APOSTOL Pablom qillqarqa chuya espiritu runakunata “kuyakuqta, kusisqata, hawkallata, pacienciakuqta, sumaq sunquyuqta, kuyapayakuqta, iñiyniyuqta, llampu sunqullata hinaspa controlakuqta” kawsachisqanmanta (Gal. 5:22, 23). * Chayna kawsakuq runaqa ‘musuq runa’ hinañam kawsakun (Col. 3:10). Imaynam sachaqa parqusqa kaspanqa allinta rurun, chaynam chuya espiritupa yanapakuyninman hina kawsaq runapas ruruchkaq hina allinta kawsakun (Sal. 1:1-3).

Pablom puntata nirqa ‘chuya espiritu runakunata’ kuyakuqta kawsachisqanmanta. Kuyakuq kayqa ancha allinmi, mana kuyakuq kaspanchikqa Pablopa nisqanman hinam ‘mana imapaqpas valechwanchu’ (1 Cor. 13:2). ¿Imaynataq kuyakuq runaqa? ¿Imakunatam ruwananchik kuyakuq kananchikpaq, hinaspapas imaynatam kuyakuq kasqanchikta sapa punchaw qawachichwan?

Bibliapa nisqanman hinaqa pipas kuyakuqqa “pacienciakuqmi, allin sunquyuqmi”, “allin kaq ruwaywanmi kusikun. Imapiña tarikuspanpas allintam takyan, tukuytam creen, tukuytam suyan, tukuytam aguantan”. Chaymantapas hukkunata llakipayaykuspanmi yanapan, amistadninkunatapas manam saqirunchu. Mana kuyakuq runam ichaqa envidiakuq, hatun tukuq, pinqaypaq kaqkunata ruwaq, kikillanpaq munaq, chaylla piñakuruq hinaspa mana pampachakuq. Ñuqanchikqa manamá chaynachu kananchik nitaq ‘kikillanchikpaq munaqchu’, aswanmi sunqumanta kuyakuq kananchik (1 Cor. 13:4-8).

‘Diosqa kuyakuqllañam’ (1 Juan 4:8). Chayna kasqantam qawanchik unanchasqankunapi hinaspa ima ruwasqanpipas. Hatun kuyakuynintam qawachiwarqanchik churinta kachamuspan, Jesusqa ñuqanchikraykum ñakarispan wañurqa. Chaymi apostol Juan nirqa: “Diosninchikmi sapallan churinta kay pachaman kachamurqa churinrayku kawsakuyniyuq kananchikpaq, chaynatam Diosninchikqa kuyawasqanchikta qawachiwarqanchik. Kuyakuyqa kaymi: Manam ñuqanchikchu Diostaqa kuyarqanchik, aswanqa paymi ñuqanchikta kuyawaspanchik sapallan churinta kachamurqa huchanchikrayku wañunanpaq, chaynapi Dioswan allinyanachiwananchikpaq”, nispa (1 Juan 4:9, 10). Diosninchik kuyawasqanchikraykum huchanchikmanta pampachasqa kanchik hinaspa wiñaypaq kawsakuytapas atisun.

Jesuspas runakunata kuyasqantam qawachirqa Diospa munayninta ruwananpaq kay pachaman hamuspan. Chaymi Pablo nirqa: “Diospa [...] ‘munayninman’ hinam ñuqanchikqa chuyanchasqa karqanchik, chaynaqa karqanchik Jesucristo cuerponta huk kutillata wiñaypaq qusqanwanmi”, nispa (Heb. 10:9, 10). Hukkunarayku pipas vidanta quspanmi ancha kuyakuynintaqa qawachinman. Chaymi Jesuspas nirqa: “Amistadninkunarayku pipas vidanta quqmi ancha kuyakuyniyuqqa, manam pipas kanchu chayna kuyakuqmanta aswan kuyakuyniyuqqa”, nispa (Juan 15:13). ¿Imaynatam ñuqanchikpas Diosninchik hinaspa señorninchik Jesus hina kuyakuq kachwan?

