonasa wene, anamunceene yaanuupuwela itthu saamukhumelenle Paulo ni Sila ni moota Yehova aakhalihenrye awe mwa enamuna yahaalipelela aya. Paulo aawiixuttiha exeeni ni yoolepa ela? Aawiixuttiha wira ahixankeke. Masi avekeleke wira aphwanye “murettele wa Muluku, onvikana osuwela wa mutthu”. ABiibiliya akina, ataphuleliwe so: “Murettele munjene mutthu ohinweryawe osuwela” aahiiso “murettele wa Muluku, onivikana iye sinwery’ahu osuwela”. Ni moolumo ala Paulo aaphavela ohimya exeeni? Paulo aaphavela ohimya wira “murettele wa Muluku”, onninikhaliherya vanceene ovikana ele enuupuwela ahu. Nnaamwi nihisuwelaka moota wooxintta mixankiho sahu, masi Yehova onnisuwela. Nave, Yehova onoowerya opaka etthu nahaalipelela ahu.​—Mmusome 2 Pedru 2:9.

8, 9. (a) Nnaamwi Paulo aathokoreriwe moohixariya oFilipi, etthu xeeni yooloka yaakhumelenle? (b) Xeeni anna a oFilipi yaakupali aya masu a Paulo?

8 Epaphelo ya Paulo yaahaalipiha anna a oFilipi, vaavo yuupuwela aya itthu Yehova aapakenle awe mwa iyaakha 10 saavinre. Nnaamwi Yehova eemerenrye Paulo ni Sila othokoreriwa moohixariya, itthu iyo saakhumelenle saahikhaliherya “wakiha n’ulipiha ehapari yorera”. (aFilipi 1:7) Makhulupale a epooma ya oFilipi, khiyaawenrye waalupattha maKristau a muloko ole musya. Woonasa wene, mwaha wa Paulo ohimya wira aari muRoma, waahimukhaliherya Luka ovikaniha okhala oFilipi nuumala Paulo ni Sila okhuma epooma ele. Nave, Luka aahivikaniha waakhaliherya maKristau masya a oFilipi.

9 Vaavo anna a oFilipi yaasoma aya epaphelo ya Paulo, yaanisuwela wira moolumo a Paulo khahiyo yaari moonelo awe paahi. Maana Paulo aahihasuliwa vanceene. Hata okathi aalepela awe anna ale a oFilipi, Paulo iira ori ene mukhatteya oRoma. Masi aanivikaniha wooniherya wira aahikhalana “murettele wa Muluku”.​—aFilipi 1:12-14; 4:7, 11, 22.

“MUHUKHUWÉ MWAHA W’ETTHU P’ITTHU”

10, 11. Nihaana opaka exeeni okathi onixanka ahu, ni nlipeleleke exeeni?

10 Exeeni enrowa onikhaliherya ‘ohukhuwa mwaha w’etthu p’itthu’ wira nikhalane “murettele wa Muluku”? Masu Paulo aalepenle awe aFilipi annooniherya wira vaavo ninkhalana ahu muxankiho, murette aya ti ovekela. Tivonto, vaavo ninxanka ahu, nihaana ovekela ni murima wotheene. (Mmusome 1 Pedru 5:6, 7.) Nto vaavo muninvekela anyu Yehova, mukupaliki wira onimookhapelelani tthiri. Okathi wotheene muxukhureleke mwaha wa mareeliho anoovahaaweni. Tivonto muhikhala-khale muliyalaka wira Yehova “onniwerya onìrela itthu sulupalexa, sintepa ovikana iye sininvekelahu ni sintthokelelahu”.​—aÉfeso 3:20.

