1. ¿Chumngelu (chemu) kümelkaleafuiñ famülke mu?

KOM iñchiñ ayükeiñ taiñ kümelkaleal ka taiñ fill rakiduamkülenoal. Feymu müna mañumniefiyiñ ta Jewba taiñ elunieetew kidu ñi “fütra küme tüngün” taiñ fill rakiduamnoal ka müte weñangkünoal (Filipense 4:6, 7). Kafey “nietuiñ kümelkawün Ngünechen iñchiñ”, küme weniyekefiyiñ, wülkünulu am taiñ mongen Chaw Jewba mu (Romanu 5:1).

2. Famülke mu, ¿chumngelu fill rakiduamküleafuiñ? (Inaduamnge ti adentun ellaka mu mülelu.)

² Welu petu puwlay ti antü Chaw Jewba ñi küpalal kümelkalen kom ti Mapu mu. Epe puwküley ñi afal ta antü, feymu müley fentren wedake dungu taiñ fill rakiduamelkeetew. Kafey müley fentren che weda piwkengelu (2 Timotew 3:1-4). Ka chaftukefiyiñ ta Weküfü ka tañi koylake kimeltun (2 Korintio 10:4, 5). Kafey fill rakiduamküleafuiñ kayñetueliyiñmu taiñ pu che poyekenofilu ta Jewba.  Kidu engün ayentuafeiñmu taiñ feyentun mu, ka dunguyeafeiñmew taiñ ayükenoel ñi kiñewküleal taiñ reñma. Ka feypiafeiñmu: “Amulele tami poyefiel ta Jewba, reñmayewelayaeyu”. Feymu kayñetueliyiñmu taiñ pu che, ¿chem müley taiñ kimal tüfachi dungu mew? Ka, ¿chumngechi kümelkawküleafuiñ?

3. ¿Chem dungu mu rupayafuy pu inakefilu ta Jesus?

³ Jesus kimniefuy fentren che ñi llownoal tañi kimeltun, ka kiñeke ñi kayñetuafiel tañi pu disipulu. Feymu kimniefuy ñi duamfalngeel tañi pu inanieetew ñi fütra piwkekünuwal. Tañi pu che kütu kayñetuafeyew engün. Feymu Jesus feypi: “Rakiduamkilmün iñche tañi küpan mew ñi müleael re kümelkawün. Küpalan tañi müleael ta küme tüngün, welu may tañi müleael kayñetuwün. Küpan tañi ‘kayñetuwael ta fotüm ñi chaw engu, ka domo püñeñ ñi kayñetuwael ñi ñuke engu ka ti nanüngwen ñi ka femngechi kayñetuwael. Fey ta famngechi tati doy reñmaniewchi pu che tañi kayñetuwael’” (Matew 10:34-36).

4. ¿Chumngelu küdawngeafuy inayafiel ta Jesus?

⁴ Jesus feypilu: “Rakiduamkilmün iñche tañi küpan mew ñi müleael re kümelkawün”, ¿chem rüf küpa feypi? Kidu ayükefuy pu che ñi kimal chem ñi rupayafel inanieelieyew. Welu Jesus ayükelafuy pu che ñi yafkawal, doy may küpay Mapu mu ñi kimeltual Chaw Dios ñi rüf dungu (Juan 18:37). Femngefule rume, küpa kimeltuy tañi pu inanieetew ñi rupayal küdawün-ngechi dungu mu, doyelchi may llownofule ti rüf dungu tañi pu che ka tañi pu weni.

5. Jesus tañi pu disipulu, ¿chumngelu duamniey ñi yafüluwküleal?

⁵ Jesus feypi tañi pu inanieetew ñi eluwküleal tañi rupayal wedake dungu mew, feymu müley ñi afeluwnoal kayñetuelieyew tañi pu che (Matew 10:38). Tañi pu disipulu duamniey ñi yafüluwküleal ayentuelieyew tañi pu che ka illamkaelieyew rume, femngechi ñi ayüwülafiel ta Jesus. Welu fentren dungu elkünufilu engün rume, doy kümeke dungu llowingün ñi inaniefiel ta Jesus (papeltunge Marku 10:29, 30).

6. Taiñ pu che kayñetueliyiñmu taiñ poyefiel ta Jewba, ¿chem longkontukuaiñ?

⁶ Iñchiñ müna piwkeyefiyiñ taiñ pu che, kayñetueliyiñmu rume taiñ poyefiel ta Jewba. Welu longkontukuaiñ tüfa: müley taiñ doy piwkeyeafiel ta Jewba ka Jesus chem che mew rume (Matew 10:37). Kafey fente taiñ piwkeyeniefiel taiñ pu che, Weküfü allmalltuafuy taiñ püntünentuaetew Jewba mu. Feymu inaduamaiñ kiñeke küdawün-ngechi dungu taiñ rupayafel ka chumngechi taiñ yafüluwküleal.

