سۇيىسپەنشىلىك — اسىل قاسيەت
ەحوبا ەلشى پاۋىلعا ادام بويىندا كيەلى رۋحتىڭ اسەرىمەن داميتىن توعىز قاسيەتتى جازدىرعان (عالاتتىقتارعا 5:22، 23). وسى تاماشا قاسيەتتەردىڭ ٴبارى قوسىلىپ «كيەلى رۋحتىڭ جەمىسىن» قۇرايدى *. سونداي-اق بۇل جەمىس — ماسىحشىلەر يە بولاتىن «جاڭا بولمىستىڭ» ٴبىر بولىگى (قولوستىقتارعا 3:10). جاقسىلاپ سۋارىلاتىن اعاش جەمىس بەرەتىنىندەي، ومىرىنە كيەلى رۋحتىڭ اسەر ەتۋىنە جول بەرەتىن ادامنىڭ بويىندا وسىنداي كەرەمەت قاسيەتتەر بولادى (ٴزابۇر 1:1—3).
پاۋىل جازعان العاشقى قاسيەت — سۇيىسپەنشىلىك. بۇل قاسيەت قانشالىقتى باعالى؟ پاۋىل سۇيىسپەنشىلىگى بولماسا، وزىنەن «ەش پايدا جوق» ەكەنىن ايتقان (قورىنتتىقتارعا 1-حات 13:2). ەندەشە، سۇيىسپەنشىلىك دەگەن نە؟ ونى قالاي دامىتىپ، كۇندەلىكتى ومىردە تانىتا الامىز؟
سۇيىسپەنشىلىك دەگەن نە؟
سۇيىسپەنشىلىككە ناقتى انىقتاما بەرۋ قيىن بولعانمەن، كيەلى كىتاپتا سۇيەتىن ادامنىڭ قالاي ويلانىپ، قالاي ارەكەت ەتەتىنى سيپاتتالعان. مىسالى، سۇيەتىن ادام «شىدامدى دا مەيىرىمدى» جانە «شىندىققا قۋانادى». سۇيىسپەنشىلىگى بار ادام «بارىنە توزەدى، بارىنە سەنەدى، ەش ٷمىتىن ۇزبەيدى، بارىنە توتەپ بەرەدى». اينالاسىنداعى ادامدارعا باۋىرمالدىقپەن قاراپ، ولاردىڭ قامدارىن شىن جۇرەكتەن ويلايدى ٵرى ادال دوس بولادى. ال سۇيىسپەنشىلىگى جوق ادام قىزعانشاق، ماقتانشاق، ادەپسىز، ٶزىمشىل ٵرى وزگەلەردى كەشىرمەيدى. ارينە، مۇنداي جاعىمسىز قاسيەتتەردىڭ ورنىنا ٴبىز شىنايى سۇيىسپەنشىلىك تانىتقىمىز كەلەر ەدى، ٵرى مۇنداي سۇيىسپەنشىلىك «ٶزىمشىل ەمەس» (قورىنتتىقتارعا 1-حات 13:4—8).
ەحوبا مەن يسا — سۇيىسپەنشىلىكتىڭ كەمەلدى ۇلگىلەرى
«قۇداي — سۇيىسپەنشىلىك» (جوحاننىڭ 1-حاتى 4:8). ونىڭ بۇكىل ٸسى وسىعان دالەل. قۇدايدىڭ ادامزاتقا تانىتقان ەڭ زور سۇيىسپەنشىلىگى — يسانى ٴبىز ٷشىن ازاپتالىپ، ٶلۋ ٷشىن جەرگە جىبەرگەنى. ەلشى جوحان بۇل جايىندا بىلاي دەگەن: «قۇداي بىزگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن بىلاي كورسەتتى: جالعىز ۇلىن وسى دۇنيەگە جىبەردى. وسىلايشا سول ارقىلى ومىرگە يە بولۋىمىزعا جول اشتى. بۇل سۇيىسپەنشىلىكتىڭ ٴمانى مىنادا: قۇدايدى سۇيگەن ٴبىز ەمەس، قايتا، ول ٴبىزدى ٴسۇيدى، سوندىقتان كۇنالارىمىز ٷشىن ۇلىن وزىمەن تاتۋلاستىراتىن قۇرباندىق رەتىندە جىبەردى» (جوحاننىڭ 1-حاتى 4:9، 10). ٴيا، قۇدايدىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ ارقاسىندا كۇنالارىمىز كەشىرىلىپ، ٷمىت پەن ومىرگە يە بولا الامىز.
