Skip to content

Ndaka u ya ka dijanela da mndani

Lirando—I Fanelo yo Tshura

Lirando—I Fanelo yo Tshura

MPOSTOLI PAWULO a wombawombile ngu 9 wa tifanelo ta moya a ti hi ku nato ngu kuvhunwa ngu moya wo sawuleka. (Vagalatiya 5:22, 23) Hi txi pata totshe tifanelo tiya to tshura ti dhanwa ku i “mihando ya Moya”. * (Wona txhamuselo ya hahatshi.) Mihando yiya yi tshumela yi maha txienge txa “m’thu wamphya” awu Makristu ma fanelako ku mu kombisa. (Vakolosa 3:10) Kufana ni mndonga wu wu lavako kutheletelwa mati ti to wu kota kuveka mihando, nathu hi lava moya wo sawuleka ti to hi kota ku kulisa tifanelo tiya ka wutomi wathu.—Masalmu 1:1-3.

Fanelo yi Paulo a nga khata ngu yona i lirando. Ngu ku txani i di ya lisima ngutu? Paulo a ti khene a singa ni lirando, ene i singa wa “txilo”. (1 Vakorinto 13:2) Kambe nji txani lirando, ni ku athu hi nga li kulisa ni ku li kombisisa ku txani ditshiku ni ditshiku?

NJI TXANI LIRANDO?

Hambiku ti karatako kutxhamusela kwati ti to nji txani lirando, kambe Bhiblia yi txhamusela nzila yi m’thu wu a ku ni lirando a pimisako ni ku angula ngu yona ka mhaka yo kari. Ngu txikombiso, m’thu wu a ku ni lirando a ni ku “timisela ni wumbilu” ni ku wa “tsakela ati i ku ditshuri”. Ngako m’thu a di ni lirando, ene “wa divalela totshe, wa kholwa ka totshe, wa rinzela ka totshe wa timisela ka totshe”. Ene wa khatala ngu vamwane ni ku ene i mngana wo thembeka. Kambe awu a singako ni lirando, ene a ni mabava, wa tiguleta, kha na txixonipho ni ku kha divaleli vamwane. Kambe kuhambana ni vathu vonevo, athu hi lava kukombisa lirando ka vamwane i ku lirando li li si ti ‘laveliko sa lona’.—1 Vakorinto 13:4-8.

JEHOVHA NI JESU VA HI VEKETE TXIKOMBISO TXO HETISEKA TXA LIRANDO

“Txizimu i lirando.” (1 Johane 4:8) Yotshe mithumo ya txona yi kombisa lirando. Txona txi kombisile lirando la hombe ngu ku rumela Jesu ha mafuni ti to e ta xaniseka ni kudawa ngu mhaka yathu. Mpostoli Johane a ti khene: “Lirando la Txizimu li ti wonekisisile tiya kwathu: Txizimu txi rumete Mwanana wa txona wa mmweyo ekha ha mafuni, kasiku athu hi txi hanya ngu ngene. Lirando la Txizimu ngu liya: Hi nga athu hi nga randa Txizimu, txona ngu txona txi nga hi randa, txi hi rumela Mwanana wa txona, kuta maha mhamba ya kudihela siwonho sathu.” (1 Johane 4:9, 10) Ngu mhaka ya lirando la Txizimu, hi nga divalelwa siwonho ni ku va ni themba yo tshumela hi mana wutomi.

Jesu a kombisile ti to wa va dhunda vathu ngu kuningela ngu wutomi wakwe ti to e maha kuranda ka Txizimu. Mpostoli Paulo a ti khene: “Se ngu kona ‘kuranda kuwa’ athu hi basisilwe ngu kuningelwa ka mmidi wa Jesu Kristu, awu wu nga ningelwa kumweko dwe, wu txi maha mhamba yo mbi na magwito.” (Vahebheru 10:9, 10) Awalo ni wamweyo a nga kombisako lirando lo fana ni liya. Jesu a ti khene: “Ku walo m’thu wu a ku ni lirando la hombe ngutu kupinda la wule a ningelako wutomi wakwe ngu mhaka ya vangana vakwe.” (Johane 15:13) Ina vathu vo mbi hetiseka va nga sikota kuetetela lirando li Jehovha ni Jesu va nga hi komba lona? Va nga sikota! He woneni ti to hi nga mahisa ku txani.

