1-3. (a) Zekaráíyah áhodooníiłgi yaa halneʼgo Jiihóvah bidineʼé éí haitʼéego bił nahazʼą́ą́ ńtʼééʼ? (b) Jiihóvah éí bidineʼé haʼátʼíí biniyé shaa náhóhkááh yidííniid?

NAALTSOOS ałchʼįʼ yisdisgo yitʼah, asdzání léiʼ bee naʼakáhí yiiʼ sidá, dóó asdzání nidiltʼéego bitʼaʼígíí tsídii ayóó áníłtsoígíí bitʼaʼígi átʼéego níyol yee yitʼah. Zekaráíyah bił áhátʼı̨́įgo díí yiyiiłtsą́. (Zechariah 5:1, 7-9) Haʼátʼíí biniyé Jiihóvah éí Zekaráíyah díí átʼéego ił áhátʼı̨́įgo áyiilaa? Ízrel dineʼé íídą́ą́ʼ haitʼéego bił hazʼą́? Áko nihí éí díí bitsʼą́ą́dóó haitʼéego nihíká adoolwoł?

² 537 B.C.E yihahgo Jiihóvah bidineʼé bił dahózhǫ́. Bábilandi dahodisnáago 70 hwéédááhai, áko kʼad éí hwééʼílniiʼ! Jerúsalemdi Jiihóvah bikin biiʼ sohodizin dóó bichʼįʼ hodílzin yę́ęgi hashtʼéédoolníiłgi baa hoł dahózhǫ́. Łaʼ nááhaigo kin biiʼ sohodizin bitłʼááh nástłʼinígíí ałtso ádajiilaa. Hoł dahózhǫ́ǫgo “ayóó átʼéego hahóóʼá;  doo deeghánígóó nidi ayóó íitsʼaʼ.” (Ezra 3:10-13) Ndi díí bidajílníshígíí tʼóó tséʼádin bikʼijįʼ ídlı̨́ azlı̨́ı̨́ʼ. Áko biniinaa doo bídazhneesdlı̨́į dago tʼóó neʼ ádajiilaa. Tʼóó dahaghan dóó hadáʼádaakʼehda bídaazhdeeshnish. Atłʼááh nástłʼiní ałtso ályaadóó 16 nááhaigo tʼah doo ndi ałtso álnéeh da. Tʼáadoo tʼáá hó tʼéiyá ádaa nitsídajíkeesí índa God baa nináhizhdookahgi hoł ííshjání ánáádoolnííł. Jiihóvah éí shídazhneedlı̨́ dóó tʼáadoo hoł daayéʼígo náádashizhdósin doo hóʼní.

³ 520 B.C.E yihahgo Jiihóvah éí Zekaráíyah ayííłʼaʼ, Bábilandę́ę́ʼ biniiyée hwééʼílniiʼgi béébidiyííłnih hodooʼniid. Yízhí Zekaráíyah éí “Jiihóvah Énáálniiʼ” jiníigo óolyé. Azhą́ Ízrel dineʼé éí Jiihóvah há átʼı̨́įgi baa dajiyooznah ndi, tʼahdii hwéénálniih. (Zechariah 1:3, 4 yíníłtaʼ.) Jiihóvah éí hazhóʼó shichʼįʼ hodílzingi bee nihíká adeeshwołgo hashtʼedadiilnííł hodííniid. Áádóó ałdóʼ wołí bee ádajitʼı̨́įgo éí hazhóʼó hachʼįʼ hodílzingi hoł yáʼátʼéeh doo. Hastą́ą́ dóó tsostsʼid góneʼ Zekaráíyah bił áhátʼı̨́įgo yiyiiłtsánę́ę baa nídadíitʼįįł. Jiihóvah éí Ízrel dineʼé díí naanish bídazhneedlı̨́į dooígi áádóó naakigo ił áhátʼı̨́įgo yiltsánígíí haitʼéego nihíká adoolwołgi baa ídahwiidiilʼááł.

4. Zekaráíyah éí hastą́ą́ góneʼ bił áhátʼı̨́įgo yiyiiłtsánígíí haʼátʼíí átʼé? Naaltsoos ałchʼįʼ yisdisii haʼátʼíí biniyé tʼáá ałchʼishdę́ę́ʼ bikʼeʼashchı̨́? (Naashchʼąąʼ 1ígíí níníłʼı̨́.)