يسا دا قۇداي ەركىن ورىنداۋ ٷشىن ٶز ٶمىرىن قۇربان ەتۋىمەن ادامزاتتى سۇيەتىنىن كورسەتتى. ەلشى پاۋىل بىلاي دەدى: «قۇدايدىڭ وسى «ەركى» بويىنشا، يسا ٴماسىح دەنەسىن ٴبىرجولا ۇسىنعاندىقتان قاسيەتتى بولدىق» (ەۆرەيلەرگە 10:9، 10). بۇدان اسقان سۇيىسپەنشىلىكتى باسقا ەشقانداي ادام تانىتا الماس ەدى. يسا ايتقانداي، «دوستارى ٷشىن جانىن قيعان ادامنىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنەن ارتىق سۇيىسپەنشىلىك جوق» (جوحان 15:13). ال كەمەلسىز پەندە ەحوبا مەن يسانىڭ كورسەتكەن سۇيىسپەنشىلىگىنە ەلىكتەي الا ما؟ ارينە! كەلىڭىزدەر، ونى تانىتۋدىڭ جولدارىن بىلەيىك.
«سۇيىسپەنشىلىك جولىمەن جۇرىڭدەر»
پاۋىل ٴبىزدى بىلاي دەپ شاقىرعان: «سۇيىكتى بالالارى رەتىندە قۇدايعا ەلىكتەڭدەر، ٴماسىح ىسپەتتى سەندەر دە سۇيىسپەنشىلىك جولىمەن جۇرىڭدەر. ول ٴبىزدى ٴسۇيدى، ٵرى ٴبىز ٷشىن ٶمىرىن قيدى» (ەفەستىكتەرگە 5:1، 2). «سۇيىسپەنشىلىك جولىمەن ٴجۇرۋ» دەگەن نەنى بىلدىرەدى؟ بۇل دەگەنىمىز سۇيىسپەنشىلىكتى ٵرقاشان دا كورسەتۋىمىز كەرەكتىگىن بىلدىرەدى. ٴبىز وزگەلەرگە «سەنى جاقسى كورەمىن» دەپ ايتىپ قانا قويمايمىز، مۇنى ىسىمىزبەن كورسەتەمىز. «سۇيىكتى بالالارىم، ٴبىر-ٴبىرىمىزدى ٴسوز جۇزىندە نە اۋىزبەن عانا ەمەس، ٸس جۇزىندە ٵرى شىن جۇرەكتەن سۇيەيىك»،— دەپ جازعان جوحان (جوحاننىڭ 1-حاتى 3:18). مىسالى، ەحوبا مەن وزگە ادامداردى سۇيگەندىكتەن، ٴبىز «پاتشالىق جايلى ىزگى حاباردى» ۋاعىزدايمىز (ماتاي 24:14؛ لۇقا 10:27). سونىمەن قاتار شىدامدى، مەيىرىمدى جانە كەشىرىمشىل بولساق، «سۇيىسپەنشىلىك جولىمەن جۇرگەنىمىز». ٴبىز كيەلى كىتاپتاعى مىنا كەڭەستى ۇستانامىز: «ەحوبانىڭ وزدەرىڭدى كەڭپەيىلمەن كەشىرگەنىندەي، سەندەر دە سولاي ەتىڭدەر» (قولوستىقتارعا 3:13).
الايدا بىرەۋگە كەڭەس بەرسەك نە تۇزەتسەك، بۇل بىزدە سۇيىسپەنشىلىك جوق دەگەندى بىلدىرمەيدى. مىسالى، بالالارى جىلاي بەرمەس ٷشىن كەيبىر اتا-انا بالاسى نە ايتسا، سوعان كونەدى. ٴبىراق بالاسىن شىنىمەن سۇيەتىن اتا-انا قاجەت كەزىندە قاتالدىق تانىتادى. سول سياقتى، قۇدايدىڭ تۇلا بويى سۇيىسپەنشىلىك بولعانىمەن، ول «كىمدى جاقسى كورسە، سونى جونگە سالادى» (ەۆرەيلەرگە 12:6). ولاي بولسا، بىرەۋدى قاجەت كەزىندە ورنىمەن جونگە سالساق، بۇل — سۇيىسپەنشىلىكتىڭ بەلگىسى (ناقىل سوزدەر 3:11، 12). الايدا ٴبارىمىزدىڭ دە كۇناكار ەكەنىمىزدى ٵرى ٴجيى سۇيىسپەنشىلىك تانىتا الماي قالاتىنىمىزدى ۇمىتپالىق. ولاي بولسا، بارشامىز دا سۇيىسپەنشىلىك تانىتۋ جاعىنان جاقسارا الامىز. قالاي؟ مۇنىڭ ٷش جولىنا كوڭىل بولەيىك.