‘VANANI NI LIRANDO’

Paulo a hi gela tiya: “Ngu toneto, etetelani Txizimu, anu mi ku vanana va txona vo randeka ngutu. Kufana ni Kristu, nananu vanani ni lirando, nguko Ene a mi randile. Ene a ti ningete apune ngu kota yathu.” (Vaefesu 5:1, 2) Ti womba txani ‘ku va ni lirando’? Tiwomba kukombisa lirando mbimo yotshe. Kha ha fanela kuwomba ngu txisofu basi, kambe hi fanete hi kombisa ngu simaho. Johane a bhate a txi khene: “Vanavangu, hi nga randeni ngu txisofu ni lidimi, aniko he randaneni ngu mithumo ni ditshuri.” (1 Johane 3:18) Ngu txikombiso, ha txhumayela “mahungu awa a manene a Mfumo” ngu mhaka ya ku hi dhundako Jehovha ni vaakelani vathu. (Matewu 24:14; Luka 10:27) Hi nga tshumela ‘hi va ni lirando’ ngako hi txi laphisa mbilu, hi txi va ni wunene ni kudivalela. Ha thumisa txialakanyiso txa mu ka Bhiblia txi txi ku: “Kota nga ti Mkoma a nga mi divalela, nananu mahisani toneto.”—Vakolosa 3:13.

Ngako hi txi laya vamwane, kha tiwombi ti to kha hi na lirando. Ngu txikombiso, ti to ve malata mwanana wu a dilelako txo maha, vaveleki vamwane va tolovela kumaha totshe ati mwanana wawe a ti lavako. Kambe vaveleki va va randako mwanana wawe ngu ditshuri kha va tumeleteli totshe ati a ti lavako . Ngu ha kufanako, hambiku Jehovha i ku lirando, ene wa “kawuka m’thu wu a m’randako”. (Vahebheru 12:6) Lirando lonelo li fanete ku hi susumetela kumaha ti ti fanako. (Mavingwa 3:11, 12) Khumbula ti to, hotshethu hi vawonhi ni ku mbimo yimwane ha divala kukombisa lirando. Kambe hotshethu hi nga yi kulisa fanelo yiya ya lirando. Hi nga ti mahisa ku txani toneto? He xolisiseni tinzila tiraru.

HI NGA LI KULISISA KU TXANI LIRANDO

Txo khata, kombela Txizimu ti to txi kuninga moya wa txona wo sawuleka kasiku u kulisa lirando. Jesu a ti khene Jehovha a ningela “Moya wakwe wo Sawuleka ka vale va mu kombelako!” (Luka 11:13) Hi nga tsaniseka ti to hi txi kombela moya wo sawuleka ni ku wu tumelela ti to wu hi vhuna lirando lathu li na ya masoni li kula. (Vagalatiya 5:16) Ngu txikombiso, ngako u di didhota kombela moya wo sawuleka ti to wu kuvhuna u kombisa lirando mbimo yi u ningako vamwane m’layo wa mu ka Bhiblia. Ngako u di mveleki kombela moya wo sawuleka ti to wu kuvhuna kugondisa vanana vako ngu lirando i singa ku va bhongela.

Txa wumbidi, alakanya nzila yi Jesu a nga kombisa lirando ngu yona hambi mbimo yi a nga ti vhukwa ngu vathu. (1 Pedro 2:21, 23) Ngako m’thu a txi kuvhuka mwendo u txi ñolwa ngu nzila yo biha, ti wotise ti to ‘ngu tihi a ti Jesu a ndino va a di ti mahile?’ Mwanathu wa txisikati wu a dhanwako ku i Leigh ati wotisile txiwotiso txi txi fanako ni ku eto ti mu vhuni ti to e alakanyisisa na asi se angula. Akhene: “Ditshiku dimwane mthumi kulothi a rumete e-mail ka vathumi kulothi a txi wombawomba kubiha ngu ngani ni mthumo wangu. Toneto ti ni henyisile ngutu. Kambe ni ti wotisile ti to ‘ni nga mu etetela ngu nzila yihi Jesu ka txiemo txiya?’ msana ko alakanyisisa ngu ti Jesu a ndino va a di ti mahile, ni woni i di tshuko kuleka kukarateka ngu mhaka yoneyo. Ngu magwito ni woni ti to mthumi kulothi wule a ti jujekile mapimo ngu mhaka ya txikarato txa dihanyo. Ni ti pfisisile ti to ti nga maha a ti sa khata ngu kupimisa ati a nga ti lava kubhala. Kualakanyisisa ngu txikombiso txa Jesu ti ni vhuni ti to ni kombisa lirando ka mthumi kulothi”. I di ti to nathu ha etetela txikombiso txa Jesu, mbimo yotshe hi na kombisa lirando ka vamwane.

