Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

Oku Orikukwatwaho Okworekwa kwa Zekaria

Oku Orikukwatwaho Okworekwa kwa Zekaria

“Mungarukire, naanye niinyija kubagarukira.”​—ZEKARIA 1:3.

EKYESHONGORO: 6, 20

1-3. (a) Obu Zekaria yaatandika kuba nabi, abaheereza ba Yehova bakaba bari mu mbeera ki? (b) Ahabw’enki Yehova yaashabire abaheereza be kumugarukira?

NITUREEBA omuzingo ogurikuzereera omu mwanya, omukazi omunda y’ekipimiso kya eefa, n’abakazi babiri barikuzereera omu muyaga baine amapapa nk’aga karoori. Ebi ni bimwe aha bintu birikushemeza ebi Zekaria yaareebire. (Zekaria 5:1, 7-9) Ahabw’enki Yehova yaahaire nabi Zekaria okworekwa oku? Abaisraeli bakaba bari mu mbeera ki omu bwire obwo? Kandi obunaku obu nitubaasa kugasirwa tuta omu kworekwa oku?

2 Gukaba guri omwaka 537 Yesu atakazairwe, kandi abaheereza ba Yehova bakaba bashemereirwe. Bakaba bamazire emyaka 70 omuri Babulooni bari enkwatwa, kwonka hati bakaba barekwirwe! Bakaba baine ekihika ky’okugaruka Yerusaalemu kugaruka kwombeka hekalu kandi bakaramizayo Yehova. Bwanyima y’omwaka gumwe, Abaisraeli bakataho omusingi gwa hekalu. Abantu bakaba bashemereirwe munonga, kandi “bakaba nibayomba munonga, n’orwari rwabo niruhurirwa hare.” (Ezera 3:10-13) Kwonka okuhakanisibwa kw’omurimo gw’okwombeka kukaguma nikweyongyera. Abaisraeli bakahwamu amaani barekyera aho okwombeka hekalu. Omu mwanya gw’ekyo, bakata omutima aha kwombeka amaka gaabo n’okuhinga emisiri yaabo. Bwanyima y’emyaka ikumi na mukaaga hekalu ekaba etakahwaire. Abantu ba Ruhanga bakaba baine kwijukibwa kugarukira Yehova kandi bakarekyera aho kweteekateekaho. Yehova akaba naayenda ngu bamuramye baine omujinya n’obumanzi.

Yehova naasiima okuramya kwaitu twamuha ekirikukirayo oburungi

3 N’ahabw’ekyo omu mwaka 520, Yehova akoohereza nabi Zekaria kuhwera abantu kwijuka ahabw’enki yaabaire abaihire Babulooni. Nikishemeza kureeba ngu n’eiziina Zekaria nirimanyisa ngu “Yehova Aijukire.” N’obu Abaisraeli baraabe bayebirwe ebi Yehova yaabaire abakoreire, Ruhanga akaba naakibaijuka. (Shoma Zekaria 1:3, 4.) Yehova akaraganisa kubahwera kugaruraho okuramya okurikwera. Kwonka kandi akabarabura ngu akaba naija kusiima okuramya kwabo baamuha ekirikukirayo oburungi. Ka tureebe okworekwa kwa Zekaria okwa mukaaga n’okwa mushanju. Nituza kureeba oku Yehova yaahigire Abaisraeli n’oku okworeka oku kurikubaasa kutuhwera obunaku obu.

ORUBANJA ORU RUHANGA ARIKUCWERA ABASHUMA

4. Zekaria akareeba ki omu kworekwa kwe okwamukaaga, kandi ahabw’enki omuzingo gwabaire kuhandiikirweho embaju zombi? (Reeba ekishushani aha kutandika 1.)

4 Eshuura ya 5 eya Zekaria neetandika n’okworekwa kutari kwa butoosha. (Shoma Zekaria 5:1, 2.) Zekaria akareeba omuzingo niguzeerera omu mwanya. Omuzingo ogu gukaba nigwingana nka fuuti 30 oburaingwa kandi fuuti nka 15 obwemi. Omuzingo gukaigurwa, kandi gukaba guhandiikirweho obutumwa. (Zekaria 5:3) Bukaba buri obutumwa bw’amaani obw’okucwa orubanja. Ira, abantu bakaba bahandiika aha rubaju rumwe orw’omuzingo. Kwonka obutumwa obu bukaba buri bukuru munonga kyabureetera kuhandiikwa aha mbaju zombi.

