1, 2. (a) Nymˇ aˬ dui aˬ joˆ-ehˇ g’eh-eu nui saˇ oꞈ-eu jeˬ jaˆ nya-eu nga? (b) Nymˇ aˬ jeˬ miˇ neh tiˬ byah tiˬ loꞈ nui saˇ maˬ oꞈ-eu nga ? (Dahˬ beh-eu baˇ-ahˇ haw.)

 Aˬ dui yawˬ g’aˬ na luꞈ dehꞈ ziˇ laꞈ k’oeˇ nui saˇ oꞈ mawꞈ-awˇ noeˬ shaˬ k’ahˬ lahˇ-eu jeˬ-ahˇ dzeuˇ iˇ mawꞈ-eu meh. Teu miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui-ahˇ “Miˬyehˇ-euˬ nui saˇ oꞈ-eu jeˬ” biꞈ nehˬ laꞈ-eu guiˬ lahˬ huiˬ dui dui miˇ-a. Nui saˇ oꞈ-eu jeˬ heu naˇ nui ma cawˆ-eu jeˬ hawˇ-eu noeˬ shaˬ-eu jeˬ-ahˇ neh bi dzeuˇ iˇ nya meh. (Piˇliˇpiˆ 4:6, 7) Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ a nehˬ dzeuˇ-euˬ miˇ neh “Miˬyehˇ-ahˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-euˬ ma.” Heu naˇ Miˬyehˇ nehˬ-ehˇ muiˬ-eu cawˬ pyeuꞈ gaˇ ehˇ mawꞈ-eu meh.—Loˇmaˆ 5:1.

² Ehˇ kawꞈ nymˇ naˇ Miˬyehˇ nui saˇ oꞈ-eu jeˬ tiˬ byah tiˬ loꞈ bi jaˆ laˇ-eu aˇ yamˬ maˬ ngeuˇ-a. Aˬ dui noeˬ shaˬ k’ahˬ lahˇ-eu jeˬ tehꞈ-ehˇ jaˆ-eu aˇ saˬ saˬ-eu saˇ ka-ahˇ jawˇ luꞈ-eu miˇ neh aˬ dui-euˬ tiˬ jawˬ haiˬ-eu tsawˇ haˬ deuˬ tehꞈ-ehˇ jawˇ-eu meh. (2 Tiˆmoˇseˬ 3:1-4) K’oeˇ uˬ taꞈ aˬ dui Saˬdaˬ hawˇ-eu aˬ yawꞈ g’aˬ biꞈ luꞈ-eu mehˬ bahˬ-eu jeˬ-ahˇ paˇ ya deuˆ ceh ceh luꞈ-a siˬ. (2 Gawˇliˬtu 10:4, 5) Ehˇ k’awꞈ  aˬ dui-ahˇ bi noeˬ shaˬ dzehˬ laˇ-eu jeˬ naˇ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ maˬ mˇ-eu aˬ dui-euˬ yuiꞈ nyiˇ deuˬ neh laˆ tsoeˬ laˇ-eu jeˬ meh. Tiˬ g’aˬ na aˬ dui-euˬ nui jah-ahˇ yehˬ baw sehˇ luꞈ-ehˇ ehˇ laˇ-awˇ nymˇ jiˇ-ahˇ kawˆ pyaˆ nga lehˇ jiˇ ehˇ laˇ-eu meh. Tiˬ deuˬ na aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ mˇ-eu maˬ naˬ naˇ nymˇ jiˇ-euˬ tsawˇ haˬ lehˇ maˬ paˇ sawˇ ma lehˇ ehˇ-eu meh. Nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ-euˬ deuˬ laˆ tsoeˬ laˇ-eu jeˬ-ahˇ aˬ dui aˬ joˆ-ehˇ haw paˬ-ehˇ g’eh-eu nga? Gaˇ kawˆ doˆ laˇ ngeh aˬ dui nui saˇ oꞈ nya ni aˬ joˆ-ehˇ ya jahˇ-eu nga?

3, 4. (a) Yeˬsuˇ neh mehˬ-eu jeˬ aˬ jeˬ bi pyeuꞈ laˇ-eu nga? (b) Yeˬsuˇ mehˬ nah caw teh-eu aˬ geu ngeh shaˬ dzehˬ-eu nga?

³ Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ neh mehˬ-eu jeˬ-ahˇ yawˬ g’aˬ na luꞈ ha geuꞈ-eu maˬ ngeuˇ-a lehˇ siˬ nya-eu meh. K’oeˇ naˇ g’aˬ k’ehˇ deuˬ-ahˇ laˆ tsoeˬ laˇ-eu deuˬ jawˇ miˇ neh g’aˬ k’ehˇ deuˬ-ahˇ g’aˬ biꞈ-eu loˬ meh lehˇ Yeˬsuˇ siˬ nya-eu meh. Laˆ tsoeˬ laˇ-eu jeˬ heu naˇ nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ-eu nui saˇ oꞈ-eu jeˬ-ahˇ deuˬ laˇ-eu meh. “Miˇ tsaˬ k’oeˇ taˆ nui saˇ oꞈ-eu jeˬ hehˇ leꞈ-eu g’aˇ duˬ ngaˇ oe-euˬ meh lehˇ taˬ noeˬ. Nui saˇ oꞈ-eu jeˬ hehˇ leꞈ-eu lehˇ oe-euˬ maˬ ngeuˇ. Mi cehˇ yuˇ leꞈ-eu lehˇ ngaˇ oe-euˬ ma. Aˬ li deuˬ aˬ da-ahˇ muiˇ ni maˬ ehˇ aˬ buˇ deuˬ aˬ ma-ahˇ muiˇ ni maˬ ehˇ kuiˬ ma deuˬ boeˇ miˬ aˬ ma-ahˇ muiˇ ni maˬ ehˇ ngaˇ oe-euˬ ma. Aˬ cawˬ naˆ maˬ tseˇ yawˬ ha-euˬ nymˇ k’ahˬ zaˬ deuˬ yawˬ ha-ahˇ muiˇ laˇ tehꞈ-a” lehˇ Yeˬsuˇ ehˇ-euˬ meh.—Maꞈtehˬ 10:34-36.

⁴ “Nui saˇ oꞈ-eu jeˬ hehˇ leꞈ-eu g’aˇ duˬ ngaˇ oe-euˬ meh lehˇ taˬ noeˬ” lehˇ Yeˬsuˇ ehˇ-euˬ dawˬ heu aˬ jeˬ-ahˇ ehˇ mawꞈ-eu nga? Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ-euˬ g’aˬ k’ehˇ geuꞈ laˇ naˇ tiˬ jeˬ paˬ pyeuꞈ laˇ meh lehˇ bi siˬ nya mawꞈ-eu meh. Maˇ diˇ naˇ Yeˬsuˇ Miˬyehˇ-euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ gaˇ kawˆ mehˬ mawꞈ-eu meh. Nymˇ jiˇ-ahˇ kawˆ pyaˆ-eu lehˇ maˬ ngeuˇ-a. (Yoˇhaˬ 18:37) Ehˇ k’awꞈ g’oeˇ-eu cawˬ maˬ ngeuˇ naˇ nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ jawˇ-eu deuˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ-ahˇ maˬ ha geuꞈ ngeh jawˇ ngehˬ-ehˇ dzehˬ Yeˬsuˇ-euˬ mehˬ nah caw teh-eu yaw awˬ maˇ ngeuˇ-a lehˇ g’aˬ k’ehˇ deuˬ ya siˬ nya-euˬ meh.

5. Yeˬsuˇ-euˬ g’aˬ k’ehˇ deuˬ aˬ jeˬ-ahˇ ya tahˬ puˬ-eu nga?

⁵ Nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ neh laˆ tsoeˬ laˇ-eu jeˬ-ahˇ g’aˬ k’ehˇ deuˬ nui ma keuˆ-eu laꞈ k’oeˇ oˇ oꞈ paˬ-ehˇ g’eh-eu tiˬ jeˬ pyeuꞈ meh lehˇ Yeˬsuˇ ehˇ-eu meh. (Maꞈtehˬ 10:38) Yeˬsuˇ-ahˇ nui k’ahˇ bi shiˇ-eu g’aˇ duˬ g’aˬ k’ehˇ deuˬ nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ yehˬ baw sehˇ luˆ-ehˇ ehˇ laˇ-awˇ sawˇ dzeh nehˬ laꞈ ngeh ya oˇ oꞈ-eu meh. Ehˇ k’awꞈ aˬ yawꞈ maꞈ yawˬ ha neh ya smˇ-euˬ jeˬ naˆ maˬ tseˇ ya k’oꞈ-eu meh.—Maˬkuˆ 10:29, 30-ahˇ gui.

6. Yuiꞈ nyiˇ aˬ dui-ahˇ laˆ tsoeˬ laˇ ngeh aˬ dui aˬ jeˬ ya noeˬ taˬ-eu nga?

⁶ Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ uˬ duˬ tahˬ-eu miˇ neh yuiꞈ nyiˇ deuˬ laˆ tsoeˬ laˇ-eu k’awꞈ aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ-ahˇ ya gaˬ-a siˬ. Ehˇ k’awꞈ aˬ cawˬ-ahˇ gaˬ-eu naˆ maˬ tseˇ Miˬyehˇ hawˇ-eu Yeˬsuˇ-ahˇ ya gaˬ-eu meh lehˇ aˬ dui ya noeˬ taˬ-eu meh. (Maꞈtehˬ 10:37) Saˬdaˬ aˬ dui gaˬ-eu tsawˇ haˬ deuˬ-ahˇ zmˬ-awˇ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ-eu jeˬ-ahˇ laˆ cawˆ laˇ nya meh lehˇ aˬ dui ya siˬ nya-eu meh. Nymˇ aˬ dui-ahˇ laˆ shaˬ laˇ-eu gaˇ kawˆ tiˬ jeˬ na hawˇ-eu aˬ dui aˬ joˆ-ehˇ oˇ oꞈ nya nga lehˇ ja sawˇ ma.