Pablom nirqa: “Qamkunaqa kankichik Diospa kuyasqan churinkunam, chaynaqa paytayá qatipakuychik, chaymantapas hinallayá kuyakuq kaychik imaynam Cristopas ñuqanchikta kuyawasqanchikman hina, Cristoqa ñuqanchikraykum vidanta qurqa”, nispa (Efes. 5:1, 2). Hinalla kuyakuq kananchikpaqqa tukuy tiempo hinaspa imata ruwaspapas kuyakuq kasqanchiktam qawachinanchik. Ichaqa kuyakuq kasqanchiktaqa manam rimaspallanchikchu qawachinanchik, aswanmi ruwaspanchik. Juanpas nirqam: “Ñuqanchikqa manam rimaspallachu utaq simillanchikwanchu kuyanakunanchik, aswanqa imatapas sunqumanta ruwaspam”, nispa (1 Juan 3:18). Chaymi Diosta hinaspa runamasinchikta kuyaspanchikqa kallpanchakusun Diosmanta willakunapaq (Mat. 24:14; Luc. 10:27). Kuyakuq kasqanchiktaqa qawachinchiktaqmi pacienciakuq, llampu sunqu hinaspa pampachakuq kaspanchikpas. Chayraykum Biblia nin: “Imaynam Jehova Diospas tukuy sunqunmanta pampachaykusunkichik, chaynayá qamkunapas pampachanakuychik”, nispa (Col. 3:13).

Kuyakuq kasqanchiktaqa qawachinchiktaqmi pantarusqanmanta pitapas anyaykuspanchik. Wakin tayta-mamakunaqa ichapas warmachanku upallananrayku tukuy ima munasqanta ruwanmanku. Warmankuta kuyaq tayta-mamakunam ichaqa mana ruwankuchu warmachankupa munasqallantaqa, aswanmi correginanku kaptinqa correginku. Chaynallataqmi Diosninchikpas, kuyakuq kasqanrayku ‘haykam kuyasqantaqa corregin’ (Heb. 12:6). Chaynaqa, pitapas corregispanchikqa kuyakuq kasqanchiktam qawachichkanchik (Prov. 3:11, 12). Ichaqa pantaq kasqanchikraykum wakinpiqa mana kuyakuq kasqanchikta qawachisun. Chayrayku, kuyakuq kananchikpaq imakuna ruwananchikmanta yachaykusun.

Puntataqa Diostam mañakunanchik chuya espiritunta quwananchikpaq. Jesusmi nirqa ‘mañakuqninkunamanqa’ espiritunta Dios qunanmanta (Luc. 11:13). Chuya espiritunta quwananchikpaq mañakuspanchikqa hinaspa chuya “espiritupa munasqanman hina” kawsanapaq kallpanchakuspanchikqa aswan kuyakuqmi kasun (Gal. 5:16). Chaymi iñiqkunapi punta apaqkunapas Diospa chuya espiritunta mañakunanku pantarusqanmanta pitapas kuyakuyllawan anyaykunankupaq. Tayta-mamakunapas chuya espiritunta Dios qunanpaqmi mañakunanku, wawa-churinkuta kuyakuyllawan correginankupaq.

Chaymantapas Jesus imayna kasqanpim yuyaymanananchik, payqa mana allinta ruwaptinkupas kuyakuq kasqantam qawachirqa (1 Ped. 2:21, 23). Jesuspi yuyaymanaspaqa kuyakuq kasqanchiktam qawachisun hukkuna mana allinta ruwawaptinchikpas. Chaymi tapukunanchik: “Mana allinta ruwaruptinkuqa, ¿imatataq Jesusqa ruwanman karqa?”, nispa. Chaynatam ruwan Lei sutiyuq iñiqmasinchik, payqa manaraq imatapas ruwachkaspanmi allintaraq yuyaymanan. Paymi nin: “Huk kutipim huknin llamkaqmasiy wakin llamkaqmasiykunaman yanqakunata ñuqamanta willakachakurusqa. Chaywanmi hukmanyasqa karqani. Ichaqa yuyaymanarqanim: ‘Chaynata ruwaruptinku, ¿imatataq Jesusqa ruwanman karqa?’, nispa. Chaypi yuyaymanaruspaymi mana allinkuna willakachakusqantaqa mana kaqpaqpas hapirqanichu hinaspam qunqarurqani. Chaymantam yacharurqani chay llamkaqmasiyqa llumpayta unqusqanmanta hinaspa hukmanyasqa kasqanmanta. Chaymi yuyaymanarqani: ‘Manachá mana allinta ruwaruwayta munaspanchu chaynataqa willakachakururqa’, nispa. Jesus imayna kasqanpi yuyaymanasqaymi yanapawarqa mana kutipakunaypaq hinaspa llamkaqmasiyta kuyanaypaq”, nispa. Chaynaqa, Jesusta qatipakuspaqa tukuy tiempom kuyakuq kasun.