Abakristaayo bashemereire kwetantara okwiba okw’emiringo yoona (Reeba akacweka 5-7)

5, 6. Yehova naatwara ata okwiba okwa buri muringo?

5 Shoma Zekaria 5:3, 4. Abantu boona nibajunaanizibwa ahari Ruhanga ahabw’ebikorwa byabo. Na munonga abaheereza ba Yehova, ahakuba nibeetererwa eiziina rye. Nibamukunda kandi nibamanya ngu okwiba nikujumisa eiziina rye. (Enfumu 30:8, 9) Abantu abamwe nibateekateeka ngu ti kibi kwiba baaba baine enshonga ehikire. Kwonka enshonga n’obu yaakuba neereebeka nka nungi eta, omuntu orikwiba naaba naayoreka ngu ekyetengo kye eky’omururu, ni kikuru kukira Yehova, eiziina rye, n’ebiragiro bye.

6 Waayetegyereza ngu Zekaria 5:3, 4 nihagira ngu omukyeeno “gutaahe omu nju y’omushuma” kandi ngu ‘gugume omu nju, gugimarireho kimwe’? N’ahabw’ekyo, Yehova naabaasa kusheeshuura ekibi kyona ekiri omu bantu be kandi abacwere orubanja. Nangwa n’obu omuntu yaakushereka poriisi, bakama be, abareeberezi, nari abazaire eki akozire, tarikubaasa kukishereka Yehova. Naija kuhamya ngu buri muringo gwona ogw’okwiba gwasheeshuurwa. (Abaheburaayo 4:13) Buzima nitukunda kuba n’abantu abarikuteeraho kuba abeesigwa “omuri byona”!​—Abaheburaayo 13:18.

7. Nitubaasa kwetantara tuta omukyeeno gw’omuzingo ogurikuguruka omu mwanya?

7 Okwiba okwa buri muringo nikugwisa kubi Yehova. N’omugisha kumanya Yehova, tukoorobera emisingye ye erikukwata aha kihikire n’ekigwire, kandi tukatwaza omu muringo ogutarikuhemura eiziina rye. Twakora tuti, nitwija kwetantara orubanja oru Yehova araacwere abantu abatarikumworobera.

HAMIRA AHA KIGAMBO KYAWE BURI IZOOBA

8-10. (a) Endahiro niki? (b) Ni ndahiro ki ei Omugabe Zedekia yaahenzire?

8 Kandi, omuzingo ogurikuguruka omu mwanya gukahitsya obutumwa bw’okurabura aha barikukora endahiro z’ebishuba omu iziina rya Ruhanga. (Zekaria 5:4) Endahiro n’ebigambo ebirikuhamya ngu ekintu kihikire, nari okuraganisa kukuru kukora ekintu nari kutakikora.

9 Okurahira omu iziina rya Ruhanga, Yehova n’enshonga nkuru munonga. Eki nitukyegyera aha kyahikire ahari Zedekia, omugabe owaahererukireyo kutegyekyera omuri Yerusaalemu. Zedekia akarahira omu iziina rya Ruhanga, Yehova ngu akaba naija kweta ahansi y’omugabe wa Babulooni. Kwonka Zedekia tarahikiriize eki yaaraganiise. Ahabw’enshonga egi, Yehova akagamba ahari Zedekia ati: “Omu mwanya, ogu omugabe owaamwemekire atwiremu, ou agayire endahiro ye, kandi akaita endagaano ye, omuri Babulooni nimwo arigwa.”​—Ezekieli 17:16.

10 Omugabe Zedekia akaba arahiire omu iziina rya Ruhanga, kandi Yehova akaba naayenda ngu Zedekia ahikiirize eki yaarahiire. (2 Obusingye 36:13) Kwonka Zedekia akahenda endagaano ye kandi yaashaba Misri kumuhwera kwecungura ahari Babulooni. Kwonka, Misri terabaasize kumuhwera.​—Ezekieli 17:11-15, 17, 18.