7. Tami afkadi poyenofile ta Jewba, ¿chem müley tami femal?

⁷ Biblia feypiley kom pu kurengelu ka fütangelu “niekey fill rakiduameluwkülen epe fill dungu mew”, fey rupakeyngün küdawün-ngechi dungu mu (1 Korintio 7:28). Welu doy küdawngeafuy eymi mu tami afkadi poyenofile ta Jewba. Femngechi rupalmi,  Jewba reke rakiduamaymi. Tami afkadi poyenofile rume ta Jewba, Biblia feypi tami wüdawnoal ka püntüwnoal kidu mew (1 Korintio 7:12-16). Pu domo müley ñi yamnieafiel tañi füta kidu am tati ngen reñma, tüfa poyenofile rume ta Jewba ka kellunofile ñi pu che ñi weniyeafiel ta Chaw Dios. Ka femngechi pu wentru müley ñi piwkeyeafiel ka dapiafiel tañi domo, tüfa poyenofile rume ta Jewba (Efesio 5:22, 23, 28, 29).

8. Tami afkadi ayüle tami müte küdawülnoafiel ta Chaw Ngünechen, ¿chem ramtuwafuymi?

⁸ Tami afkadi ayüle tami müte küdawülnoafiel ta Chaw Ngünechen, ¿chem chumafuymi? Rakiduamnge tüfa: kiñe lamngen ñi wentru feypieyew ñi amuldungual kiñeke antü müten. Eymi ka femngechi rupalmi, ramtuwafuymi: “Tañi afkadi, ¿ayüpey may iñche ñi poyewenoafiel ta Jewba? Femngechi femnole, ¿femafun chem tañi feypietew?”. Küme rakiduam nielmi, montuluwafuymi kiñeke küdawün-ngechi dungu mu (Filipense 4:5, TNM).

9. Tami afkadi poyenofile ta Jewba, ¿chumngechi kimeltuafuymi tami pichikeche ñi yamnieafiel?

⁹ Tami afkadi poyenofile ta Jewba, küdawngeafuy küme tremümafiel tami pichikeche. Rakiduamnge, müley tami kimeltuafiel ñi inanieal tüfachi werkün dungu Biblia mu mülelu: “Yamniefinge tami chaw ka tami ñuke” (Efesio 6:1-3). Welu tami afkadi inanofile Biblia ñi ngülam, ¿chem chumafuymi? Eymi yamniefilmi tami afkadi, tami pichikeche inayentuaeymu. Rakiduamnge tami afkadi ñi küme chumngen mu, ka mañumfinge tati kümeke dungu ñi femkeel. Weda dunguyekefilnge tami afkadi tami pichiche ñi adkiñ mu. Doy may feypiafimi tami pichikeche kiduke pu che müley ñi dullial tañi poyeafiel ta Jewba kam tañi femnoal. Tami afkadi ngüneduamle pu pichikeche ñi yamnieetew, fey küpa kimafuy Jewba mu.

10. Pu chaw poyekefilu ta Jewba, ¿chumngechi kimeltuafuyngün tañi pu yall ñi piwkeyeafiel ta Jewba?

 ¹⁰ Kiñeke poyekenofilu ta Jewba ayüafuyngün tañi pichikeche ñi koneltual kiñeke kawiñ kristianongenolu, kam ñi kimürpual kiñeke dungu Biblia ñi rüf kimeltukenoel. Kafey, kiñeke wentru katrütukefingün tañi domo ñi kimeltulelnoafiel Biblia tañi pichikeche. Tüfa rupale, ti domo yafüluway ñi kimeltulelafiel ti rüf dungu tañi pichikeche tunte tañi pepilel (Hecho 16:1; 2 Timotew 3:14, 15). Rakiduamnge, kiñe wentru katrütuafuy ñi domo ñi elantükünunoal tañi kimeltulelafiel ti Biblia tati pu pichikeche, ka ayülayafuy chi ñi yeafiel trawün mu. Ti domo inanieafuy tati wentru ñi feypiel, welu kidu chumül rume nütramkayafuy tañi pichikeche Jewba mu. Femngechi kimafingün ta Jewba ka chem ñi ayükeel (Hecho 4:19, 20). Fey rupachi antü mew, pu yall müley ñi dullial ñi poyeafiel ta Jewba kam ñi femnoal * (inaduamnge ti kimal dungu) (Deuteronomio 30:19, 20).

11. ¿Chumngelu yafkawiyiñ chi taiñ pu che engün poyekenofilu ta Jewba?