Hinaspapas munasqanchikkunata saqiykuspam kallpanchakunanchik hukkunapaq allinkunata ruwananchikpaq. Chaynatam Jesuspa chiqap qatiqninkunaqa kuyakuyninkuta qawachinku (Juan 13:34, 35). Bibliapim niwanchik ‘Jesuspa imayna piensasqanman hina’ piensananchikpaq. Jesusqa kuyawasqanchikraykum hanaq pachapi allin kawsakusqanta saqispan ñuqanchikrayku wañurqa (Filip. 2:5-8). Jesusta  qatipakuspaqa ‘imayna piensasqanman hinam’ piensasun, hinaspam munasqanchikkunata saqispa hukkunapaq allinkunata ruwasun. Ichaqa, ¿imanasqataq kuyakuq kananchikpaq kallpanchakunanchik?

Kuyakuq kaptinchikqa enteron pachapi iñiqmasinchikkunam ayllunchik hina kanqaku, hinaspapas iñiqmasinchikkunawanmi hawkalla hinaspa allinlla kawsakusunchik. Chaymantayá yachaykusun.

• ENTERON PACHAPI IÑIQMASINCHIKKUNAM AYLLUNCHIK HINA KANQAKU. Kuyanakusqanchikraykum maymantaña kaptinchikpas iñiqmasinchikkunaqa ayllunta hina allinta chaskiykuwanchik. Kusikunchikmi enteron pachapi iñiqmasinchikkuna kuyawasqanchikmanta (1 Ped. 5:9). Chayna kuyakuqkunataqa Diospa llaqtallanpim tarichwan.

• HAWKALLAM KAWSAKUSUN. Kuyanakusqanchikraykum aguantanakunchik hinaspam “huk sunqulla” kawsakunchik (Efes. 4:2, 3). Huk sunqulla kasqanchikmi qawakun huñunakuyninchikkunapi, manamá wakin runakunaqa huk sunqulla kawsakuytaqa atinkuchu (Sal. 119:165; Is. 54:13). Hukkunawan allinlla kawsakunapaq kallpanchakuspaqa kuyakuq kasqanchiktam qawachinchik, hinaspapas Diosninchiktam kusichinchik (Sal. 133:1-3; Mat. 5:9).

Pablom nirqa kuyakuyqa ‘runata kallpanchasqanta’ (1 Cor. 8:1). ¿Imaynatam runakunata kallpanchan utaq yanapan? 1 Corintios 13 capitulopim Pablo willakurqa imaynata kallpanchasqanmanta. Puntataqa pipas kuyakuqqa wakinkunapa allinnintam maskan manam kikillanpa allinnintachu, chaymi runakunata kallpanchan (1 Cor. 10:24; 13:5). Chaymantapas kuyakuq runa pacienciakuq, llakipayakuq hinaspa llampu sunqu kananpaq kallpanchakusqanraykum ayllunkupas kuyakuqllaña kanku, iñiqmasinkunapas huk sunqullam kawsakunku (Col. 3:14).

Pimantapas astawanqa Diosninchiktam kuyananchik, chayqa imamantapas aswan allinmi. Diosta kuyasqankuraykum tukuy llaqtamanta, castamanta hinaspa tukuy rikchaq rimayniyuq runakuna kusisqa hinaspa huk sunqulla Diosta yupaychachkanku (Sof. 3:9). Chaynaqa, kallpanchakusunyá kuyakuq kasqanchikta sapa punchaw qawachinanchikpaq.