7. Nawˬ-euˬ nymˇ dahˬ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ mˇ zaˬ maˬ pyeuꞈ naˇ aˬ joˆ-ehˇ ya jahˇ-eu nga?

⁷ Sheuˬ dahˬ dzaˬ-euˬ deuˬ “shaˬ zahˬ”-ahˇ ya  tahˬ puˬ meh lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ-eu meh. (1 Gawˇliˬtu 7:28) Nawˇ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ maˬ mˇ-eu deuˬ nehˬ-ehˇ sheuˬ dahˬ dzaˬ naˇ dehꞈ ziˇ laꞈ k’oeˇ noeˬ shaˬ k’ahˬ lahˇ-eu jeˬ lahˬ laˇ nya-eu meh. Ehˇ k’awꞈ gaˇ kawˆ deuˬ-ahˇ Yeˬhawˇbaˬ haw-eu loꞈ-ehˇ haw naˇ yaw muiˬ meh. Aˬ dui-euˬ nymˇ dahˬ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ maˬ mˇ-eu miˇ neh g’awˬ-eu maˬ ngeuˇ naˇ jawˇ paˆ iˇ-eu heu naˇ maˬ tsaˬ-a lehˇ Yeˬhawˇbaˬ ehˇ-eu meh. (1 Gawˇliˬtu 7:12-16) Nawˬ-euˬ k’aˬ dzeˇ zaˬ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ maˬ mˇ-eu miˇ neh Miˬyehˇ-ahˇ uˬ duˬ tahˬ-eu jeˬ-ahˇ maˬ sheuˬ g’eh-eu k’awꞈ aˬ yawꞈ nymˇ sahˇ aˬ da pyeuꞈ-eu lehˇ yaw zeu ya taˬ meh. K’oeˇ naˇ nawˬ-euˬ miˬ zaˬ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ mˇ zaˬ maˬ pyeuꞈ-eu k’awꞈ aˬ yawꞈ-ahˇ gaˬ-awˇ ya ngehˬ g’eh nehˬ meh.—Eˇpeˇsu 5:22, 23, 28, 29.

8. Nawˬ-euˬ nymˇ dahˬ nawˇ Miˬyehˇ-ahˇ uˬ duˬ tahˬ-eu tiˬ jeˬ na-ahˇ laˆ tsoeˇ laˇ naˇ yawˬ ha-ahˇ aˬ jeˬ ya naˇ haˬ-eu nga?

⁸ Nawˬ-euˬ nymˇ dahˬ nawˇ Miˬyehˇ-ahˇ uˬ duˬ tahˬ-eu jeˬ-ahˇ dui dui laˆ baw nehˬ laꞈ naˇ aˬ joˆ-ehˇ ya jahˇ-eu nga? Mehˇ nmˇ tiˬ g’aˬ-euˬ k’aˬ dzeˇ zaˬ tiˬ jaw laꞈ k’oeˇ Miˬyehˇ-euˬ gaˇ tiˬ nah na tehꞈ-ehˇ mˇ lehˇ ehˇ-eu meh. Nawˇ heu loꞈ-ehˇ g’eh-eu gaˇ kawˆ-ahˇ ya tahˬ puˬ naˇ yawˬ ha-ahˇ heu loꞈ-ehˇ naˇ haˬ. ‘Ngaˬ-euˬ nymˇ dahˬ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ uˬ duˬ taˬ paˇ tahˬ lehˇ ehˇ nga laˬ? Maˬ ngeuˇ naˇ ngaˇ aˬ yawꞈ neh shaˇ-euˬ loꞈ-ehˇ mˇ caw nya ngaˇ laˬ?’ Nawˇ gaˇ kahˇ dahˇ-eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ naˇ nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ gaˇ kawˆ teu naˆ naˆ-ehˇ maˬ jaˆ-a.—Piˇliˇpiˆ 4:5.