⁴ Zekaráíyah éí naaltsoos ałchʼįʼ yisdisii wódahgo yitʼahgo bił áhátʼı̨́įgo yiyiiłtsą́ągo yaa halneʼ. (Zechariah 5:​1, 2 yíníłtaʼ.) Díí naaltsoos éí 30di ké silá áníłnééz áádóó 15di ké silá áníłtéél. Naaltsoos yisdisígíí ąą átʼé, éí haneʼ bikááʼ sinil. (Zechariah 5:3) Éí hóyéeʼgo á nihootʼą́ągo bikááʼ sinil. Íídą́ą́ʼ áádę́ę́ʼ diné akʼeʼdaʼałchíigo tʼááłáʼídę́ę́ʼ naaltsoos yikááʼ akʼeʼdaʼałchíí ńtʼééʼ. Ndi díí haneʼ ílíinii átʼéego biniinaa naaltsoos bikááʼ tʼáá ałchʼishdę́ę́ʼ bikʼeʼashchı̨́.

5, 6. Azhniʼįįhgo Jiihóvah haitʼéego yaa nitsíkees?

⁵ Zechariah 5:3, 4 yíníłtaʼ. Tʼááłáʼí jinítínígo ádajooníiłgi éí God bichʼįʼ tʼáá hó bá ninájitłizh. Díí Jiihóvah bidineʼé íiyisíí, háálá éí Jiihóvah bízhiʼ bee dahoʼdójí. Éí ayóóʼádayóʼní áádóó bił béédahózingo éí azhniʼįįhgo Jiihóvah bízhiʼ baa yáhásinígi ájiiłʼįįh. (Proverbs 30:8, 9) Shichʼįʼ yeeʼ anáhóótʼiʼgo biniinaa aniʼı̨́ı̨́ʼ hwiindzingi éí tʼáadoo átʼéhí da łaʼ danízin. Azhą́ ákwíizhnízin ndi, azhniʼįįhgo éí Jiihóvah, dóó Bízhiʼ, índa bibee hazʼánii biláahdi ádaa nitsíjíkeesgo ázhdólzingo átʼé.

⁶ Zechariah 5:3, 4 áníigo éí daʼniʼįįhii bikin bikʼijįʼ hóyéeʼgo bá haʼoodzííʼ éí “bił yah ahodooleełgo tʼáá ákwii hólǫ́ǫ doo” áádóó kin “ałtso íidoołdįįł.” Áko Jiihóvah éí bidineʼé doo yáʼáshóonii yaa naakaiígíí ííshjání íidoolííł dóó yá  nihodooʼááł. Łaʼda azhniʼįįhgo éí siláo, bá nijilnishígíí, elders, doodaiiʼ hazhéʼé dóó hamá bitsʼąą nazhniłʼin ndi Jiihóvah éí doo bitsʼąą jidínóołʼįįł da. Azhniʼįįhgo éí hatsʼą́ą́ʼ tʼáá ííshjání álʼįįh. (Hebrews 4:13) “Tʼáá ałtsojįʼ” yoochʼííd tʼáágééd beʼiinaʼ dayíłtʼéehii bił dahoniidlǫ́ǫgo baa hózhǫ́!—Hebrews 13:18.

7. Jiihóvah éí diné yá nihodooʼáałgi, nihí haitʼéego doo bił aniitah da doo?

⁷ Azhniʼįįhgo Jiihóvah doo bił yáʼátʼéeh da. Baa nihił dahózhǫ́ǫgo éí Jiihóvah béédahoniilzin dóó bikʼehgóó oodáałii bikʼeh ádaniitʼé, áádóó niheʼiinaʼ deiyíníiltʼéehgi bee bízhiʼ baa yáhásinígi ádadiilníiłgi baa siitiʼ. Kódeiitʼı̨́įgo Jiihóvah éí doo ákʼeh dahółʼíinii yá nihodooʼáałgi doo bił aniitah da dooleeł.

8. Ádee haʼadziih haʼátʼíí óolyé?

⁸ Naaltsoos ałchʼįʼ yisdisgo yitʼah yę́ę éí God bízhiʼ yee “dabiyoochʼíidgo . . . ádee hadahididziihii” bichʼįʼ haneʼ ályaa. (Zechariah 5:4) Ádee haʼadziih éí tʼáá aaníígóó bee ádíshní doodaiiʼ tʼáá aaníí ádeeshnííł doodaiiʼ doo ádeeshníił da jiníigo óolyé.

