Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

Rukundo—N’omutwarize gw’Omutaano

Rukundo—N’omutwarize gw’Omutaano

YEHOVA akahwera entumwa Paulo kuhandiika aha mitwarize mwenda ei turikugira ahabw’omwoyo gurikwera. (Abagalatia 5:22, 23) Emitwarize egi yoona hamwe neeyetwa ekyana ky’omwoyo. * (Reeba obugambo obw’ahansi.) Kandi ekyana eki n’ekicweka ‘ky’omuntu omusya’ ou Abakristaayo baine kujwara. (Abakolosai 3:10) Nk’oku omuti gurikwana gwaitirirwa gye, omuntu naija kugira emitwarize egi yaaba naikiriza omwoyo gurikwera kumuhwera.—Zaaburi 1:1-3.

Omutwarize gw’okubanza ogu Paulo yaagambireho ni rukundo. Omutwarize ogu n’ogw’omuhendo guta? Paulo akagira ngu yaaba ataine rukundo, naaba ari busha nari atari “kintu.” (1 Abakorinso 13:2) Kwonka shi rukundo niki, kandi nitubaasa kugigira tuta tukagyoreka buri izooba?

RUKUNDO NIKI?

N’obu kiraabe kigumire munonga kushoboorora rukundo, Baibuli neeshoboorora oku omuntu oine rukundo arikuteekateeka kandi akatwaza. Nk’eky’okureeberaho, omuntu oine rukundo ‘naagumisiriza, naaba aine embabazi’ kandi ‘naashemerererwa amazima.’ Omuntu yaaba aine rukundo, ‘naayemera byona, naikiriza byona, naagira amatsiko ahari byona, naagumisiririza byona.’ Naaba naata omutima aha bandi, naabafaho, kandi naaba ari munywani waabo owaabuzima. Kwonka omuntu yaaba ataine rukundo, naaba aine eihari, arikwetunguura, arikutwaza kubi, arikweyendeza, kandi atarikufayo aha bandi. Omu mwanya gw’okworeka emitwarize mibi nk’egyo, nitwenda kworeka abandi rukundo eyaabuzima, ‘etarikwesherurira ebyayo.’—1 Abakorinso 13:4-8.

YEHOVA NA YESU NIBO BARIKUKIRAYO KWOREKA RUKUNDO EHIKIRIIRE

“Ruhanga aba rukundo.” (1 Yohaana 4:8) Emirimo ye yoona n’ebikorwa bye byona nibikihamya. Ekikorwa kye ekirikukirayo eky’okworeka rukundo n’okwohoreza Yesu omu nsi kubonabona n’okutufeera. Entumwa Yohaana akagira ati: “Omuri eki nimwo okukunda kwa Ruhanga kwayorekyeirwe omuriitwe, obu yaatuma omwana we omwe nyamunegyere, ngu tube abahuriire ahabwe. Omuri eki nimwo okukunda kuri; tiitwe twakunzire Ruhanga, kureka niwe yaatukunzire, akatuma omwana we kuba ekarabo ahabw’ebibi byaitu.” (1 Yohaana 4:9, 10) Ahabwa rukundo ya Ruhanga, ebibi byaitu nibibaasa kusaasirwa tugire amatsiko g’okwija kutunga amagara agatahwaho.

Yesu akooreka ngu naakunda abantu arikuhayo amagara ge kukora ebi Ruhanga arikukunda. Entumwa Paulo naagira ati: “Omuri ekyo eki akunda itwe tukeezibwa ahabw’okuheebwayo kw’omubiri gwa Yesu Kristo rimwe akaheza.” (Abaheburaayo 10:9, 10) Tihaine muntu orikubaasa kworeka rukundo erikukira egyo. Yesu akagira ati: “Tihariho rukundo erikukira egi, omuntu kufeera banywani be.” (Yohaana 15:13) Mbwenu shi abantu abatahikiriire nibabaasa kutooreza rukundo ei Yehova na Yesu boorekire? Eego! Ka tureebe oku turikubaasa kukikora.