9. Ka li zaˬ deuˬ nui jah maˬ ahˇ-eu aˬ da aˬ ma-ahˇ yaw zeu taˬ lehˇ zaˬ-ahˇ aˬ joˆ-ehˇ mehˬ nya-eu nga?

⁹ Nawˬ-euˬ nymˇ dahˬ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ maˬ mˇ naˇ zaˬ-ahˇ mehˬ-eu yaw awˬ maˬ ngeuˇ-a. Yaw jeˬ maˬ jeˬ nawˇ zaˬ-ahˇ “nawˬ da nawˬ ma-ahˇ yaw zeu baw” lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ taˬ loꞈ-ehˇ mehˬ nehˬ mawꞈ-eu meh. (Eˇpeˇsu 6:1-3) Ehˇ k’awꞈ nawˬ-euˬ nymˇ dahˬ Jaˇliꞈ mehˬ-eu jeˬ-ahˇ maˬ mˇ caw naˇ lawˇ aˬ joˆ-ehˇ ya jahˇ nga? Nawˇ nawˬ-euˬ nymˇ dahˬ-ahˇ yaw zeu baw-eu heu neh zaˬ-ahˇ mˇ mehˬ nehˬ nya meh.  Nawˬ-euˬ nymˇ dahˬ aˬ jeˬ jeˇ mˇ muiˬ-euˬ nga lehˇ shaˇ noeˬ-awˇ aˬ yawꞈ nehˬ mˇ nehˬ laꞈ-euˬ jeˬ-ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw ma lehˇ ehˇ nehˬ. Zaˬ-euˬ mehˬ shi yawˬ ha-euˬ nymˇ dahˬ-euˬ maˬ muiˬ-eu jeˬ-ahˇ ngehˬ keuˆ ngeh tu-aˬ yawˬ g’aˬ na luꞈ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ mˇ-eu maˬ mˇ-eu yawˬ ha naꞈ-i ya tseˇ meh lehˇ ja mawˇ nehˬ. Nui jah maˬ ahˇ-eu aˬ da aˬ ma-ahˇ yaw zeu baw lehˇ zaˬ-ahˇ mehˬ nehˬ naˇ zaˬ neh yaw muiˬ mˇ-euˬ jeˬ nui jah maˬ ahˇ-eu g’aˬ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ kawˆ-ahˇ siˬ nya mawꞈ laˇ nya meh.

10. Ka li zaˬ aˬ da aˬ ma deuˬ zaˬ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ gaˬ ni aˬ joˆ-ehˇ mehˬ nya-eu nga?

¹⁰ Miˬyehˇ-ahˇ maˬ jah-eu nymˇ dahˬ tiˬ g’aˬ na zaˬ-ahˇ zahˇ k’awꞈ deuˬ-euˬ nah lah bi lah-eu maˬ ngeuˇ naˇ zahˇ k’awꞈ-euˬ dawˬ mehˬ dawˬ tsoˆ bi dzaw mawꞈ-eu meh. K’aˬ dzeˇ zaˬ tiˬ g’aˬ na zaˬ-ahˇ Jaˇliꞈ gaˇ kawˆ taˬ mehˬ lehˇ laˆ tsoeˬ-eu meh. Teu loꞈ-ehˇ g’eh-eu gaˇ kawˆ-ahˇ ya tahˬ puˬ k’awꞈ miˬ zaˬ g’aˬ k’aˇ g’eh nya gaˇ neh zaˬ-ahˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ ya mehˬ nehˬ-eu meh. (G’aˬk’ehˇ 16:1; 2 Tiˆmoˇseˬ 3:14, 15) Yaw jeˬ ma jeˬ nui jah maˬ ahˇ-eu k’aˬ dzeˇ zaˬ zaˬ-ahˇ Jaˇliꞈ maˬ bi mehˬ mawꞈ-eu bawˬ dzaˬ gaˇ maˬ bi iˇ mawꞈ ni k’awꞈ pyeuꞈ nya meh. Miˬ zaˬ g’aˬ k’aˬ dzeˇ zaˬ neh noeˬ tsehˆ-eu jeˬ-ahˇ yaw zeu ya taˬ-eu k’awꞈ zaˬ-ahˇ k’aˇ yehꞈ laˇ ngeh mehˬ nya meh. Heu loꞈ-ehˇ jahˇ naˇ zaˬ Yeˬhawˇbaˬ hawˇ-eu tsaˬ-eu jeˬ hawˇ-eu maˬ tsaˬ-eu jeˬ-ahˇ siˬ nya laˇ nya meh. (G’aˬk’ehˇ 4:19, 20) Uˬ duˬ duˬ leˇ ngeh zaˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ mˇ-eu laˬ lehˇ yawˬ ha ya noeˬ tsehˆ meh. * (Ehˇ lahˬ-ahˇ haw.)—Dawˬmehˬmehˬ-eu 30:19, 20.