¹¹ We chillkatulu iñchiñ ti Biblia pu Dungukelu Iney Ngen Jewba engün, chem rume feypilafiyiñ chi taiñ pu che. Welu iñchiñ küpa poyefilu ta Jewba, duamfalngefuy taiñ fütra piwkekünuwal ñi nütramkayafiel tüfa taiñ pu che (Marku 8:38). Nor piwkeyefilu am iñchiñ ta Jewba, yafkawiyiñ chi taiñ pu che engün. Feymu ¿chumngechi kümelkawtuafuiñ taiñ pu che engün ka nor piwkeyeafiyiñ ta Jewba? Ngüneduamaiñ taiñ chumafel.

12. Taiñ pu che, ¿chumngelu ayülayafuy taiñ poyekefiel ta Jewba? Feymu, ¿chem chumafuiñ?

¹² Yafüluwaiñ taiñ kimal chem ñi rakiduamken taiñ pu che poyekenofilu ta Jewba. Müna ayüwküleiñ taiñ kimürpufiel Biblia ñi rüf dungu. Welu taiñ pu che rakiduamafuyngün taiñ ngünenkangeel ka taiñ koneltulen kiñe kangechi religion mu. Ka taiñ piwkeyenofiel trokiwafuyngün, koneltulenolu am kidu engün ñi kawiñ mu. Kafey rakiduamafuyngün taiñ kutrankayaetew Chaw Dios elkünufilu am iñchiñ taiñ kuyfike wimtun. Fey, ¿chem chumafuiñ? Yafüluwaiñ taiñ kimal chem ñi rakiduamken engün ka küme allkütuafiyiñ (Proverbios 20:5). Ti apostol Pablo yafüluwi ñi kimal chem ñi rakiduamken itrofill che, femngechi ñi kimeltulelafiel Chaw Dios ñi kümeke dungu. Iñchiñ ka femngechi femliyiñ, pepi kimeltulelafiyiñ taiñ pu che Jewba ñi rüf dungu (1 Korintio 9:19-23).

13. ¿Chumngechi dunguafiyiñ taiñ pu che poyekenofilu ta Jewba?

 ¹³ Ñochi duam mu dunguafiyiñ. Biblia feypi: “Ka femngechi tamün nütramyekeelchi dungu ñi ayüfal nütramngeael” (Kolosense 4:6). Tüfa küdawngeafuy. Feymu ñi dunguafiel taiñ pu che ñochi duam mu ka piwkeyen mew, ngillatuafiyiñ ta Jewba taiñ eluaetew ñi newen. Chaftulayafiyiñ kidu engün ñi koyla feyentun. Ka weda duameleliyiñmu tañi femün kam feypin mu, inayentuafiyiñ pu apostol. Pablo feypi: “Fey wesa pingeiñ, welu iñchiñ küme ngillatuñmakefiyiñ ti pu che. Inayawülngekeiñ taiñ kayñetungen, welu iñchiñ chem pikelaiñ rume. Wesa dunguyengekeiñ iñchiñ, welu chem wesa tukulpachekelaiñ [ñochi duam mu wiñoldungukefiyiñ]” (1 Korintio 4:12, 13).

14. Taiñ küme femün, ¿chumngechi kelluafeiñmu?

¹⁴ Inayentufalngepe taiñ femün. ¿Chumngelu fente falin-ngey tüfa? Ñochi duam mu dungufiliyiñ taiñ pu che, kümelkawküleaiñ, welu taiñ küme femün doy kelluaeiñmu taiñ küme yewküleal (papeltunge 1 Pedro 3:1, 2, 16). Taiñ femken mu, pengelafiyiñ taiñ pu che ñi chumngen pu Dungukelu Iney Ngen Jewba: ayüwküleiñ taiñ kurewen-ngen mu, küme dapikefiyiñ taiñ pichikeche, inakefiyiñ Biblia ñi ngülam ka nieiñ ayüfal mongen. Welu taiñ pu che turpu poyerpunofule ta Jewba, ayüwküleaiñ, kimnielu am iñchiñ taiñ ayüwülkefiel ta Jewba taiñ femün mu.

15. Ñi yafkawnoal taiñ pu che engün, ¿chumngechi pepikakünuafuiñ taiñ chumal?

¹⁵ Pepikakünuafiyiñ taiñ chumal. Rakiduamafuiñ chem dungu yeafeiñmew ñi yafkawal taiñ pu che engün. Fey pepikakünuafuiñ chem chumal taiñ yafkawnoal (Proverbios 12:16, 23). Femngechi femi kiñe lamngen Australia mu. Tañi püñmo rume kayñetukefuy pu Dungukelu Iney Ngen Jewba. Feymu petu ñi mütrümnofiel, kidu ka tañi wentru ngillatukefingu ta Jewba ñi kelluaetew tañi wiñoldunguafiel ñochi duam mu. Rakiduamkefuyngu chumngechi ñi ayüfalngeal tañi nütram. Ka elkünuyngu tunten mu ñi puwal tañi nütram engün, femngechi ñi yafkawnoal religion dungu mu.