“MUGYENDERE OMU KUKUNDA”

Paulo naatuhiga ati: “Mukuratire Ruhanga nk’abaana abarikukundwa. Kandi mugyendere omu kukunda nk’oku Kristo yaatukunzire, akeehayo ahabwaitu.” (Abaefeso 5:1, 2) Nikimanyisa ki okugyendera “omu kukunda”? Nikimanyisa okworeka rukundo obwire bwona. Titurikugamba bugamba ngu nitukunda abandi. Nitukyoreka omu bikorwa. Yohaana akahandiika ati: “Baana bato, turekye kukundana omu bigambo nari aha rurimi, kureka tukundane omu bi turikukora n’omu mazima.” (1 Yohaana 3:18) Nk’eky’okureeberaho, nitubuurira amakuru marungi g’Obukama ahabw’okuba nitukunda Yehova na bataahi baitu. (Matayo 24:14; Luka 10:27) Kandi nitugyendera omuri rukundo twagumisiririza abandi, tukabagirira embabazi, kandi tukabasaasira. Nitugyendera aha buhabuzi bwa Baibuli ngu nk’oku Yehova “yaabasaasiire, mube nikwo mwatwaza.”—Abakolosai 3:13.

Kwonka twahana abandi nari tukabaha obuhabuzi, tikirikumanyisa ngu titurikubakunda. Nk’eky’okureeberaho, abazaire abamwe kubaasa kuhwera abaana baabo kureka kurira, nibabaasa kukora kyona eki abaana baabo barikushaba. Kwonka omuzaire orikukunda omwana we buzima, naija kuhamira aha nshonga kyaba nikyetengyesa. Omu muringo nigwo gumwe, Ruhanga n’obu araabe ari rukundo, ‘naahana abu arikukunda.’ (Abaheburaayo 12:6) N’ahabw’ekyo nikiba kihikire kuhana omu muringo murungi kyaba nikyetengyesa. (Enfumu 3:11, 12) Kwonka ijuka, twena turi abasiisi obwire obwingi nituremwa kworeka rukundo. N’ahabw’ekyo twena twine kushemeza omuringo ogu turikworekamu rukundo. Eki nitubaasa kukikora tuta? Ka tushwijume emiringo eshatu.

NITUBAASA KWOREKA TUTA RUKUNDO?

Omuringo gw’okubanza, shaba Ruhanga kukuha omwoyo gwe gurikwera, ogurikurugamu rukundo. Yesu akagira ngu Yehova naaha ‘omwoyo gurikwera abo abamushaba.’ (Luka 11:13) N’ahabw’ekyo nitubaasa kuhamya ngu twashaba omwoyo gurikwera kandi tukaikiriza ngu gutuhwere, nitweyongyera kugira rukundo. (Abagalatia 5:16) Nk’eky’okureeberaho, waaba ori omureeberezi, shaba omwoyo gurikwera kukuhwera kworeka rukundo waaba nooza kuhana abandi orikukoresa Baibuli. Nari waaba ori omuzaire, shaba Ruhanga kukuha omwoyo gurikwera kuhana abaana baawe oine rukundo, omu mwanya gw’okugira ekiniga.

Omuringo gwa kabiri, teekateeka aha ku Yesu yaayorekire rukundo nangwa n’obu abandi baamutwariize kubi. (1 Petero 2:21, 23) Omuntu yaakutwariza kubi nari waahikwaho obutari buringaaniza, yebuuze oti: ‘Ku ogire ngu Yesu akaakozire ki?’ Omukazi Omukristaayo orikwetwa Leigh akashanga ngu okwebuuza ekibuuzo ekyo nikimuhwera kuteekateeka atakagizire eki yaakora. Naagira ati: “Eizooba rimwe omukozi mugyenzi wangye akooherereza abakozi abandi obutumwa arikungambaho kubi n’omuringo ogu naabaire ninkoramu omurimo gwangye. Kikaanshaasha munonga. Kwonka nkebuuza nti: ‘Nimbaasa kutooreza nta Yesu omu kukoragana n’omuntu ogu?’ Bwanyima y’okuteekateeka aha ki Yesu yaabaire naabaasa kukora, nkacwamu kwehuzya enshonga egyo. Bwanyima, nkamanya ngu omukozi ogu akaba aine endwara erikumuteganisa, kandi akaba aine n’amaganya. Nkahendera ndikuteekateeka ngu shana akaba atarikumanyisa ebi yaahandiikire. Okuteekateeka aha ky’okureeberaho kya Yesu eky’okworeka rukundo n’obu abantu baabaire bamutwariza kubi, kikampwera kworeka omukozi mugyenzi wangye rukundo.” Twatooreza Yesu, nitwija kuguma nitworeka abandi rukundo.