9, 10. Naatʼáanii Zedekáíyah éí haʼátʼíí yee ádee hadoodzííʼ yę́ę kʼíinítiʼ?

⁹ Jiihóvah bízhiʼ bee ádee haʼiidziihgo baa hastiʼ. Jerúsalemdi ákéeʼdi naatʼáanii ńtʼééʼ yę́ę Zedekáíyah ábiʼdiilyaagi bitsʼą́ą́dóó bídahwiilʼą́ą́ʼ. Éí Bábilandóó binaatʼáanii biyaah ázhdidooltʼeełgi Jiihóvah bízhiʼ bee ádee hajoodzííʼ. Ndi Zedekáíyah tʼáadoo bikʼehgóó ájiidzaa da. Éí biniinaa Jiihóvah ádííniidgo Zedekáíyah éí “bee  ádee hadzoodzíiʼii jííʼįįdii, áádóó hoł ahaʼdeetʼáanii doo bikʼeh hojííłʼįįdii éí aláahgo naatʼáanii jílı̨́įgo áhoolaii kééhatʼı̨́įgi tsʼídá tʼáá aaníí Bábilandi dazhdootsaał.”—Ezekiel 17:16.

¹⁰ Naatʼáanii Zedekáíyah éí God bízhiʼ bee ádee hajoodzííʼ, áko bikʼeh ázhdoonííł hodóʼní. (2 Chronicles 36:13) Zedekáíyah éí ádee hajoodzííʼ yę́ę kʼízhnítiʼgo Ííjip éí Bábilan bitsʼą́ąjįʼ haa nihínííł bizhdííniid. Ndi Ííjip tʼáadoo háká ííjéeʼ da.—Ezekiel 17:11-15, 17, 18.

11. Haʼátʼíí éí bee ádee haiidzíiʼii ílíinii átʼé?

¹¹ Zedekáíyah áátʼįįdgi bitsʼą́ą́dóó bídahwiilʼą́ąʼgo éí bee ádee hadahididziihii Jiihóvah yiyíistsʼą́ąʼgo átʼé. Áko bił dahoniilzhǫ́ǫ doo biniyé éí bee ádee hadahidiidziihii bedaʼiilʼı̨́į doo. (Psalm 76:11) Tsʼídá aláahdi bee ádee hadidíídzihii éí Jiihóvah baa ádidiitʼááł. Éí kótʼéego Jiihóvah bá neilʼaʼ dooleełgi baa ádiitʼą́ągo éí doo neʼ ádiilníił da.

12. Jiihóvah baa ádíínítʼą́ągi haitʼéego neʼiinaʼ bídéétʼiʼ?

¹² Jiihóvah baa ádiʼniitʼą́ągi haitʼéego bikʼeh ániitʼée doo? Nitsaa índa áłtsʼísígo “tʼáá ákwíí jı̨́” bee nanihídahonitaah. Éí binahjįʼ Jiihóvah bił kʼé ahidiiʼníigi haitʼéego bidziilgo ííshjání ííłʼı̨́. (Psalm 61:8) Nanilnishgi doodaiiʼ ííníłtaʼgi łaʼda nidánoolníigo haa díínííł? Jiihóvah bikʼeh áníshtʼée doo nínízingoósh nahjįʼ kwíinisin doo? (Proverbs 23:26) Doodaiiʼ tʼáásh ni tʼéiyá nikʼéí bitahdóó Jiihóvah yá naalʼaʼí nilı̨́? Nibikʼeh oodáałii bikʼeh áníshtʼéego áshíínísin bidiníigoósh Jiihóvah bichʼįʼ sodilzin? Haʼátʼíí shı̨́ı̨́ bee nichʼįʼ anáhóótʼiʼ ndi, Jiihóvah bibee ayóóʼóʼóʼní dóó bikʼehgo oodáałii nihá yisłáhígíí díísh tʼáá ákwíí jı̨́ baa ahééh nínízin? Tʼáá ákwíí jı̨́ Diyin Bizaad yíníłtaʼgoósh bá náhoołʼaahgo íinisin? Jiihóvah baa ádíínítʼánę́ędą́ą́ʼ díí ááshníił doo diníí ńtʼééʼ nahalin. Jiihóvah bikʼeh honiilʼı̨́ dóó wołí bee bá íitʼı̨́įgo éí ayóóʼííníiʼníigo bííʼ niidlı̨́. Jiihóvah bichʼįʼ hodílzingi éí iináagi bikʼeh oodáałii átʼé. Jiihóvah tʼáá bikééʼ siidzı̨́įgo ił chohooʼı̨́ nihaa deeshłééł nihiłní.—Deuteronomy 10:12, 13.