11. Nui jah maˬ ahˇ-eu yuiꞈ nyiˇ deuˬ nehˬ-ehˇ aˬ jeˬ neh gaˇ kawˆ laˆ doˆ nya nga?

¹¹ Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ-euˬ Saˇ kiˇ nehˬ-ehˇ Jaˇliꞈ dzaw dahˬ beh ngeh nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ jawˇ-eu deuˬ-ahˇ maˬ ehˇ nehˬ ni k’awꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ k’awꞈ aˬ dui-euˬ nui jah myaˬ laˇ ngeh Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ mˇ mawꞈ nya lehˇ aˬ yawꞈ maꞈ-ahˇ ya ehˇ nehˬ-eu meh. (Maˬkuˆ 8:38) Nawˇ Miˬyehˇ-ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ-eu jeˬ heu naˇ nawˇ hawˇ-eu nymˇ jiˇ yaw kaˬ gaˇ kawˆ doˆ laˇ nya meh. Teu loꞈ-ehˇ g’eh laˇ ngeh nawˇ nui saˇ oꞈ-eu jeˬ-ahˇ bo saˆ nya-awˇ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ nya ni aˬ joˆ-ehˇ ya jahˇ nga lehˇ ja sawˇ ma.

12. Yuiꞈ nyiˇ deuˬ aˬ dui-ahˇ aˬ jeˬ miˇ neh laˆ tsoeˬ laˇ-eu nga ehˇ k’awꞈ aˬ yawꞈ maꞈ neh noeˬ-eu jeˬ-ahˇ taˬ huiˬ-eu lehˇ aˬ joˆ-ehˇ mˇ mawˇ nya nga?

¹² Nui jah maˬ ahˇ-eu yuiꞈ nyiˇ deuˬ-ahˇ g’oˆ shaw nehˬ. Aˬ dui Jaˇliꞈ laꞈ k’oeˇ-euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ-ahˇ ya siˬ nya-euˬ miˇ neh laꞈ k’aˬ cehˇ dui dui k’awꞈ yuiꞈ nyiˇ deuˬ naˇ aˬ dui aˬ cawˬ-euˬ mehˇ shuiˇ-ahˇ tawˆ leˇ-awˇ aˬ cawˬ-ahˇ maˬ duˇ-eu zahˇ sahˇ k’oꞈ tawˬ iˇ ngaˬ lehˇ noeˬ-eu meh. K’oeˇ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ nehˬ-ehˇ nah lah maˬ paˇ lah-euˬ miˇ neh aˬ yawꞈ maꞈ-ahˇ maˬ paˇ gaˬ ngaˇ lehˇ jiˇ noeˬ-awˇ aˬ dui shiˇ naˇ maˬ muiˬ-eu jeˬ pyeuꞈ laˇ-eu paˬ lehˇ guˆ-eu meh. Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ neh noeˬ-euˬ jeˬ-ahˇ ya g’oˆ shaw nehˬ-awˇ aˬ yawꞈ maꞈ aˬ dui-ahˇ aˬ jeˬ miˇ neh k’ahˬ lahˇ nga lehˇ siˬ nya-eu g’aˇ duˬ aˬ yawꞈ maꞈ ngehˬ-eu jeˬ-ahˇ yaw muiˬ-ehˇ ya naˇ haˬ-eu meh. (Dawˬdaˬ 20:5) Kuiˇ laꞈ Pawˇluˆ guiˬ lahˬ dawˬ mehˬ-eu g’aˇ duˬ “tsawˇ haˬ yawˬ g’aˬ na luꞈ”-ahˇ g’oˆ shaw nehˬ-eu lehˇ leh jeh-eu meh. Aˬ dui k’awꞈ nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ jawˇ-eu deuˬ-ahˇ g’oˆ shaw nehˬ-eu lehˇ leh jeh naˇ  aˬ yawꞈ maꞈ-ahˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ aˬ joˆ-ehˇ ya mehˬ-eu lehˇ siˬ nya laˇ meh.—1 Gawˇliˬtu 9:19-23.

13. Aˬ dui nui jah maˬ ahˇ-eu yuiꞈ nyiˇ deuˬ nehˬ-ehˇ aˬ joˆ-ehˇ ya ngehˬ cawˬ-eu nga?

¹³ Nahˬ yu ni ngehˬ. “Naw maꞈ neh ngehˬ-euˬ dawˬ . . . aˬ cawˬ naˇ haˬ mawꞈ-eu dawˬ deuˬ bi pyeuꞈ-awˬ” lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ-eu meh. (Gawˇlawˇsehˇ 4:6) Teu loꞈ-ehˇ jahˇ-eu maˬ awˬ-a. Aˬ dui yuiꞈ nyiˇ deuˬ-ahˇ nahˬ yu ni jahˇ nehˬ nya-eu g’aˇ duˬ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ muiˬ-eu shawˇ-eu yaw sahˇ ya shaˇ-eu meh. Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ neh jah bahˬ taˬ-euˬ yawˬ jeˬ na luꞈ-ahˇ ja dzaˬ-eu maˬ loˬ-a. Aˬ yawꞈ maꞈ neh ngehˬ-euˬ jeˬ baˬ da neh nui ma-ahˇ naˇ laˇ naˇ k’awꞈ kuiˇ laꞈ deuˬ-ahˇ dzaw geuꞈ nya meh. “Nga maꞈ-ahˇ yaˬ k’ehˇ yaˬ laˇ gaˇ dawˬ ngehˬ g’eh nehˬ-awˇ nga maꞈ-ahˇ k’ehˬ laˇ k’aˆ laˇ gaˇ oˇ oˇ-ehˇ daˬ-eu ma. Nga maꞈ-ahˇ yehˬ bawˬ sehˇ lu-ehˇ ehˇ laˇ gaˇ dawˬ nahˬ yu ni ngehˬ k’oꞈ nehˬ-eu ma” lehˇ Pawˇluˆ ehˇ-eu meh.—1 Gawˇliˬtu 4:12, 13.

