Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

Olhwanzo​—⁠Omubere w’Obughuli Bunene Kutsibu

Olhwanzo​—⁠Omubere w’Obughuli Bunene Kutsibu

YEHOVA mwakolesya omukwenda Paulo erihandika emibere mwenda eyikalhua okwa mulimu abuyirire. (Abanya Galatia 5:22, 23) Emibere eyi, eyosi haghuma yik’ahulhawa mwa “emikolere eyikalhua oko mulimu,” kutse ekighuma ky’omulimu  * (Lebaya omwatsi ahikwa.) Ekighuma eki ni kitsweka ky’okwa “mundu muhya-muhya” oyo Mukristayo atholere iniambalha. (Abanya Kolosai 3:10) Ngoku omuthi akanahethaya ebighuma amathunga ndeke amaghetse, omundu nayu iniakendi thunga emibere eyuwenenga eyi omulimu abuyirire amabya inianemumusondolha omwa ngebe.​—Esyonyimbo 1:1-3.

Omubere w’erimbere ogho Paulo atsuka eryahulha w’ow’olhwanzo. Omubere oyu ni w’obughuli bunene athi? Paulo mwabugha athi athawithe olhwanzo, iniali “busa.” (1 Abanya Korinto 13:2) Aliwe olhwanzo niki, kandi thwanga lhuthunga thuthi n’erilhukangania obuli kiro?

OLHWANZO NIKI?

Nomwakine indi kikalire erisoborera ndeke-ndeke olhwanzo nga niki, e Biblia yikathubwira ebya mundu oyuwithe olhwanzo akakolha n’erilengekania. Ng’eky’erileberyako, oyuwithe olhwanzo ‘akayibombeka’ kutse erighumisirizya kandi ‘akatsemera eby’ekwenene.’ Omundu amabya iniawithe olhwanzo, ‘syalilhuha, omo myatsi yosi ak’ikiriraya, akabya n’amaha, akayiyinaya.’ Anzire abandi ba kutsibu, akabatsomana erilhua okwa muthima, kandi akabya munywani w’okwenene. Aliwe omundu oyuthawithe lhwanzo, akabya n’obuha, emiyiheko, obuthayira ngeso, eriyitsomana iyuwene, n’erithendi ghanyira. Omwakanya k’eribya n’emibere mibi eyo, thutholere ithwakangania abandi b’olhwanzo lhw’okwenene, olhwanzo ‘olhutheyironderaya ndundi ilholhwene-lhwene.’​—1 Abanya Korinto 13:4-8.

YEHOVA NA YESU BABIRIHIRAHO EKY’ERILEBERYAKO EKYUWENE OMW’IKANGANIA OLHWANZO

“Nyamuhanga ni lhwanzo.” (1 Yoane 4:8) Ebyosi eby’akakolha bikakanganaya ekyo. Ekindu eky’akanganaya olhwanzo lhwiwe lhunene, w’omughulhu athuma Yesu y’okwa kihugho, aghalhawe n’eriholha busana nethu. Omukwenda Yoane mwabugha athi: “Olhwanzo lhwa Nyamuhanga lhwabiriminyikalha okw’ithwe omo mwatsi ono athi, Nyamuhanga mwathuma mughalha mubuthwa mughuma wiwe omo kihugho, ithwathoka eribana engebe busana nayu. Olhwanzo lhw’olhu; butsira ambu ithwe thwanza Nyamuhanga, nikwa iyo mwathwanza, mwathuma mughalha wiwe eribya mbanulho busana n’ebibi byethu.” (1 Yoane 4:9, 10) Busana n’olhwanzo lhwa Nyamuhanga, amalholho wethu angana ghanyirwa neryo ithwathunga amaha n’engebe.

Yesu mwakangania ngoku anzire abandu omw’iligha erikolha erisonda lya Nyamuhanga, amahayo engebe yiwe. Omukwenda Paulo akathubwira athi: ‘Kusangwa Kristo mwakolha erisonda lya Nyamuhanga, thwabirihighulhwa, kusangwa Yesu Kristo abiriha omubiri wiwe gho ngendo nguma busana na kera na kera.’ (Abaebrania 10:9, 10) Sihali mundu wanga kangania olhwanzo lhungaha n’olho. Yesu mwabugha athi: “Sihali mundu oyuwithe olhwanzo olhulengire olhu, athi omundu akasigha engebe yiwe busana n’abira biwe.” (Yoane 15:13) Mbwino, abandu abathahikene, bangana gherererya olhwanzo olhwa Yehova na Yesu babirikangania? Ee! Thuthalebya ngoku thwanga kikolha.