13. Hastą́ą́ góneʼ Zekaráíyah bił áhátʼı̨́įgo yiyiiłtsánę́ę haʼátʼíí bitsʼą́ą́dóó bíhooʼaah?

¹³ Hastą́ą́ góneʼ Zekaráíyah bił áhátʼı̨́įgo yiyiiłtsánę́ę binahjįʼ bikʼidaʼdiyiitįįhgo éí Jiihóvah ayóóʼííníiʼníigo doo ániitʼįįh da índa bee ádee hahididziihii beʼiilʼı̨́į doo. Áádóó azhą́ Ízrel dineʼé ląʼígóó nidaʼiisíiʼ ndi, Jiihóvah hachʼįʼ yee ádee haadziih yę́ę yiʼiilaago bidineʼé tʼáadoo yóóʼiidííʼą́ą da. Jiihóvah bił bééhózingo bidineʼé éí bidaʼanaʼí binaagóó kéédahatʼı̨́. Jiihóvah tʼáá bí áátʼįįdgi binahjįʼ nanihinitingo éí nihí ałdóʼ bee ádee hahididziihii bedaʼiilı̨́į doo. Éí yee nihíká adoolwołgo átʼéegi deiniidlą́. Łahgo éí nihił chohooʼı̨́įgo nihá áyósin. Nahasdzáán bikááʼ doo  yáʼáshóonii niidoołtʼihgo bichʼįʼ hoolzhish. Díí ił chohooʼı̨́įgo Zekaráíyah bił áhátʼı̨́įgo nááyiiłtsánígíí baa daʼíídíilta.

14, 15. (a) Zekaráíyah tsostsʼid góneʼ bił áhátʼı̨́įgo haʼátʼíí yiyiiłtsą́? (Naashchʼąąʼ 2ígíí níníłʼı̨́.) (b) Bee naʼakáhí yiiʼ sidáhígíí háí átʼı̨́, éí diyingo naalʼaʼí haʼátʼíí biniyé yidádiʼnídléézh?

¹⁴ Zekaráíyah éí naaltsoos ałchʼįʼ yisdisii wódahgo yitʼahgo yiyiiłtsą́ą́dóó bikʼijįʼ diyingo naalʼaʼí łaʼ ábíłní: “Dego díníʼı̨́ı̨́ʼ.” Ńtʼééʼ bee naʼakáhí léiʼ jiiłtsą́. (Zechariah 5:5-8 yíníłtaʼ.) Éí béésh diłhı̨́hí bee bidáádítʼáhí. Ąą ályaago “biyiʼ góneʼ asdzání léiʼ sidáá lá.” Diyingo naalʼaʼí éí asdzání “doo yáʼáshóonii átʼé” hałní. Asdzání chʼééh haʼnéehgo Zekaráíyah tʼóó hoł hóóyééʼ! Ndi diyingo naalʼaʼí éí asdzání yę́ę bee naʼakáhí biyiʼ góneʼ anáyíyoogilgo yidádiʼnídléézh. Díí éí haʼátʼíí níigo baa haneʼ?

¹⁵ Díí áníigo Jiihóvah bidineʼé bitahgi doo yáʼáshóonii doo yá hasʼą́ą da. Jiihóvah éí doo yáʼáshóonii baa oodáałgo yiyiiłtsą́ągo tʼáá ákǫ́ǫ́ tsı̨́įłgo nahjįʼ kwíidoolííł. (1 Corinthians 5:13) Diyingo naalʼaʼí díí bee ííshjání áyiilaa, éí bee naʼakáhí tsı̨́įłgo yidánéidiʼnítą́.