11, 12. (a) Ni kuraganisa ki okurikukirayo obukuru oku turikukora? (b) Okwehayo kwaitu nikukwata kuta aha ku turikutwaza?

11 Kurugiirira aha kyahikire ahari Zedekia, nitwega ngu Yehova naahurikiza ebi turikuraganisa. Kubaasa kumushemeza, twine kuhikiiriza ebi turikuraganisa. (Zaaburi 76:11) Okuraganisa okurikukira obukuru n’okwehayo kwaitu ahari Yehova. Twayehayo ahariwe, nituraganisa ngu nitwija kumuheereza n’obu twakutunga oburemeezi.

12 Nitubaasa kuhikiiriza tuta eki turikuba turaganiise Yehova? Butoosha nituhikwaho okugyezibwa okuhango n’okukye. Nitworeka ngu omukago gwaitu na Yehova ni mukuru kurugiirira aha ku turikutwaza twagyezibwa. (Zaaburi 61:8) Nk’eky’okureeberaho, noija kukora ki aha murimo nari aha ishomero omuntu yaatandika kweshunga naiwe? Noija kumwehuzya kandi oyorekye ngu nooyenda kworobera Yehova? (Enfumu 23:26) Nari shi ku waakuba niiwe wenka orikuheereza Yehova omu ka yaanyu? Nooshaba Yehova kukuhwera kugumizamu nootwaza omu muringo gw’Ekikristaayo? Nooyebaza Yehova buri izooba ahabwa rukundo ye n’obuhabuzi bwe, n’obu waakuba ori mu mbeera ki? Nootunga obwire bw’okushoma Baibuli buri izooba? Ahabw’okuba ku turikwehayo ahari Yehova nituba turi nk’abaaraganisa kukora ebintu ebi. Twayorobera Yehova tukamuha ekirikukira oburungi, nitworeka ngu nitumukunda kandi ngu turi abe. Okuramya Yehova nikyo turikwebembeza. Kandi ahabw’okugira ngu turi abeesigwa ahari Yehova, naaturaganisa ebiro birungi by’omumaisho.​—Eky’Ebiragiro 10:12, 13.

Yehova kurabira omu ky’okureeberaho kye naatwegyesa ngu twine kuhikiiriza ebi turikuraganisa

13. Niki eki turikwegyera aha kworekwa kwa Zekaria okwamukaaga?

13 Okworekwa kwa Zekaria okwamukaaga nikutuhwera kwetegyereza ngu twaba nitukunda Yehova, titurikwija kwiba nari kwanga kuhikiiriza ebi turaganiise. Kandi nitwega ngu n’obu Abaisraeli baraabe baakozire enshobe nyingi, Yehova akahikiiriza eki yaabaire araganiise, tiyatsigaho bantu be. Akeetegyereza ngu bakaba bari omu mbeera egumire beetoroirwe abazigu. Yehova kurabira omu ky’okureeberaho kye, naatwegyesa ngu twine kuhikiiriza ebi turikuraganisa. Kandi nitubaasa kuhamya ngu naija kutuhwera kukikora. Omuringo gumwe ogu Yehova arikukikoramu n’okutuha amatsiko g’ebiro by’omumaisho. Juba, naija kwihaho obubi bwona omu nsi. Nitubaasa kushoma aha matsiko aga omu kworekwa kwa Zekaria okurikukurataho.

YEHOVA NAIHAHO OBUBI

14, 15. (a) Zekaria akareeba ki omu kworekwa kwe okwamushanju? (Reeba ekishushani aha kutandika 2.) (b) Omukazi owaabaire ari omu kipimiso kya eefa akaba naajwekyera ki, kandi ahabw’enki maraika yaamukiingiraine?

14 Bwanyima ya Zekaria kureeba omuzingo gurikuguruka omu mwanya, maraika akamugambira ati: “Imutsya amaisho gaawe.” Reero bwanyima Zekaria akareeba ekipimiso ekirikwetwa “eefa.” (Shoma Zekaria 5:5-8.) Eefa egi ekaba eine ekifundikizo ekikozirwe omu kibaati. Ku yaafundwirwe, Zekaria akareeba “omukazi agishutamimu.” Maraika akashoboororera Zekaria ngu omukazi owaabaire ari omunda ya eefa “niwe Bubi.” Teebereza oku Zekaria ashemereire kuba yaatiinire ku yaareebire omukazi naateeraho kushohora! Kwonka ahonaaho maraika akaigatira omukazi omuri eefa, reero yaagikinga n’ekifundikizo kiremeire. Eki nikimanyisa ki?