سۇيىسپەنشىلىكتى قالاي دامىتا الامىز؟
بىرىنشىدەن، قۇدايدان بويىمىزدا سۇيىسپەنشىلىك دامىتۋعا كومەكتەسەتىن كيەلى رۋحتى سۇرايىق. يسا ەحوبانىڭ «سۇراعاندارعا كيەلى رۋح بەرەتىنىن» ايتقان (لۇقا 11:13). سوندىقتان دۇعادا كيەلى رۋح سۇراپ، ونىڭ كومەكتەسۋىنە جول بەرسەك، سۇيىسپەنشىلىگىمىز ارتقان ۇستىنە ارتا بەرەدى (عالاتتىقتارعا 5:16). ماسەلەن، اقساقال بولساڭىز، وزگەلەرگە كيەلى كىتاپتان كەڭەس بەرگەندە، مۇنى سۇيىسپەنشىلىكپەن ىستەۋ ٷشىن كيەلى رۋح سۇراساڭىز بولادى. ال ەگەر اتا-انا بولساڭىز، بالالارىڭىزدى اشۋ ۇستىندە ەمەس، سۇيىسپەنشىلىكپەن تۇزەتۋ ٷشىن قۇدايدان كيەلى رۋحتى سۇراپ دۇعا ايتساڭىز بولادى.
ەكىنشىدەن، يسانىڭ وزىنە ٴجابىر كورسەتكەندەرگە قالاي سۇيىسپەنشىلىك تانىتقانى جايلى تەرەڭ ويلانىڭىز (پەتىردىڭ 1-حاتى 2:21، 23). بىرەۋ ٴسىزدى رەنجىتكەندە نە ادىلەتسىزدىككە كەزىككەندە، «مۇنداي جاعدايدا يسا نە ىستەر ەدى؟» دەپ ويلانساڭىز بولادى. وسىلاي ەتكەنى لەي ەسىمدى ايەل باۋىرلاسقا ارەكەت ەتپەس بۇرىن ويلانۋعا كومەكتەسكەن ەكەن. ول بىلاي دەيدى: «ٴبىر كۇنى ٴبىر ارىپتەسىم باسقا ارىپتەستەرىمە مەن تۋرالى، قالاي جۇمىس ىستەيتىنىم تۋرالى جامانداپ جازىپ جىبەرىپتى. مۇنى بىلگەندە، قاتتى رەنجىدىم. ٴبىراق ارتىنان «بۇل اداممەن قارىم-قاتىناسىمدا يساعا قالاي ەلىكتەي الامىن؟» دەپ ويلاندىم. يسا مەنىڭ ورنىمدا بولعاندا قالاي ارەكەت ەتەتىنى جايلى ٴبىراز ويلانعان سوڭ، بۇل جاعدايعا اسا ٴمان بەرمەي، ٴبارىن سول كۇيىندە قالدىرۋدى شەشتىم. كەيىننەن الگى ارىپتەسىمنىڭ اۋىر دەرتپەن كۇرەسىپ، كوپ قسىمعا ۇشىراپ جۇرگەنىن ٴبىلدىم. سودان ول الگى حاتىمەن مەنى رەنجىتكىسى كەلمەگەن بولار دەگەن ويعا كەلدىم. يسا ٴتىپتى اشۋىنا تييۋگە تىرىسقان ادامدارعا سۇيىسپەنشىلىك تانىتا بىلگەن. ونىڭ ۇلگىسى ارىپتەسىمە وسىنداي سۇيىسپەنشىلىك تانىتۋعا كومەكتەستى». دەمەك، يساعا ەلىكتەر بولساق، باسقالارعا ٵردايىم سۇيىسپەنشىلىك تانىتامىز.
ۇشىنشىدەن، جانقيار سۇيىسپەنشىلىكتى تانىتۋدى ۇيرەنىڭىز. يسانىڭ شىنايى ٸزباسارلارى وسىنداي سۇيىسپەنشىلىكتەرىمەن تانىلادى (جوحان 13:34، 35). يسانىڭ ٶزى بىزگە جانقيار سۇيىسپەنشىلىك تانىتۋدىڭ كەمەلدى ۇلگىسىن كورسەتكەن. قالايشا؟ ول ٴبىزدىڭ يگىلىگىمىز ٷشىن «بارلىعىنان ٶز ەركىمەن باس تارتىپ»، ٴبىز ٷشىن جانىن بەردى (فىلىپىلىكتەرگە 2:5—8). يسانىڭ جانقيار سۇيىسپەنشىلىگىنە ەلىكتەر بولساق، ويىمىز بەن سەزىمدەرىمىز وعان ۇقساي تۇسەدى ٵرى ٴبىز باسقالاردىڭ مۇددەسىن وزىمىزدىكىنەن جوعارى قوياتىن بولامىز.