14. Yaw muiˬ jeˬ mˇ-eu aˬ joˆ-ehˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ-eu nga?

¹⁴ Yaw muiˬ jeˬ mˇ daˆ leꞈ. Heu aˬ jeˬ miˇ neh aˬ yeˇ huiˬ-eu nga? Aˬ dui-euˬ yuiꞈ nyiˇ deuˬ-ahˇ nahˬ yu ni ngehˬ nehˬ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ nehˬ-ehˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu uˬ taꞈ yaw muiˬ jeˬ mˇ naˇ muiˬ dzehˬ meh. (1 Beˬtuˆluˆ 3:1, 2, 16-ahˇ gui.) K’oeˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ Saˇ kiˇ deuˬ nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ laꞈ k’aˬ cehˇ-awˇ zaˬ-ahˇ yaw muiˬ-ehˇ mehˬ-eu uˬ taꞈ Jaˇliꞈ mehˬ-eu loꞈ-ehˇ mˇ caw-awˇ aˇ poeˬ baw ni dehꞈ ngaˇ lehˇ yuiꞈ nyiˇ deuˬ-ahˇ nawˬ-euˬ dehꞈ jeˬ dehꞈ kawˆ neh bi mawˇ luꞈ-uˇ. Yuiꞈ nyiˇ deuˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ-ahˇ maˬ ahˇ laˇ k’awꞈ Yeˬhawˇbaˬ nui k’ahˇ shiˇ-eu jeˬ mˇ luꞈ ma lehˇ siˬ nya-eu miˇ neh aˬ dui laꞈ k’aˬ cehˇ-eu meh.

15. Aˬ dui yuiꞈ nyiˇ nehˬ-ehˇ ceh-eu jeˬ-ahˇ yahˇ-eu g’aˇ duˬ jeˬ hu aˬ joˆ-ehˇ lehˬ hmˬ taˬ nya-eu nga?

¹⁵ Jeˬ hu lehˬ hmˬ taˬ. Yuiꞈ nyiˇ nehˬ-ehˇ aˬ jeˬ-euˬ gaˇ kawˆ baˬ da neh ceh laˇ nga lehˇ noeˬ taˬ-awˇ aˬ joˆ-ehˇ jahˇ-eu lehˇ jeˬ hu ya noeˬ tsehˆ taˬ-eu meh. (Dawˬdaˬ 12:16, 23) Awˇsa te li-ya miˇ k’ahˬ-ahˇ jawˇ-eu mehˇ nmˇ aˬ buˇ tiˬ g’aˬ teu loꞈ-ehˇ jahˇ-euˬ meh. Aˬ yawꞈ-euˬ boeˇ miˬ aˬ da yaw tsaˬ yaw dawˇ-ahˇ yaw k’aˆ-ehˇ laˆ tsoeˬ-awˇ tiˬ poˆ na nui ma pehˇ dui dui-eu meh. Teu miˇ neh aˬ yawꞈ-ahˇ naˬ gaˬ paw neh ngehˬ cawˬ-eu lehˇ g’eh ngeh aˬ yawꞈ nyaꞈ dzeˇ zaˬ aˬ yawꞈ-euˬ aˬ da nui ma maˬ bi pehˇ ni ngehˬ nya ni caw ba nehˬ laꞈ lehˇ Yeˬhawˇ-ahˇ shaˇ-eu meh. K’oeˇ naˇ laꞈ k’aˬ cehˇ laˇ paˬ-ehˇ g’eh-eu gaˇ kawˆ-ahˇ shaˇ noeˬ-awˇ zahˇ sahˇ k’oꞈ gaˇ kawˆ pyehˇ gaˇ yahˇ-eu g’aˇ duˬ g’awˬ myahˇ maˬ ngehˬ ni aˬ yamˬ laˆ baw taˬ-euˬ meh.