MUKOLE EBYOSI OMO LHWANZO

Paulo mwahana athi: “Kusangwa muli baana banze ba Nyamuhanga, mumugherereraye, mukole ebyosi omo lhwanzo ngoku Kristo athwanza, kandi mwaha engebe yiwe busana nethu.” (Abanya Efeso 5:1, 2) ‘Erikolha ebyosi omo lhwanzo’ ly’erikangya olhwanzo mughulhu wosi. Sithuli bugha buyira thuthi thwanzire abandi. Thukakikanganaya omwa mikolere. Yoane mwahandika athi: “Baana baghe, simwanze omo binywe kutse omo lhulimi lhusa, nikwa thwanze omo mibiiri n’ekwenene.” (1 Yoane 3:18) Ng’eky’erileberyako, thukathulha “engulhu yuwene y’Obwami” busana n’eribya ithwanzire Yehova n’abandu. (Matayo 24:14; Luka 10:27) Kandi ‘thukakolha ebyosi omo lhwanzo’ omughulhu thukakanganaya omuthima w’erighumisirizya, olhukeri, n’erighanyira. Thukaghendera okwa kihano kye Biblia kino: “Ngoku Omukama ababuyira, nenyu ko mwanga buyira abandi bo muthya.”​—Abanya Kolosai 3:13.

Aliwe sikirimanyisaya kithi omughulhu thwanga kunga omundu kutse erimuhabulha, thukabya isithuwithe lhwanzo. Ng’eky’erileberyako, abandi babuthi, eryanza erihunia omwana, bangananza erimuha ekyosi-kyosi eky’amasaba. Aliwe omubuthi oyunanzire omwana wiwe, syalimumemesaya. Kuthya na Nyamuhanga, nomwakine indi iyo ni lhwanzo, “akakunga oyo anzire.” (Abaebrania 12:6) Neryo kwesi, ni lhwanzo eriha erisuyira eritholere, lyamayithaghisibwa. (Emisyo 3:11, 12) Aliwe ambi iwibuka ngoku ithwe bosi thuli bandu b’ekibi, neryo thukana lemawa erikangya olhwanzo. Neryo ithwe bosi thukayithagha erihira h’akaghalha omw’ikangya olhwanzo. Ekyo thwanga kikolha thuthi? Thulebaye esyonzira isathu.

OLHWANZO THWANGA LHUTHUNGA THUTHI?

Eky’erimbere, saba Yehova akuhe omulimu wiwe abuyirire, kundi w’akalhuako olhwanzo. Yesu mwabugha athi Yehova akaha omulimu abuyirire oko bakamusabagho. (Luka 11:13) Neryo kwenene thwamasaba erihebwa omulimu abuyirire n’erilighiragho erithuwathikya, olhwanzo lhwethu ilhukendi ghenda lhukakamatha. (Abanya Galatia 5:16) Ng’eky’erileberyako, wamabya iwuli musyakulhu w’ekithunga, wutholere iwasaba erihebwa omulimu abuyirire nuku akuwathikaye omughulhu wukahabulha abandi omw’ikolesya Amasako. Kutse wamabya iwuli mubuthi, iwangana sabagho nuku akuwathikaye erikunga abaana bawu omo lhwanzo butsira omwa kinigha.

Ekyakabiri, lengekanaya okwa mibere Yesu akanganiraya mw’olhwanzo n’omughulhu abya akakolhwa nabi. (1 Petero 2:21, 23) Omundu amakukolha nabi kutse erikukolha kw’ekithatholere, thatsuka eriyibulya, ‘Yesu iyo angakolireki?’ Mwali wethu oyuk’ahulhawa mwa Leigh akabugha athi eriyibulya ekibulyo ekyo mulyamuwathikya eritsuka erilengekania ndeke imwayira eky’erikolha. Akabugha athi: “Kiro kighuma, oyo thukakolha nayu mwathumira banywani baghe b’emeseji eyikanyikanayako nabi n’okwa mubiiri ogho ngakolha. Mukyanyihithania kutsibu. Aliwe neryo munayibulya, ‘Nanga gherererya indi Yesu omw’eki?’ Nabere nabirilengekania okwa kya Yesu iyo angakolha, munathwamu erithendi tsomana ebyabere. Nabere ing’owa, kwesi omundu oyo abya inialhwere, iniali omwa bitunturo. Neryo munaghunzerera indi obundi syakighenderera erihandika ebinywe ebyo. Erighanirya okwa ky’erileberyako kya Yesu eky’erikangania olhwanzo n’omughulhu akolhawa nabi, mukyangwathikya naghe erikangania oyo thukakolha nayu y’olhwanzo.” Thwamagherererya Yesu, ithukendi thoka erikangania abandi b’olhwanzo mughulhu wosi.