Txa wuraru, gonda kukombisa lirando ngu ku thangetisa silaveko sa vamwane. Lirando lonelo li kombisa ti to hi valondeteli va ditshuri va Jesu. (Johane 13:34, 35) Jesu apune a kombisile lirando lonelo, ni ku a hi vekete txikombiso txo hetiseka. Ngu nzila yihi? Ngu khukha ngu nzumani “ene ngu kuranda kwakwe” ngu mhaka yathu ti to ‘e ta fa’ (Vafilipiya 2:5-8) Mbimo yi hi etetelako Jesu mialakanyo yathu ni matipfelo athu si na hi maha hi m’dhunda ni ku ti na hi vhuna kuthangetisa silaveko sa vamwane ka sathu.

WUYELO YO KOMBISA LIRANDO

Ngako hi txi kombisa lirando hi mana wuyelo ya hombe ngutu. He woneni sikombiso simbidi:

U nga wuyelwa ngu txani loko u txi kombisa lirando?

  • VANATHU VA HA MAFUNI KOTSHE: Mbimo yi hi endelako mabanza mamwane ka didhoropa mwendo ditiko dimwane, ha tsaniseka ti to vanathu va hi amukela ngu lirando. Hi nga wona kutsakisa ka tona kuziva ti to ha dhundwa ngu ‘vanathu va va nga hangalaka ni ditiko’! (1 Pedro 5:9) Hi nga mana lirando lo nga toneto hagari ka vathu va Txizimu basi.

  • KUDIKHA: ‘Hi txi tsetselelana ngu lirando’ ti hi maha hi tsaka ngu “kupfana ko dikha”. (Vaefesu 4:2, 3) Ha li kombisa lirando lonelo ka mitshangano yathu ya dibanza, ya txigava ni ya m’ganga. Ina kha ti tsakisa kukombisa lirando lonelo hagari ka ditiko di di ku singako ni wumwewo? (Masalmu 119:165; Isaya 54:13) Ngako hi txi ti karatela kuva ni kudikha ni vathu vamwane, hi kombisa ti to ha va dhunda ngu ditshuri ni ku eto ti tsakisa Tate wathu wa nzumani.—Masalmu 133:1-3; Matewu 5:9.

“LIRANDO LA AKA”

Paulo a bhate tiya: “Lirando la aka”. (1 Vakorinto 8:1) Ti lava kuwomba txani eto? Ka 1 Vakorinto ndima 13, ayi yi nga dhanwako ku i “Disalmu da Lirando”, ene a txhamusete nzila yi lirando li kulako ngu yona. Lirando kha li ti laveli sa lona. Lona la khatala ngu silaveko sa vamwane. (1 Vakorinto 10:24; 13:5) M’thu wu a ku ni lirando wa laphisa mbilu, a ni wunene i ku lirando lonelo li nga akako timwaya ni ku li nga maha ti to mabanza me va ni wumwewo.—Vakolosa 3:14.

Kambe ku ni tinzila to tala to kombisa lirando ka vamwane, kambe lirando lathu ngu Txizimu nda lisima ngutu. Ngu ku txani? Nguko lirando ngu lona li hi mahako hi va ni wumwewo! Vathu va matiko otshe, tixaka ni tidimi va khozela Jehovha kumweko “ngu kupfanana”. (Zefaniya 3:9) He ti emiseleni kukombisa tifanelo tiya ta lisima ta mihando ya moya wa Txizimu ditshiku ni ditshiku.

^ par. 2 Ka msungo wuwa hi na bhula ngu fanelo yo khata i ku lirando, kasi ka 8 wa misungo yi yi londiselako yi na ta txhamusela fanelo yimweyo ngu yimweyo.