16. Yuiꞈ nyiˇ deuˬ nui ma pehˇ ngeh aˬ joˆ-ehˇ ya jahˇ-eu nga?

¹⁶ Nawˇ nui jah maˬ ahˇ-eu yuiꞈ nyiˇ deuˬ nehˬ-ehˇ dehꞈ tsaˬ jiˇ-eu lehˇ ehˇ-eu heu-a yaw awˬ maˬ ngeuˇ-a. K’oeˇ naˇ nawˇ aˬ yawꞈ maꞈ-ahˇ gaˬ-awˇ laꞈ tsaˬ nehˬ mawꞈ-eu miˇ neh gaˇ kawˆ doˆ laˇ ngeh nui ma cawˆ-eu meh. Ehˇ k’awꞈ yuiꞈ nyiˇ deuˬ-ahˇ gaˬ-eu jeˬ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ gaˬ-eu jeˬ naˆ maˬ tseˇ maˬ ya bi myaˬ dzehˬ-a lehˇ taˬ ngehˇ. Nawˬ-euˬ yuiꞈ nyiˇ deuˬ gaˇ kawˆ heu-ahˇ ha geuꞈ laˇ ngeh Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ mˇ-eu aˇ naˆ ni aˇ yeˇ huiˬ nga lehˇ siˬ nya laˇ meh. Nawˇ aˬ cawˬ-ahˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ-ahˇ ha geuꞈ laˇ lehˇ maˬ ka tiˇ nya-eu k’awꞈ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ ma-ahˇ cah-eu heu naˇ nawˬ-ahˇ aˬ joˆ-ehˇ muiˬ nga lehˇ bi mawˇ leˇ nya meh. Maˇ diˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ nawˬ-ahˇ aˬ kawˬ-aˬ biꞈ-euˬ loꞈ-ehˇ aˬ yawꞈ maꞈ-ahˇ jiˇ aˬ yawꞈ-ahˇ bi siˬ nya laˇ-awˇ aˬ yawꞈ-euˬ gaˇ bi mˇ-eu aˬ k’awˬ-aˬ biꞈ-eu meh.—Iˇsaˬyaˇ 48:17, 18.

17, 18. Nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ jawˇ-eu deuˬ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ byehˇ dzeh ngeh nawˬ-ahˇ aˬ jeˬ caw ba nehˬ-eu nga?

¹⁷ Nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ jawˇ-eu deuˬ aˇ muˇ-ahˇ neh bi teh doˆ-eu maˬ ngeuˇ naˇ yawˬ haˇ yawˬ ha aˇ muˇ-ahˇ neh doˆ iˇ ngeh nui ma cawˆ dui dui-eu meh. Teu ngeh nawˬ-ahˇ mi cehˇ neh cawˆ-euˬ loꞈ-ehˇ g’eh laˇ nya meh. Nui ma naˇ-eu jeˬ heu-ahˇ aˬ joˆ-ehˇ oˇ oꞈ nya-eu nga?

¹⁸ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ mˇ-eu jeˬ-ahˇ haw tsoˆ taˬ. Nawˇ gaˇ kawˆ heu deuˬ-ahˇ ya tahˬ puˬ ngeh nawˬ-euˬ nui jah ziꞈ dah ni ya bi g’eh-eu meh. Aˬ myah luꞈ Jaˇliꞈ gui lehˬ hmˬ-awˇ bawˬ dzaˬ gaˇ iˇ aˬ myah luꞈ tsaꞈ gaˬ iˇ-awˇ oˇ oꞈ-eu g’aˬ biꞈ nehˬ laꞈ lehˇ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ. (Yuˇdaˆ 20 21) Nawˇ teu loꞈ-ehˇ jahˇ-euˬ k’awꞈ maˬ muiˬ daˆ laˇ naˇ lawˇ neh? G’aˬ byehˆ taˬ byehˆ! Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ mˇ gaˇ haw tsoˆ taˬ. G’awˬ myahˇ maˬ g’eh-ehˇ nawˇ nawˬ-euˬ nui noeˬ hawˇ-eu nui ma-ahˇ nyehꞈ tehˬ nya laˇ meh. Gaˇ kawˆ heu Ja ceuˬ sahˬ boꞈ gaˬ naˇ yaw huiˬ 73 boꞈ-euˬ g’aˬ-ahˇ pyeuꞈ laˇ haw-euˬ meh. Aˬ yawꞈ nui noeˬ hawˇ-eu nui ma-ahˇ nyehꞈ tehˬ-eu shaˬ dui dui-eu aˇ yamˬ-ahˇ dzeuˇ iˇ-euˬ k’awꞈ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ uˬ duˬ tahˬ-eu jeˬ heu naˇ tsaˬ tsaˬ ni haw nya laˇ ni caw ba nehˬ-euˬ meh. (Ja ceuˬ 73:16, 17) Nawˬ k’awꞈ teu loꞈ-ehˇ jahˇ nya meh.