Ekyakasathu, igha erikangania olhwanzo lhw’eriyihayo busana n’abandi. Olhu lhw’olhwanzo olhukaminyikalhaya abakwamire Yesu omo kwenene. (Yoane 13:34, 35) Olhu lhw’olhwanzo olhwa Yesu abya awithe, kandi mwathuhiriraho eky’erileberyako ekyuwene. Athi? Mwalhua elhubulha, ‘amayithuthulha’ busana nethu, ‘erihika n’okwa lhuholho.’ (Abanya Filipi 2:5-8) Thwamagherererya olhwanzo lhwa Yesu olhw’eriyihayo, ithukendi tsuka eribya thukalengekania n’eriyowa ng’iyo, neryo ithwahira eriyowa ly’abandi ly’embere okwa lyethu.

EBIKALHWIRIRIRA OMW’IKANGANIA OLHWANZO

Ni mighisa mingyi eyikalhua omw’ikangania olhwanzo. Thuthalebya eby’erileberyako bibiri:

Thukaghasirawa thuthi omw’ikangania olhwanzo?

  • OLHUGHANDA LHW’ABALIKYETHU OLHW’EKIHUGHO KYOSI: Busana n’eribya ithwanzene, thunasi ngoku ekithunga kyosi-kyosi ekya thwanga hikamo, balikyethu ibakendi thuthangirira ndeke. Ka ni lhusunzo eriminya ngoku balikyethu omwa kihugho kyosi bathwanzire! (1 Petero 5:9) Olhwanzo ng’olho lhukabanika omwa bandu ba Yehova basa.

  • OBUHOLHO: Erighanyirana omo lhwanzo likaleka ithwabana obuholho obukathwamathanaya haghuma. (Abanya Efeso 4:2, 3) Obuholho obu thukana bulhangira okwa mihindano, emike-mike n’eminene-minene. Mbwino si kwenene indi eribya n’obuholho ng’obu ni kindu ekikaswekaya omwa kihugho ekighabene kino? (Esyonyimbo 119:165; Isaya 54:13) Thukabya thwamayira obuholho n’abandi, thukakanganaya ngoku thubanzire, kandi eki kikatsemesaya Thatha wethu w’elhubulha.​—Esyonyimbo 133:1-3; Matayo 5:9.

“OLHWANZO LHUKAHIMBA”

Paulo mwahandika athi: “Olhwanzo lhukahimba.” (1 Abanya Korinto 8:1) Ekyo kikamanyisayaki? Esura eye 13 ey’omwa 1 Abanya Korinto, ey’abandi bakanahulha mwa “Lhwimbo lhw’Olhwanzo,” Paulo akasoborera ngoku olhwanzo lhukahimba. Olhwanzo lhukasondaya endundi y’abandi. Olhwanzo lhukatsomana abandi. (1 Abanya Korinto 10:24; 13:5) Kandi kundi abawithe olhwanzo bakatsomana abandi, ibabalumirirwa, ibabaghumisirizya, n’eribakangania olhukeri, kikahimba amaka awali mw’olhwanzo n’ebithunga ebiri mw’obughuma.​—Abanya Kolosai 3:14.

Ni nzira nyingyi esyo thwanga kanganiryamu olhwanzo okwa bandi bandu, aliwe olhwanzo olhwa thuwithire Yehova Nyamuhanga lhwa lhulengire kandi lhwa lhukahimba. Ekyo kiri kithya busana naki? Kundi olhwanzo olhwa thuwithire Yehova lhukaleka ithwabya bughuma! Abandu muthina-muthina, ab’esyorangyi sy’embaghane, n’emibughe, abosi bakaramaya Yehova n’erimukolera haghuma. (Zefania 3:9) Kwesi ka kibye kilhubirirwa kyethu erikangania buli kiro omubere mubuyanga oyu owakalhua okwa mulimu wa Nyamuhanga.

^ enu. 2 Oyu w’omwatsi w’erimbere okwa myatsi mwenda eyikendibya yikasa iyinemukania okwa buli mughuma w’okwa mibere mwenda ey’omulimu.