سۇيىسپەنشىلىكتىڭ اكەلەر جەمىسى
سۇيىسپەنشىلىك تانىتۋدىڭ كوپ پايداسى بار. سولاردىڭ ەكەۋىنە توقتالىپ وتەيىك.
سۇيىسپەنشىلىك تانىتۋدىڭ قانداي پايداسى بار؟
-
حالىقارالىق باۋىرلاستىق. ٴبىر-ٴبىرىمىزدى سۇيگەندىكتەن، دۇنيەنىڭ قاي بۇرىشىنداعى قاۋىمعا بارساق تا، باۋىرلاستاردىڭ ٴبىزدى قۇشاق جايا قارسى الاتىنىن بىلەمىز. «دۇنيە جۇزىندەگى بارلىق باۋىرلاستارىڭىز» ٴسىزدى جاقسى كورەتىنىن سەزىنۋ نەتكەن عانيبەت! (پەتىردىڭ 1-حاتى 5:9). مۇنداي سۇيىسپەنشىلىكتى ٴبىز تەك قۇداي حالقىنىڭ اراسىنان عانا تابامىز.
-
بىرلىك. «سۇيىسپەنشىلىكپەن ٴبىر-بىرىمىزگە توزىمدىلىك تانىتقاننىڭ» ارقاسىندا ارامىزداعى «بىرلىكتى ساقتاپ قالامىز» (ەفەستىكتەرگە 4:2، 3). قاۋىم كەزدەسۋلەرى مەن كونگرەستەردە باس قوسقاندا، ٴبىز وسىنداي بىرلىكتى سەزىنەمىز. جىك-جىككە بولىنگەن مىنا زاماندا ارامىزداعى ىنتىماق-بىرلىگىمىزدىڭ جاراسىپ تۇرعانى تاڭعاجايىپ ەمەس پە؟! (ٴزابۇر 119:165؛ يشايا 54:13). باسقالارمەن تاتۋلىق ساقتاۋعا تىرىسساق، ولاردى شىنىمەن جاقسى كورەتىنىمىزدى كورسەتەمىز جانە كوكتەگى اكەمىزگە ۇنامدى بولامىز (ٴزابۇر 133:1—3؛ ماتاي 5:9).
سۇيىسپەنشىلىك نىعايتادى
پاۋىل: «سۇيىسپەنشىلىك... نىعايتادى»،— دەگەن (قورىنتتىقتارعا 1-حات 8:1). بۇل نەنى بىلدىرەدى؟ قورىنتتىقتارعا 1-حاتتىڭ 13-تاراۋىندا پاۋىل سۇيىسپەنشىلىكتىڭ ادامدى قالايشا نىعايتاتىنىن تۇسىندىرگەن. كەيبىرەۋلەر بۇل تاراۋدى «سۇيىسپەنشىلىكتىڭ ٵن ۇرانى» دەپ اتايدى. سۇيىسپەنشىلىك وزگە ادامنىڭ يگىلىگىن ويلايدى. ول باسقالاردىڭ قاجەتىن قامدايدى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 10:24؛ 13:5). سۇيىسپەنشىلىك قامقور، وزگەنىڭ جاعدايىن ەلەپ-ەسكەرەدى، شىدامدى ٵرى مەيىرىمدى، سوندىقتان ول وتباسىلارىنىڭ سۇيىسپەنشىلىگىن نىعايتادى ٵرى قاۋىمداردا بەرەكە-بىرلىكتىڭ ورناۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى (قولوستىقتارعا 3:14).
اينالامىزداعى ادامدارعا كوپتەگەن جولدارمەن سۇيىسپەنشىلىك تانىتا الامىز، الايدا ەڭ باعالى ٵرى نىعايتاتىن سۇيىسپەنشىلىك — قۇدايعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك. نەلىكتەن؟ سەبەبى ول ٴبىزدى بىرىكتىرەدى. ٴتۇرلى ورتادان، ناسىلدەن ٵرى تىلدەن شىققان ادامدار ەحوباعا بىرىگىپ عيبادات ەتەدى، «يىق تىرەسە وعان قىزمەت ەتەدى» (سافونيا 3:9). ولاي بولسا، كۇن سايىن كيەلى رۋحتىڭ جەمىسىنە كىرەتىن وسى اسىل قاسيەتتى تانىتۋعا بەل بۋالىق.
^ 2-ابزاس بۇل — ٴبىرقاتار توعىز ماقالانىڭ العاشقىسى. وسى ماقالالاردا كيەلى رۋح جەمىسىن قۇرايتىن قاسيەتتەردىڭ ٵرقايسىسى قاراستىرىلاتىن بولادى.