19. Nawˇ Yeˬhawˇbaˬ neh aˇ muˇ-ahˇ neh bi teh doˆ-euˬ deuˬ-ahˇ mehˬ gaˇ yaw zeu aˬ joˆ-ehˇ taˬ nya-eu nga?

¹⁹ Yeˬhawˇbaˬ neh mehˬ nehˬ laꞈ-eu jeˬ-ahˇ yaw zeu taˬ. Miˬyehˇ aˬ yawꞈ neh mehˬ nehˬ-eu jeˬ aˇ muˇ laꞈ k’oeˇ neh bi teh doˆ-euˬ deuˬ-ahˇ keuˆ ni gaˇ dahˇ tsoeˬ meh lehˇ siˬ nya-eu meh. Aˬ dui gaˬ-eu deuˬ iˬ baˇ mˇ-eu jeˬ-ahˇ daˇ nehˬ gaˇ ya daˬ ngeh aˬ dui nui ma cawˆ dui dui-eu k’awꞈ mehˬ hu paw aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬhawˇbaˬ jawˇ gaˇ g’oꞈ laˇ nya ni caw ba nehˬ-eu meh. (Heˬbyehˇ 12:11-ahˇ gui.) Teu yamˬ maˬ keuˆ laˇ miˇ na-ehˇ aˬ dui bi teh doˆ-euˬ deuˬ nehˬ-ehˇ “cawˬ taˬ cawˬ” lehˇ Yeˬhawˇbaˬ neh ehˇ-euˬ dawˬ-ahˇ yaw zeu taˬ-eu ma. (1 Gawˇliˬtu 5:11-13) Heu naˇ yaw awˬ maˬ ngeuˇ-a. Aˬ dui naˬ gaˬ paw neh ngehˬ cawˬ-eu sahˬ boꞈ boꞈ g’eh-eu Iˇteuꞈnehꞈ paw neh sahˬ boꞈ sha-eu heu deuˬ-ahˇ ya yahˇ-eu meh.

20. Aˬ dui aˬ jeˬ-ahˇ noeˬ tmˬ daˆ leꞈ-eu nga?

²⁰ Noeˬ tmˬ-eu jeˬ taˬ byehˇ. G’oeˇ-eu gaˬ-eu jeˬ-aˬ “dawˬ tawˆ luꞈ-ahˇ noeˬ tmˬ coeˇ-eu meh.” Teu miˇ neh aˬ dui gaˬ-eu deuˬ tiˬ nah Yeˬhawˇbaˬ jawˇ gaˇ g’oꞈ laˇ meh lehˇ noeˬ tmˬ daˆ leꞈ. (1 Gawˇliˬtu 13:7) Bi teh doˆ-euˬ deuˬ muiˬ daˆ laˇ-euˬ gaˇ nawˇ ya mawˇ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ Jaˇliꞈ-ahˇ neh g’aˬ za laˇ-awˇ Yeˬhawˇbaˬ neh “Ngaˇ jawˇ gaˇ g’oꞈ laˇ-awˬ” lehˇ kuˇ-eu dawˬ-ahˇ ha geuꞈ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ nya meh.—Iˇsaˬyaˇ 44:22.

21. Nawˇ Yeˬsuˇ-euˬ g’aˬ k’ehˇ pyeuꞈ-eu miˇ neh nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ jawˇ-eu deuˬ laˆ tsoeˬ laˇ naˇ aˬ joˆ-ehˇ ya jahˇ-eu nga?

²¹ Aˬ dui tsawˇ haˬ-ahˇ gaˬ-eu naˆ maˬ tseˇ Yeˬsuˇ-ahˇ ya gaˬ meh lehˇ Yeˬsuˇ ehˇ-eu meh. K’oeˇ naˇ Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ-euˬ g’aˬ k’ehˇ deuˬ nymˇ jiˇ laˆ tsoeˬ laˇ gaˇ ya daˬ k’awꞈ k’aˬ duˬ ni saˇ jaˇ ziꞈ meh lehˇ jah-eu meh. Nawˇ Yeˬsuˇ-euˬ g’aˬ k’ehˇ pyeuꞈ-eu miˇ neh nymˇ jiˇ laꞈ k’oeˇ jawˇ-eu deuˬ laˆ tsoeˬ laˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ g’oe-awˇ oˇ oꞈ nya ni caw ba nehˬ laꞈ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ-awˬ. (Iˇsaˬyaˇ 41:10, 13) Yeˬhawˇbaˬ hawˇ-eu Yeˬsuˇ nawˬ-ahˇ nui k’ahˇ shiˇ-awˇ nawˬ neh saˇ jaˇ ziꞈ-eu jeˬ-ahˇ guiˬ lahˬ biꞈ meh lehˇ siˬ nya-eu miˇ neh laꞈ k’aˬ cehˇ luꞈ-uˇ.