16. Weda duamnagliyiñ yafkawlu taiñ pu che engün, ¿chem rakiduamafuiñ?

¹⁶ Welu kiñeke mu chumlayafuiñ rume ñi yafkawnoal taiñ pu che engün poyekenofilu ta Jewba. Feymu müna weda duamnagafuiñ, müna piwkeyekefilu am iñchiñ ka küpa ayüwülkefiyiñ. Welu piwkentukuaiñ tüfa: doy nor piwkeyeafiyiñ ta Jewba taiñ pu che mu. Taiñ pu che ngüneduamle tüfa, kimürpuafuy tunte ñi falin-ngen poyeafiel ta Jewba. Rüfngey, dikümtukulayafiyiñ engün ñi poyeafiel ta Jewba, welu may pengelelafuiñ tunte taiñ kellukeetew inafiel Biblia ñi kümeke ngülam. Taiñ Wenu Chaw  eluñmaeiñmu ñi dullial taiñ poyeafiel, ka femngechi eluñmakefi ñi femal engün (Isaías 48:17, 18).

17, 18. Kiñe tami pu che püntütripale Jewba mu, ¿chem kelluaeymu?

¹⁷ Kiñe tami pu che wemünentungele trawünche mu kam piwenole ñi Dungukelu Iney Ngen Jewba ngeal, tüfa müna küdawngeafuy eymi mu. Rume kutrantupiwkelafeymu. Feymu, ¿chumngechi yafüluwafuymi?

¹⁸ Eluwnge tami küdawülafiel ta Jewba. Ñi ngañwadkülenoal tami mupiltun, müley tami rumel papeltuafiel Biblia, chillkatual chem ñi ngüneduamngeal trawün mu, trawüluwal, amuldungual ka ngillatuafiel ta Jewba tami eluaetew newen ñi yafüluwküleal (Juda 20, 21). Eluwkülelmi ñi femal kom tüfa, welu petu weñangkülelmi, ¿chem chumafuymi? ¡Afeluwkilnge! Amulepe tami küdawülkefiel ta Jewba. Femngechi femülmi, kim ngünenieafimi tami rakiduam rupale ta antü. Femngechi rupay tati wirintukulu ti Salmo 73. Kidu rupay küdawün-ngechi dungu ñi mongen mu, fey küdawngefuy ñi ngünenieafiel tañi piwke. Welu eluwlu ñi küdawülafiel ta Jewba, fey wiño kimkontuy (Salmo 73:16, 17). Eymi ka femngechi femafuymi.

19. ¿Chumngechi pengelafuiñ taiñ küme llowken Jewba ñi norümfiel tañi pu che?

¹⁹ Küme llownge Jewba chumngechi ñi norümfiel tañi pu che. Jewba norümfilu kiñe che, kom kümelkaleaiñ, tati kulpalu kütu. Tüfa kutrankawün-ngeafuy, welu kelluafeyew tati kulpalu ñi wiñotual Jewba mu (papeltunge Ebrew 12:11). Welu petu wiñotunole, inayafiyiñ Jewba ñi ngülam taiñ kiñewkülenoal pu wemünentungelu engün (1 Korintio 5:11-13). Küdawngeafuy taiñ femal tüfa. Welu rüf duamfalngenole, ngelay taiñ nütramkayafiel telefono mu, mensaje, correo electronico kam redes sociales mu.

20. ¿Chem mu maneluwküleaiñ?

²⁰ ¡Maneluwkülenge! Tati piwkeyechekelu “üngümkey maneluwün mew”, feymu maneluwkeiñ taiñ pu che ñi wiñotual Jewba mew (1 Korintio 13:7). Ngüneduamfiliyiñ kidu ñi küme rakiduamtun, fey ngillatuafuiñ kidu mew, femngechi tati Biblia ñi kelluaetew tañi yafüluwal ka ñi llowal Jewba ñi mangelün: ‘Wiñotunge ta iñche mew’ (Isaías 44:22).

21. Taiñ pu che kayñetueliyiñmu taiñ inafiel ta Jesus, ¿chem chumafuiñ?

²¹ Müley taiñ piwkeyeafiel ta Jesus chem che mu rume. Kidu feypilu taiñ femal tüfa, maneluwkefuy taiñ yafüluwküleal kayñetueliyiñmu rume taiñ pu che. Feymu femngechi rupaliyiñ taiñ inafiel ta Jesus, maneluwaiñ Jewba mew taiñ kelluaetew ñi yafüluwal (Isaías 41:10, 13). Taiñ nor piwkeyen mu ayüwülafiyiñ ta Jewba ka Jesus, ka kidu engu kümelkayaeiñmu. Rakiduamtukufiliyiñ tüfa, müna ayüwküleaiñ.