15 Okworekwa oku nikutuha obuhame ngu Yehova tarikwija kwikiriza obubi obw’omuringo gwona kuguma omu bantu be. Yehova yaareeba ekintu kibi, naija kugira eki yaakora ahonaaho kukiihaho. (1 Abakorinso 5:13) Maraika akooreka eki ahonaaho arikuta ekifundikizo k’ekibaati ahari eefa.

Yehova akaraganisa kurinda okuramya kw’amazima kukaguma kushemeire (Reeba akacweka 16-18)

16. (a) Niki ekyahikire aha kipimiso kya eefa? (Reeba ekishushani aha kutandika 3.) (b) Abakazi abaine amapapa bakatwara nkahi ekipimiso ekyo?

16 Ekindi, Zekaria akareeba abakazi babiri abaabaire baine amapapa abiri nk’ag’enkongoro nari karoori. (Shoma Zekaria 5:9-11.) Abakazi aba bakaba bari ab’omutaano ahari ogwo owaabaire ari omuri eefa. Barikukoresa amapapa gaabo g’amaani, bakakiriza ekipimiso ekyabaire kirimu “Obubi” baaguruka nakyo. Mbwenu shi bakakitwara nkahi? Omukazi omu kipimiso bakamutwara “omu nsi ya Shinaari,” omuri Babulooni. Ahabw’enki baamutwaireyo?

17, 18. (a) Ahabw’enki ‘Obubi’ bwabaire bushemereire kutwarwa Babulooni? (b) Omariirire kukora ki?

17 Abaisraeli abaabaire bariho omu biro bya Zekaria nibabaasa kuba baayetegyereize ahabw’enki Babulooni gwabaire guri omwanya guhikire gw’okutwaramu ‘Obubi.’ Bakaba nibamanya ngu rukaba ruri orurembo orwijwiremu obubi n’okuramya okutahikire. Zekaria n’Abaheburaayo abandi abaabaire batwireyo bakaba nibateeraho munonga buri izooba kwangira okuramya kw’ebishuba omu rurembo orwo. Okworekwa kukaba kuri obuhame ngu Yehova naija kurinda okuramya okw’amazima kuguma kushemeire.

18 Okworekwa okwo kukaijutsya Abayudaaya ngu nabo baine obujunaanizibwa bw’okurinda okuramya kukaguma kuri okurikwera. Obubi tiburikwikirizibwa omu bantu ba Ruhanga, kandi tihariho obu buriba bwikiriziibwe. Obunaku obu, Yehova atureetsire omu kibiina kye ekishemeire, ahu twine oburinzi kandi nitukundwa. Buri omwe ahariitwe aine obujunaanizibwa bw’okurinda ekibiina kikaguma kishemeire. Obubi tibwine kuba omu baheereza ba Yehova.

ABANTU ABEECUMI NIBAHAISA YEHOVA EKITIINISA

19. Okworekwa kwa Zekaria nikutukwataho kuta?

19 Okworekwa kwa Zekaria okwamukaaga n’okwamushanju kurimu okurabura kw’amaani ahari abo abarikukora ebibi. Yehova tarikwija kwikiriza obubi kugumizamu. Naitwe abaheereza be, twine kwanga obubi. Kandi okworekwa oku nikutuhamiza ngu twateeraho munonga kushemeza Tataitwe owa rukundo, tarikwija kutukyeena kureka naija kuturinda kandi atuhe omugisha. N’obu kyakuba kigumire kuguma tushemeire omu nsi egi embi, ahabw’obuhwezi bwa Yehova nitubaasa kusingura! Kwonka shi nitubaasa kuhamya tuta ngu okuramya okurikwera nikwija kukugumaho? Kandi twaguma nitwirira haihi n’okubonabona kwingi, nitumanya tuta ngu Yehova naija kurinda ekibiina kye? Nitwija kushwijuma ebibuuzo ebi omu kicweka ekirikukurataho.