Omuringo gwa kashatu, yega kworeka rukundo erimu okwefeerereza. Rukundo ey’omuringo ogu niko kamanyiso akarikutaanisaho abakuratsi ba Yesu ab’amazima. (Yohaana 13:34, 35) Yesu nawe akaba aine rukundo ey’omuringo ogu, kandi akatuteeraho eky’okureeberaho kirungi. Mu muringo ki? Obu yaaruga omu iguru, “akeeyihaho ekitiinisa” ahabwaitu, ‘yaahika n’aha kufa.’ (Abafilipi 2:5-8) Twatooreza rukundo ya Yesu ey’okwefeerereza, enyehurira zaitu n’ebiteekateeko byaitu nibiba nk’ebye, kandi nitwebembeza ebyetengo by’abandi omu mwanya gw’ebyaitu.

EMIGASHO Y’OKWOREKA RUKUNDO

Okugirira abandi rukundo harimu emigisha mingi. Ka tureebe eby’okureeberaho bibiri:

Nitugasirwa tuta twayoreka rukundo?

  • TURI EKA EMWE OMU NSI YOONA: Ahabw’okugira ngu nitukundana, nituba nitumanya ngu ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe omu kibiina kyona eki turikuzamu omu nsi yoona nibaija kutwakiira. Ka n’omugisha gw’amaani kumanya ngu nookundwa “ab’eishe-emwe abari omu nsi yoona”! (1 Petero 5:9) Rukundo ey’omuringo nk’ogu neeshangwa omu baheereza ba Ruhanga bonka.

  • OBUSINGYE: ‘Okugumisiririzana omuri rukundo’ nikutubaasisa kuteeranwa hamwe “omurunga gw’obusingye.” (Abaefeso 4:2, 3) Nitutunga obusingye obu omu nteerane zaitu eza butoosha n’empango ez’ekiro kimwe n’ebiro bishatu. Torikwikiriza ngu okugira obusingye nk’obwo buzima n’eky’omutaano omu nsi egi eyetaaniisemu? (Zaaburi 119:165; Isaaya 54:13) Twagira obusingye n’abandi, nitworeka ngu buzima nitubakunda, kandi eki nikishemeza Tataitwe ow’omu iguru.—Zaaburi 133:1-3; Matayo 5:9.

‘OKUKUNDA KWOMBEKA’

Paulo akahandiika ati: “Okukunda kwo kwombeka.” (1 Abakorinso 8:1) Eki nikimanyisa ki? Omu 1 Abakorinso eshuura 13, ei abamwe barikweta “Ekyeshongoro kya rukundo,” Paulo naashoboorora oku rukundo erikwombeka. Rukundo neehiga omuntu kukora ebirikuhwera abandi. Omuntu oine rukundo naafayo aha byetengo by’abandi. (1 Abakorinso 10:24; 13:5) Ahabw’okugira ngu abantu abaine rukundo naabafayo aha bandi, nibagumisiriza, kandi nibagirira abandi embabazi, nihabaho amaka marungi agarimu rukundo, n’ebibiina ebiine obumwe.—Abakolosai 3:14.

Hariho emiringo mingi ey’okworekamu abandi rukundo, kwonka rukundo ei twiniire Ruhanga niyo rukundo y’omuhendo kandi erikwombeka. Ahabw’enki? Ahakuba rukundo egi neetugaita hamwe! Abantu kuruga omu nganda zoona, erangi, n’endimi nibaramya Yehova, kandi ‘bamuheereza’ hamwe. (Zefania 3:9) Buri izooba ka tumariirire kworeka omutwarize ogu ogw’omuhendo, oguri ekyana ky’omwoyo gurikwera.

^ kacw. 2 Eki n’ekicweka ky’okubanza ahari mwenda ebiraashoboorore aha buri mutwarize gw’ekyana ky’omwoyo.