16. Bee naʼakáhí yę́ę haidzaa áádóó háágóó eetʼą́? (Naashchʼąąʼ 3ígíí níníłʼı̨́.)

¹⁶ Náá ákóneʼ Zekaráíyah éí asdzání nidiltʼéego bitʼaʼ ayóó ábóodziilgo tsídii ayóó áníłtsoígíí bitʼaʼígi átʼéego yitʼahgo yiyiiłtsą́. (Zechariah 5:9-11 yíníłtaʼ.) Díí sáanii éí bee naʼakáhí biiʼ asdzání sidáhą́ą́ígíí doo ákójítʼée da. Bitʼaʼ ayóó ábóodziilgo bee  naʼakáhí yę́ę “doo yáʼáshóonii” tʼáá bił néidiiʼą́. Háágóó ayííʼą́? Éí Bábilandi “Sháínar kéyahgóó.” Haʼátʼíí biniyé akǫ́ǫ́ ayííʼą́?

17, 18. (a) Haʼátʼíí biniyé “doo yáʼáshóonii” tʼáá ákónéehee Bábilangóó eetʼą́? (b) Haʼátʼíí éí tʼáá íiyisíí ádíínííł nínízin?

¹⁷ Zekaráíyah naagháhą́ądą́ą́ʼ éí Ízrel dineʼé díí “doo yáʼáshóonii” tʼáá ákónéehee Bábilangóó eetʼą́ągi bił béédahózin. Éí díí kin dahshijaaʼgi naʼageh bee tsiʼooldah dóó diyin dabidiʼníinii bichʼįʼ ndahadláago hazʼą́. Zekaráíyah dóó łaʼ Ízrel dineʼé ákwii kéédahojitʼínę́ędą́ą́ʼ tʼáá ákwíí jı̨́ díí tʼáá átʼé wołí bee bitsʼąą ádajítʼéé ńtʼééʼ. Áko díí sáanii nidiltʼéego bee naʼakáhí ákǫ́ǫ́ ayííʼą́ągo binahjįʼ Jiihóvah bichʼįʼ hodílzingi tʼáá aaníigo chin bąą ádingo áyósin doo.

¹⁸ Díí yiltsánígíí ałdóʼ Ízrel dineʼé éí Jiihóvah bichʼįʼ hodílzingi chin bąą ádingo ádajósin dooígi bee bééhoyílníihii átʼé. Doo yáʼáshóonii éí God bidineʼé bitahgi tsʼídá doo bá hazʼą́ą da. Dííshjı̨́įdi Jiihóvah éí bidineʼé chin bąą ádingo bitahjįʼ iidzá, ákwii bibee ayóóʼóʼóʼniʼ hólǫ́ dóó nihichʼą́ą́h naaghá. Tʼááłáʼí niitínígo atah honiidlǫ́ǫgi chin bąą ádingo ííníilzin doo. Jiihóvah bidineʼé biníiʼgi doo yáʼáshóonii doo bá hazʼą́ą da.

19. Zekaráíyah bił áhátʼı̨́įgo yiyiiłtsánę́ę haʼátʼíí níigo yee nihił halneʼ?

¹⁹ Zekaráíyah éí hastą́ą́ dóó tsostsʼid góneʼ ił áhátʼı̨́įgo yiyiiłtsánę́ę éí doo yáʼáshóonii yéékáhígíí díí yéigo baa nitsídajikees doo. Jiihóvah éí doo yáʼáshóonii doo tʼóó yá hazʼą́ągo bił hoolzhish da doo. Bá neiilʼaʼí niidlı̨́įgi doo yáʼáshóonii jiniidláa doo. Ił áhátʼı̨́įgo yiltsánígíí ánihiłníigo éí Nihizhéʼé ayóóʼóʼóʼníinii bił honiilzhǫ́ǫgo éí doo hóyéeʼgo nihá hadoodzih da, ndi nihichʼą́ą́h naaghá dóó nihikʼihojídlíi doo. Doo yáʼáshóonii biníiʼgi kééhoniitʼı̨́, áko azhą́ wołí bee bitsʼąą ániitʼéego nantłʼa shı̨́į ndi, Jiihóvah nihíká análwoʼgo éí bikʼeh didiidleełgo átʼé! Ndi haitʼéego nihił bééhózingo Jiihóvah bichʼįʼ hodílzingi tʼáá hólǫ́ǫ doo? Great tribulation bichʼįʼ hoolzhish, áko haitʼéego nihił bééhózingo Jiihóvah éí bidineʼé dah yikahígíí yichʼą́ą́h naagháa doo? Díí bikéédóó baa nídadíitʼįįł.