11 Ntoko Paulo ni Sila, hiyo pooti otikinihiwa okathi Yehova ompaka awe etthu wira onikhaliherye. Pooti ohikhala etthu yuulupale, masi okathi wotheene enrowa okhala etthu ennikhaliherya. (1 aKorinto 10:13) Masi eyo khentaphulela wira nihaana wiikhuraana paahi, nlipelelaka wira Yehova onoophuka muxankiho ahu aahiiso omaliha. Nto nihaana opaka itthu moovarihana ni mavekelo ahu. (aRoma 12:11) Miteko sahu sinnooniherya mukhalelo ahu ni sinnimwiiriha Yehova onreeliha. Nto, nihiliyale wira Yehova onoowerya opaka itthu sinceene ovikana iye nanvekenle ahu aahiiso naalipelela ahu wira onoonipakela. Ikwaha sikina onninivaha itthu nahaalipelela ahu. Tivonto, otheene ahu nrowe nthokorerye matakiheryo makina anrowa olipiha omuroromela wahu Yehova wira onoopaka itthu nahaalipelela ahu.

YEHOVA ONNIPAKA ITTHU NAHAALIPELELA AHU

12. (a) Okathi Senakeribi aaphavela awe otuphela oYerusalemu, Mwene Ezekiya aapanke exeeni? (b) Nniixutta exeeni ni moota Yehova aaphunke awe mwaha ole?

12 MBiibiliyani, aakhala matakiheryo manceene anooniherya itthu Yehova opanke awe, sahaalipeleliwa wiiraneya. Mwa ntakiheryo, okathi Ezekiya aalamulela awe oYuda, Senakeribi, mwene a wAsiria, aahituphela mittetthe sa oYuda, khukuxa sotheene, masi waahanle paahi muttetthe wa oYerusalemu. (2 Mamwene 18:1-3, 13) Nuumala-vo, Senakeribi aahirowa omutuphela Yerusalemu. Exeeni Mwene Ezekiya aapanke awe? Wanipacerya, owo aahinvekela nikhaliheryo Yehova ni omukoha miruku profeta Yesaya. (2 Mamwene 19:5, 15-20) Moottharelana, Ezekiya aaheemererya onvaha Senakeribi ele aavenke awe. (2 Mamwene 18:14, 15) Wanikisa waya, Ezekiya aahilokiherya itthu uupuwelaka okathi waarowa ovira muttetthe orukureriwe ene. (2 Wahala 32:2-4) Nto mwaha ole waamanle sai? Yehova aahiruma nlaikha nawe khuwiiva anakhotto 185.000 a Senakeribi, ohiyu omosa. Tthiri eyo etthu Ezekiya ahaalipelela awe wira yaamwiiraneya!​—2 Mamwene 19:35.

Yowiiraneya ya Yosefe, enniixuttiha exeeni?​—Maphattuwelo 41:42 (Nwehe ettima 13)

13. (a) Yowiiraneya ya Yosefe, enniixuttiha exeeni? (b) Etthu xeeni Sara ahaalipelela awe?

13 Nrowe nuupuwele ele yaamwiiranenle mmiravo Yosefe. Ori ene mukhatteya wEjiitu, Yosefe khuupuwela wira aamukhala mutthu ootepa owerya ni a nenli wEjiitu aahiiso wira Yehova ammurumeela wira owoopole amusi awe okathi wa etala yuulupale. (Maphattuwelo 40:15, 41:39-43; 50:20) Mwekeekhai, Yehova aahimukhaliherya vanceene Yosefe, ovikana ele Yosefe uupuwela awe. Nave, nkahaya mmuupuwele piipi awe Yosefe iihaniwa Sara. Mwaha woowuuluvala, Sara uupuwela wira khaakhala-khala oyaraka. Nto, niireke uupuwela wira aarowa oyareliwa ni epottha awe? Masi Sara aahimuyara Isakhi, etthu yeeyo ahuupuwela awe wira yaamwiiraneya.​—Maphattuwelo 21:1-3, 6, 7.

14. Exeeni enikupali ahu wira Yehova onoopaka?

14 Hiyo khaninlipelela wira Yehova onoomaliha mwa mwiiriirya mixankiho sahu ehinatthi elapo esya. Nave, khanimmukhanyererya Yehova opaka itthu sootikiniha mookumini mwahu. Masi, ninnisuwela wira Yehova aahaakhaliherya arumeyi awe oororomeleya a khalai mwa enamuna yootikiniha. Yehova khoturuken’ye. (Mmusome Yesaya 43:10-13.) Nto eyo enniniiriha omukupali. Nave niroromeleke wira onoonivaha owerya onnikhaliherya opaka yootthuna awe. (2 aKorinto 4:7-9) Exeeni eniixutta ahu ni ntakiheryo na Ezekiya, Yosefe ni Sara? Nniixutta wira, Yehova onoowerya onikhaliherya hata okathi yoole onixanka ahu vanceene, akhala wira nnoovikaniha ororomeleya wa yena.

Yehova onoowerya onikhaliherya hata okathi yoole ninxanka ahu vanceene, akhala wira nnoovikaniha ororomeleya wa yena

15. Okathi wa mixankiho, ninrowa ophwanya sai “murettele wa Muluku”, nto eyo eniweryaneya sai?

15 Okathi wa mixankiho, ninrowa ophwanya sai “murettele wa Muluku”? Etthu enrowa onikhaliherya, ti ovikaniha olipiha wataana wahu ni Yehova. Nto, wataana iwo onniweryaneya mwaha wa mukuttho wa Yesu Kristu. Mukuttho owo, oniirela mpantta miteko sa Yehova. Nave onnikhaliherya oleveleliwa itampi sahu, okhalana yowuupuxerya ya murima yooloka ni omwaattamela Yehova.​—Yohani 14:6; Yakobo 4:8; 1 Pedru 3:21.

ONOOSUKA MURIMA NI MUUPUWELO AHU

16. Exeeni enrowa wiiraneya akhala wira nnimwaakhela “murettele wa Muluku”? Nvahe ntakiheryo.

16 Exeeni enrowa wiiraneya akhala wira nnimwaakhela “murettele wa Muluku, onvikana osuwela wa mutthu”? Biibiliya onihimya wira “onosuka” murima ni muupuwelo ahu. (aFilipi 4:7) Nttaava noopacerya, nuulumo noowi ‘osuka’ naarumeeliwa ni anakhotto, niphavelaka waahimya anakhotto yaale yaasuka epooma. Nto atthu yaakhala epooma ya oFilipi yaasukiwa ni anakhotto awo. Atthu ale, yaanirupa ahoovaka etthu okhala wira epooma ele yaanisukiwa ni anakhotto. Moolikanasa, vaavo nimphwanya ahu “murettele wa Muluku”, murima ni muupuwelo ahu khonoova etthu nnakhala oxanka. Maana ninnisuwela wira Yehova onninsuka ni oniphavela mureerelo ahu. (1 Pedru 5:10) Nave, onninikhapelela vaavo ninxanka ahu aahiiso okhulumuwa.

17. Okathi wa maxakha maalupale, exeeni enrowa onikhaliherya omuroromela Yehova?

17 Moohipisa, maxakha maalupale anrowa okhumelela olumwenku wotheene. (Matheyo 24:21, 22) Khaninsuwela etthu enrowa oniiraneela. Masi, ninnisuwela wira khivanitthuneya oxanka vanceene. Nave nnaamwi nihisuwelaka khula etthu Yehova onrowa awe opaka okathi owo, hiyo ninnimusuwela Yehova Muluku ahu. Nave-tho, ninnisuwela itthu Yehova aapakenle awe arumeyi awe oororomeleya khalai. Moohicikha etthu sa ele enrowa wiiraneya, Yehova onimwaamaliherya anatiri awe. Yehova pooti opaka etthu nahaalipelela ahu! Tivonto, khula okathi Yehova onnipakela awe etthu, ninnoona enamuna esya ya “murettele wa Muluku, onvikana osuwela wa mutthu”.

^ etti. 1 Nave, vanikhala ntoko wira Sila aari muRoma.​—Miteko 16:37.